|
Özgürlük - Hakikat - AİHM "siz gerçeği bileceksiniz..ve; gerçek sizi özgürleştirecek.." Hz İsa | |
|---|---|
| Ifade özgürlüğü - Ifade özgürlüğü/Savunmalar - AİHM kararlarında ifade özgürlüğü | |
| Türleri | Özgürlük (felsefe) - Özgürlük (siyaset) -
Pozitif özgürlük - Negatif özgürlük - bireysel özgürlük - toplumsal özgürlük |
| Hakaret | Cumhurbaşkanına Defol git, geri zekalı demek hakaret mi? |
| istenç | İstenç özgürlüğü, irade özgürlüğü, |
| İfade | ifade özgürlüğü, |
| Düşünce | düşünce özgürlüğü, |
| Seyahat | Seyahat özgürlüğü |
| x | |
En genel haliyle, özgürlük, bağlı ve bağımlı olmama, dış etkilerden(etkenlerden) bağımsız olma, engellenmemiş ve zorlanmamış olma halini dile getirmektedir. Buna paralel baska bir gündelik tanımı, insanın kendi kararlarını kendi istemine ve düşüncelerine göre belirleyebilmesi, ve kendi seçimlerini kendi iradesi ile yapabilmesi olarak belirir. Burada özgürlük bir irade özgürlüğüdür. Türk Dil Kurumu, Güncel Türkçe Sözlük'de özgürlük sözcüğünü şöyle tanımlamaktadır:
- "1. Herhangi bir kısıtlamaya, zorlamaya bağlı olmaksızın düşünme veya davranma, herhangi bir şarta bağlı olmama durumu, serbestî.
- 2. Her türlü dış etkiden bağımsız olarak insanın kendi iradesine, kendi düşüncesine dayanarak karar vermesi durumu, hürriyet."[1]
Siyasal ve toplumsal alanda özgürlük kavramı daha karmaşık ve çok-anlamlı tanımlar ve tartışmalar getirir beraberinde. Mesela, Liberalizm'de özgürlük ana prensiptir, ancak burda kişisel özgürlükleri öyle bir abartılır hale getirirler ki sonuçta bunun da adına özgürlük diyebilirler: Halbuki konu siyasi oldu mu bu tüm toplumu ilgilendirir, dolayısıyla tekil özgürlüğün çoğul özgürlüğü kısıtlamaması ve ona zarar vermemesi gerekir. Aynı şekilde ekonomide dışa bağımlı yollar özgürlüğü kısıtlar, işte bütün bunlar oturması gereken kavramlardır. Felsefi anlamda (düzlemde) ise kavram tamamen kuramsal boyutta değerlendirilir ve düşünce tarihinin başlangıcına kadar uzanan bir geçmişe sahip olarak ortaya çıkar. Hemen bütün öğretilerin bir özgürlük tanımlaması ve buna göre bir özgürlük talebi vardır. Aydınlanmacılık ile berber özgürlük, felsefi ve toplumsal bir ilke olarak formüle edilmeye girişildi. Modernizm, başlangıcından itibaren mutlak bir özgürlük talebi ve iddiasi olarak ortaya konulmuştur.
İstenç özgürlüğü, irade özgürlüğü, ifade özgürlüğü, düşünce özgürlüğü, bireysel özgürlük, toplumsal özgürlük ve benzeri kavram ve kategoriler felsefi Özgürlük nosyonu başlığı altında tartışılıp değerlendirilen ve siyasal içerimleri de olan birkaç önemli kavramdır.
Özgürlük kavramının iki farklı bağlamdaki temel maddeleri:
- Özgürlük (felsefe) - felsefî anlamda özgürlük kavramı.
- Özgürlük (siyaset) - siyasî anlamda özgürlük kavramı.
Ayrıca Bakınız
- İfade özgürlüğü
- Pozitif özgürlük
- Negatif özgürlük
- İstenç özgürlüğü
- Düşünce özgürlüğü
- Seyahat özgürlüğü
Kaynakça
- ↑ TDK Güncel Türkçe Sözlük, "özgürlük" maddesi. URL erişim tarihi: 29.Nisan.2007.
- TDK Felsefe Terimleri Sözlüğü
- Felsefe Sözlüğü, Ahmet Cevizcioğlu.
af:Vryheid
am:አርነት
ar:حرية
arc:ܚܐܪܘܬܐ
ast:Llibertá
ay:Atiniña
az:Azadlıq
be:Свабода
be-x-old:Свабода
bg:Свобода
bm:Hɔrɔnya
bo:རང་དབང་།
ca:Llibertat
cdo:Cê̤ṳ-iù
cs:Svoboda
da:Frihed
de:Freiheit
el:Ελευθερία
en:Liberty
eo:Libereco
es:Libertad
et:Vabadus
eu:Askatasun
fi:Vapaus
fiu-vro:Vabahus
fr:Liberté
gl:Liberdade
he:חופש
hr:Sloboda
hu:Szabadság (filozófia)
it:Libertà
ja:自由
ko:자유
la:Libertas
lt:Laisvė
ms:Kebebasan
nl:Vrijheid (filosofie)
nn:Fridom
no:Frihet
oc:Libertat (filosofia)
pl:Wolność
pt:Liberdade
qu:Qispi kay
ro:Libertate (filozofie)
ru:Свобода
scn:Libbirtati
sh:Sloboda
simple:Freedom
sk:Sloboda
sq:Liria
sr:Слобода
sv:Frihet
tg:Озодӣ
th:เสรีภาพ
uk:Свобода
yi:פריי
zh:自由