ÜLKELERE GÖRE SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMELERİNİN SAĞLADIĞI HAKLAR
Bu bölümde yer alan bilgiler Sosyal Güvenlik Kurumunun Web sitesinden alınmış olup, gerektiğinde daha ayrıntılı bilgilere ve başvuruda bulunulması gereken yerlerin telefon ve adres bilgilerine Kurumunun web sitesinde yer alan YURTDIŞI bölümünden ulaşabilirsiniz.
Türkiye Almanya Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Genel Haklar
Türkiye Avusturya Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Genel Haklar
Türkiye Azerbaycan Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Genel Haklar
Türkiye Belçika Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Genel Haklar
Türkiye Bosna Hersek Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Genel Haklar
Türkiye Çek Cumhuriyeti Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Genel Haklar
Türkiye Danimarka Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Genel Haklar
Türkiye Fransa Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Genel Haklar
Türkiye Hollanda Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Genel Haklar
Türkiye İngiltere Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Genel Haklar
Türkiye İsveç Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Genel Haklar
Türkiye İsviçre Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Genel Haklar
Türkiye Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Genel Haklar
Türkiye Kanada Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Genel Haklar
Türkiye Makedonya Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Genel Haklar
Türkiye Norveç Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Genel Haklar
Türkiye Romanya Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Genel Haklar
Türkiye Lüksemburg Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Genel Haklar
TÜRKİYE ALMANYA SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİNE GÖRE GENEL HAKLAR
SORU-1 :
Türkiye -Almanya Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin vatandaşlarımıza sağladığı Olanaklar nelerdir?
● Türk-Alman Sosyal Güvenlik Sözleşmesi genel olarak; Vatandaşlarımızın,
● Alman vatandaşları gibi sosyal güvenlik mevzuatı çerçevesinde hak ve yükümlülük bakımından eşit işlem göreceklerini,
● Her iki ülkede geçen hizmet sürelerinin birleştirileceğini,
Almanya'da kazandıkları haklardan Türkiye'ye dönmeleri halinde de yararlanmaya devam edeceklerini öngören temel haklar sağlamaktadır. Ayrıca, bu sözleşme ile;
a)Vatandaşlarımız ve aile bireylerinin;
- hastalık, analık, iş kazası ve meslek hastalıkları, yaşlılık, malullük ve ölüm gibi sigorta kollarının gerektirdiği yardımlardan yararlanmaları,
b)Vatandaşlarımızın
- eş ve çocukları için yapılan aile yardımları ile
- işsizlik sigortası yardımlarından yararlanmaları da sağlanmaktadır.
SORU-2 :
Almanya'da çalışan sigortalılar, öncelikle nelere dikkat etmelidirler?
● Almanya'da çalışmalarınızla ilgili olarak SİGORTA KARTI, ÇALIŞMA BELGESİ ve DİĞER TÜM BELGELERİ saklayınız.
● Sosyal güvenlik konusunda sorununuz olduğunda veya bilgi almak istediğinizde;
- ALMANYA'DA bağlı bulunduğunuz Sosyal Sigorta Kurumuna,
- Bu broşürün arkasında adresleri yazılı olan ALMANYA'DAKİ ÇALIŞMA ATAŞELİKLERİMİZE
veya
- Ankara'da Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü Yurtdışı Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Dairesi Başkanlığı'na
TEL: 444 32 01 FAX: 435 32 14
başvurunuz.
ÖNEMLİ UYARI:
Yazılı başvurularda istek veya sorularınızı açıkça yazıp, varsa Türkiye ve Almanya sigorta sicil numaralarınızı mutlaka belirtiniz.
SORU-3 :
Almanya'da çalışan sigortalılar ile yanlarında ikamet eden aile bireylerine hangi sağlık yardımları yapılmaktadır?
- MUAYENE VE TEDAVİ AMAÇLI OLANLAR
● Hastalıkların teşhisi
● Diş muayeneleri
● Kür tedavileri
● İlaç, sargı ve şifa verici maddeler
- DİĞER YARDIMLAR
● Gözlükler, ortopedik gereçler ve diğer yardımcı araçlar,
● Hastanın evde bakımı
● Ev işleri için yardım
● Hastanelerde yatarak tedavi
● Yol masrafları
● Analık halinde yapılacak yardımlar.
SORU-4 :
Almanya'da çalışmakta olan sigortalı ile beraberinde ikamet eden aile bireylerinden kimler sağlık yardımlarından yararlanmaktadırlar?
ÇALIŞAN VATANDAŞLARIMIZ (SİGORTALININ KENDİSİ)
● Eşi,
● Çocukları,
● Bir Alman Hastalık Kasasında sigortalı olan Türk işçilerinin Almanya'da oturan veya devamlı ikametgahı burada bulunan ve yardıma müstahak eş ve çocukları da sigortalıdır. Yardıma hak kazanmak için aile bireylerinin kendilerine ait ve belirli bir sınırı aşmayan bir gelire sahip bulunmaları gerekmektedir.
● Çocuklar, 18 yaşını dolduruncaya kadar sigortalıdır. Çalışmayanlar, en fazla 23 yaşına kadar sigortalıdırlar. Genel veya mesleki eğitim yapan çocuklar, en fazla 27 yaşını dolduruncaya kadar yardım talep edebilirler. Bedeni, ruhi veya akli sakatlıkları nedeniyle geçimlerini sağlayamayacak durumda olan çocuklar için bir yaş sınırı yoktur. Ancak, bu kişilerin özürlülüklerinin aile sigortasından yararlanmakta iken mevcut olması şartı aranmaktadır.
● Sigortalı ile aynı çatı altında yaşayan ve geçimlerinin tamamı veya büyük bir kısmı sigortalı tarafından karşılanan ve geliri belirli bir sınır aşmayan diğer aile bireylerine de Hastalık Yardım Sandıkları'nın tüzüklerine göre yardım yapılabilir.
(Üvey çocuklar, torunlar, bakım için alınan veya evlat edinilerek bakılan çocuklar vb.)
● Geçimi sigortalı tarafından sağlanan anne, baba, üvey anne/baba, kayınpeder/valide, büyük baba/anne.
Almanya'da çalışan sigortalılar ile yanlarında oturan aile bireyleri, geçici olarak (gezme, tatil vb.) Türkiye'ye geldiklerinde kendilerine ne şekilde sağlık yardımı verilmektedir?
● Almanya’da çalışan sigortalılar ve yanlarında sürekli olarak oturan aile bireyleri, ülkemizde hastalık ve analık yardımlarından ÜCRETSİZ olarak yararlanırlar.
● Yardımlar Türkiye’deki Sosyal Güvenlik Kurumunca Sağlık Bakanlığı sağlık tesisleri ile kurumla anlaşma yapmış diğer sağlık tesislerinde sağlanır.
ÖNEMLİ UYARI :
Türkiye’de sağlık yardımlarından yararlanabilmek için Türkiye’ye gelmeden önce, mutlaka alman hastalık kasasına sağlık yardımlarına hak kazanma belgesi düzenletiniz. Bunlar işçi ve aile bireyleri için T/A 11 formüleridir.
SORU- 6:
Almanya’dan Türkiye’ye geçici olarak gelen sigortalılar veya aile bireylerinin hastalanmaları halinde ne yapılmalıdır?
1. Önce Almanya’dan alınan formülerle Türkiye’de oturulan yere en yakın Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne/ Sosyal Güvenlik Merkezine başvurulmalıdır.
2. Bu şekilde yapılan başvurularda hiçbir ücret alınmaz.
3. Ancak, işçimiz Almanya'dan alması gereken belgeyi kaybetmiş, hiç almamış, Almanya'da unutmuş veya belgenin yararlanma süresi geçmiş ise,
● Belge temini için (T/A 11) Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne/ Sosyal Güvenlik Merkezine başvuruda bulunulur.
● Daha sonra kişi Sağlık Bakanlığı Sağlık Tesisleri ile kurumla anlaşma yapmış diğer sağlık tesislerinde tedavisini ücretli olarak yaptırır.
● Bu ücretin Almanya’dan alınabilmesi için, işçimizin Türkiye’deki Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne/ Sosyal Güvenlik Merkezine başvurması gerekmektedir. Bu ücretin Almanya Sigorta Kurumundan talebini, ilgili belgeleri göndermek suretiyle Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne/ Sosyal Güvenlik Merkezine yapar veya belgeler Almanya’da bağlı olunan hastalık kasasına ibraz edilmek üzere sigortalıya verilir.
ÖNEMLİ UYARI :
1. Kendiniz veya aile bireylerinizle birlikte geldiğinizde, sağlık yardımlarına ihtiyaç duymanız halinde, öncelikle sosyal güvenlik il müdürlüğüne/ sosyal güvenlik merkezine müracaat etmek zorundasınız. Zorunlu olarak sosyal güvenlik il müdürlüğüne/ sosyal güvenlik merkezine müracaat edememeniz halinde; acil olarak kurumla anlaşma yapılmamış bir sağlık tesisinde yapılan bir tedaviden sosyal güvenlik il müdürlüğüne/ sosyal güvenlik merkezine derhal haberdar etmeniz gerekmektedir.
2. Türkiye'deki sağlık kuruluşlarına siz veya eş ve çocuklarınız muayene ve tedavi için başvurduğunuzda ilgili görevlilere Almanya adına tedavi gördüğünüzü mutlaka bildiriniz. Sigortalı ve beraberinde aile bireylerinin sigorta vak'ası meydana geldikten sonra (hastalandıktan sonra) bağlı oldukları hastalık sandığının izniyle Türkiye'ye gelmeleri halinde, sağlık yardımlarından ne şekilde yararlanacaklardır?
Almanya'da çalışan sigortalıların veya yanlarında ikamet eden aile bireylerinin Almanya'da hastalanmaları halinde, gerek istirahatlı oldukları süreyi gerekse tedavilerine devam olunmak üzere bağlı oldukları Alman Hastalık Yardım Sandıkları'nın izni ile ülkemize gönderilmeleri halinde, sağlık yardımlarından yararlanmaya devam ederler.
ANCAK;
Alman Hastalık Yardım Sandığınca haklarında düzenlenmiş Sağlık yardımı belgesi, bulunanlara Türkiye'de sağlık yardımı almak için ne yapmalıdır?
T/A 12 formülerinin en önemli özelliği, Türkiye'de ikamet adresinde kullanılabilir olmasıdır. ÖNEMLİ UYARI :
•• Sigortalı, Türkiye'ye gelir gelmez ikametgah adresini bölgesi içine alan sosyal güvenlik il müdürlüğüne/ sosyal güvenlik merkezine veya acil bir durumda daha sonra yetkili müdürlüğe bilgi verilmek koşuluyla, ikametgahına en yakın sosyal güvenlik il müdürlüğüne/ sosyal güvenlik merkezine başvurmak zorundadır.
AYRICA;
•• Almanya'da çalışan kadın sigortalı veya erkek sigortalının sigortalı olmayan eşinin doğum yapmak üzere Türkiye'ye gelmesi halinde de, sağlık tesislerinden yararlanabilmesi için yine Alman Hastalık Kasasınca düzenlenmiş T/A 12 formülerini alması gerekmektedir.
SORU-8 :
Almanya'da kaza geçirip veya meslek hastalığına tutulup bir süre tedavi görmek üzere Türkiye'ye gönderilen sigortalı, sağlık yardımını alabilmesi için ne yapmalıdır?
● Almanya'da kaza geçirip veya meslek hastalığına tutulup bir süre tedavi görmek üzere Türkiye'ye gönderilecek olan sigortalıların, İlgili Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne/ Sosyal Güvenlik Merkezine ibraz edilmek üzere Alman İş kazaları ve Meslek Hastalıkları sigortası tarafından düzenlenmiş (T/A 23) formülerini ibraz etmesi gerekmektedir.
● Bu belge ile sadece sigortalının kazadan dolayı veya meslek hastalığı nedeniyle ortaya çıkan rahatsızlıkları tedavi edilebilir.
● Bu formüler sadece sigortalı için düzenlenir.
SORU-9 :
Almanya'da çalışan işçilerin Türkiye'de oturan aile bireylerinden hangileri, sağlık yardımlarından yararlanabilirler?
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentlerinin dışında kalan genel sağlık sigortalısının, sigortalı sayılmayan veya isteğe bağlı sigortalı olmayan, kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olan;
a) Eşi, b) 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim veya 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Meslekî Eğitim Kanununda belirtilen aday çıraklık ve çıraklık eğitimi ile işletmelerde meslekî eğitim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmamış ve evli olmayan çocukları ile yaşına bakılmaksızın bu Kanuna göre malûl olduğu tespit edilen evli olmayan çocukları,
c) Geçiminin sigortalı tarafından sağlandığı Kurumca belirlenen kriterlere göre tespit edilen
ana ve babası,sağlık yardımlarından yararlanmakla birlikte Kanunun Genel Sağlık Sigortası geçiş hükümlerine ilişkin Geçici 12 inci maddesinin sekizinci fıkrasına göre " ilgili kanunları gereği tedavi yardımları karşılanan kişiler, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte herhangi bir işleme gerek kalmaksızın, bu Kanun açısından genel sağlık sigortalısı veya genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi olarak sayılmaktadırlar.
SORU-10 :
Almanya'da çalışan işçilerin, Türkiye'deki aile bireylerinin sağlık yardımlarından ücretsiz yararlanmalarını sağlamak için ne yapılmalıdır?
● Sigortalının Türkiye'de ikamet eden aile bireylerine, bağlı oldukları Alman Hastalık Kasaları adına SGK tarafından sağlık yardımları yapılması için ilgili Alman Hastalık Kasasınca düzenlenmiş olan yardımların tarihini ve yardımlara hak kazanan aile bireylerini gösterir T/A 9 işaretli formülerin sağlanması gerekmektedir.
● Bu belgeyi sağlamak için sigortalılar, bağlı bulundukları Alman Hastalık Kasasına başvurarak Türkiye'de oturan ve bakmakla yükümlü oldukları aile bireylerinin sağlık yardımlarından yararlanmalarını sağlamak amacı ile T/A 91 rehberini talep ederek, rehberin son sayfasını doldurup Alman Hastalık Kasasına vereceklerdir.
● Alman Hastalık Kasası, bu bildirimi alınca T/A 9 formülerini düzenleyerek sigortalının aile bireylerinin ikamet ettiği yerdeki Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne/ Sosyal Güvenlik Merkezine gönderecektir.
ÖNEMLİ UYARI :
T/A 91 Rehberini doldururken, aile bireylerinizin Türkiye adreslerini açık ve net bir şekilde veriniz (İL, İLÇE, MAHALLE VE SOKAK ADI İLE KAPI NUMARASI).
SORU-11 :
Sağlık yardım hakkına sahip bir kimsenin geçici olarak ülkemizde bulunduğu sırada kendi imkanları ile ücretli tedavi görmesi halinde muayene ve tedavi masraflarının alman hastalık sandıklarınca ödenmesi ne şekilde olur?
Almanya'dan geçici olarak ülkemize gelen sigortalılar ve yanında ikamet eden aile bireylerinin ülkemizde kendi imkanları ile sağlık kuruluşlarında yaptırdıkları tedavilerine ait masraflar, sigortalı tarafından Alman Hastalık Kasasına ibraz edildikten sora, Alman Sandığı, yapılan bu masrafları ödeme kararı aldığı takdirde, ödenecek miktarlar Kurumumuzdan öğrenilmek suretiyle ilgililere iade edilir.
NOT :
01/10/2008 tarihinden itibaren Kurumdan gelir ve aylık almakta olan genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilere sağlanacak ortez, protez, iyileştirme araç ve gereçleri için katılım payı Kurumca ödenen bedeller üzerinden % 10, kapsamdaki diğer genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler için % 20 olarak uygulanacaktır.
Genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin ortez, protez, iyileştirme araç ve gereçleri için ödeyecekleri katılım payının tutarı, sağlık hizmetinin alındığı tarihteki asgari ücretin % 75'ini geçemez. % 75'lik üst sınırının hesaplanmasında her bir ortez, protez, iyileştirme araç ve gereci bağımsız olarak değerlendirilir.
SORU-12 :
Almanya mevzuatına göre malullük aylığı alma koşulları nelerdir?
● Meslek malulü durumunda olduğunun veya kazanma gücünün yitirildiğinin hekim raporu ile belgelenmesi,
● En az 60 aylık sigortalılık (prim ödeme) süresinin bulunması,
● Malullük durumunun meydana geldiği tarihten önceki son beş yıl içinde, en az 36 ay mecburi sigorta primi ödenmiş olması gereklidir.
ÖNEMLİ UYARI :
Alman sosyal güvenlik mevzuatında yapılan ve 01.01.1984 tarihinde yürürlüğe giren bir değişiklikle, mesleki iş göremezlik veya malullük aylığına hak kazandıran mevcut koşullara, "sigorta olayının ortaya çıktığı tarihten önceki son 60 ay içinde 36 ay sigortaya tabi işlerde çalışmış olmak" koşulu da eklenmiştir.
Bu düzenlemeye göre, işten ayrıldıkları tarihten itibaren 2 yıl geçtikten sonra Alman Sigorta Kurumundan aylık tahsisi talebinde bulunan vatandaşlarımızın bu talepleri, Yasanın öngördüğü anlamda "malul" sayılsalar bile; "son 60 ay içinde 36 ay sigortalı çalışmış olmak" koşulunu yerine getirmedikleri gerekçesiyle reddedilmektedir.
Diğer taraftan, vatandaşlarımıza Alman sosyal güvenlik mevzuatına göre, işgücü kaybı yanında, Alman İş Piyasasının durumu da dikkate alınarak tahsis edilen malullük aylıkları, hak sahibi vatandaşlarımızın Almanya'dan kesin olarak ayrılması halinde, söz konusu mevzuat uyarınca; iş piyasası durumunun büyük veya küçük oranda dikkate alınmış olmasına göre, ya tümü ile kesilmekte ya da "meslekte iş göremezlik" aylığına dönüştürülerek 1/3 eksiği ile ödenmektedir. Vatandaşlarımızın yurda dönmeden önce Ataşeliklerimize müracaat etmeleri yararlı olacaktır.
SORU-13:
Alman mevzuatına göre yaşlılık aylığı alma koşulları nelerdir?
Alman sosyal sigorta mevzuatına göre;
a. 65 yaşını dolduran ve 60 ay hizmeti olan,
b. 63 yaşını dolduran ve 35 yıl hizmeti olan,
c. 60 yaşını dolduran, 35 yıl hizmeti olan, "malul" sayılan veya "iş göremezlik" ya da "mesleğini icra edemez" durumda olan ve
d. 60 yaşını dolduran, 15 yıl hizmeti olan, son 10 yıl içinde 8 yıl prim ödemiş ve son 1,5 yıl içinde 52 hafta "işsiz" kalmış olan sigortalılar ile
e. 60 yaşını dolduran, 15 yıl hizmeti olan ve 40 yaşını doldurduktan sonra 10 yıldan fazla sigorta primi ödemiş olan kadın sigortalılar "yaşlılık aylığı"na hak
kazanmaktadırlar.
Türkiye'de veya Almanya'da geçen sigortalılık süreleri yeterli ise, ayrı ayrı tam aylık bağlanabilir mi?
Türkiye ve Almanya'da geçen sigortalılık süreleri; malullük, yaşlılık veya ölüm sigortasından aylık bağlanmasına yeterli ise hizmet birleştirilmesi yapılmadan her iki ülke sigorta kurumunca ayrı ayrı tam aylık bağlanabilir.
SORU-15 :
Türkiye'de veya Almanya'da geçen sigortalılık süreleri yeterli değil ise hizmet birleştirilmesi yapılarak kısmi aylık bağlanabilir mi?
Her iki ülkede geçen sigortalılık süresiyle ayrı ayrı aylık bağlanmasına hak kazanılamaz ise, her iki ülkede geçen sigortalılık süreleri birleştirilerek aylığa hak kazanılması halinde, birleşik hizmetler üzerinden aylık bağlayacak ülke mevzuatına göre geçen sigortalılık süresi oranında kısmi aylık bağlanabilir.
SORU-16 :
Türkiye-Almanya sosyal güvenlik sözleşmesine göre hangi hizmetler birleştirilebilir?
Almanya'da geçen hizmetlerle, Türkiye'de;
● Sosyal Güvenlik Kurumuna(Mülga SSK, T.C. Emekli Sandığı, Bağ-Kur)
● Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20. maddesindeki emekli sandıklarına
Tabi olarak geçen hizmetler birleştirme kapsamındadır. SORU-17 :
Aile yardımları (çocuk paraları) kimler için ödenir?
Almanya'da çalışan Türk işçileri, Almanya'da yanlarında kalan çocukları ve Türkiye'de yaşayan çocukları için Aile Yardımlarından yararlanırlar.
ÇOCUK PARASINDAN YARARLANABİLMEK İÇİN:
● İşçilerimiz "KG 51" kod nolu talepnameyi doldurarak Alman İş ve İşçi Bulma Kurumuna vermelidirler.
● Çocuk parası ödenmesi hakkında "KG 51" kod nolu talepname, "KG 53-t" kod nolu Medeni Hal Belgesi ile kanıtlanmalıdır. Medeni Hal Belgeleri, işçinin kayıtlı bulunduğu nüfus idaresindeki bilgilere göre Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne/ Sosyal Güvenlik Merkezine düzenlenmektedir.
● MEDENİ HAL BELGELERİ düzenlenme tarihinden itibaren 1 yıl geçerli olup, her yıl yenilenmelidir.
SORU-18 :
Çocuk paralarının Türkiye'ye transferi mümkün müdür?
Almanya'da çalışıp da Türkiye'de ikamet eden çocuklarına bakmayan Türk işçilerinin, çocuk paraları kesilerek doğrudan doğruya Türkiye'deki eşe ve çocukların geçimini sağlayan diğer gerçek ya da tüzel kişilere transfer edilebilir. Çocuk paralarının transferi, Kurumumuzun talebi ve aracılığı ile gerçekleştirilmektedir.
Almanya'dan prim iadesi ne zaman talep edilebilir?
Almanya'yı terk eden Türk vatandaşları, Almanya'da mecburi sigortalılıklarının sona erdiği tarih itibariyle, (hastalık parası, işsizlik parası, işsizlik yardımı vb. ödemelerden yararlananların ödemenin bitim tarihinden itibaren) iki yıllık bekleme süresini doldurdukları takdirde prim iadesi talebinde bulunabilirler.
İkametgahlarını Türkiye'ye nakledenlerden, iki yıllık bekleme süresini doldurmadan herhangi bir sosyal gvenlik kuruluşuna tabi çalışması olanların, prim iadesi talebinde bulunabilmeleri için, çalışmalarının bitim tarihinden itibaren iki yıllık bekleme süresini doldurmaları gerekmektedir.
SORU-20 :
Primlerin iade edileceği hak sahipleri kimlerdir?
● Dul eş,
● Dul eş mevcut değil ise yetimler,
● Dul erkek veya dul kadın; üvey baba veya üvey anne ise, üvey baba veya üvey anne ile birlikte yetim çocuklar.
SORU-21:
Dul ve yetimlere prim iadesi için bekleme süresi ne kadardır?
Dul ve yetimler için bekleme süresi söz konusu değildir.
SORU-22 :
Yetimler ne zamana kadar prim iadesi talebinde bulunabilirler?
● 18 yaşını dolduracakları tarihe kadar,
● Öğrenimlerine veya mesleki eğitime devam edenler ile bedensel ya da ruhi özürlülük nedeniyle kendi geçimlerini sağlayamayacak durumda olan yetimler; 27 yaşlarını dolduruncaya kadar.
SORU-23 :
Hangi primler iade edilemez?
● Sigortalının bizzat katkıda bulunmaması nedeniyle prim iadesi kapsamı dışında bırakılan primler,
● çocuk yetiştirme sürelerine ait primler,
● işveren hissesi,
● kazanç yerine geçerli olan (işsizlik parası, işsizlik yardımı vb.) ödemeler için yatırılmış olan primler,
● herhangi bir emeklilik sigortası tarafından yapılmış bir yardım varsa, bu yardımlardan önceki primler.
SORU-24 :
Prim iadesi için nereye başvurmak gerekir? Almanya'yı terk eden Türk vatandaşları; Alman sigorta kartlarının asılları, nüfus cüzdanları ile birlikte bizzat ikamet ettikleri yere en yakın SSK Sigorta İl / Sigorta Müdürlüğüne başvurmalıdırlar.
ÖNEMLİ HATIRLATMA :
1. Türkiye'ye kesin olarak dönen vatandaşlarımızın ve mirasçılarının, alman sosyal güvenlik mevzuatından doğan talep hakları; Türk-Alman sosyal güvenlik sözleşmesinin 47 (a) maddesinde öngörülen "yetki"ye dayanılarak Almanya'daki birimlerimizce (Nürnberg çalışma ve sosyal güvenlik ataşeliğimizce) izlenmekte; alman sigorta kurumu ile çözüme bağlanamayan uyuşmazlıklar yargı merciine intikal ettirilmekte, söz konusu vatandaşlarımızın bu hakları yargı mercii önünde de savunulmaktadır.
2. Prim iade tutarı isteğiniz halinde tarafınıza döviz olarak ödenebilir.
TÜRKİYE AVUSTURYA SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİNE GÖRE GENEL HAKLAR
SORU-1:
Türkiye-Avusturya sosyal güvenlik sözleşmesinin vatandaşlarımıza sağladığı olanaklar nelerdir?
Türkiye-Avusturya Sosyal Güvenlik Sözleşmesi genel olarak vatandaşlarımızın;
· Avusturya’da bulundukları sürelerde bu ülke vatandaşları gibi sosyal güvenlik mevzuatı çerçevesinde hak ve yükümlülük bakımından eşit işlem görmelerini,
· Her iki ülkede geçen hizmet sürelerinin birleştirilmesini,
· Avusturya’da kazandıkları haklardan Türkiye’ye dönmeleri halinde de yararlanmaya devam etmelerini,
· Hastalık, analık, iş kazası ve meslek hastalıkları, yaşlılık, malullük ve ölüm gibi sigorta kollarının gerektirdiği yardımlardan yararlanmalarını,
güvence altına almaktadır.
SORU-2:
Avusturya’da çalışan vatandaşlarımız öncelikle nelere dikkat etmelidirler?
Avusturya’daki çalışmalara ait olarak kendilerine verilen sigorta kartı, çalışma belgesi ve diğer tüm belgeler saklanmalıdır.' '
Sosyal güvenlik konusunda karşılaşılan sorunlar veya bilgi alınmak istenildiğinde;
· Avusturya’da bağlı bulunulan sosyal sigorta kurumuna,
· Avusturya’daki Çalışma Ataşeliklerimize,
· Ankara’da Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Dairesi Başkanlığı’na, (Mithatpaşa Cad. No:7 Sıhhiye-ANKARA)
başvurulmalıdır.
Yazılı başvurularda istek veya sorunun açıkça yazılması, varsa Avusturya belgelerinin eklenmesi, mevcut olması halinde Türkiye ve Avusturya sigorta sicil numaralarının mutlaka belirtilmesine dikkat edilmelidir.
SORU-3:
Avusturya’da çalışmakta olan vatandaşlarımız ile beraberinde ikamet eden aile bireylerinden kimler sağlık yardımlarından yararlanmaktadır?
· Avusturya’da çalışan vatandaşlarımızın yanında ikamet eden ve kendi sigortasından dolayı yardım hakkı bulunmayan eşi ile yine yanında ikamet eden ve 18 yaşını doldurmamış çocukları sigortalı adına sağlık yardım talep etme hakkına sahiptirler.
· Genel veya mesleki eğitim yapan çocuklar 27 yaşını dolduruncaya kadar, bedeni, ruhi veya akli sakatlıkları nedeniyle geçimlerini sağlayamayacak durumda olan çocuklar yaş şartı aranmaksızın yardım talep edebilir.
SORU-4:
Avusturya’da çalışan sigortalılar, Avusturya’da ikamet eden ve Avusturya’dan aylık alanlar ile bunların yanlarında ikamet eden aile fertlerinden geçici olarak ülkemize gelenlerin, hastalıkları halinde, kendilerine ne şekilde sağlık yardımı verilmektedir?
· Bunlar; ülkemizde hastalık ve analık yardımlarından mevzuat gereği ödenmesi gereken katkı payları hariç ücretsiz olarak yararlanırlar.
· Yardımlar, Türkiye’deki Sosyal Güvenlik Kurumu ile anlaşma yapmışresmi veya özel sağlık tesislerinde sağlanır.
Türkiye’de sağlık yardımlarından yararlanabilmek için Türkiye’ye gelmeden önce, mutlaka Avusturya hastalık kasalarından sağlık yardımlarına hak kazanma belgesi olan A/TR 3 formülerinin düzenlettirilmesi ve bu belgelerle öncelikle Türkiye’de bulunulan ildeki sosyal güvenlik il müdürlüğü veya sosyal güvenlik merkezinde faaliyet gösteren Yurtdışı İşlemleri Servisine müracaat edilmesi gerekmektedir.
SORU-5:
Avusturya’dan Türkiye’ye geçici olarak gelen sigortalılar veya aile bireyleri hastalanmaları halinde ne yapmalıdır?
Avusturya’dan alınan formülerlerle Türkiye’de oturulan yere en yakın sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine başvurulmalıdır.
Avusturya’dan ülkemize gelirken alınması gereken belgeler alınmamış, kaybedilmiş veya belgenin yararlanma süresi geçmiş ise;
· Belge (A/TR 3) temini için sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine başvuruda bulunulur.
· Bu sırada acil olarak tedaviye ihtiyaç duyulması halinde Sosyal Güvenlik Kurumu ile anlaşma yapmış sağlık tesislerinde tedavi ücretli olarak yaptırılır.
· Hasta görmüş olduğu tedaviye ait masrafları kendisi öder ve dokümanlı masraf faturası ile tedaviye ait raporu temin eder.
· Tekrar sosyal güvenlik il müdürlüğüne veya sosyal güvenlik merkezine başvuruda bulunup fatura ile raporu ibraz ederek, masraf iadesi talebinde bulunur.
· Avusturya’dan belge temin edilmiş ise, masraflar sağlık sosyal güvenlik merkezince ilgililere iade edilir.
· Belge temin edilememiş ise tüm belgeler Avusturya’da bağlı bulunulan hastalık kasasına teslim edilerek masraf iadesi talebinde bulunulmalıdır.
· Zorunlu olarak sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine müracaat edilmeden acil olarak kurumla anlaşma yapılmamış bir sağlık tesisinde sağlık yardımı görülmesi halinde durumun en kısa zamanda sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine bildirilmesi gerekmektedir.
· Türkiye’deki sağlık kuruluşlarına muayene ve tedavi için başvurulduğunda görevlilere Avusturya adına tedavi görüldüğü bildirilmelidir.
SORU-6:
Avusturya’da ikamet eden ve Avusturya mevzuatına göre sağlık yardımına hak kazanan bir kimsenin bağlı olduğu sigorta merciinin izniyle ülkemize gelmesi halinde sağlık yardımlarından ne şekilde yararlanır?
Sağlık yardım hakkını Avusturya mevzuatına göre elde etmiş kimselerin hastalıkları nedeniyle tedavilerine devam edilmek üzere bağlı oldukları hastalık sandıklarının izniyle ülkemize gönderilmeleri halinde sağlık yardımlarından yararlanmaya devam ederler. Bunun için;
· İlgililerin Türkiye’ye gelirken Avusturya hastalık sandıklarınca düzenlenmiş A/TR 3 –A formülerlerini almaları gerekir.
· Bu formülerin ülkemize gelir gelmez ikamet mahallindeki sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine teslim edilme zorunluluğu vardır.
SORU-7:
Avusturya’da çalışan sigortalılar Türkiye’de oturan aile bireylerinden hangileri sağlık yardımlarından yararlanabilir?
Avusturya’da çalışan sigortalıların ülkemizde ikamet eden aile bireylerinin hangilerinin bakmakla yükümlü olduğu kişiler olduğu Avusturya mevzuatına göre tespit edilmektedir. Bu kişiler ülkemizde 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun öngördüğü mevzuata göre sağlık yardımlarından faydalanacaklardır.
SORU-8:
Avusturya’dan aylık alıp Türkiye’de oturan aylık sahiplerinin aile bireylerinden hangileri bakmakla yükümlü olduğu kişilerdir ?
Avusturya’dan aylık alıp Türkiye’de oturan aylık sahiplerinin aile bireylerinden hangilerinin bakmakla yükümlü olduğu kişiler olduğu 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre belirlenecek ve bu Kanuna göre sağlık yardımlarından faydalanacaklardır.
Avusturya’dan aylık alıp Avusturya’da ikamet eden aylık sahiplerinin aile bireylerinden hangilerinin bakmakla yükümlü olduğu kişiler olduğu ise Avusturya mevzuatına göre tespit edilmektedir.
SORU-9:
Avusturya’da çalışan sigortalıların Türkiye’deki aile bireylerinin sağlık yardımlarından ücretsiz yararlanmalarını sağlamak için ne yapılmalıdır?
Yardım talebi için sigortalı veya bir yakını Sözleşmeye göre işlem başlatılması için, sosyal güvenlik il müdürlüklerine / sosyal güvenlik merkezlerine başvurması veya sigortalının doğrudan Avusturya hastalık kasasına müracaat etmesi gerekmektedir.
SORU-10:
Sağlık yardım hakkına sahip bir kimsenin geçici olarak ülkemizde bulunduğu sırada kendi imkanları ile ücretli tedavi görmesi halinde muayene ve tedavilere ait masrafların Avusturya hastalık sandıklarınca ödenmesi ne şekilde olabilir?
İlgilinin Avusturya adına sağlık yardım hakkının bulunması halinde Avusturya hastalık yardım sandıklarınca, Kurumumuz mevzuatına göre bildirilecek bu tedavi için ödenmesi gereken miktar ilgiliye ödenir.
SORU-11:
Avusturya mevzuatına göre malullük aylığı alma koşulları nelerdir?
· 50 yaşın dolmasından önce sigorta vaka’sının meydana gelmesi durumunda;
* Kazanma gücünün yitirildiğinin hekim raporu ile belgelenmesi,
*Sigorta vak’asının ortaya çıkmasından önceki 120 ay içinde 60 prim ödeme ayının veya,
*180 prim ödeme ayının veya,
*300 ay sigortalılık süresinin,
mevcut olması,
* Ayrıca, sigorta vak’asının 27 yaşın dolmasından önce ortaya çıkması durumunda en az 6 aylık prim ödeme ayının bulunması,
gerekmektedir.
· 50 yaşın dolmasından sonra sigorta vak’asının meydana gelmesi durumunda;
*Sigorta vak’asının meydana geldiği tarih, 50 yaşın doldurulmasından sonra ise; 60 prim ödeme ayı, sigortalının 50 yaşının üzerindeki her ay için 1 ay ancak en fazla 180 aya kadar yükseltilir.
*120 aylık zaman dilimi ise 50 yaşın doldurulmasından sonraki her ay için 2 ay ancak en fazla 360 aya kadar yükseltilir.
· Bir kadın, sigortalı eşinin ölümünden sonra 55 yaşını doldurmuş olması ve canlı olarak 4 çocuk dünyaya getirmiş olması durumunda, çalışma gücünde azalma olup olmadığına bakılmaksızın maluliyet aylığına hak kazanır.
SORU-12:
Avusturya mevzuatına göre yaşlılık aylığı alma koşulları nelerdir?
· Yaşlılık aylığı;
* Kadın ise 60, erkek ise 65 yaşını doldurmuş olması,
* 180 prim ödeme ayının mevcut olması veya
* Sigorta vakasının ortaya çıkmasından önceki 360 aylık zaman dilimi içerisinde 180 sigortalılık ayının bulunması veya
* 300 sigortalılık ayının mevcut olması,
gerekmektedir.
· İşsizlik durumunda erken yaşlılık aylığı;
*Kadın ise 55, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması,
* 55 veya 60 yaşından sonra 52 hafta işsizlik parası alınması,
* Sigorta vakasının ortaya çıkmasından önceki 360 aylık zaman dilimi içerisinde 240 sigortalılık ayının bulunması ve 240 aylık sigortalılık süresinin en az 180 prim ödeme ayı olarak geçmesi,
*Başvuru esnasında herhangi bir işte çalışmaması,
gerekmektedir.
· Uzun sigortalılık süresinde erken yaşlılık aylığı;
*Kadın ise 55, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması,
* 450 sigorta ayının veya 420 prim ödeme ayının mevcut olması,
gerekmektedir.
· Azalmış işgücü nedeniyle erken yaşlılık aylığı;
* Kadın ise 55, erkek ise 57 yaşını doldurmuş olması,
* Sigorta vak’asının ortaya çıkmasından önceki son 360 ay içerisinde 180 Prim ödeme ayının bulunması veya,
* 240 prim ayının bulunması veya,
* Sigorta vak’asının meydana geldiği tarihten önceki 180 ay içinde 72 prim ödeme ayı bulunması ve, kazanma gücünün yitirildiğinin hekim raporu ile belgelenmesiyle birlikte en az 20 haftadan beri iş göremez durumunun mevcut olması,
gerekmektedir.
SORU-13:
Avusturya mevzuatına göre dul ve yetim aylığı alma koşulları nelerdir?
· 50 yaşının dolmasından önce sigorta vakasının meydana gelmesi durumunda;
*Sigorta vak’asının ortaya çıkmasından önceki son 120 aylık zaman dilimi içerisinde 60 sigorta ayının veya,
*180 prim ödeme ayının veya,
*300 sigorta ayının mevcut olması
gerekmektedir.
* Ayrıca ölümün 27 yaşından önce ortaya çıkması halinde en az 6 aylık prim ödeme süresi, bekleme süresini doldurmuş olmak için yeterlidir.
· 50 yaşının dolmasından sonra sigorta vak’asının meydana gelmesi durumunda;
* Sigorta vak’asının meydana geldiği tarih, 50 yaşın doldurulmasından sonra ise; 60 sigortalılık ayı sigortalının 50 yaşın üzerindeki her ay için 1 ay, ancak en fazla 180 aya kadar yükselir.
* 120 aylık zaman dilimi 50 yaşın doldurulmasından sonraki her ay için 2 ay eklenerek uzatılır. Ancak, bu süre en fazla 360 aya kadar yükseltilir.
SORU-14:
Avusturya mevzuatına göre ölüm aylığı bağlanmaması durumunda toptan ödeme yapılır mı?
Sigortalının vefatı halinde geride kalanlara ölüm aylığı bağlanamaz ise dul eş ve 18 yaşını doldurmamış veya tahsile devam eden 27 yaşını doldurmamış çocuklara bir defaya mahsus olmak üzere toptan ödeme yapılmaktadır.
SORU-15:
Türkiye’de veya Avusturya’da geçen sigortalılık süreleri yeterli ise, ayrı ayrı tam aylık bağlanabilir mi?
01/10/1996 tarihinden sonra aylık talebinde bulunan kişilere Türkiye veya Avusturya’da geçen hizmetler, ülkelerin kendi mevzuatlarına göre müstakil aylık bağlamaya yeterli ise her ülke ayrı ayrı müstakil aylık bağlar.
Avusturya’da çalışan vatandaşlarımızın, kendilerine veya hak sahiplerine bir aylık bağlanması için, Avusturya’daki veya Avusturya ile Türkiye’deki, çalışmalarının aylık bağlanması için aranan asgari süreye ulaşması konusunda gerekli özeni göstermeleri gerekmektedir.
SORU-16:
Türkiye-Avusturya sosyal güvenlik sözleşmesine göre Türkiye’deki hangi hizmetler birleştirilebilir?
· 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa, (Devredilen Sosyal Sigortalar Kurumuna, BAĞ-KUR ve TC Emekli Sandığına tabi hizmetler dahil)
· 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesine tabi sandıklara,
tabi olarak geçen hizmetler birleştirme kapsamındadır.
SORU-17:
Anlaşmaya göre aile yardımları (çocuk paraları) Avusturya tarafınca ödenmekte midir?
· Avusturya’da çalıan Türk işçileri Avusturya’da yanlarında ikamet eden çocukları için aile yardımlarından yararlanmaktadır.
· Türkiye’de yaşayan çocukları için Aile Yardımı ödemeleri Avusturya tarafınca 1/10/1996 tarihinden itibaren ödenmemektedir.
SORU-18:
Avusturya’da prim iadesi var mıdır?
Avusturya mevzuatına göre prim iadesi yapılmamaktadır.
SORU-19 :
Kısmi aylık alanlar borçlanabilir mi?
Sosyal güvenlik sözleşmeleri uygulanmak suretiyle kendilerine veya hak sahiplerine sosyal güvenlik kanunlarına göre kısmi aylık bağlanmış olanlar ile bağlanacak olanlar, diledikleri takdirde yurt dışında geçen ve tam aylık almak için yeterli gün sayısını veya hizmet cetvelindeki gün sayılarının tamamını borçlanabilir.
TÜRKİYE AZERBAYCAN SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİNE GÖRE GENEL HAKLAR
SORU–1:
Türkiye –Azerbaycan sosyal güvenlik sözleşmesinin getirdiği genel haklar nelerdir?
Türkiye-Azerbaycan Sosyal Güvenlik Sözleşmesi, her iki taraf mevzuatından birine veya her ikisine tabi olmuş bulunan veyahut taraflardan birinin mevzuatına halen tabi olan kişiler ve bunların aile fertleri ile hak sahiplerine uygulanacaktır.
— Taraflardan birinin ülkesinde oturan ve kendilerine bu sözleşme hükümleri uygulanan kimseler, hak ve yükümlülük bakımından, o ülke vatandaşları ile eşit işlem göreceklerdir.
— Her iki ülkede geçen hizmet süreleri birleştirilecektir.
— Taraflardan birinin mevzuatına göre yardım hakkına sahip olan bir kimse, diğer taraf ülkede bulunduğu veya daimi ikamet ettiği sırada da yardımlardan yararlanabilecektir.
SORU–2:
Azerbaycan’da çalışan sigortalılar, öncelikle nelere dikkat etmelidirler?
Azerbaycan’daki çalışmalarınızla ilgili olarak ÇALIŞMA BELGESİ ve DİĞER TÜM BELGELERİ saklayınız.
ÖNEMLİ UYARI:
Yazılı başvurularda istek veya sorununuzu açıkça yazarak varsa Türkiye ve Azerbaycan sigorta sicil numaranızı mutlaka belirtiniz.
SORU–3:
Azerbaycan’da çalışan sigortalılar ile Azerbaycan’dan aylık sahibi olarak Azerbaycan’da ikamet eden kimseler ile bunların yanlarında ikamet eden aile fertleri, geçici olarak (gezme, tatil vb.) Türkiye’ye geldiklerinde kendilerine ne şekilde sağlık yardımı verilmektedir?
Azerbaycan’da çalışan sigortalılar ile Azerbaycan kurumlarından aylık alan ve Azerbaycan’da ikamet eden kimseler ile bunların yanlarında sürekli olarak oturan aile fertleri geçici olarak ülkemizde bulundukları sırada sağlık durumları derhal (acil) tedaviyi gerektirdiği zaman Kurumumuz hastalık ve analık yardımlarından ÜCRETSİZ olarak yararlanırlar.
Yardımlar Türkiye’deki Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığınca Sağlık Bakanlığı Sağlık Tesisleri ile kurumla anlaşma yapmış diğer sağlık tesislerinde sağlanır.
ÖNEMLİ UYARI:
Türkiye’de sağlık yardımlarından yararlanabilmek için Türkiye’ye gelmeden önce, yetkili Azerbaycan kurumundan ilgili formüleri düzenletip, beraberinizde getiriniz.
SORU – 4:
Azerbaycan’dan Türkiye’ye geçici olarak gelen sigortalılar veya aile fertlerinin hastalanmaları halinde ne yapılmalıdır?
Önce Azerbaycan’dan alınan formülerle Türkiye’de ikamet edilen yere en yakın Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne / Sosyal Güvenlik Merkezine başvurulmalıdır.
—Bu şekilde yapılan başvurularda hiçbir ücret alınmaz.
—Ancak, Azerbaycan’dan alması gereken belgeyi kaybetmiş, hiç almamış, Azerbaycan’da unutmuş veya belgenin yararlanma süresi geçmiş ise, ilgili formülerin temini için Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne / Sosyal Güvenlik Merkezine başvuruda bulunulur.
—Daha sonra kişi Sağlık Bakanlığı Sağlık Tesislerinde veya kurumla anlaşma yapmış diğer sağlık tesislerinde tedavisini ÜCRETLİ olarak yaptırır.
—Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü/Sosyal Güvenlik Merkezi ilgili formüleri temin edince tedavi giderleri ilgiliye iade edilir.
ÖNEMLİ UYARI:
Türkiye’ye geldiğinizde, sağlık yardımlarına ihtiyaç duymanız halinde, öncelikle Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne / Sosyal Güvenlik Merkezine müracaat etmek zorundasınız.
Zorunlu olarak Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne/Sosyal Güvenlik Merkezine müracaat edememeniz halinde; acil olarak kurumla anlaşma yapmamış bir sağlık tesisinde yapılan bir tedaviden Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünü / Sosyal Güvenlik Merkezini derhal haberdar etmeniz gerekmektedir.
Türkiye’deki sağlık kuruluşlarına siz veya eş ve çocuklarınız muayene ve tedavi için başvurduğunuzda ilgili görevlilere Azerbaycan adına tedavi gördüğünüzü mutlaka bildiriniz.
SORU–5:
Sigortalı ve beraberinde aile fertlerinin sigorta vak’ası meydana geldikten sonra (hastalandıktan sonra) yetkili Azerbaycan kurumunun izniyle Türkiye’ye gelmeleri halinde, sağlık yardımlarından ne şekilde yararlanacaklardır?
Azerbaycan’da çalışan sigortalıların veya yanlarında ikamet eden aile fertlerinin Azerbaycan’da hastalanmaları halinde, gerek istirahatlı oldukları süreyi gerekse tedavilerine devam olunmak üzere yetkili Azerbaycan Kurumunun izni ile ülkemize gönderilmeleri halinde, sağlık yardımlarından yararlanmaya devam ederler.
— İlgililerin Türkiye’ye gelirken yetkili Azerbaycan Kurumu tarafından düzenlenmiş formüleri almaları gerekir.
— formülerin en önemli özelliği, Türkiye’de ikamet adresinde kullanılabilir olmasıdır. Formüler ile Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne / Sosyal Güvenlik Merkezine derhal müracaat edilmelidir.
SORU–6:
Azerbaycan’da kaza geçirip veya meslek hastalığına tutulup bir süre tedavi görmek üzere Türkiye’ye gönderilen sigortalı, sağlık yardımını alabilmesi için ne yapmalıdır?
— Azerbaycan’da kaza geçirip veya meslek hastalığına tutulup bir süre tedavi görmek üzere Türkiye’ye gönderilecek olan sigortalıların, yetkili Azerbaycan Kurumu tarafından düzenlenmiş formüleri sahip olmaları gerekmektedir.
— Bu belge ile ikamet mahallindeki Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne / Sosyal Güvenlik Merkezine müracaatla tedavi için sağlık tesisine sevk işlemi yapılır.
— Bu formüler sadece sigortalı için düzenlenir.
SORU–7:
Azerbaycan mevzuatına tabi çalışan sigortalının Türkiye’de oturan aile fertlerinden hangileri, sağlık yardımlarından yararlanabilirler?
Azerbaycan mevzuatına tabi çalışan sigortalının Türkiye’de oturan aile fertlerinin,
Hangilerinin Kurumumuz sağlık yardımlarından yararlanabileceği Azerbaycan mevzuatına
göre tespit edilir.
Azerbaycan mevzuatına göre sigortalının bakmakla yükümlü olduğu aile fertlerinin, Kurumumuz sağlık yardımlarından faydalanma hakları vardır.
SORU–8:
Azerbaycan mevzuatına tabi çalışan sigortalının Türkiye’de oturan aile fertlerinin ücretsiz sağlık yardımlarından faydalanabilmesi için ne yapılmalıdır?
Ülkemizde ikamet eden ve Azerbaycan’da çalışan sigortalının aile fertleri olarak Kurumumuz sağlık yardımlarından yararlanma talebi olanlar ikametgâhını bölgesi içine alan Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne / Sosyal Güvenlik Merkezine müracaat etmeleri gerekmektedir.
Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü / Sosyal Güvenlik Merkezi ilgili formüleri doldurup onayladıktan sonra sigortalı tarafından yetkili Azerbaycan Kurumuna verilmek üzere iki nüsha halinde talep eden kişiye verecektir.
Azerbaycan Kurumu kendilerine intikal eden formüler de kayıtlı aile fertlerinden, mevzuatlarına göre sigortalının bakmakla yükümlü olduğu aile fertleri olup olmadığını tespit edecektir.
Sağlık yardımına müstahak oldukları tespit edilen aile fertleri formülere kayıt edilerek onaylandıktan sonra bir nüshası Azerbaycan Kurumunca bu formüleri düzenleyen Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne / Sosyal Güvenlik Merkezine iade edecektir.
Formülerin teyidini alan Müdürlüğümüz Azerbaycan’da çalışan sigortalının sağlık yardım haklarından istifade edecek aile fertleri için ikametgâhlarına en yakın sağlık tesisine talimat verip, ilgilileri bu konuda bilgilendirecektir.
SORU–9:
Azerbaycan’dan aylık sahibi olanların veya dul-yetim aylığı alanların, Türkiye’de ikamet ettikleri sırada, sağlık yardımlarından ücretsiz yararlanmalarını sağlamak için ne yapmaları gerekir?
Azerbaycan’dan aylık sahibi olup, Türkiye’de ikamet eden bir kimsenin ve aile fertlerinin ya da dul-yetim aylığı alan kimselerin Kurumumuz sağlık yardımlarından yararlanabilmesi için, yetkili Azerbaycan Kurumu tarafından düzenlenen formülerin iki nüshasının Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne / Sosyal Güvenlik Merkezine gönderilmesi veya ilgili tarafından Müdürlüklerimize ibraz edilmesi gerekmektedir.
— Formüleri alan Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü / Sosyal Güvenlik Merkezi aylık sahibi veya dul-yetimlerin ikametgâhlarına en yakın sağlık tesisine sağlık yardımı yapılması konusunda talimat verip, ilgilileri bu konuda bilgilendirecektir.
ÖNEMLİ NOT:
Analık ve protez yardımları dışındaki sağlık yardımları ile ilgili sözleşme hükümleri sağlık yardımları yapılmasına imkan verecek Azerbaycan Cumhuriyeti mevzuatı yürürlüğe girdikten sonra uygulanacaktır.
SORU–10:
Türkiye’de veya Azerbaycan’da geçen sigortalılık süreleri yeterli ise, ayrı ayrı tam aylık bağlanabilir mi?
Türkiye ve Azerbaycan’da geçen sigortalılık süreleri; malullük, yaşlılık veya ölüm sigortasından aylık bağlanmasına yeterli ise hizmet birleştirilmesi yapılmadan her iki ülke sigorta kurumunca ayrı ayrı tam aylık bağlanabilir.
SORU–11:
Türkiye’de veya Azerbaycan’da geçen sigortalılık süreleri yeterli değil ise hizmet birleştirilmesi yapılarak kısmi aylık bağlanabilir mi?
Her iki ülkede geçen sigortalılık süresiyle ayrı ayrı aylık bağlanmasına hak kazanılamaz ise, her iki ülkede geçen sigortalılık süreleri birleştirilerek aylığa hak kazanılması halinde, birleşik hizmetler üzerinden aylık bağlayacak ülke mevzuatına göre geçen sigortalılık süresi oranında kısmi aylık bağlanabilir.
SORU–12:
'Türkiye-Azerbaycan sosyal güvenlik sözleşmesine göre hangi hizmetler birleştirilebilir?'
Azerbaycan’da geçen hizmetlerle, Türkiye’de;
1–5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa (Devredilen Sosyal Sigortalar Kurumuna, T.C. Emekli Sandığına, Bağ-Kur’a tabi hizmetler),
2–506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20. maddesindeki emekli sandıklarına,
tabi olarak geçen hizmetler birleştirme kapsamındadır.
SORU–13:
Sosyal güvenlik konusunda sorununuz olduğunda veya bilgi almak istediğinizde nereye başvurulmalıdır?
Azerbaycan’da bağlı bulunduğunuz Sosyal Sigorta Kurumuna,
* Bu broşürün arkasında adresleri yazılı olan AZERBAYCAN’DAKİ ÇALIŞMA ATAŞELİKLERİMİZE veya
*ANKARA’DA Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığı’na başvurunuz.
TÜRKİYE BELÇİKA SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİNE GÖRE GENEL HAKLAR
SORU-1:
Türkiye-Belçika sosyal güvenlik sözleşmesinin vatandaşlarımıza sağladığı olanaklar nelerdir?
Türkiye-Belçika Sosyal Güvenlik Sözleşmesi genel olarak vatandaşlarımızın;
· Belçika vatandaşları ile sosyal güvenlik mevzuatı çerçevesinde hak ve yükümlülük bakımından eşit işlem göreceklerini,
· Her iki ülkede geçen hizmet sürelerinin birleştirileceğini,
· Belçika’da kazandıkları haklardan Türkiye’ye dönmeleri halinde de yararlanmaya devam edeceklerini,
· Hastalık, analık, iş kazası ve meslek hastalıkları, yaşlılık, malullük ve ölüm gibi sigorta kollarının gerektirdiği yardımlardan,.
SORU-2:
Belçika’da çalışan vatandaşlarımızın dikkat etmesi gereken hususlar nelerdir?
Belçika’daki çalışmalara ait kendilerine verilen sigorta kartı, çalışma belgesi ve diğer tüm belgeler saklanmalıdır.
Sosyal güvenlik konusunda sorunlarla karşılaşıldığında veya bilgi almak istenildiğinde;
· Belçika’da bağlı olduğunuz Sosyal Sigorta Kurumuna,
· Bu broşürün arkasında adresleri yazılı olan Belçika’daki Çalışma Ataşeliklerimize,
· Ankara’da Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığına başvurunuz.(Mithatpaşa Cad No:7 Sıhhıye-ANKARA)
başvurulmalıdır.
ÖNEMLİ UYARI
Yazılı başvurularda istek veya sorununuzu açıkça yazarak varsa Türkiye ve Belçika sigorta sicil numaralarınızı mutlaka belirtiniz.
SORU-3:
Belçika’da çalışmakta olan vatandaşlarımız ile beraberinde ikamet eden aile bireylerinden kimler sağlık yardımlarından yararlanmaktadır?
· Bir hizmet sözleşmesi ile çalışan tüm işçiler ve benzerleri,
· Sigorta yardım ve ödeneği alanlar, (dullar, yetimler ve maluller dahil)
· İşsizler,
· Özürlüler,
· Yüksek eğitim gören öğrenciler,
· Başka koruması olmayan kişiler,
· Evli veya birlikte yaşayan eşler,
· İşçinin ve eşinin çocukları, müşterek çocuklar, işçi veya eşinin vasi tayin edildiği çocuklar, aynı çatı altında yaşayan torunlar, evlilik dışı doğmuş olup resmen tanınan çocuklar 18 yaşına kadar veya çocuk parası aldıkları sürece,
· İşçinin veya eşinin, 55 yaşının üstünde geçimini temin edemeyen veya iş göremez durumda olan ve en az 6 aydan beri aynı çatı altında yaşayan ve birlikte yaşamaya devam edecek olan anası, babası, kayınvalidesi, kayınpederi, ile büyükanne ve büyükbaba.
SORU-4:
Belçika’da çalışan sigortalılar ile yanlarında oturan aile bireyleri geçici olarak (gezme, tatil vb.) Türkiye’ye geldiklerinde kendilerine ne şekilde sağlık yardımı verilmektedir?
· Belçika’da çalışan sigortalılar ve yanlarında sürekli olarak oturan aile bireyleri ülkemizde hastalık ve analık yardımlarından ÜCRETSİZ OLARAK yararlanırlar.
· Yardımlar Türkiye’deki Sosyal Güvenlik Kurumu ile anlaşma yapmış resmi ve özel sağlık tesislerinde sağlanır.
ÖNEMLİ UYARI:
Türkiye’de sağlık yardımlarından yararlanabilmek için Türkiye’ye gelmeden önce, mutlaka Belçika hastalık kasasına sağlık yardımlarına hak kazanma belgesi düzenletiniz. bunlar işçi ve aile bireyleri için (B.T 8) formülerleridir.
SORU-5:
Belçika’dan Türkiye’ye geçici olarak gelen sigortalılar veya aile bireylerinin hastalanmaları halinde ne yapılmalıdır?
Belçika’dan alınan formülerle Türkiye’de oturulan yere en yakın sosyal güvenlik il müdürlüğüne/ sosyal güvenlik merkezine başvurulmalıdır. Bu şekilde yapılan başvurularda hiçbir ücret alınmaz.
Ancak Belçika’dan alınması gereken belgeler alınmamış, kaybedilmiş veya belgenin yararlanma süresi geçmiş ise;
· Belge temini için (B.T 8) sosyal güvenlik il müdürlüğüne/ sosyal güvenlik merkezine başvuruda bulunulur.
· Kurumun anlaşma yaptığı sağlık tesislerinde tedavi ücretli olarak yaptırılır.
· Bu ücretin Belçika’dan alınabilmesi için vatandaşlarımızın Türkiye’deki Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne başvurması gerekmektedir. Bu ücretin Belçika Sigorta Kurumundan talebini, ilgili belgeleri göndermek suretiyle sosyal güvenlik il müdürlüğüne/ sosyal güvenlik merkezine yapar veya belgeler Belçika’da bağlı olunan hastalık kasasına ibraz edilmek üzere sigortalıya verilir.
ÖNEMLİ UYARI:
· Kendiniz veya aile bireylerinizle birlikte Türkiye’ye geldiğinizde, sağlık yardımlarına ihtiyaç duymanız halinde öncelikle sosyal güvenlik il müdürlüğüne /sosyal güvenlik merkezine müracaat etmek zorundasınız. zorunlu olarak sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine müracaat edememeniz halinde acil olarak kurumla anlaşma yapmamış bir sağlık kuruluşunda yapılan bir tedaviden sosyal güvenlik il müdürlüğünü/sosyal güvenlik merkezini derhal haberdar etmeniz gerekmektedir.
· Türkiye’deki sağlık kuruluşlarına siz veya eş ve çocuklarınız muayene ve tedavi için başvurduğunuzda ilgili görevlilere Belçika adına tedavi gördüğünüzü mutlaka bildiriniz.
SORU-6:
Sigortalı ve beraberindeki aile bireyleri sigorta vak’ası meydana geldikten sonra (hastalıktan sonra) bağlı oldukları hastalık sandığının izniyle Türkiye’ye gelmeleri halinde sağlık yardımlarından ne şekilde yararlanacaklardır?
Belçika’da çalışan sigortalılar veya yanlarında ikamet eden aile bireyleri Belçika’da hastalandıkları takdirde, gerek istirahatlı oldukları sürede, gerekse tedavilerine devam olunmak üzere bağlı oldukları Belçika hastalık yardım sandıklarının izni ile ülkemize gönderildiklerinde sağlık yardımlarından yararlanmaya devam ederler.
Ancak, ilgililerin Türkiye’ye gelirken Belçika Hastalık Yardım Sandığınca haklarında düzenlenmiş B.T 10 formülerini almaları gerekir. B.T 10 formülerinin en önemli özelliği Türkiye’de ikamet adresinde kullanılabilir olmasıdır.
ÖNEMLİ UYARI:
· Sigortalı Türkiye’ye gelir gelmez ikametgah adresini bölgesi içine alan sosyal güvenlik il müdürlüğüne/ sosyal güvenlik merkezine veya acil bir durumda daha sonra yetkili müdürlüğe bilgi verilmek koşuluyla tedavi gördüğü yeri içerisine alan sosyal güvenlik il müdürlüğüne/ sosyal güvenlik merkezine başvurmak zorundadır.
· Belçika’da çalışan kadın sigortalı veya erkek sigortalının sigortalı olmayan eşinin doğum yapmak üzere Türkiye’ye gelmesi halinde de, sağlık tesislerinden yararlanabilmesi için yine Belçika hastalık kasasınca düzenlenmiş B.T 10 formülerini alması gerekmektedir.
SORU-7:
Belçika’da kaza geçirip veya meslek hastalığına tutulup bir süre tedavi görmek üzere Türkiye’ye gönderilen sigortalı, sağlık yardımını alabilmesi için ne yapmalıdır?
· Belçika’da kaza geçirip veya meslek hastalığına tutulup bir süre tedavi görmek üzere Türkiye’ye gönderilecek olan sigortalıların, ilgili sosyal güvenlik İl müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine Belçika İş kazaları ve Meslek Hastalıkları sigortası tarafından düzenlenmiş (B.T 15) formülerini ibraz etmesi gerekmektedir.
· Bu belge ile sadece sigortalının kazadan dolayı veya meslek hastalığı nedeniyle ortaya çıkan rahatsızlıkları tedavi edilebilir.
· Bu formüler sadece sigortalı için düzenlenir.
SORU-8:
Belçika’da çalışan işçilerin Türkiye’de oturan aile bireylerinden hangileri sağlık yardımlarından yararlanabilir?
a. Diğer sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi olarak çalışmayan yada gelir veya aylık almayan eşi,
b. 18 yaşını veya orta öğrenim yapıyorsa 20 yaşını, yüksek öğrenim yapıyorsa 25 yaşını doldurmamış veya 18 yaşını doldurmuş olup da çalışamayacak durumda malul erkek çocukları ile yaşları ne olursa olsun evli bulunmayan ve sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi olarak çalışmayan veya bunlardan aylık yahut gelir almayan kız çocukları,
c. Sigortalının geçimini sağladığı ana ve babası,
sağlık yardımlarından faydalanırlar.
SORU-9:
Belçika’da çalışan işçilerin, Türkiye’deki aile bireylerinin sağlık yardımlarından ücretsiz yararlanmalarını sağlamak için ne yapılmalıdır?
· Sigortalının ülkemizde kalan aile bireylerine bağlı oldukları Belçika hastalık kasaları adına sosyal güvenlik il müdürlüğünce / sosyal güvenlik merkezince , kurumla anlaşma yapmış sağlık tesislerinde sağlık yardımları yapılması için, ilgili Belçika hastalık kasasınca düzenlenmiş, yardımların başlangıç tarihini ve yardımlara hak sahibi aile bireylerini gösterir B.T 6 işaretli formülerin sağlanması gerekmektedir.
· Bu belgeyi sağlamak için sigortalılar,Türkiye’de oturan ve bakmakla yükümlü oldukları aile bireylerinin sağlık yardımlarından yararlanabilmeleri için bağlı bulundukları Belçika Hastalık kasasına müracaat edeceklerdir.
· Belçika Hastalık kasası bu bildirimi alınca B.T 6 formülerini düzenleyerek sigortalının aile bireylerinin ikamet ettiği yerdeki sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine gönderecektir.
SORU-10:
Sağlık yardım hakkına sahip bir kimsenin geçici olarak ülkemizde bulunduğu sırada kendi imkanları ile ücretli tedavi görmesi halinde yaptırdıkları muayene ve tedavilere ait masraflarının Belçika hastalık sandıklarınca ödenmesi ne şekilde olabilir?
Belçika’dan geçici olarak ülkemize gelen sigortalılar ile yanlarında ikamet eden aile bireylerinin ülkemizde kendi imkanları ile sağlık kuruluşlarında yaptırdıkları tedavilerine ait masraflar, sigortalı tarafından yetkili Belçika Hastalık Kasasına ibraz edildikten sonra, Belçika Sandığı yapılan bu masrafları ödemeyi kabul ettiği takdirde, ödenecek miktarlar Kurumumuzdan öğrenilmek suretiyle ilgililere iade edilir.
NOT :
1.1.2000 tarihinden sonra sigortalı ile sigortalının eş ve çocuklarına sağlanacak olan protez, araç ve gereç bedellerinin % 20'si, Kurumumuzdan sürekli iş göremezlik geliri, malullük ve yaşlılık aylığı almakta olanlar ile bunların geçindirmekle yükümlü bulundukları eşleri ile Kurumumuzdan hak sahibi olarak gelir ve aylık almakta olan eşlere sağlanacak olan protez, araç ve gereç bedellerinin ise % 10'u katkı payı olarak kendilerinden alınacaktır.
SORU - 11:
Belçika mevzuatına göre malullük aylığı alma koşulları nelerdir?
Belçika mevzuatına göre;
· 6 aylık bir süre zarfında 120 fiili çalışma gününe sahip olmak,
· Hastalık veya sakatlık nedeni ile normal kazancının 2/3’ünü kazanamamak gerekir.
· Sigortalının malullük durumunun Belçika’da işbaşı yaptığı tarihten itibaren 1 yıl sonra meydana gelmiş olması gerekir.
SORU-12:
Belçika mevzuatına göre yaşlılık aylığı alma koşulları nelerdir?
Belçika Sosyal Sigorta mevzuatına göre;
· Maden yeraltında en az 1 yıl sigortalılık süresi bulunan ve 55 yaşında bulunan sigortalılara madenci aylığı bağlanır,
· Maden yeraltında geçen çalışmaların toplamı en az 25 yıl olan sigortalılarda yaş şartı aranmaz,
· Maluliyet aylığı alan sigortalıların, aylık aldıkları süre ile çalışmalarının toplamı en az 25 yıl olması halinde yaş şartı aranmaz,
· Yaşlılık aylığı için yaş koşulu ile ilgili olarak Belçika mevzuatında 23.12.1996 tarihli kararname ile yapılan değişikliklerle, erkekler için 65, kadınlar için 60 olan emeklilik yaşı 1.7.1997 tarihinden itibaren başlamak üzere 2009 yılına kadar kademeli olarak artırılarak kadınlar için de 65 yaşına yükseltilmiştir.
SORU-13:
Belçika mevzuatına göre dul ve yetim aylığı alma koşulları nelerdir?
Belçika mevzuatına göre;
· Dulun geçindirmekle yükümlü bulunduğu 1 çocuğu olması veya en az %66 oranında sürekli iş göremezliğe sahip olması hariç, 45 yaşında olması gerekmektedir. İş kazası, meslek hastalığı dışında ölümün, ancak 1 yıl evlilik süresinden sonra meydana gelmesi halinde aylık bağlanır.
· Yer altı maden ocaklarında 20 yıl çalışması olan sigortalının dul eşi için yaş şartı aranmaz.
· Sigortalının ölümünde yukarıdaki koşulları taşımayan ve 45 yaşın altında olan dula 12 aylık bir süre için geçici dul aylığı bağlanır.
· Boşanmış eşe 60 yaşından sonra dul aylığı bağlanır.
SORU-14:
Belçika mevzuatına göre yetim aylığı hakkı var mıdır?
Belçika mevzuatına göre yetimlere aylık bağlanmamaktadır.
SORU-15:
Türkiye ve Belçika kurumlarınca hesaplanan sözleşme ve sözleşme harici aylıklarda tercih hakkı var mıdır?
Sigortalı yada hak sahibinin aylık talebi sonucunda, ilgilinin her iki ülkede de hizmetlerinin olması halinde ilgili Kurumlarca hesap edilen aylıklardan biri sigortalı yada hak sahibince tercih edilir. Tercih edilen aylık ödenir.
Ancak, her iki ülkeden de aynı türde aylık bağlanabildiğinden, bir ülke sözleşme aylığı bağladıysa, diğer ülkeden de sözleşme aylığını tercih etmek gerekmektedir.
SORU-16:
Türkiye ve Belçika sosyal güvenlik sözleşmesine göre hangi hizmetler birleştirilebilir
Belçika’da geçen hizmetlerle Türkiye’de;
· 5510sayılıSosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa,(Devredilen Sosyal Sigortalar Kurumuna, BAĞ-KUR ve TC Emekli Sandığına tabi tabi hizmetler)
· 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesine tabi sandıklara.
tabi olarak geçen hizmetler birleştirme kapsamındadır.
SORU-17:
Aile yardımları (çocuk paraları) kimler için ödenir?
· Belçika’da çalışan Türk işçileri Belçika’da yanlarında kalan çocukları ile Türkiye’de yaşayan çocukları için Aile Yardımlarından yararlanırlar.
· Çocuk paraları 16 yaşına kadar ödenir.
· Çocuk parasından faydalanabilmek için, Belçika’da çalışan sigortalı kasasına müracaat ederek Medeni Hal Belgesi ile öğrenim gören 16 yaşından büyük çocuğu için Tahsil Belgesinin aile fertlerinin ikamet ettikleri yerdeki sosyal güvenlik il müdürlüğümüze/sosyal güvenlik merkezine gönderilmesini sağlaması gerekir.
SORU-18:
Çocuk paralarının Türkiye’ye transferi mümkün müdür?
Belçika’da çalışan işçilerimizin çocuk paraları kendilerine ödenmeyip, işçinin dilekçesinde göstereceği Türkiye’de çocuklarının bakımını üstlenen kişiye, çocuk parası kasalarınca, doğrudan P.T.T. yada Banka aracılığı ile gönderilmektedir.
SORU-19:
Belçika’da prim iadesi talep etme hakkı varmıdır?
Gerek Türkiye-Belçika Sosyal Güvenlik Sözleşmesi gerekse Belçika mevzuatına göre, Belçika’da çalışırken ödenen primlerin iadesi mümkün bulunmamaktadır.
TÜRKİYE BOSNA HERSEK SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİNE GÖRE GENEL HAKLAR
SORU-1:
Türkiye-Bosna hersek sosyal güvenlik sözleşmesinin vatandaşlarımıza sağladığı olanaklar nelerdir?
Türkiye-Bosna Hersek Sosyal Güvenlik Sözleşmesi genel olarak vatandaşlarımızın;
· Bosna Hersek’de bulundukları sürelerde bu ülke vatandaşları gibi sosyal güvenlik mevzuatı çerçevesinde hak ve yükümlülük bakımından eşit işlem görmelerini,
· Her iki ülkede geçen hizmet sürelerinin birleştirilmesini,
· Bosna Hersek’de kazandıkları haklardan Türkiye’ye dönmeleri halinde de yararlanmaya devam etmelerini,
· Hastalık, analık, iş kazası ve meslek hastalıkları, yaşlılık, malullük ve ölüm gibi sigorta kollarının gerektirdiği yardımlardan yararlanmalarını,
güvence altına almaktadır.
SORU-2:
Bosna Hersek’de çalışan vatandaşlarımız öncelikle nelere dikkat etmelidirler?
Bosna Hersek’deki çalışmalara ait olarak kendilerine verilen sigorta kartı, çalışma belgesi ve diğer tüm belgeler saklanmalıdır.' '
Sosyal güvenlik konusunda karşılaşılaşan sorunlar veya bilgi alınmak istenildiğinde;
· Bosna Hersek’de bağlı bulunulan sosyal sigorta kurumuna,
· Bosna Hersek’deki Çalışma Ataşeliklerimize,
· Ankara’da Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Dairesi Başkanlığı’na, (Mithatpaşa Cad. No:7 Sıhhiye-ANKARA)
başvurulmalıdır.
Yazılı başvurularda istek veya sorunun açıkça yazılması, varsa Bosna Hersek belgelerinin eklenmesi, mevcut olması halinde Türkiye ve Bosna Hersek sigorta sicil numaralarının mutlaka belirtilmesine dikkat edilmelidir.
SORU-3:
Bosna Hersek’da çalışmakta sigortalılar ile beraberinde ikamet eden aile bireylerinden kimler sağlık yardımlarından yararlanmaktadır?
Bosna Hersek’de çalışan sigortalıların yanında ikamet eden ve kendi sigortasından dolayı yardım hakkı bulunmayan aile bireyleri bu ülke mevzuatına göre sağlık yardım talep etme hakkına sahiptirler.
SORU-4:
Bosna Hersek’de çalışan sigortalılar, Bosna Hersek’da ikamet eden ve Bosna Hersek’den aylık alanlar ile bunların yanlarında ikamet eden aile fertlerinden geçici olarak ülkemize gelenlerin, hastalıkları halinde, kendilerine ne şekilde sağlık yardımı verilmektedir?
· Bunlar; ülkemizde sağlık yardımlarından mevzuat gereği ödenmesi gereken katkı payları hariç ücretsiz olarak yararlanırlar.
· Yardımlar, Türkiye’deki Sosyal Güvenlik Kurumu ile anlaşma yapmışresmi veya özel sağlık tesislerinde sağlanır.
Türkiye’de sağlık yardımlarından yararlanabilmek için Türkiye’ye gelmeden önce, mutlaka Bosna Hersek hastalık kasalarından sağlık yardımlarına hak kazanma belgesi olan BH/TR 4 formülerinin düzenlettirilmesi ve bu belgelerle öncelikle Türkiye’de bulunulan ildeki sosyal güvenlik il müdürlüğü veya sosyal güvenlik merkezinde faaliyet gösteren Yurtdışı İşlemleri Servisine müracaat edilmesi gerekmektedir.
SORU-5:
Bosna Hersek’den Türkiye’ye geçici olarak gelen sigortalılar veya aile bireyleri hastalanmaları halinde ne yapmalıdır?
Bosna Hersek’den alınan formülerlerle Türkiye’de oturulan yere en yakın sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine başvurulmalıdır.
Bosna Hersek’den ülkemize gelirken alınması gereken belgeler alınmamış, kaybedilmiş veya belgenin yararlanma süresi geçmiş ise;
· Belge (BH/TR 4) temini için sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine başvuruda bulunulur.
· Bu sırada acil olarak tedaviye ihtiyaç duyulması halinde Sosyal Güvenlik Kurumu ile anlaşma yapmış sağlık tesislerinde tedavi ücretli olarak yaptırılır.
· Hasta görmüş olduğu tedaviye ait masrafları kendisi öder ve dokümanlı masraf faturası ile tedaviye ait raporu temin eder.
· Tekrar sosyal güvenlik il müdürlüğüne veya sosyal güvenlik merkezine başvuruda bulunup fatura ile raporu ibraz ederek, masraf iadesi talebinde bulunur.
· Bosna Hersek’den belge temin edilmiş ise, masraflar sağlık sosyal güvenlik merkezince ilgililere iade edilir.
· Belge temin edilememiş ise tüm belgeler Bosna Hersek’de bağlı bulunulan hastalık kasasına teslim edilerek masraf iadesi talebinde bulunulmalıdır.
· Zorunlu olarak sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine müracaat edilmeden acil olarak kurumla anlaşma yapılmamış bir sağlık tesisinde sağlık yardımı görülmesi halinde durumun en kısa zamanda sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine bildirilmesi gerekmektedir.
· Türkiye’deki sağlık kuruluşlarına muayene ve tedavi için başvurulduğunda görevlilere Bosna Hersek adına tedavi görüldüğü bildirilmelidir.
SORU-6:
Bosna Hersek’de ikamet eden sigortalılar ile yanlarında ikamet eden bu ülke mevzuatına göre bakmakla yükümlü oldukları kimselerin bağlı oldukları sigorta merciinin izniyle ülkemize gelmesi halinde sağlık yardımlarından ne şekilde yararlanır?
Sağlık yardım hakkını Bosna Hersek mevzuatına göre elde etmiş kimselerin hastalıkları nedeniyle tedavilerine devam edilmek üzere bağlı oldukları hastalık sandıklarının izniyle ülkemize gönderilmeleri halinde sağlık yardımlarından yararlanmaya devam ederler. Bunun için;
· İlgililerin Türkiye’ye gelirken Bosna Hersek hastalık sandıklarınca düzenlenmiş BH/TR 5 formülerlerini almaları gerekir.
· Bu formülerin ülkemize gelir gelmez ikamet mahallindeki sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine teslim edilme zorunluluğu vardır.
SORU-7:
Bosna Hersek’da çalışan sigortalılar Türkiye’de oturan aile bireylerinden hangileri sağlık yardımlarından yararlanabilir?
Bosna Hersek’de çalışan sigortalıların ülkemizde ikamet eden aile bireylerinin hangilerinin bakmakla yükümlü olduğu kişiler olduğu Bosna Hersek mevzuatına göre tespit edilmektedir. Bu kişiler ülkemizde 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun öngördüğü mevzuata göre sağlık yardımlarından faydalanacaklardır.
SORU-8:
Bosna Hersek’dan aylık alıp Türkiye’de oturan aylık sahiplerinin aile bireylerinden hangileri bakmakla yükümlü olduğu kişilerdir ?
Bosna Hersek’den aylık alıp Türkiye’de ikamet eden aylık sahiplerinin aile bireylerinden hangilerinin bakmakla yükümlü olduğu kişiler olduğu Bosna Hersek mevzuatına göre tespit edilmektedir. Bu kişiler ülkemizde 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun öngördüğü mevzuata göre sağlık yardımlarından faydalanacaklardır.
SORU-9:
Bosna Hersek’de çalışan sigortalıların Türkiye’de bakmakla yükümlü olduğu kişilerin sağlık yardımlarından ücretsiz yararlanmalarını sağlamak için ne yapılmalıdır?
Yardım talebi için sigortalı veya bir yakını Sözleşmeye göre işlem başlatılması için, sosyal güvenlik il müdürlüklerine / sosyal güvenlik merkezlerine başvurması veya sigortalının doğrudan Bosna Hersek hastalık kasasına müracaat etmesi gerekmektedir.
SORU-10:
Türkiye’de veya Bosna Hersek’da geçen sigortalılık süreleri yeterli ise, ayrı ayrı tam aylık bağlanabilir mi?
Türkiye veya Bosna Hersek’de geçen hizmetler, ülkelerin kendi mevzuatlarına göre müstakil aylık bağlamaya yeterli ise her ülke ayrı ayrı müstakil aylık bağlar.
Bosna Hersek’de çalışan vatandaşlarımızın, kendilerine veya hak sahiplerine bir aylık bağlanması için, Bosna Hersek’deki veya Bosna Hersek ile Türkiye’deki, çalışmalarının aylık bağlanması için aranan asgari süreye ulaşması konusunda gerekli özeni göstermeleri gerekmektedir.
SORU-11:
Türkiye-Bosna Hersek sosyal güvenlik sözleşmesine göre Türkiye’deki hangi hizmetler birleştirilebilir?
· 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa, (Devredilen Sosyal Sigortalar Kurumuna, BAĞ-KUR ve TC Emekli Sandığına tabi hizmetler dahil)
· 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesine tabi sandıklara,
tabi olarak geçen hizmetler birleştirme kapsamındadır.
SORU-12:
Anlaşmaya göre aile yardımları Bosna Hersek tarafınca ödenmekte midir?
· Bosna Hersek’de çalışan Türk sigortalıları Bosna Hersek’de yanlarında ikamet eden çocukları için aile yardımlarından yararlanmaktadır.
SORU-13:
Bosna Hersek’da prim iadesi var mıdır?
Bosna Hersek mevzuatına göre prim iadesi yapılmamaktadır.
SORU-14 :
Kısmi aylık alanlar borçlanabilir mi?
Sosyal güvenlik sözleşmeleri uygulanmak suretiyle kendilerine veya hak sahiplerine sosyal güvenlik kanunlarına göre kısmi aylık bağlanmış olanlar ile bağlanacak olanlar, diledikleri takdirde yurt dışında geçen ve tam aylık almak için yeterli gün sayısını veya hizmet cetvelindeki gün sayılarının tamamını borçlanabilir.
TÜRKİYE ÇEK CUMHURİYETİ SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİNE GÖRE GENEL HAKLAR
SORU-1:
Türkiye-Çek Cumhuriyeti sosyal güvenlik sözleşmesinin sigortalılara sağladığı olanaklar nelerdir?
Türkiye-Çek Cumhuriyeti Sosyal Güvenlik Sözleşmesi genel olarak sigortalıların;
· Çek Cumhuriyeti’nde bulundukları sürelerde bu ülke vatandaşları gibi sosyal güvenlik mevzuatı çerçevesinde hak ve yükümlülük bakımından eşit işlem görmelerini,
· Her iki ülkede geçen hizmet sürelerinin birleştirilmesini,
· Çek Cumhuriyeti’nde kazandıkları haklardan Türkiye’ye dönmeleri halinde de yararlanmaya devam etmelerini,
· Hastalık, analık, iş kazası ve meslek hastalıkları, yaşlılık, malullük ve ölüm gibi sigorta kollarının gerektirdiği yardımlardan yararlanmalarını,
güvence altına almaktadır.
SORU-2:
Çek Cumhuriyeti’de çalışan sigortalılar öncelikle nelere dikkat etmelidirler?
Çek Cumhuriyeti’ndeki çalışmalara ait olarak kendilerine verilen sigorta kartı, çalışma belgesi ve diğer tüm belgeler saklanmalıdır.' '
Sosyal güvenlik konusunda karşılaşılaşan sorunlar veya bilgi alınmak istenildiğinde;
· Çek Cumhuriyeti’nde bağlı bulunulan sosyal sigorta kurumuna,
· Çek Cumhuriyeti’daki Çalışma Ataşeliklerimize,
· Ankara’da Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Dairesi Başkanlığı’na, (Mithatpaşa Cad. No:7 Sıhhiye-ANKARA)
başvurulmalıdır.
Yazılı başvurularda istek veya sorunun açıkça yazılması, varsa Çek Cumhuriyeti belgelerinin eklenmesi, mevcut olması halinde Türkiye ve Çek Cumhuriyeti sigorta sicil numaralarının mutlaka belirtilmesine dikkat edilmelidir.
SORU-3:
Çek Cumhuriyeti’de çalışan sigortalılar ile beraberinde ikamet eden aile bireylerinden kimler sağlık yardımlarından yararlanmaktadır?
Çek Cumhuriyeti’da çalışan sigortalıların yanında ikamet eden ve kendi sigortasından dolayı yardım hakkı bulunmayan aile bireyleri bu ülke mevzuatına göre sağlık yardım talep etme hakkına sahiptirler.
SORU-4:
Çek Cumhuriyeti’de çalışan sigortalılar ile bunların yanlarında ikamet eden aile fertlerinden geçici olarak ülkemize gelenlerin, hastalıkları halinde, kendilerine ne şekilde sağlık yardımı verilmektedir?
· Bunlar; ülkemizde hastalık ve analık yardımlarından mevzuat gereği ödenmesi gereken katkı payları hariç ücretsiz olarak yararlanırlar.
· Yardımlar, Türkiye’deki Sosyal Güvenlik Kurumu ile anlaşma yapmışresmi veya özel sağlık tesislerinde sağlanır.
Türkiye’de sağlık yardımlarından yararlanabilmek için Türkiye’ye gelmeden önce, mutlaka Çek Cumhuriyeti hastalık kasalarından sağlık yardımlarına hak kazanma belgesi olan CZ/TR 111 formülerinin düzenlettirilmesi ve bu belgelerle öncelikle Türkiye’de bulunulan ildeki sosyal güvenlik il müdürlüğü veya sosyal güvenlik merkezinde faaliyet gösteren Yurtdışı İşlemleri Servisine müracaat edilmesi gerekmektedir.
SORU-5:
Çek Cumhuriyeti’nden Türkiye’ye geçici olarak gelen sigortalılar veya aile bireyleri hastalanmaları halinde ne yapmalıdır?
Çek Cumhuriyeti’nden alınan formülerlerle Türkiye’de oturulan yere en yakın sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine başvurulmalıdır.
Çek Cumhuriyeti’nden ülkemize gelirken alınması gereken belgeler alınmamış, kaybedilmiş veya belgenin yararlanma süresi geçmiş ise;
· Belge (CZ/TR 111) temini için sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine başvuruda bulunulur.
· Bu sırada acil olarak tedaviye ihtiyaç duyulması halinde Sosyal Güvenlik Kurumu ile anlaşma yapmış sağlık tesislerinde tedavi ücretli olarak yaptırılır.
· Hasta görmüş olduğu tedaviye ait masrafları kendisi öder ve dokümanlı masraf faturası ile tedaviye ait raporu temin eder.
· Tekrar sosyal güvenlik il müdürlüğüne veya sosyal güvenlik merkezine başvuruda bulunup fatura ile raporu ibraz ederek, masraf iadesi talebinde bulunur.
· Çek Cumhuriyeti’nden belge temin edilmiş ise, masraflar sağlık sosyal güvenlik merkezince ilgililere iade edilir.
· Belge temin edilememiş ise tüm belgeler Çek Cumhuriyeti’nde bağlı bulunulan hastalık kasasına teslim edilerek masraf iadesi talebinde bulunulmalıdır.
· Zorunlu olarak sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine müracaat edilmeden acil olarak kurumla anlaşma yapılmamış bir sağlık tesisinde sağlık yardımı görülmesi halinde durumun en kısa zamanda sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine bildirilmesi gerekmektedir.
· Türkiye’deki sağlık kuruluşlarına muayene ve tedavi için başvurulduğunda görevlilere Çek Cumhuriyeti adına tedavi görüldüğü bildirilmelidir.
SORU-6:
Çek Cumhuriyeti’nde ikamet eden sigortalılar ile yanlarında ikamet eden bakmakla yükümlü oldukları kimselerden bu ülke mevzuatına göre sağlık yardımına hak kazanan bir kimsenin bağlı olduğu sigorta merciinin izniyle ülkemize gelmesi halinde sağlık yardımlarından ne şekilde yararlanır?
Sağlık yardım hakkını Çek Cumhuriyeti mevzuatına göre elde etmiş kimselerin hastalıkları nedeniyle tedavilerine devam edilmek üzere bağlı oldukları hastalık sandıklarının izniyle ülkemize gönderilmeleri halinde sağlık yardımlarından yararlanmaya devam ederler. Bunun için;
· İlgililerin Türkiye’ye gelirken Çek Cumhuriyeti hastalık sandıklarınca düzenlenmiş formülerleri almaları gerekir.
· Bu formülerin ülkemize gelir gelmez ikamet mahallindeki sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine teslim edilme zorunluluğu vardır.
SORU-7:
Çek Cumhuriyeti’nde çalışan sigortalıların Türkiye’de oturan aile bireylerinden hangileri sağlık yardımlarından yararlanabilir?
Sözleşmede bu kişilerin sağlık yardımlarından yararlanmaları için bir düzenleme bulunmamaktadır.
SORU-8:
Çek Cumhuriyeti’nden aylık alıp Türkiye’de oturan aylık sahiplerinin aile bireylerinden hangileri bakmakla yükümlü olduğu kişilerdir ?
Çek Cumhuriyeti’nden aylık alıp Türkiye’de oturan aylık sahiplerinin aile bireylerinden hangilerinin bakmakla yükümlü olduğu kişiler 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre tespit edilmektedir. Söz konusu kişiler ülkemizde 5510 sayılı Kanunun öngördüğü mevzuata göre sağlık yardımlarından faydalanacaklardır.
SORU-9:
Çek Cumhuriyeti’nde çalışan sigortalıların Türkiye’deki aile bireylerinin sağlık yardımlarından ücretsiz yararlanmalarını sağlamak için ne yapılmalıdır?
Sözleşmede bu kişilerin sağlık yardımlarından yararlanmaları için bir düzenleme bulunmamaktadır.
SORU-10:
Türkiye’de veya Çek Cumhuriyeti’da geçen sigortalılık süreleri yeterli ise, ayrı ayrı tam aylık bağlanabilir mi?
Türkiye veya Çek Cumhuriyeti’nde geçen hizmetler, ülkelerin kendi mevzuatlarına göre müstakil aylık bağlamaya yeterli ise her ülke ayrı ayrı müstakil aylık bağlar.
Çek Cumhuriyeti’nde çalışan vatandaşlarımızın, kendilerine veya hak sahiplerine bir aylık bağlanması için, Çek Cumhuriyeti’ndeki veya Çek Cumhuriyeti ile Türkiye’deki, çalışmalarının aylık bağlanması için aranan asgari süreye ulaşması konusunda gerekli özeni göstermeleri gerekmektedir.
SORU-11:
Türkiye-Çek Cumhuriyeti sosyal güvenlik sözleşmesine göre Türkiye’deki hangi hizmetler birleştirilebilir?
· 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa, (Devredilen Sosyal Sigortalar Kurumuna, BAĞ-KUR ve TC Emekli Sandığına tabi hizmetler dahil)
· 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesine tabi sandıklara,
tabi olarak geçen hizmetler birleştirme kapsamındadır.
SORU-12:
Anlaşmaya göre aile yardımları çek cumhuriyeti tarafınca ödenmekte midir?
· Çek Cumhuriyeti’nde çalışan Türk işçileri Çek Cumhuriyeti’da yanlarında ikamet eden çocukları için bu yardımlardan yararlanmaktadır.
SORU-13:
Çek Cumhuriyeti’nde prim iadesi var mıdır?
Çek Cumhuriyeti mevzuatına göre prim iadesi yapılmamaktadır.
SORU-14 :
Kısmi aylık alanlar borçlanabilir mi?
Sosyal güvenlik sözleşmeleri uygulanmak suretiyle kendilerine veya hak sahiplerine sosyal güvenlik kanunlarına göre kısmi aylık bağlanmış olanlar ile bağlanacak olanlar, diledikleri takdirde yurt dışında geçen ve tam aylık almak için yeterli gün sayısını veya hizmet cetvelindeki gün sayılarının tamamını borçlanabilir.
TÜRKİYE DANİMARKA SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİNE GÖRE GENEL HAKLAR
SORU – 1 :
Türkiye – Danimarka sosyal güvenlik sözleşmesinin vatandaşlarımıza sağladığı imkanlar nelerdir?
Türkiye – Danimarka Sosyal Güvenlik Sözleşmesi genel olarak;
-Vatandaşlarımızın Danimarka vatandaşları gibi sosyal güvenlik mevzuatı çerçevesinde hak ve yükümlülük bakımından eşit işlem göreceklerini,
-Her iki ülkede geçen hizmet sürelerinin birleştirileceğini öngören temel haklar sağlamaktadır. Ayrıca bu Sözleşme ile;
a)Vatandaşlarımız ve aile bireylerinin;
- Hastalık, analık, iş kazası ve meslek hastalıkları, yaşlılık, malullük ve ölüm gibi sigorta kollarının gerektirdiği yardımlardan yararlanmaları,
b) Vatandaşlarımızın,
- Çocukları için yapılan aile yardımları ile
- İşsizlik sigortası yardımlarından yararlanmaları da sağlanmaktadır.
SORU – 2 :
Danimarka’da çalışan sigortalılar öncelikle nelere dikkat etmelidirler ?
-Danimarka’daki çalışmalarınızla ilgili olarak verilen SİGORTA KARTI, ÇALIŞMABELGESİ ve DİĞER TÜM BELGELERİ saklayınız.
-Sosyal Güvenlik Konusunda sorununuz olduğunda veya bilgi almak istediğinizde,
·DANİMARKA’da bağlı olduğunuz Sosyal Sigorta Kurumuna,
Bu broşürün arkasında adresleri yazılı olan DANİMARKA’DAKİ ÇALIŞMA ATAŞELİKLERİMİZE,
veya,
·ANKARA’da Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis işlemleri Daire Başkanlığına
başvurunuz.
ÖNEMLİ UYARI :
Yazılı başvurularda istek veya sorununuzu açıkça yazarak, varsa Türkiye ve Danimarka sigorta sicil numaralarınızı mutlaka belirtiniz.
SORU – 3 :
Danimarka’da çalışan sigortalılar ile yanlarında ikamet eden aile bireylerine hangi sağlık yardımları yapılmaktadır?
Pratisyen doktor tarafından yapılan tıbbi bakım,
-Mütehassıs doktor tarafından yapılan tıbbi bakım,
-İlaçlar,
-Hastane tedavisi,
-Analık halinde yapılan yardımlar,
SORU – 4 :
Danimarka’da çalışmakta olan sigortalı ile beraberinde ikamet eden aile bireylerinden kimler sağlık yardımlarından yararlanmaktadır?
Danimarka’da ikamet eden kimseler sağlık yardımlarından faydalanmaktadır.
SORU – 5 :
Danimarka’da çalışan vatandaşlarımızın ülkemizde oturan aile fertleri ile sadece Danimarka’dan aylık alıp, ülkemizde oturan vatandaşlarımız ile aile fertlerinin sağlık yardım hakkı var mıdır?
- Bu kişilerin, Danimarka nam ve hesabına sağlık yardımlarından faydalanma hakları yoktur.
Ancak, yukarıda sayılan kişiler Sağlık Bakanlığı sağlık tesislerinde masrafları kendilerince karşılanmak suretiyle sağlık hizmeti alabilirler.
SORU – 6 :
Danimarka mevzuatına göre malullük aylığı alma koşulları nelerdir?
-Türk vatandaşlarının Danimarka’da asgari 12 ay işçi olarak çalışması,
-Çalışma gücünü kısmen veya tamamen kaybetmesi,
-Talep tarihinden önce kesintisiz ve asgari 12 ay süre içinde Danimarka’da ikamet etmiş olmaları ve bu süre zarfında asgari 12 ay bedenen ve aklen normal iş görmeye muktedir olmaları gereklidir.
-Ya da Danimarka’da çalışması bulunmayan Türk vatandaşları 15 yaşından sonra toplam asgari 5 yıllık bir süre Danimarka’da sürekli ikamet etmiş olmaları,
-Bu ikametin asgari kesintisiz 12 aylık kısmının talep tarihinden önce olması ve bu süre içinde asgari 12 ay bedenen ve aklen normal bir işi görmeye muktedir olmaları,
-Çalışma güçlerini kısmen veya tamamen kaybetmeleri,
-İş göremezlik halini takip eden malullüğün, Danimarka’da ikamet edildiği sırada meydana gelmesi şartına bağlıdır.
SORU – 7 :
Danimarka mevzuatına göre yaşlılık aylığı alma koşulları nelerdir?
-Türk vatandaşlarının Danimarka’da 12 ay işçi olarak istihdam edilmesi,
-16 – 67 yaş arasında toplam olarak asgari beş yıllık bir süre Danimarka’da ikamet etmiş olmaları,
-Bu şartları yerine getirerek yaşlılık aylığına hak kazanan Türk vatandaşları Türkiye’ye dönmeleri halinde bu haktan yararlanmaya devam ederler.
-Danimarka’da çalışması olmayan bir Türk vatandaşı ise 16 – 67 yaşları arasında asgari 5 yıllık bir süre Danimarkada ikamet etmesi gerekmektedir.
SORU – 8 :
Danimarka mevzuatına göre dul aylığı alma koşulları nelerdir?
Danimarka dul aylığı kanunu 1.1.984 tarihi itibariyle yürürlükten kaldırılmıştır. Bu itibarla Danimarka dul eşlere aylık bağlamamakta, ancak yaşlılık aylığı koşullarının yerine getirilmesi halinde aylık bağlamaktadır.
Bununla birlikte, evli olmayan bir kadın yada erkeğe ilgili kimsenin sosyal ve sağlık durumuna göre bir aylık bağlanmaktadır. Bunu yeni aylık çeşidi dul aylığının yerini almış olup, bu aylığa erken aylık denilmektedir.
50 – 67 yaş arasındaki kadın ve erkekler sosyal ve tıbbi nedenlerle erken aylık alabilirler. Bu aylık sürekli olarak bakıma ihtiyacı bulunan kimselere verilmekte olup, aylığın miktarı, ilgilinin eşinin öldüğü tarihte sahip olduğu mali duruma göre tespit edilmektedir.
Erken aylıktan yararlanacak kimsenin talep tarihinde Danimarka’da ikamet ediyor olması gerekir.
SORU – 9 :
Türkiye’de veya Danimarka’da geçen sigortalılık süreleri yeterli ise, ayrı ayrı tam aylık bağlanabilir mi?
-Türkiye ve Danimarka’da geçen sigortalılık süreleri; malullük, yaşlılık veya ölüm sigortasından aylık bağlanmasına yeterli ise hizmet birleştirilmesi yapılmadan her iki ülke sigorta kurumunca ayrı ayrı tam aylık bağlanabilir
SORU – 10 :
Türkiye’de veya Danimarka’da geçen sigortalılık süreleri yeterli değil ise hizmet birleştirilmesi yapılarak kısmi aylık bağlanabilir mi?
Her iki ülkede geçen sigortalılık süreleriyle ayrı ayrı aylık bağlanmasına hak kazanılamaz ise, her iki ülkede geçen sigortalılık süreleri birleştirilerek, aylığa hak kazanılması halinde, birleşik hizmetler üzerinden aylık bağlayacak ülke mevzuatına göre geçen sigortalılık süresi oranında kısmi aylık bağlanılabilir.
SORU – 11 :
Türkiye-Danimarka sosyal güvenlik sözleşmesine göre hangi hizmetler birleştirilebilir?
Danimarka’da geçen hizmetlerle, Türkiye’de;
· Sosyal Güvenlik Kurumuna(Mülga SSK, T.C. Emekli Sandığı, Bağ-Kur)
· Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20. maddesindeki emekli sandıklarına
Tabi olarak geçen hizmetler birleştirme kapsamındadır.
SORU – 12 :
Aile yardımları (çocuk paraları) kimler için ödenir ?
Danimarka’da ikamet eden Türk vatandaşlarının yanlarında ikamet eden 16 yaşından küçük çocukları için aile yardımları ödenir.
SORU – 13 :
Danimarka’da prim iadesi var mıdır?
Danimarka mevzuatına göre prim iadesi yapılmamaktadır.
TÜRKİYE FRANSA SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİNE GÖRE GENEL HAKLAR
SORU–1:
Türkiye cumhuriyeti ile Fransa cumhuriyeti arasındaki sosyal güvenlik sözleşmesi hangi hakları kapsar?
· Fransa’da çalışan sigortalı işçilerimize,
· Bakmakla yükümlü oldukları aile bireylerine,
· Ölümleri halinde hak sahiplerine,
yardım yapılmasını kapsar.
SORU–2:
Fransa’da çalışan sigortalı işçilerimiz öncelikle nelere dikkat etmelidir?
- Fransa’dan verilen SİGORTA KARTI, ÇALIŞMA BELGESİ ve DİĞER TÜM BELGELERİ SAKLAYINIZ.
- Herhangi bir sorununuz olduğunda veya herhangi bir konuda bilgi almak istediğinizde;
- FRANSA SOSYAL SİGORTALAR KURUMU'na
- Bu broşürün arkasında adresleri yazılı olan FRANSA’DAKİ ÇALIŞMA ATAŞELİKLERİMİZE veya,
- ANKARA’DA BULUNAN SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI SOSYAL SİGORTALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YURTDIŞI BORÇLANMA VE TAHSİS İŞLEMLERİ DAİRE BAŞKANLIĞI’NA
başvurunuz.
ÇOK ÖNEMLİ:
Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü’ne yapılacak başvurularda yukarıda sayılan tüm belgeler, dilekçeye eklenmelidir. çünkü bu belgeler işlemlerde çabukluk ve kolaylık sağlayacaktır.
SORU–3:
Fransa’da çalışmakta olan sigortalı işçilerimiz ile yanlarında bulunan aile bireylerine hangi sağlık yardımları sağlanmaktadır?
MUAYENE VE TEDAVİ;
· Muayene ve tedaviyi evinizde, doktor muayenehanesinde, hastanede veya hastalıkla ilgili muayene ve tedavinin gerektirdiği herhangi bir yerde yaptırabilirsiniz.
· Pratisyen hekim, diplomalı tıbbi yardımcı ve hizmet edecek kimseyi serbestçe seçebilirsiniz.
· Tedavi masraflarını siz peşin olarak öderseniz, hastalık sandığı masraflarınızı tamamen veya kısmen iade eder.
- Ancak;
· Tıbbi muayene ve tedavi masrafları ile ilaç masraflarının %10 ile %60’ı arasındaki kısma katılınması zorunludur.
· İlaçlar;
· İlaç masraflarını alabilmek için fiyat etiketi yapıştırılmış listeyi hastalık sandığına vermeyi unutmayınız!
· laboratuvar tahlilleri;
· tahlil için doktor tavsiyesi şarttır.
· Ödemeler Bakanlık Kararı ile belirlenen tarifelere göre yapılmaktadır.
SORU–4:
Fransa’da oturan sigortalı işçilerimiz ve aile bireylerinden kimler sağlık yardımlarından yararlanmaktadır?
· Çalışan vatandaşımız (sigortalının kendisi),
· Eşi,
· Çocukları,
· Herhangi bir ücret almayan 16 yaşın altındaki tüm çocuklar sağlık yardımlarından yararlanırlar. Ancak; çıraklık yapmakta olanlara 18 yaşına, öğrenim yapanlara 20 yaşına kadar yardım sağlanır. Sakat ve kronik hasta çocukların tedavisinde yaş sınırı yoktur.
· Şayet; sigortalı ile aynı çatı altında yaşıyor ve ev işleriyle veya sigortalının yükümlülüğünde 14 yaşından küçük en az 2 çocuğun eğitimi ile meşgul bulunuyorlarsa;
· Baba. anne. büyükbaba. büyükanne. torun, erkek ve kız kardeşler, erkek ve kız yeğenler, damat, gelin, kayınbirader, baldız vb.
SORU–5:
Fransa’da çalışan sigortalı işçilerimiz ile yanlarında oturan aile bireyleri geçici olarak (gezme, tatil vb.) Türkiye’ye geldiklerinde kendilerine ne şekilde sağlık yardımı verilmektedir?
Fransa’da çalışan sigortalı işçilerimiz ve yanlarında sürekli olarak oturan aile bireyleri, ülkemizde hastalık ve analık yardımlarından ÜCRETSİZ olarak yararlanırlar.
Yardımlar Türkiye’deki Sosyal Güvenlik Kurumunca Sağlık Bakanlığı sağlık tesisleri ile kurumla anlaşma yapmış diğer sağlık tesislerinde sağlanır.
ÖNEMLİ UYARI:
Türkiye’de sağlık yardımlarından yararlanabilmek için Türkiye’ye gelmeden önce, mutlaka Fransız hastalık kasasına sağlık yardımlarına hak kazanma belgesi düzenletiniz. bunlar işçi için “se 208 06 aft”, aile bireyleri için “se 208 28 ft” formülerleridir.
SORU–6:
Fransa’dan Türkiye’ye geçici olarak gelen işçilerimiz veya aile bireyleri; hastalanmaları halinde ne yapmalıdırlar?
Önce Fransa’dan alınan formülerlerle Türkiye’de oturulan yere en yakın Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne / Sosyal Güvenlik Merkezine başvurunuz.
1. Bu şekilde yapılan başvurularda hiçbir ÜCRET ALINMAZ.
2. Ancak; işçimiz Fransa’dan alması gereken belgeleri kaybetmiş, hiç almamış, Fransa’da unutmuş veya belgenin yararlanma süresi geçmiş ise;
3. Bu durumda Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne / Sosyal Güvenlik Merkezine başvurularak, Fransa Hastalık Sandığından en seri şekilde belge temini istenir.
· Daha sonra kişi Kurumca Sağlık Bakanlığı sağlık tesislerine veya kurumla anlaşma yapmış diğer sağlık tesislerinde tedavisini ücretli olarak yaptırır. Ücretli olarak tedaviye alınması için sevk eder.
· Fransa’dan belge temin edilmeden tedavinin bitmesi halinde, sigortalı tedaviye ait masraf faturalarını bir dilekçe ekinde Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne / Sosyal Güvenlik Merkezine vererek, masraf iade talebinde bulunur.
· Sigortalı Fransa’ya dönmek zorunda olduğu için Fransa’ya döner.
· Daha sonra tedavi süresini kapsayan belge Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne / Sosyal Güvenlik Merkezine intikal etmesi halinde, masraf iadesi dilekçedeki bilgiler esas alınarak yapılır.
ÇOK ÖNEMLİDİR:
1. İşçilerimiz veya aile bireyleri sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine başvurmadan tedavi görürlerse, Fransız kurumları yapılan masrafları ve verilen raporları kabul etmeyebilir.
2. Türkiye’deki sağlık kuruluşlarına siz veya eş ve çocuklarınız muayene ve tedavi için başvurduğunuzda görevlilere Fransa adına tedavi gördüğünüzü mutlaka bildiriniz.
SORU–7:
Fransa’da hastalık raporu verilen işçilerimiz ve kendilerine eşlik eden aile bireyleri, Türkiye’de bulundukları sürede hangi durumlarda sağlık yardımı görmeye devam ederler?
Fransa’da çalışmakta iken hastalanarak istirahat verilen sigortalı ve kendisine eşlik eden aile bireyleri oturumlarını geçici olarak Türkiye’ye naklettikleri takdirde; Türkiye’de de sağlık yardımlarından yararlanmaya devam ederler.
ANCAK;
Türkiye’ye gelmeden önce mutlaka Fransız sigorta mercii’nin izninin alınması gereklidir!
· Türkiye’de istirahat süresi 3 aydır.
· doktor muayenesi uygun görülürse yine Fransa’daki kurumun kararı ile bu süre 3 ay daha uzatılabilir.
ÖNEMLİ UYARI:
Türkiye’ye gelirken Fransız sigorta kurumunca düzenlenen formülerler ile (sigortalı için se 208 04 ft, aile bireyleri için se 208.28 ft formülerleri) Türkiye’deki tedavinizin tam olarak yapılabilmesi için Fransa’daki doktorunuzdan hastalığa ilişkin bir rapor alıp bunları yanınızda getiriniz.
SORU–8:
Fransa’da çalışan işçilerimizin Türkiye’de oturan aile bireylerinden kimler sağlık yardımlarından yararlanabilir?
a. Diğer sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi olarak çalışmayan ya da gelir veya aylık almayan eşi,
b. 18 yaşının altındaki çocukları. ANCAK; çocuklar orta öğrenimde ise sağlık yardımı 20 yaşına kadar, yüksek öğrenimde ise 25 yaşına kadar devam eder.
c. AYRICA; 18 yaşını doldurmuş fakat çalışamayacak durumda malül erkek çocukları ve evli bulunmayan hiçbir geliri olmayan kız çocuklarına, yaşları ne olursa olsun sağlık yardımı yapılır.
d. Sigortalının geçimini sağladığı ana ve babası.
Fransa’dan aylık veya gelir alıp Türkiye’ye dönmüş işçilerimiz ile bunların aile bireyleri de Türkiye‘de sağlık yardımlarından ücretsiz yararlanırlar.
NOT:
Eski Kanun hükmü zamanında ve yasalara uygun olarak elde edilen hak, yeni Kanun zamanında da kazanılmış hak kavramı içinde değerlendirilir ve sigortalının kocası 55 yaşından dolayı kazandığı yardım hakkı devam eder.
SORU–9:
Fransa’da çalışan işçilerin Türkiye’deki aile bireylerinin sağlık yardımlarından ücretsiz olarak yararlanmalarını sağlamak için ne yapılmalıdır?
· ÖNCELİKLE; Fransa’dan ilgili Hastalık Kasasına SE 208-07 FT belgesini düzenlettirip, Türkiye’ye göndertiniz. ANCAK; BU BELGEYİ DOLDURTURKEN, ADRESİNİZİ (İL, İLÇE, MAHALLE VE SOKAK ADI İLE KAPI NUMARASINI) EKSİKSİZ OLARAK VERİNİZ.
· YUKARIDAKİ BELGEYİ YAPTIRAMAZSANIZ, TÜRKİYE’DEKİ aile bireyleriniz en yakın Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne / Sosyal Güvenlik Merkezine giderek, hak sahipliği belgesinin Fransa’dan getirilmesini istemelidirler.
NOT:
1.1.2000 tarihinden sonra sigortalı ile sigortalının eş ve çocuklarına sağlanacak olan protez, araç ve gereç bedellerinin % 20'si, Kurumumuzdan sürekli iş göremezlik geliri, malullük ve yaşlılık aylığı almakta olanların geçindirmekle yükümlü bulundukları eşleri ile Kurumumuzdan hak sahibi olarak gelir ve aylık almakta olan eşlere sağlanacak olan protez, araç ve gereç bedellerinin ise % 10'u katkı payı olarak kendilerinden alınacaktır.
SORU–10:
Fransa mevzuatına göre malullük aylığı alma koşulları nelerdir?
· 60 yaşını doldurmamış olmak,
· En az 1 yıl sigortalı çalışmış bulunmak,
· Son 1 yıl içinde 800 saat çalışmış olmak ve bu 800 saatlik çalışmanın en az 200 saatlik bölümünü son 3 ay içinde geçirmiş olmak,
· Çalışma gücünün en az 2/3’ünü kaybetmiş olmak ŞARTI İLE MALÜLLÜK AYLIĞI İÇİN TÜRKİYE’DEN DE BAŞVURABİLİRSİNİZ. BUNUN İÇİN EN YAKIN SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜNE/SOSYAL GÜVENLİK MERKEZİNE BAŞVURMANIZ YETERLİDİR.
ÖNEMLİ:
Sigortalı işçilerimizin Fransa’dan maluliyet aylığı talebinde bulunabilmesi için, maluliyet olayının Fransa’da ortaya çıkması veya maluliyet talebinin Fransa’dan döndükten sonraki 12 ay içinde yapılması gereklidir.
SORU–11:
Yaşlılık aylığından hangi şekillerde yararlanılabilir?
İşçilerimiz çalışma süre ve yerlerine göre;
· Türkiye,
· Fransa,
· Veya hem Türkiye hem de Fransa’daki hizmetleri birleştirmek suretiyle, yaşlılık aylığı talep edebilirler.
SORU–12:
Fransa’daki sigortalı çalışmalar ile Türkiye’deki çalışmalar birleştirilebilir mi?
Türkiye ve Fransa’da geçen sigortalılık süreleri aynı zamana rastlamamak ve 360 günden az olmamak koşulu ile birleştirilebilir.
SORU–13:
Fransa ve Türkiye’de geçen hizmetlerin birleştirilmesi sonucu aylık bağlanabilir mi?
Hizmetlerin birleştirilmesi sonucu aylık bağlanmaktadır. Ancak; bu şekilde aylık bağlanması halinde, aylık miktarları süreyle orantılı olarak azaltılmaktadır.
SORU–14:
Fransa’daki sigortalı çalışmalar 360 günden az ise yaşlılık aylığından yararlanabilme olanağı var mı dır?
Fransa’da 360 günden az çalışması olanlara Fransız mevzuatı uyarınca, bir defaya mahsus toptan bir ödeme yapılmakta ancak; aylık bağlanamamaktadır. Bununla beraber 65 yaşın tamamlanmasından sonra talepte bulunulursa, aylık bağlanmaktadır.
SORU–15:
Kimler Fransa’dan ölüm (dul) aylığı alabilir?
Fransa’da çalışmakta veya aylık/gelir almakta iken ölen işçilerimizin eş ve çocuklarına ölüm aylığı bağlanmaktadır.
Yardımlardan yararlanmak için en yakın sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine başvurmayı unutmayınız.
SORU–16:
Fransa’dan ölüm aylığı bağlanmazsa, Türkiye’den bu yardımı alma olanağı var mıdır?
Fransa’dan ölüm aylığı bağlanması yaş koşuluna bağlı olduğundan, dul eşler mağdur olmaktadırlar. Bu durumda, Türk mevzuatına göre ölüm aylığı şartları söz konusu olmaktadır.
5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden (01.10.2008) önce ölen sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için ölenlerin;
a) Malullük veya yaşlılık aylığı almakta iken, yahut malullük veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanmış olup henüz işlemi tamamlanmamış durumda veya,
b) Bağlanmış bulunan malullük veya yaşlılık aylığı, sigortalı olarak çalışmaya başlamaları sebebiyle kesilmiş durumda yahut,
c) Toplam olarak 1800 gün veya en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, sigortalılık süresinin her yılı için ortalama olarak 180 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş durumda ,
olması şartları aranmaktadır.
5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden (01.10.2008) sonra ölen sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için ölenlerin;
a) En az1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az beş yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 900 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş,
b) Malûllük veya yaşlılık aylığı almakta iken veya malûllük veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanmış olup henüz işlemi tamamlanmamış,
c) Bağlanmış bulunan malûllük veya yaşlılık aylığı, sigortalı olarak çalışmaya başlamaları sebebiyle kesilmiş,
olması şartları aranmaktadır.
ÖNEMLİ NOT:
Fransa’dan dul aylığının bağlanabilmesi için dul eşin en az 55 yaşında olması gerekir (şayet, iş göremez durumda ise veya ölüm, iş kazası sonucu meydana gelmiş ise yaş şartı aranmaz).
SORU–17:
Aile yardımları (çocuk paraları) kimler için ödenir?
Fransa; hem Fransa’da anne ve babasının yanında kalan çocuklara ve hem de Türkiye’de oturan çocuklara çocuk parası ödemektedir.
BU YARDIMDAN YARARLANABİLMEK İÇİN;
· FRANSA’DAKİ İŞÇİLERİMİZİN “AİLE YARDIM TALEPNAMESİ”Nİ (SE 208 22 FT nolu formüler) AİLE YARDIM SANDIĞINA VERMELERİ GEREKMEKTEDİR.
ÖNEMLİDİR:
BELGEYİ VERMEDEN ÖNCE, 1.2 VE3. SAYFAYI İMZALAMAYI VE DE 4. SAYFAYI DA İŞVERENE İMZALATMAYI UNUTMAYINIZ.
· AYRICA; AİLE DURUM BELGESİNİ” DE (SE 208 21 FT) TÜRKİYE’DE İKAMET ADRESİNİZİ SINIRLARI İÇİNE ALAN SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜNE/SOSYAL GÜVENLİK MERKEZİNE ONAYLATTIRIP GÖNDERİNİZ.
· BU BELGELERİN HER YIL EYLÜL AYINDA YENİLENMESİ GEREKMEKTEDİR. AKSİ TAKDİRDE YARDIM ALAMAYABİLİRSİNİZ. BUNUN YANI SIRA, BELGENİN DÜZENLENMESİNDEN İTİBAREN EN GEÇ 3 AY İÇERİSİNDE FRANSIZ MAKAMLARINA VERİLMESİ GEREKMEKTEDİR.
· Yardımlar, Türkiye’de bulunan çocuklar için genellikle P.T.T. , bazen de Banka aracılığıyla gönderilir.
SORU–18:
Fransa’daki diğer yardımlar nelerdir?
'1. ' İSTEĞE BAĞLI SİGORTA
· Fransa’da zorunlu sigorta programları kapsamı dışında kalmış kişiler; primlerini bizzat kendileri ödemek koşulu ile Malüllük, Yaşlılık, Hastalık ve Analık risklerine karşı sigortalanabilirler.
2.2.İŞSİZLİK YARDIMI
1.1.EK EMEKLİLİK (TAMAMLAYICI EMEKLİLİK)
· Fransa’da çalışanlar genel sosyal güvenlik programlarının yanı sıra, bir ek emeklilik sandığına da zorunlu olarak üye olurlar.
· Bu sandıklar; Yönetici, Mühendis ve benzerlerini kapsayan AGIRC ile işçileri kapsayan ARRCO’dur.
· Sandıklar her yıl üyelerine prim durumlarını gösteren bir cetvel gönderirler. BU CETVELLERİ MUTLAKA SAKLAYINIZ.
· AYLIK TALEBİ 60 YAŞINDA VE SON TABİ OLUNAN SANDIĞA YAPILIR.
· FRANSA’DAN DÖNMÜŞ BULUNAN SİGORTALI İŞÇİLERİMİZ, ARRCO’ nun aşağıdaki adresine başvurabilirler:
A D R E S :
ARRCO
44 Boulevard de la Bastille
75012 PARIS
FRANSA
ÇOK ÖNEMLİDİR:
· FRANSA’DAN DÖNECEK İŞÇİLERİMİZ, DÖNMEDEN ÖNCE CICAS (SOSYAL EYLEM HABERLEŞME VE DÜZENLEME MERKEZİ) NE GİDEREK EK EMEKLİLİK İÇİN BİRLEŞTİRİLECEK HİZMET SÜRELERİNİ TESBİT ETTİRMELİDİRLER.
· DUL EŞ İSE, ÖLEN EŞİNDEN İNTİKAL EDEN AYLIĞA HAK KAZANMAK İÇİN EŞİNİN SON BAĞLI OLDUĞU SANDIĞA VEYA ARRCO’YA MÜRACAAT ETMELİDİR.
TÜRKİYE HOLLANDA SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİNE GÖRE GENEL HAKLAR
SORU-1:
Türkiye-Hollanda sosyal güvenlik sözleşmesinin vatandaşlarımıza sağladığı olanaklar nelerdir?
Türkiye-Hollanda Sosyal Güvenlik Sözleşmesi genel olarak;
Vatandaşlarımızın,
-Hollanda vatandaşları gibi sosyal güvenlik mevzuatı çerçevesinde hak ve yükümlülük bakımından eşit işlem göreceklerini,
-Her iki ülkede geçen hizmet sürelerinin birleştirileceğini,
-Hollanda’da kazandıkları haklardan Türkiye’ye dönmeleri halinde de
yararlanmaya devam edeceklerini öngören temel haklar sağlanmaktadır. Ayrıca bu
sözleşme ile;
a)Vatandaşlarımız ve aile bireylerinin,
-Hastalık, analık, iş kazası ve meslek hastalıkları, yaşlılık, malullük ve ölüm
gibi sigorta kollarının gerektirdiği yardımlardan yararlanmaları,
b)Vatandaşlarımızın
-Eş ve çocukları için yapılan aile yardımları ile
-İşsizlik sigortası yardımlarından yararlanmaları da sağlanmaktadır.
SORU-2:
Hollanda’da çalışan vatandaşlarımız öncelikle nelere dikkat etmelidirler?
-Hollanda’da çalışmalarınızla ilgili olarak verilen SİGORTA KARTI, ÇALIŞMA
BELGESİ (TH-205) ve DİĞER TÜM BELGELERİ saklayınız.
-Sosyal Güvenlik Konusunda sorununuz olduğunda veya bilgi almak istediğinizde;
- Hollanda’da bağlı olduğunuz Sosyal Sigorta Kurumuna,
- Bu broşürün arkasında adresleri yazılı olan HOLLANDA’DAKİ ÇALIŞMA
ATAŞELİKLERİMİZE, veya
- ANKARA’da Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığı’na (Mithatpaşa Cad. No:7 Sıhhıye / ANKARA )
başvurunuz.
ÖNEMLİ UYARI :
Yazılı başvurularda istek veya sorununuzu açıkça yazarak, varsa Hollanda belgelerinizi ekleyiniz. Türkiye ve Hollanda sigorta sicil numaralarınızı mutlaka belirtiniz.
SORU-3:
Hollanda’da çalışmakta olan sigortalı ile beraberinde ikamet eden aile bireylerinden hangileri sağlık yardımlarından yararlanmaktadırlar?
-Çalışan vatandaşlarımız (sigortalının kendisi),
-Eşi,
-Çocukları,
Bir Hollanda Hastalık Kasasında sigortalı olan Türk işçilerinin Hollanda’da
oturan veya devamlı ikametgahı Türkiye’de bulunan ve yardıma müstahak eş ve çocukları ile geçimi sigortalı tarafından sağlanan anne ve babası da
sigortalıdır.
SORU-4:
Hollanda’da çalışan sigortalılar ile yanlarında oturan aile bireyleri geçici olarak (gezme,tatil vb.) Türkiye’ye geldiklerinde kendilerine ne şekilde sağlık yardımı verilmektedir?
- Hollanda’da çalışan sigortalılar ve yanlarında sürekli olarak oturan aile bireyleri ülkemizde hastalık ve analık yardımlarından ÜCRETSİZ olarak yararlanırlar.
-Yardımlar, Türkiye’deki Sosyal Sigortalar Kurumunca Sağlık Bakanlığı sağlık tesisleri ile kurumla anlaşma yapmış diğer sağlık tesislerinde sağlanır.
ÖNEMLİ UYARI:
Türkiye’de sağlık yardımlarından yararlanabilmek için Türkiye’ye gelmeden önce, mutlaka Hollanda hastalık sandıklarına başvurarak sağlık yardımlarına hak kazanma belgesi (n/tur 111) düzenletiniz.
SORU-5:
Hollanda’dan Türkiye’ye geçici olarak gelen sigortalılar veya aile bireylerinin hastalanmaları halinde ne yapılmalıdır?
Öncelikle Hollanda’dan alınan N/TUR 111 formuleri ile sağlık yardımına ihtiyaç duyduğu yerde
en yakın Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne / Sosyal güvenlik Merkezine başvurulmalıdır.
Bu şekilde yapılan başvurularda kurumumuz mevzuatı hükümleri çerçevesinde sağlık yargımı hizmetini alırlar.
Ancak işçimiz Hollanda’dan alması gereken belgeleri kaybetmiş, hiç almamış,
Hollanda’da unutmuş veya belgenin yararlanma süresi geçmiş ise,
-Belge temini için Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne / Sosyal güvenlik Merkezine başvuruda bulunulur ve N/ TUR 111 teminine gidilir. Bu arada
kişi Sağlık Bakanlığı sağlık tesislerine veya kurumla anlaşma yapmış diğer sağlık tesislerinde tedavisini ÜCRETLİ olarak yaptırır. Formüler temininden sonra tedavi masraflarının iadesi yapılır.
- formüler temin edilmemiş ve ilgili Hollanda ya dönmesi gerekiyorsa tedaviye ait masraflar Hollanda ya götürülür ve Hollanda sigorta kurumundan ilgili fatura ve belgeleri N/ TUR 126 formüleri ekinde Kurumumuza gönderir.Kurumumuz ödenecek miktarı Hollanda kurumuna bildirir ve ilgiliye Hollanda Kurumu ödeme yapar.
ÖNEMLİ UYARI:
1-Kendiniz veya aile bireylerinizle birlikte Türkiye’ye geldiğinizde, sağlık yardımlarına ihtiyaç duymanız halinde öncelikle sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine müracaat etmek zorundasınız. zorunlu hallerde sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine müracaat edilememesi halinde acil olarak kurumla anlaşma yapmamış bir sağlık kuruluşunda yapılan bir tedaviden sosyal güvenlik il müdürlüğünü / sosyal güvenlik merkezini derhal bilgilendirmeniz gerekmektedir.
2-Türkiye’deki sağlık kuruluşlarına siz veya eş ve çocuklarınızın muayene ve tedavisi için başvurduğunuzda ilgili görevlilere Hollanda adına tedavi gördüğünüzü mutlaka bildiriniz.
SORU-6:
Sigortalı ve beraberindeki aile bireylerinin sigorta vak’ası meydana geldikten sonra (hastalandıktan sonra) bağlı oldukları hastalık sandığının izniyle Türkiye’ye gelmeleri halinde sağlık yardımlarından ne şekilde yararlanacaklardır?
Hollanda’da çalışan sigortalıların veya yanlarında ikamet eden aile bireylerinin Hollanda’da hastalanmaları halinde gerek istirahatlı oldukları süreyi, gerekse tedavilerine devam olunmak üzere bağlı oldukları Hollanda Hastalık Yardım
Sandıklarının izniyle ülkemize gönderilmeleri halinde sağlık yardımlarından yararlanmaya devam ederler.
ANCAK;
- İlgililerin ülkemize gelirken Hollanda Hastalık Yardım Sandığınca haklarında
düzenlenmiş (N/TUR 112) formülerlerini almaları gerekir.
ÖNEMLİ UYARI:
Sigortalı Türkiye’ye gelir gelmez ikametgah adresini bölgesi içine alan sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine veya acil durumlarda, daha sonra yetkili müdürlüğe bilgi verilmek koşuluyla ikametgahına en yakın sosyal güvenlik il müdürlüğüne/ sosyal güvenlik merkezine başvurmak zorundadır.
SORU-7:
Hollanda’da çalışan işçilerin Türkiye’de oturan aile bireylerinden hangileri sağlık yardımlarından yaralanabilirler?
a)Diğer sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi olarak çalışmayan yada gelir veya aylık almayan eşi,
b) 18 yaşını veya orta öğrenim yapıyorsa 20 yaşını, yüksek öğrenim yapıyorsa 25 yaşını doldurmamış veya 18 yaşını doldurmuş olup da çalışamayacak durumda malul erkek çocukları ile yaşları ne olursa olsun evli bulunmayan ve sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi olarak çalışmayan veya bunlardan aylık yahut gelir almayan kız çocukları,
c) Geçiminin sigortalı tarafından sağlandığı belgelenen ana ve babasıdır.
SORU-8:
Hollanda’da çalışan işçilerin Türkiye’deki aile bireylerinin sağlık yardımlarından ücretsiz yararlanmalarını sağlamak için ne yapılmalıdır?
Sigortalının Türkiye’de ikamet eden aile bireylerine Hollanda Hastalık Sandığı
adına Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğünce sağlık yardımları yaptırılması için vatandaşlarımızın ilgili hastalık sandığına başvurarak, Aile Bireyleri İçin Sağlık Yardımları Hak sahipliği belgesinin (N/TUR 109) Türkiye’ye gönderilmesini talep etmelidir. Bu belge
Hollanda Hastalık Sandığınca, sigortalının Türkiye’deki ikamet adresinin bağlı
olduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne / Sosyal Güvenlik Merkezine gönderildikten sonra aile bireyleri Türk mevzuatına göre Sağlık Bakanlığı sağlık tesisleri ile Kurumla anlaşma yapmış sağlık tesislerinde sağlık yardımlarından yararlanır.
NOT :
01.01.2000 tarihinden sonra sigortalı ile sigortalının eş ve çocuklarına sağlanacak olan Protez, araç ve gereç bedellerinin % 20’si, Kurumumuzdan sürekli iş göremezlik geliri, malullük ve yaşlılık aylığı almakta olanların geçindirmekle yükümlü bulundukları eşleri ile Kurumumuzdan hak sahibi olarak gelir ve aylık almakta olan eşlere sağlanacak olan protez, araç ve gereç bedellerinin ise % 10’u katkı payı olarak kendilerinden alınacaktır.
SORU 9:
Sağlık yardım hakkına sahip bir kimsenin geçici olarak ülkemizde bulunduğu sırada kendi imkanları ile ücretli olarak tedavi görmesi halinde muayene ve tedavilere ait masraflarının Hollanda hastalık sandıklarınca ödenmesi ne şekilde olabilir?
Hollanda’da çalışan vatandaşlarımız ve yanlarında ikamet eden aile bireyleri ülkemizde geçici olarak bulundukları sırada hastalanarak Kurumumuz mevzuatı uygulanmaksızın kendi imkanları ile muayene ve tedavi olmaları halinde yapmış oldukları masrafları belirten belgelerle birlikte Hollanda’da bağlı oldukları Hastalık Yardım Sandıklarına başvurmalıdırlar.
Anılan sandık tarafından N/TUR 126 formüleri ekinde masraf faturaları Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne / Sosyal Güvenlik Merkezine gönderilmekte ve Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğine göre ödenmesi gereken miktar tespit edilerek ödenecek miktar N/TUR 126 formüleri ile Hollanda hastalık kasasına bildirilmekte ve ilgililere ödeme bu kurum tarafından yapılmaktadır.
SORU-10:
Hollanda ve Türkiye’den aylık alan sigortalıların sağlık yardımları hangi ülke sigorta mercii tarafından karşılanır?
Her iki ülkeden de aylık bağlanmış ise sigortalı ile aile bireylerine ikamet
ettiği ülke tarafından sağlık yardımları karşılanmaktadır.
SORU-11:
Hollanda mevzuatına göre malullük aylığı alma koşulları nelerdir?
Hollanda mevzuatına göre sigortalılara malullük aylığı bağlanabilmesi için, malullük halinin meydana geldiği tarihte o kimsenin Hollanda’da sigortalı olması şartı aranmaktadır.
Genel olarak 52 hafta süre ile çalışamaz durumda olan sigortalıların bu sürenin bitiminde de çalışma gücünü kazanamamaları halinde kendilerine iş göremezlik oranları da dikkate alınarak malullük aylığı bağlanır.
Hollanda’da çalışmakta iken malul sayılan bir sigortalıya Türkiye’de daha önce sigortalılığının bulunup bulunmadığına bakılmaksızın Hollanda yetkili sigorta kurumunca aylık bağlanır.
Malullük aylığı bağlanan bir kimsenin zaman içinde maluliyet durumunun değişmesi halinde yapılacak tıbbi kontrollere bağlı olarak aylık miktarı değiştirilebilir. Bağlanan malullük aylıkları ilgililerin 65 yaşını tamamlamalarına kadar devam eder, bu yaşta yaşlılık aylığına dönüşür. Keza malullük aylığı almakta iken ölen bir kimsenin dul ve yetimlerine aylık bağlanır. Kendisine malullük aylığı bağlanmasını talep eden bir kimsenin Hollanda’da bu konuda yetkili olan ve aşağıda adresi belirtilen Müşterek Yönetim Kurulu (GAK)’na dilekçe ile başvurmaları gerekir.
GAK
Postbus 57002, 1040 CC
Amsterdam/HOLLANDA
SORU-12:
Hollanda’dan malullük aylığı alan bir işçimiz Türkiye’den de ayrıca emekli aylığı alabilir mi?
Türkiye-Hollanda Sosyal Güvenlik Sözleşmesi gereğince malullük aylığı tek taraflı olduğundan vatandaşlarımız Türkiye’deki fiili çalışmalarına dayanarak emekli aylığı talebinde bulunamazlar.
Ancak; 2147-3201 sayılı Kanuna göre borçlanan ve borcunu süresi içinde ödeyen vatandaşlarımz sadece borçlanmalarına dayanarak aylık talebinde bulunabilirler.
SORU-13:
Hollanda mevzuatına göre yaşlılık aylığı alma koşulları nelerdir?
Hollanda mevzuatı gereğince üç şekilde yaşlılık aylığı bağlanmaktadır.
a)Yaşlılık aylığı;
b)İşsizlik halinde erken yaşlılık aylığı,
c)Dul eşe bağlanan yaşlılık aylığı.
a)Yaşlılık Aylığı: Hollanda’da yaşlılık aylığına hak kazanabilmek için, sigortalının anılan ülkede en az 1 yıl çalışmış veya ikamet etmiş olup, 65 yaşını tamamlaması şartı aranmaktadır. Sigortalıların 65 yaşını doldurmalarına6 ay kala, ikamet ettikleri ülkenin sigorta kurumuna başvurmaları gerekmektedir.
b) İşsizlik Halinde Erken Yaşlılık Aylığı: Hollanda’da ikamet eden ve kendi iradesi ile gönüllü olarak kendi ülkelerine dönecek sigortalıya geri dönüş aylığı bağlanmaktadır.
c) Dul Yaşlılık Aylığı: Sigortalının ölümü halinde gerekli şartları yerine getiriyorsa dul eş 65 yaşına geldiğinde dul-yaşlılık aylığı bağlanmaktadır.
SORU-14:
Hollanda mevzuatına göre dul ve yetim aylığı alma koşulları nelerdir?
- Hollanda mevzuatına göre dul ve yetim aylıklarının bağlanabilmesinde en önemli husus sigortalının öldüğü tarihte çalışmakta olması veya sigortalılığının bulunması gerekmektedir.
Diğer Şartlar:
a)Sigortalının Hollanda sigortasından malullük veya yaşlılık aylığı almakta iken vefat etmesi,
b) Dulun 18 yaşından küçük bir çocuğun bulunması,
c)Dul çocuksuz ise 1.1.1950 tarihinden önce doğmuş olması,
d) Dulun çalışmamakta olması gerekmektedir.
Dul da ölmüş ise yani sadece yetimler varsa bunlara hak tanınabilmesi için 16 yaşından küçük olması evlat edinilmemiş olması, 15 yaşından büyük ise eğitime devam ediyor olması veya 16 yaşından büyük olup ta, % 55’in üstünde iş göremez derecede malul durumda olması gerekmektedir. (18 yaşına kadar)
SORU-15:
Türkiye’de veya Hollanda’da geçen sigortalılık süreleri yeterli ise, ayrı ayrı kısmi aylık bağlanabilir mi?
Türkiye ve Hollanda’da geçen sigortalılık süreleri, aynı zamana rastlamamak koşuluyla birleştirilebilir. Her iki ülkede geçen sigortalılık süreleri
birleştirilerek aylığa hak kazanılması halinde, birleşik hizmetler üzerinden aylığı bağlayan ülke mevzuatına göre geçen sigortalılık süreleri oranında kısmi aylık bağlanabilir.
SORU-16:
Türkiye-Hollanda sosyal güvenlik sözleşmesine göre hangi hizmetler birleştirilebilir?
Hollanda’da geçen hizmetlerle, Türkiye’de;
- 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa,(Devredilen Sosyal Sigortalar Kurumu’na, BAĞ-KUR ve TC Emekli Sandığına tabi hizmetler )
- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20. maddesine tabi sandıklara, tabi olarak geçen hizmetler birleştirme kapsamındadır.
SORU-17:
Hollanda sigorta merciince aile yardımları (çocuk paraları) kimler için ödenir?
Hollanda’da çalışan Türk işçileri, Hollanda’da yanlarında kalan veya Türkiye’de ikamet eden çocukları için aile yardımlarından yaralanırlar.
SORU- 18 :
Hollanda’da 1.1.2000 tarihi itibari ile uygulanacak olan ödenek ihracını kısıtlama yasasından Türkiye’de ikamet eden vatandaşlarımız etkilenecek midir?
Hollanda’ da ödeneklerin ihracını kısıtlayan yasanın 01.01.2000 tarihinde yürürlüğe girmesiyle Türkiye’ de ikamet eden ve Hollanda’ dan iş göremezlik / malullük aylığı almakta olan vatandaşlarımızın aylıklarının bir bölümünü oluşturan ek ödenekler 01.07.2003 tarihinden itibaren kesilmiştir. Ancak Hollanda’nın ek ödenekleri ikinci defa kesme kararına karşın Utrecht Temyiz Mahkemesinde süren dava devam etmekte olup vatandaşlarımızın lehine sonuç alınması için Bakanlığımızca da takip edilmektedir.
SORU – 19 :
Hollanda’dan aylık alan kimselerden 1.1.2000 tarihinden itibaren halk sigortası primi kesilmemesi neticesinde Türkiye’de ikamet eden vatandaşlarımızda etkisi ne olacaktır?
1.1.2000 tarihinden önce Hollanda’dan aylık almakta olan kimselerin aylıklarından zorunlu olarak Halk Sigortaları Primi kesilmekte idi. Bu primin kesilmesi durumunda;
- Maluliyet aylığı alan kimseler için 65 yaşına kadar sigortası devam edecek ve 65 yaşında bağlanacak olan yaşlılık aylığının hesabında bu sigortalılık süresi değerlendirilebilecek,
- Vefat etmeleri durumunda hak sahiplerine dul-yetim aylığı bağlanabilecek,
- Çocuk parası yardımı almaları mümkün olacaktır.
Hollanda’da 1.1.2000 tarihi itibari ile yürürlüğe giren yasa gereğince Hollanda’dan aylık almakta olup, Hollanda dışında ikamet eden kimselerden, Halk Sigortaları Primi kesilmesi zorunluluğu kaldırılmış bulunmaktadır. Bunun sonucunda aylık sahiplerinin almakta oldukları aylıklarında bir miktar artış olmuştur.
Aylık sahiplerinin Halk Sigortaları Priminin 1.1.2000 tarihinden sonra da kesilmesine devam edilebilmesi için, Hollanda Sigorta Kurumuna bu hususta istek yapılması gerekmektedir. Yani sigorta priminin kesilmesi isteğe bağlı duruma getirilmiştir.
Bu itibarla, Halk Sigortaları Priminin kesilmesini tercih edecek olan vatandaşlarımızın (2000 yılı içinde başvurma koşulu ile) vakit geçirmeksizin, “Sociale Verzekeringsbank, Kantoor Verzekeringen, Postbus 357, 1180 AJ Amstelveen – HOLLANDA” adresine başvurarak hem ayrıntılı bilgi almaları ve hem de söz konusu primin kesilmesi için taleplerini bildirmeleri gerekmektedir.
TÜRKİYE İNGİLTERE SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİNE GÖRE GENEL HAKLAR
SORU-1:
Türkiye Cumhuriyeti ile Birleşik Krallık arasında sosyal güvenlik sözleşmesi kimlere yardım yapılmasını sağlar?
Birleşik Krallık’da (İngiltere, İskoçya, Gal, Kuzey İrlanda, Man Adası) çalışan sigortalı işçilerimize,
· Bakmakla yükümlü oldukları aile bireylerine,
· Ölümleri halinde hak sahiplerine,
yardım yapılmasını sağlar.
SORU-2:
Birleşik Krallık’da çalışan sigortalılar öncelikle nelere dikkat etmelidirler?
Birleşik Krallık’da çalışmalarınızla ilgili olarak verilen SİGORTA KARTI, ÇALIŞMA BELGESİ ve DİĞER TÜM BELGELERİ saklayınız.
· Sosyal Güvenlik Konusunda sorununuz olduğunda veya bilgi almak istediğinizde;
*Birleşik Krallık’da bağlı olduğunuz Sosyal Sigorta Kurumuna,
*Bu broşürün arkasında adresi yazılı olan LONDRA BAŞKONSOLUSLUĞU ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK ATAŞELİĞİNE, veya
*ANKARA’da Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığı’na başvurunuz.(Mithatpaşa Cad.No:7 Sıhhıye-ANKARA)
ÖNEMLİ UYARI :
Yazılı başvurularda istek veya sorununuzu açıkça yazıp, varsa Türkiye ve Birleşik Krallık sigorta sicil numaranız mutlaka belirtilerek, tüm belgeler dilekçeye eklenmelidir.
Bu belgeler, işlemlerde çabukluk ve kolaylık sağlayacaktır.
SORU-3:
Birleşik Krallık’da çalışmakta olan sigortalılar ile yanlarında ikamet eden aile bireylerine hangi sağlık yardımları yapılmaktadır.
· Muayene ve tedavi,
· Hastanede yatarak tedavi,
· Diş tedavisi,
· İlaçlar,
· Yol masrafları,
· Analık halinde yapılacak yardımlar,
· Gereği halinde bakıcı yardımları,
SORU-4:
Birleşik Krallık’da çalışmakta olan vatandaşlarımız ile beraberinde ikamet eden aile bireylerinden kimler sağlık yardımlarından yararlanmaktadır?
Birleşik Krallık’da çalışan sigortalılar ile bakmakla yükümlü oldukları aile fertleri sağlık yardımlarından faydalanmaktadır.
SORU-5:
Birleşik Krallık’da çalışan vatandaşlarımız ve bakmakla yükümlü oldukları aile fertleri ülkemizde bulundukları sırada sağlık yardım hakları mevcut mudur?
Birleşik Krallık nam ve hesabına sağlık yardımlarından faydalanma hakları bulunmamaktadır.
SORU-6:
Birleşik Krallık mevzuatına göre malullük aylığı alma koşulları nelerdir?
Birleşik Krallık’da malullük aylığı 13.4.1995 tarihinde yürürlüğe giren yasa ile kaldırılarak, hastalık yardımı ile birleştirilip iş göremezlik yardımına dönüştürülmüştür.
1. Kısa vadeli düşük oran (iş göremezlik durumunun ilk 28 haftası için)
2. Kısa vadeli yüksek oran (29. hafta ile 52. haftaya kadar)
3. Uzun vadeli oran (52. haftadan sonra)
İş göremezlik yardımı sürekli bir yardım olmayıp, iş göremezliğin devam edip etmediği doktor raporuyla periyodik aralıklarla kontrol edilerek ödenmektedir.
Kadın 60, erkek 65 yaşında bu yardım kesilmektedir.
SORU-7:
Birleşik Krallık mevzuatına göre yaşlılık aylığı alma koşulları nelerdir?
Kadın 60, erkek 65 yaşını doldurmuş olması ve 1 gelir vergisi yılı (her yılın 6 Nisan tarihinden başlayan 12 ay) içinde asgari kazanç limitinin en az 52 katı kazanç üzerinden prim ödenmiş olması gerekmektedir.
SORU-8:
Birleşik Krallık mevzuatına göre dul ve yetim aylığı alma koşulları nelerdir?
Birleşik Krallık mevzuatına göre;
Dul eşin ölüm anında aylık gelir almıyor olması ve sigortalının 1 gelir vergisi yılı içinde (her yılın 6 Nisan tarihinden başlayan 12 ay) asgari kazanç limitinin en az 52 katı kazanç üzerinden prim ödemiş olması gerekmektedir.
SORU-9:
Türkiye’de ve birleşik krallıkta geçen sigortalılık süreleri birleştirilebilir mi?
Birleşik Krallıkta geçen hizmetlerle,
Türkiye’de sadece 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sağlık Sigortası Kanununa tabi olarak geçen hizmetler birleştirme kapsamındadır.( Sosyal Sigortalar Kurumuna tabi hizmetler)
Aylık hakkının kazanılmasında her iki tarafın ülkesinde geçen hizmetler aynı zamana rastlamamak kaydıyla ve 180 günden az prim olmamak koşuluyla birleştirilebilir.
SORU-10:
Türkiye’de ve Birleşik Krallık’da geçen sigortalılık süreleri yeterli ise, ayrı ayrı tam aylık bağlanabilir mi?
Sadece yaşlılık ve dul aylıklarında, sigortalı veya dul eş her iki ülkede geçen prim ödeme süreleri birleştirilerek toplam süre üzerinden, aylık bağlanacak taraf mevzuatına göre geçen süre oranında aylık bağlanmasını tercih edebileceği gibi, hizmet birleştirilmesi yapılmadan her ülkenin kendi mevzuatını uygulayıp ayrı aylık bağlanmasını tercih etme hakları mevcuttur.
Malullük ve yetim aylıklarında hizmet birleştirilmesi yapılmadan, her ülkenin kendi mevzuatına göre aylık bağlaması mümkün değildir.
SORU-11:
Birleşik Krallık’da prim iadesi varmıdır?
Birleşik Krallık mevzuatına göre prim iadesi mümkün değildir.
SORU-12:
Aile yardımları (çocuk paraları) kimlere ödenir?
Birleşik Krallık’ta çalışan vatandaşlarımızın yanlarında ikamet eden çocukları, çocuk parasından yararlanmaktadır.
Türkiye’de ikamet eden çocuklar için çocuk parası ödenmemektedir.
TÜRKİYE İSVEÇ SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİNE GÖRE GENEL HAKLAR
SORU – 1 :
Türkiye – İsveç sosyal güvenlik sözleşmesinin vatandaşlarımıza sağladığı imkanlar nelerdir?
Türkiye – İsveç Sosyal Güvenlik Sözleşmesi genel olarak;
-Vatandaşlarımızın, İsveç vatandaşları gibi sosyal güvenlik mevzuatı çerçevesinde hak ve yükümlülük bakımından eşit işlem göreceklerini,
-Her iki ülkede geçen hizmet sürelerinin birleştirileceğini,
-İsveç’te kazanılan munzam aylıktan Türkiye’ye dönülmesi halinde de yararlanmaya devam edeceklerini öngören temel haklar sağlamaktadır.
Ayrıca bu Anlaşma ile;
a) Vatandaşlarımız ve aile bireylerinin
-Hastalık, analık, iş kazası ve meslek hastalıkları, yaşlılık, malullük ve ölüm gibi sigorta kollarının gerektirdiği yardımlardan yararlanmaları,
b)Vatandaşlarımızın
-Çocukları için yapılan aile yardımları ile
-İşsizlik sigortası yardımlarından yararlanmaları da sağlanmaktadır.
SORU – 2 :
İsveç’te çalışan sigortalılar öncelikle nelere dikkat etmelidirler?
-İsveç’teki çalışmalarınızla ilgili olarak verilen SİGORTA KARTI, ÇALIŞMA BELGESİ ve DİĞER TÜM BELGELERİ saklayınız.
-Sosyal güvenlik konusunda sorununuz olduğunda veya bilgi almak istediğinizde,
·İSVEÇ’TE bağlı olduğunuz Sosyal Sigorta Kurumuna,
·Bu broşürün arkasında adresleri yazılı olan İSVEÇ’TEKİ ÇALIŞMA ATAŞELİKLERİMİZE,
veya,
·Ankara’da Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığına
başvurunuz.
ÖNEMLİ UYARI :
Yazılı başvurularda istek veya sorununuzu açıkça yazarak, varsa Türkiye ve İsveç sigorta sicil numaralarınızı mutlaka belirtiniz.
SORU – 3 :
İsveç’te çalışan sigortalılar ile yanlarında ikamet eden aile bireylerine hangi sağlık yardımları yapılmaktadır?
-Hastanede yatma,
-Sanatoryum,
-Kaplıca tedavileri,
-Diş tedavileri,
-İlaçlar,
-Protez, görme-işitme cihazları,
-Analık halinde yapılan yardımlar,
SORU – 4 :
İsveç’te çalışmakta olan sigortalı ile beraberinde ikamet eden aile bireylerinden kimler sağlık yardımlarından yararlanmaktadır?
İsveç’te ikamet eden kimseler sağlık yardımlarından yararlanmaktadırlar.
SORU – 5 :
İsveç’te çalışan vatandaşlarımızın ülkemizde oturan aile fertleri ile sadece İsveç’ten aylık alıp, ülkemizde oturan vatandaşlarımız ile aile fertlerinin sağlık yardım hakkı var mıdır?
Bu kişilerin,İsveç nam ve hesabına sağlık yardımlarından faydalanma hakları yoktur.
Ancak, Sağlık Bakanlığı sağlık tesislerinde masrafları kendilerince karşılanmak suretiyle sağlık hizmeti alabilirler.
SORU – 6 :
İsveç’te çalışan vatandaşlarımızın Türk mevzuatına göre isteğe bağlı sigortaya prim ödeme imkanı var mıdır?
İsveç’te istihdam edilen Türk işçileri arzu ettikleri taktirde Türk mevzuatına göre hiç bir şart aranmaksızın isteğe bağlı sigortaya devam edebilirler.
SORU – 7 :
İsteğe bağlı sigortaya primi ödenen hizmetler, hizmet birleştirilmesinde dikkate alınacak sürelerden midir?
İsteğe bağlı sigortaya primi ödenmiş süreler hizmet birleştirilmesinde dikkate alınmaz. Vatandaşlarımız isteğe bağlı sigortaya primi ödenmiş hizmetleri ile bağımsız olarak emekli aylığı talep etme hakkına sahiptirler.
SORU – 8 :
İsveç mevzuatına göre malullük aylığı alma koşulları nelerdir?
-Talep tarihinden önceki, son beş yıl içinde İsveç’te ikamet etmiş olması veya,
-İsveç’te mukim olması ve ikameti sırasında kesintisiz olarak bir yıl istihdam edilebilir olması gerekir.
SORU – 9 :
İsveç mevzuatına göre yaşlılık aylığı alma koşulları nelerdir?
İsveç mevzuatına göre, sigortalılara iki tip yaşlılık aylığı bağlanmaktadır.
a)ESAS AYLIK : İsveç’te ikamet eden Türk vatandaşına esas aylık bağlanabilmesi için, 10 yıl İsveç’te ikamet şartı aranmakta ve bu 10 yılın en az 5 yılının aylık talebinden önceki sürede geçmiş olması gerekmektedir.
b)MUNZAM AYLIK: Bu aylık gelir getiren işte çalışan kimselere bağlanmakta olup, İsveç’te ikamet eden bir Türk vatandaşının munzam aylığa hak kazanabilmesi için, talep tarihinden önceki son 5 yıl içinde İsveç’te mukim olması ve 16 yaşından sonra toplam olarak en az 10 yıl İsveç’te ikamet etmiş olması gerekmektedir.
SORU – 10 :
İsveç mevzuatına göre dul ve yetim aylığı alma koşulları nelerdir?
-Ölümünden hemen önce müteveffanın beş yıldan az olmamak üzere İsveç’te ikamet etmiş bulunması ve geride kalan hak sahiplerinin ise sigortalının ölüm tarihinde İsveç’te ikamet etmekte olması veya;
-Geride kalan hak sahiplerinin İsveç’te en az beş yıl ikamet etmiş olmaları ve ölüm tarihinde geride kalan hak sahiplerinin veya müteveffanın İsveç’te ikamet etmekte olması;
gerekmektedir.
SORU – 11 :
Türkiye’de veya İsveç’te geçen sigortalılık süreleri yeterli ise, ayrı ayrı tam aylık bağlanabilir mi?
- Bir ülke Kurumunun aylık bağlaması durumunda, sadece kendi ülkesinde geçen hizmetleri yeterli ise tam aylık bağlanır.
Tam aylık, karşı ülke Kurumunca aylık bağlandığı tarihten itibaren kısmi aylığa dönüştürülür.
SORU – 12:
Türkiye’de veya İsveç’te geçen sigortalılık süreleri yeterli değilse hizmet birleştirilmesi yapılarak kısmi aylık bağlanabilir mi?
Her iki ülkede geçen sigortalılık süreleriyle ayrı ayrı aylık bağlanmasına hak kazanılamaz ise, her iki ülkede geçen sigortalılık süreleri birleştirilerek, aylığa hak kazanılması halinde, birleşik hizmetler üzerinden aylık bağlayacak ülke mevzuatına göre geçen sigortalılık süresi oranında kısmi aylık bağlanılabilir.
SORU – 13 :
Türkiye-İsveç sosyal güvenlik sözleşmesine göre hangi hizmetler birleştirilebilir?
İsveç’te geçen hizmetlerle, Türkiye’de;
· Sosyal Güvenlik Kurumuna(Mülga SSK, T.C. Emekli Sandığı, Bağ-Kur)
· Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20. maddesindeki emekli sandıklarına
Tabi olarak geçen hizmetler birleştirme kapsamındadır.
SORU – 14 :
Aile yardımları (çocuk paraları) kimler için ödenir ?
Annenin veya babanın en az altı ay süre ile İsveç’te ikamet etmesi şartına bağlanmıştır. Çocuk için de geçerli olan bu ikamet şartının yerine getirilmesi halinde, çocuk parasının çocuğun bakımını sağlayan İsveç’te mukim ve kayıtlı bir kimseye de ödenmesi mümkündür. Sigortalının Türkiye’de yaşamakta olan çocukları ise kapsam dışındadır.
SORU – 15 :
İsveç’te prim iadesi var mıdır?
İsveç mevzuatına göre prim iadesi yapılmamaktadır.
TÜRKİYE İSVİÇRE SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİNE GÖRE GENEL HAKLAR
SORU-1:
Türkiye cumhuriyeti ile İsviçre cumhuriyeti arasındaki sosyal güvenlik sözleşmesi kimlere yardım yapılmasını sağlar?
Türkiye Cumhuriyeti ile İsviçre Cumhuriyeti arasındaki Sosyal Güvenlik Sözleşmesi;
· İsviçre’de çalışan sigortalılara,
· Sigortalıların bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerine,
· Ölümleri halinde hak sahiplerine,
Yardım yapılmasını sağlar.
SORU-2:
Türkiye-İsviçre sosyal güvenlik sözleşmesinin vatandaşlarımıza sağladığı olanaklar nelerdir?
Türkiye-İsviçre Sosyal Güvenlik Sözleşmesi;
· Vatandaşlarımızın, İsviçre vatandaşları gibi sosyal güvenlik mevzuatı çerçevesinde hak ve yükümlülük bakımından eşit işlem görmelerini,
· Her iki ülkede geçen hizmet sürelerinin birleştirilmesi olanağını sağlar.
SORU-3:
İsviçre’de çalışan vatandaşlarımızın dikkat etmesi gereken hususlar nelerdir?
a) İsviçre’deki çalışmalarınızla ilgili olarak verilen SİGORTA KARTI, ÇALIŞMA BELGESİ ve DİĞER TÜM BELGELERİ saklayınız.
b) Sosyal Güvenlik Konusunda sorununuz olduğunda veya bilgi almak istediğinizde;
*İsviçre’de bağlı olduğunuz Sosyal Sigorta Kurumuna,
*Bu broşürün arkasında yer alan İsviçre Bern Büyükelçiliği, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliği ile Zürih Başkonsolosluğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliğine, veya
*Ankara’da Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığı’na başvurunuz.(Mithatpaşa cad:No:7 Sıhhıye-ANKARA)
ÖNEMLİ UYARI :
Yazılı başvurularda istek veya sorununuzu açıkça yazarak, varsa Türkiye ve İsviçre sigorta sicil numaranızı mutlaka belirtiniz.
SORU-4:
İsviçre’de çalışmakta olan vatandaşlarımız ve yanlarında bulunan aile fertleri hastalık sigortası kapsamında ne şekilde yardım görürler?
· 1.1.1996 tarihinden itibaren İsviçre’de oturma müsaadesi olan herkes için hastalık sigortası mecburi olup, hastalık sigortası aile fertlerini kendiliğinden kapsamadığından, her bireyin tek tek sigortalarının yapılması gerekmektedir.
· İsviçre’de vakıf, kooperatif gibi değişik statülerde teşkilatlanan özel hastalık kasaları ile kamu kuruluşlarınca oluşturulan hastalık kasaları bu alanda faaliyet göstermektedirler.
· İsviçre’de hastalık yardımlarının kapsamı her kantona göre farklılıklar arz etmektedir.
SORU-5:
İsviçre’de çalışan sigortalılar ve bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin ülkemizde bulundukları sırada sağlık yardım hakları mevcut mudur?
İsviçre mercii nam ve hesabına İsviçre sigortalıları ve bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin ülkemizde bulundukları sırada, sağlık yardımlarından faydalanma hakları bulunmamaktadır.
SORU-6:
İsviçre’de iş kazası geçirerek yada meslek hastalığı nedeniyle tedavilerine devam edilmek üzere, ülkemize gönderilen sigortalıların yapmaları gereken işlemler nelerdir?
Bu durumda olan sigortalıların, yetkili İsviçre merciinin muvaffakatı ile ülkemize gelmeleri halinde, gerekli muayene ve tedavilerinin İsviçre nam ve hesabına olmak üzere, Kurumumuzca ve mevzuatımıza göre sağlanması, gereği halinde yetkili merciinin müsaadesi alınmak suretiyle (acil haller dışında) protez ve iyileştirme vasıtalarının verilmesi mümkün bulunmaktadır.
Tüm bu imkanlardan yararlanabilmesi için sigortalının ilgili Sosyal Güvenlik il Müdürlüğüne / Sosyal Güvenlik Merkezine ibraz edilmek üzere, ikametin müsaade edildiğini, sağlık yardımlarından faydalanmaya hak sahibi olduğunu ve gereği halinde yapılacak para yardımları ile ilgili talimatı ihtiva eden bir belgeyi İsviçre sigorta merciinden temin etmesi gerekmektedir.
NOT :
1.1.2000 tarihinden sonra sigortalı ile sigortalının eş ve çocuklarına sağlanacak olan protez, araç ve gereç bedellerinin % 20'si, Kurumumuzdan sürekli iş göremezlik geliri, malullük ve yaşlılık aylığı almakta olanların geçindirmekle yükümlü bulundukları eşleri ile Kurumumuzdan hak sahibi olarak gelir ve aylık almakta olan eşlere sağlanacak olan protez, araç ve gereç bedellerinin ise % 10'u katkı payı olarak kendilerinden alınacaktır.
SORU-7:
İsviçre mevzuatına göre malullük aylığı alma koşulları nelerdir?
İsviçre’de çalışmakta olan sigortalılara, maluliyet sigortasından aylık bağlanmadan önce rehabilitasyon tedbirleri ile sakatlığın giderilmesi veya çalışma yeteneğinin yükseltilmesine çalışıldığından, bu tedbirler sonuç vermediği veya sakat olanın durumuna uygulanabilecek tedbir bulunmadığı takdirde sigortalı en az %40 oranında çalışamaz durumda ise maluliyet aylığı bağlanır.
Maluliyet aylığı talebinden önce;
· İsviçre’de en az 1 yıl süre ile çalışamaz durumda olmak,
· Doktor kontrolünde bulunmak,
gerekmektedir.
SORU-8:
Maluliyet derecelerine göre bağlanan aylıkların oranı nedir?
Maluliyet derecesi; %67 - %100 arası ise tam aylık, %50 - %66 arası ise yarım aylık, %40-%49 arası ise dörtte bir aylık bağlanır.
SORU-9:
İsviçre sigorta kurumunca bağlanan maluliyet aylıklarında ilgilinin aile durumu dikkate alınır mı?
İsviçre Sigorta Kurumunca bağlanan maluliyet aylığında ilgilinin aile durumu dikkate alınır.
Buna göre;
· Maluliyet aylığı alan erkeğin, eşi malul veya 62 yaşından büyükse karı-koca maluliyet aylığı (normal maluliyet aylığının bir buçuk katı) bağlanır.
· Malul erkek sigortalının eşi 62 yaşından küçük ise erkeğe bağlanan maluliyet aylığına %30 oranında bir ek aylık ödenir.
· Anne ve babası malul çocuklara %40 oranında çocuk aylığı bağlanır. Bu aylık 18 yaşını bitirene kadar, tahsiline devam ediyorsa 25 yaşına kadar ödenir. İsviçre’de sigorta aylıkları hizmet süresi ve bu süre içerisindeki sigorta primine esas kazançlar dikkate alınarak hesap edilir. Hizmet süresi eksik olanlara çalıştığı süre karşılığı kısmi aylık verilir.
· İsviçre’de yerleşmiş malul sigortalının bir başkasının bakımına muhtaç olması halinde muhtaçlık ödeneği verilir. Bu ödenek İsviçre’yi terk etme halinde kesilir.
SORU-10:
İsviçre mevzuatına göre yaşlılık aylığı alma koşulları nelerdir?
Kadınlar 62, (2001 yılından itibaren 63, 2005 yılında 64’e yükseltilmiştir), erkekler 65 yaşlarını doldurduklarında basit yaşlılık aylığı almaya hak kazanırlar.
Ayrıca 1.1.1997 tarihinden itibaren erkeklerin 64, 2001 yılında 63 yaşında, kadınların ise 62 yaşında erken emekliye ayrılmalarına olanak sağlanmakta ancak, öne çekilen her yıl için %6.8 oranında 1947 ve daha eski doğumlu kadınlar için %3.4 oranında aylığın azaltılması öngörülmektedir.
Evli çiftler için erkek 65, eşi 62 yaşını doldurmuş veya eş asgari %40 malul ise karı-koca müşterek yaşlılık aylığı bağlanır ve bunun miktarı basit yaşlılık aylığının bir buçuk katıdır.
Yaşlılık aylığına ilaveten kadın eşin 55-62 yaşları arasında olduğu hallerde ödenen ek aylık (Zusatzrente für Ehefrau) bazı istisnalarla kaldırılmaktadır.
SORU-11:
İsviçre mevzuatına göre dul ve yetim aylığı alma koşulları nelerdir?
Dul aylığı;
Eşinin vefatı sırasında çocuk sahibi olan veya müşterek evlilikleri asgari 5 yıl devam etmiş ve 45 yaşını doldurmuş dul kadınlara, bağlanır.
Ayrıca, yeni bir düzenleme ile eşi vefat ettiği için dul kalan erkeğe 18 yaşından küçük çocuğu olduğu sürece aylık bağlanması imkanı getirilmiştir.
Yetim Aylığı;
Annesi veya babası vefat etmiş olan 18 yaşından küçük çocuklar için ödenir.
Eğitim görenlerde azami 25 yaşını dolduruncaya kadar yetim aylığı ödenmesi devam eder.
Tam yetim aylığı için ana ve babasının ölmüş olması,
Çift yetim aylığı için, akrabalarının da kaybedilmiş olması şartı gerekmektedir.
SORU-12:
İsviçre’de geçirilen bir kaza veya meslek hastalığı sonucunda sigortalı ne gibi haklara sahiptir?
İsviçre’de bütün işçiler için kaza sigortası (unfallversicherung) mecburidir. Kaza sigortası, iş kazalarını, iş kazası dışındaki kazaları ve meslek hastalıklarını kapsar. İş kazaları ve meslek hastalıklarına ait primleri işveren karşılar. İş kazaları dışındaki kazalar için primleri ise kural olarak işçiden kesmek suretiyle bütün primle işveren öder.
Kaza sigortası kapsamına sigorta olaylarında sigortalının tedavi bakım giderleriyle ücret kaybı karşılanır ve ayrıca duruma göre aşağıdaki aylıklar bağlanır.
· İş gücünün tam olarak kaybedilmesi halinde kazancın %80’i oranında kaza aylığı bağlanır.
· Kaideten %10’un üzerinde kısmi iş gücü kaybı varsa, işgücü kaybı oranında kısmi aylık bağlanır. Buna ilaveten kayıp derecesine göre ve kayıp derecesi %5’in üzerinde ise bir defaya mahsus olmak üzere bir tazminat (Integritätsentsehadidung) ödenir.
· Sigortalının bir kaza veya meslek hastalığı sonucu ölümü halinde geride kalan eş ve çocuklarına dul-yetim aylığı bağlanır.
Kadın eşe dul aylığı bağlanabilmesi için dul kaldığı sırada çocuklarının olması veya 45 yaşından büyük olması gerekir.
· Dul aylığı şartları yerine gelmiyor ise bir defaya mahsus bir tazminat ödenir. Kadın sigortalının ölümü halinde bazı şartlarla geride kalan erkek eşine de dul aylığı bağlanır. Dul aylığı oranı, sigortalının kazancının %40’ı, her bir çocuk için aylık bağlama oranı ise %15 olup, azami toplam aylık oranı %70’tir. Ayrıca, İsviçre sosyal sigortalar kurumundan (AHV-IV) bir aylık bağlanması söz konusu ise, her iki sigorta kurumunun bağlayacakları aylıkların toplamı, sigortalının çalışırken elde ettiği kazancın %90’ından fazla olamaz.
· Kaza sigortalılarına ilişkin hizmetler büyük ölçüde İsviçre Kaza Sigorta Kurumunca (SUVA) yürütülmekte, çalışanların üçte ikisinin işyerleri, bu kurum kapsamında sigortalı bulunmaktadır. Diğer işyerleri, kuruluşlar ve çalışanları ise, kanunun öngördüğü şartlara sahip olan ve usulüne uygun olarak tanınmış bulunan özel sigorta kuruluşlarında sigortalıdırlar.
SORU-13:
İsviçre’de emeklilik sigortası niteliğinde ikinci bir sigortalılık hakkı mevcut mudur?
İsviçre’de yaşlılık-ölüm ve maluliyet sigortalarına ilaveten ikinci bir sigortayı oluşturan işyeri emeklilik sigortası niteliğinde olan pansiyon kasalar mevcuttur. Amacı, yaşlılık-ölüm, maluliyet sigortasından (AHV-IV) bağlanan aylığa ilaveten ikinci bir aylık bağlamaktır.
1.7.1997 tarihinden itibaren işsizlik parası alındığı sürede maluliyet ve ölüm halleri için pansiyon kasasına prim ödemek zorunludur.
Bu zorunluluk, günlük işsizlik parası miktarının 91.70 Frangı geçmesi durumunda söz konusudur.
SORU-14:
İsviçre’yi terk eden vatandaşlarımız pansiyon kasa haklarından yararlanabilirler mi?
İsviçre’yi terk eden vatandaşlarımız, pansiyon kasa haklarını toplu olarak alma hakkına sahiptirler.
SORU-15:
Türkiye’de ve İsviçre’de geçen sigortalılık süreleri yeterli ise, ayrı ayrı tam aylık bağlanabilir mi?
Türkiye ve İsviçre’de geçen sigortalılık süreleri yaşlılık ve ölüm sigortasından aylık bağlanmasına yeterli ise hizmet birleştirmesi yapılmadan her iki ülke sigorta kurumunca ayrı ayrı tam aylık bağlanabilir.
SORU-16:
Türkiye’de geçen sigortalılık süreleri yeterli değil ise hizmet birleştirilmesi yapılarak kısmi aylık bağlanabilir mi?
Türkiye’de geçen sigortalılık süresiyle, müstakil yaşlılık,dul ve yetim aylığı bağlanmasına hak kazanılmaz ise, Türkiye’de ve İsviçre’de geçen sigortalılık süreleri birleştirilerek Türkiye’de geçen sigortalılık süresi oranında kısmi aylık bağlanabilir. Ancak, Türk mevzuatına tabi olarak, 360 gün veya 12 aydan az prim ödendiği takdirde hizmet birleştirmesi yapılamaz.
SORU-17:
Türkiye-İsviçre sosyal güvenlik sözleşmesine göre hangi hizmetler birleştirilebilir?
İsviçre’de geçen hizmetlerle Türkiye’de;
· 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa,( Sosyal Sigortalar Kanununa, BAĞ-KUR ve TC. Emekli Sandığına tabi hizmetler)
· 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20. maddesindeki emekli sandıklarına,
Tabi olarak geçen hizmetler birleştirme kapsamındadır.
SORU-18:
İsviçre sigortasınca bağlanan aylıklar, sigortalı İsviçre’yi terk ettiğinde ödenir mi?
İsviçre sigortasınca bağlanan normal aylıklar (yaşlılık aylığı, dul-yetim, maluliyet aylığı, kaza sigortası aylıkları) aylık sahipleri İsviçre’yi terk ettiklerinde de ödenir. Sözü edilen aylıklar sigortalıya doğrudan gönderilir.
Kısmi aylık miktarı çok düşük olduğu takdirde (çalışma süresi çok az olduğu için yaşlılık-ölüm, maluliyet sigorta kurumlarınca bağlanan kısmi aylığın miktarı normal aylığın %10’undan az ise) aylığın peşin değerine eşit bir toptan ödeme yapılır.
En az %50 oranında malul olanların aylıkları İsviçre dışına yerleştiklerinde de devam eder.
İsviçre sigorta kurumlarınca İsviçre’deki sigortalılık süresine bağlı olarak bağlanan aylıklar İsviçre dışında ikamet halinde de herhangi bir kesinti yapılmadan aynen ödenir. Ancak, aylık miktarının az olması nedeni ile bu miktarı belli bir düzeye yükseltebilmek için kantonlar tarafından ayrıca yapılan tamamlayıcı ödemeler (erganzungsleistungen) ile belediyeler tarafından gelir düzeyi düşük olanlara yapılan sosyal yardımlar İsviçre dışında ödenmez.
SORU-19:
İsviçre sigorta kurumundan aylık alan ve ülkemize kesin dönüş yapmak isteyen vatandaşlarımızın yapması gereken işlemler nelerdir?
Vatandaşlarımızın, ülkemize dönmeye karar vermeleri halinde, Türkiye adreslerini ve mümkünse banka hesap numaralarını İsviçre Sigorta Kurumuna yazılı olarak bildirmeleri gerekir.
Aylık bağlanma işlemleri devam eden vatandaşlarımızın bu işlemleri tamamlanmadan İsviçre’yi terk etmemeleri uygun olacaktır.
Aldıkları aylık miktarına tamamlayıcı ödeme dahil olup olmadığı hususunda tereddüdü olanlar İsviçre sigorta merciine müracaat etmeleri gerekmektedir.
SORU-20:
Aile yardımları (çocuk paraları) kimler için ödenir?miktarı her kantonda aynı mıdır?
İsviçre’de çalışan çocuk sahibi her işçi çocuk parası alır.
Çocuk parası miktarı kantonlara göre değişir. Yalnızca tarım işçileri İsviçre’nin her tarafında aynı miktardır.
SORU-21:
İsviçre’de çocuk parası ödemesi, işçinin Türkiye’de ikamet eden çocukları için de yapılır mı?
İsviçre’de çalışmakta olan işçilerimizin beraberlerinde bulunan çocuklarına olduğu gibi, bunların Türkiye’de ikamet eden çocuklarına da İsviçre mevzuatına göre çocuk parası ödenir. Çocuk parası miktarı kantonlara göre değişir. Ancak, Tarım İşçilerine İsviçre’nin her yerinde aynı miktarda çocuk parası ödenmektedir. Cenevre ve St.Galler Kanton’larında daha sınırlayıcı düzenlemeler mevcuttur.
SORU-22:
Türkiye-İsviçre sosyal güvenlik sözleşmesi prim transferine imkan tanımakta mıdır? tanımakta ise aranılan şartlar nelerdir?
Türkiye-İsviçre Sosyal Güvenlik Sözleşmesi, İsviçre’yi kesin olarak terk eden vatandaşlarımızın talepleri üzerine, İsviçre’de sigortalı oldukları sürece İsviçre Yaşlılık-Ölüm (AHV) sigortasına ödenen sigorta primleri, işçi ve işveren payları ile birlikte Sosyal Güvenlik Kurumuna devredilmektedir.
· Prim transferi için aranılan şartlar;
a. İsviçre’yi terk etmek,
b. İsviçre’de iken yaşlılık-ölüm (AHV) ve maluliyet (IV) sigortası yardımlarından yararlanmamış olmak,
c. Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerine müracaat ederek prim transferi talebinde bulunmaktır.
SORU-23:
İsviçre’den transfer edilen primlerin ilgililere iadesi mümkün müdür?
İsviçre’deki çalışmalarını 2147-3201 sayılı kanunlara göre borçlanan ve prim borçlarının tamamını ödeyen sigortalılara primleri transfer işlemini müteakip iade edilir. Ayrıca, 3201 sayılı yasaya göre borçlanmamış, ancak primleri transfer edilmiş vatandaşlarımızın transfer edilen primlerine ait çalışma süreleri ile Türkiye’de geçen çalışma süreleri birlikte dikkate alındığında, 506 sayılı yasa çerçevesinde aylık bağlanamaması durumunda kadın 58, erkek 60 yaşını doldurmuş ise, primleri bir defaya mahsus olmak üzere yazılı istekleri halinde kendilerine iade edilir.
3201 sayılı kanun gereğince, yurtdışında çalışılan sürelerin tamamının borçlanma mecburiyeti kaldırıldığından, İsviçre’de geçen hizmetlerin;
· Tamamının borçlanılarak borcun tamamının ödenmiş olması halinde transfer olunan primlerin tamamı,
· Çalışılan sürelerin bir kısmının borçlanılarak bu borcun ödenmesi halinde transfer olunan primlerin borçlanılan gün sayısına isabet eden orandaki miktarı,
3201 sayılı kanunun yürürlük tarihinden önce kendilerine 506 sayılı kanuna istinaden aylık bağlanmış olup, primlerinin transferini yapmamış olanlar ile prim transferi yaparak buna istinaden kendilerine 506 sayılı kanuna göre aylık bağlanmış olanların bu aylıkları tekrar sigortalı çalışmaya başlamaları nedeni ile kesilmiş olması halinde, kanunda belirtilen başvuru süresi içinde borçlanma talebinde bulundukları takdirde, transfer edilen primleri yukarıda belirtilen şartlarla 1.4.l991 tarihinden itibaren İsviçre Frangı olarak sigortalıya, hak sahiplerine veya mirasçılarına ödenir.
TÜRKİYE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİNE GÖRE GENEL HAKLAR
SORU-1:
Türkiye cumhuriyeti ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti arasındaki sosyal güvenlik sözleşmesi kimlere yardım yapılmasını sağlar?
· K.K.T.C.’de çalışan sigortalı işçilerimize,
· Bakmakla yükümlü oldukları aile bireylerine,
· Ölümleri halinde hak sahiplerine
Yardım yapılmasını sağlar.
SORU-2:
K.K.T.C.’de çalışan sigortalı işçilerimiz öncelikle nelere dikkat etmelidirler?
· K.K.T.C.’den çalışmalarınızla ilgili olarak verilen SİGORTA KARTI, ÇALIŞMA BELGESİ ve DİĞER TÜM BELGELERİ saklayınız.
· Sosyal Güvenlik konusunda sorununuz olduğunda veya bilgi almak istediğinizde;
- K.K.T.C. SOSYAL SİGORTALAR DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜNE
- ANKARA’da SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI, SOSYAL SİGORTALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ; Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Dairesi Başkanlığına,
TEL: 444 32 01 FAX: 435 32 14
başvurunuz.
ÖNEMLİ UYARI:
· YAZILI BAŞVURULARDA İSTEK VEYA SORUNLARINIZI AÇIKÇA YAZIP, VARSA TÜRKİYE ve K.K.T.C. SİGORTA SİCİL NUMARANIZI MUTLAKA BELİRTİLEREK, TÜM BELGELER DİLEKÇEYE EKLENMELİDİR.
BU BELGELER, İŞLEMLERDE ÇABUKLUK VE KOLAYLIK SAĞLAYACAKTIR.
SORU-3:
K.K.T.C.’de çalışmakta olan sigortalılar ile yanlarında ikamet eden aile bireylerine hangi sağlık yardımları yapılmaktadır?
· Muayene ve tedavilerin yapılması,
· Gerekli hallerde hastanelerde yatırılarak tedavinin sağlanması,
· İlaç ve iyileştirme vasıtalarının sağlanması,
· Protez araç ve gereklerinin sağlanması, takılması, onarılması ve yenilenmesi,
· Analık halinde yapılacak yardımlar.
SORU-4:
K.KT.C.’de çalışmakta olan sigortalı işçilerimiz ve aile bireylerinden, kimler sağlık yardımlarından yararlanmaktadır?
· Çalışan vatandaşlarımız (SİGORTALININ KENDİSİ),
· Sigortalının karısı veya çalışamayacak durumda malul veya 60 yaşını doldurmuş kocası,
· 16 yaşın altındaki çocukları
ANCAK; orta öğrenim yapıyorsa sağlık yardımı 20 yaşına, yüksek öğrenimde ise 25 yaşına kadar devam eder.
AYRICA, 16 yaşını doldurmuş fakat çalışamayacak durumda malul çocuklara da sağlık yardımı yapılır.
· Geçimi sigortalı tarafından sağlanan, aylık veya gelir almayan ana ve babası.
SORU-5:
K.K.T.C. ‘ de çalışan sigortalılar ile yanlarında oturan aile bireyleri, geçici olarak (gezme, tatil vb.) Türkiye’ye geldiklerinde kendilerine ne şekilde sağlık yardımı verilmektedir?
· K.K.T.C.’de çalışan sigortalılar ve yanlarında sürekli olarak oturan aile bireyleri ülkemizde hastalık ve analık yardımlarından ÜCRETSİZ OLARAK yararlanırlar.
· Yardımlar, Türkiye’deki Türkiye’deki Sosyal Güvenlik Kurumunca Sağlık Bakanlığı sağlık tesisleri ile Kurumla anlaşma yapmış diğer sağlık tesislerinde sağlanır.
ÖNEMLİ UYARI:
Türkiye’de sağlık yardımlarından yararlanabilmek için Türkiye’ye gelmeden önce, mutlaka K.K.T.C. sigorta müdürlüğünden sağlık yardımlarına hak kazanma belgesi düzenletiniz. bunlar işçi ve aile bireyleri için k.k.t.c./t.c.3 formülerleridir.
SORU-6:
K.K.T.C.’den Türkiye’ye geçici olarak gelen sigortalılar veya aile bireylerinin hastalanmaları halinde ne yapılmalıdır?
1. Önce K.K.T.C.’den alınan formülerlerle Türkiye’de oturulan yere en yakın Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne/ Sosyal Güvenlik Merkezine başvurulmalıdır.
2. Bu şekilde yapılan başvurularda hiçbir ÜCRET ALINMAZ.
3. ANCAK, İŞÇİMİZ K.K.T.C.’DEN ALMASI GEREKEN BELGEYİ KAYBETMİŞ, HİÇ ALMAMIŞ, K.K.T.C.’DE UNUTMUŞ VEYA BELGENİN YARARLANMA SÜRESİ GEÇMİŞ İSE,
o Belge temini için (T.C./K.K.T.C.4 formülerleri) Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne/ Sosyal Güvenlik Merkezine başvuruda bulunulur.
o Daha sonra kişi Sağlık Bakanlığı sağlık tesislerinde veya kurumla anlaşma yapmış diğer sağlık tesislerinde tedavisi ÜCRETLİ olarak yaptırır.
o Bu ücretin K.K.T.C.’den alınabilmesi için, işçimizin Türkiye’deki Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne/ Sosyal Güvenlik Merkezine başvurması gerekmektedir. Bu ücretin K.K.T.C. Sigorta Kurumundan talebini, ilgili belgeleri göndermek suretiyle Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne/ Sosyal Güvenlik Merkezine yapar veya belgeler K.K.T.C. Sosyal Sigortalar Dairesi Müdürlüğüne ibraz edilmek üzere sigortalıya verilir.
ÖNEMLİ UYARI :
1. Kendiniz veya aile bireylerinizle birlikte geldiğinizde, sağlık yardımlarına ihtiyaç duymanız halinde, öncelikle sosyal güvenlik il müdürlüğüne/ sosyal güvenlik merkezine müracaat etmek zorundasınız. zorunlu olarak kurumumuza müracaat edememeniz halinde;acil olarak kurumla anlaşma yapmamış bir sağlık tesisinde yapılan bir tedaviden sosyal güvenlik il müdürlüğüne/ sosyal güvenlik merkezine derhal haberdar etmeniz gerekmektedir.
2. Türkiye’deki sağlık kuruluşlarına siz veya eş ve çocuklarınız muayene ve tedavi için başvurduğunuzda ilgili görevlilere K.K.T.C. adına tedavi gördüğünüzü mutlaka bildiriniz.
SORU-7:
Sigortalı veya beraberindeki aile bireylerinin sigorta vak’ası meydana geldikten sonra ( hastalandıktan sonra) bağlı oldukları K.K.T.C. sigorta kurumunun izniyle Türkiye’ye gelmeleri halinde sağlık yardımlarından ne şekilde yararlanacaklardır?
K.K.T.C.’de çalıştığı sırada hastalanan ve tedavisine orada başlanan sigortalıların veya yanlarında ikamet eden aile fertlerinin, tedavilerine devam edilmek üzere, bağlı bulundukları K.K.T.C. Sigorta Kurumunun iznini alarak Türkiye’ye gelmeleri halinde ülkemizde de sağlık yardımlarından yararlanmaya devam ederler.
ANCAK;
İlgililerin Türkiye’ye gelirken K.K.T.C. Sigorta Kurumunca haklarında düzenlenen K.K.T.C./T.C.5 formülerini almaları gerekir.
ÖNEMLİ UYARI:
· Sigortalı Türkiye’ ye gelir gelmez ikametgah adresini bölgesi içine alan sosyal güvenlik il müdürlüğüne/ sosyal güvenlik merkezine veya acil bir durumda daha sonra yetkili müdürlüğe bilgi verilmek koşuluyla ikametgahına en yakın sosyal güvenlik il müdürlüğüne/ sosyal güvenlik merkezine başvurmak zorundadır.
SORU-8:
K.K.T.C.’de çalışan işçilerin Türkiye’de oturan aile bireylerinden hangileri sağlık yardımlarından yararlanırlar?
· Sigortalının karısı, çalışamayacak durumda malul veya 60 yaşını doldurmuş kocası,
· 18 yaşın altındaki çocukları,
ANCAK;
Çocuklar orta öğrenimde ise sağlık yardımı 20 yaşına, yüksek öğrenimde ise 25 yaşına kadar devam eder.
AYRICA;
18 yaşını doldurmuş fakat çalışamayacak durumda malul erkek çocukları ile yaşları ne olursa olsun evli bulunmayan ve sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi çalışmayan veya buralardan aylık yahut gelir almayan kız çocuklarına, sağlık yardımı yapılır.
· Sigortalının geçimini sağladığı ana ve babası.
SORU-9:
K.K.T.C.’de çalışan işçilerin Türkiye’deki aile bireylerinden sağlık yardımlarından ücretsiz yararlanmalarını sağlamak için ne yapılmalıdır?
· Öncelikle, K.K.T.C. Sigorta Kurumu tarafından düzenlenecek K.K.T.C./T.C.6 formülerlerinin temin edilmesi gerekmektedir.
· Sağlık yardımı talebinde bulunan aile bireyleri bu formülerler ile ikamet ettiği yerdeki Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne/ Sosyal Güvenlik Merkezine müracaat etmelidirler.
ÖNEMLİ UYARI:
K.K.T.C./T.C.6 formülerlerini doldururken aile bireylerinizin Türkiye adresini açık ve net olarak veriniz (İL, İLÇE, MAHALLE VE SOKAK ADI İLE KAPI NUMARASI).
NOT :
01/10/2008 tarihinden itibaren Kurumdan gelir ve aylık almakta olan genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilere sağlanacak ortez, protez, iyileştirme araç ve gereçleri için katılım payı Kurumca ödenen bedeller üzerinden % 10, kapsamdaki diğer genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler için % 20 olarak uygulanacaktır.
Genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin ortez, protez, iyileştirme araç ve gereçleri için ödeyecekleri katılım payının tutarı, sağlık hizmetinin alındığı tarihteki asgari ücretin % 75’ini geçemez. % 75’lik üst sınırının hesaplanmasında her bir ortez, protez, iyileştirme araç ve gereci bağımsız olarak değerlendirilir.
SORU-10:
K.K.T.C. mevzuatına göre malullük aylığı alma koşulları nelerdir?
· Çalışma gücünü en az 2/3 oranında kaybetmiş olmak,
· En az 15 yıldan beri sigortalı bulunup, bu süre içinde en az 4500 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak,
· Malullük aylığı bağlanması isteğinde bulunduğu tarihten önceki son 5 yıl içinde, en az 600 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak,
gerekmektedir.
AYRICA;
· Sigortalılık süresi en az 5 ve daha fazla olan en az 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödeyen sigortalılara da indirimli malullük aylığı bağlanmaktadır.
MALÜLLÜK AYLIĞI İÇİN TÜRKİYE’DEN DE BAŞVURUDA BULUNABİLİRSİNİZ.
BUNUN İÇİN EN YAKIN SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜNE/ SOSYAL GÜVENLİK MERKEZİNE MÜRACAATINIZ YETERLİDİR.
SORU-11:
K.K.T.C. mevzuatına göre yaşlılık aylığı alma koşulları nelerdir?
1-a) 55 yaşını doldurmuş ;
b) Kadın ise en az 20 yıldan beri sigortalı bulunması ve 3000 günü 1.6.1977 tarihinden sonra bu yasa altında olmak üzere en az 7200 gün,erkek ise en az 25 yıldan beri sigortalı bulunması ve 3000 günü 1.6.1977 tarihinden sonra bu yasa altında olmak üzere en az 9000 gün malullük, yaşlılık ve sigortaları primi ödenmiş veya 1.6.1977 tarihinden sonra bu yasa altında en az 5400 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödenmiş olması ve,
c)Yaşlılık aylığı bağlanması isteğinde bulunduğu tarihten önceki son 5 takvim yılında en az 600 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş bulunması şarttır.
2-) Yukarıdaki (b) bendinde yazılı şartları yerine getirmemiş olmakla beraber 1.6.1977 tarihinden sonra bu yasa altında olmak üzere sigortalılık süresi kadınlar için 12 yıldan ve erkekler için 15 yıldan fazla olan yıllık ortalama 150 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş bulunanlar da 60 yaşını doldurmuş olmak koşuluyla indirimli yaşlılık aylığından yararlanırlar.
SORU-12:
K.K.T.C. sosyal sigortalar yasasına göre dul ve yetim aylığı alma koşulları nelerdir?
· Malullük veya yaşlılık aylığı almakta iken ya da yazılı olarak başvuruda bulunup malullük veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazandığının saptanmasından önce veya sonra ölen yahut,
a)Ölüm tarihinde en az 15 yıldan beri sigortalı bulunan ve en az 5400 gün malullük,, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olan ve ,
b)Ölüm tarihinden önceki son 5 takvim yılında en az 600 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş bulunan sigortalıların hak sahiplerine bağlanır
ANCAK;
(a) bendinin öngördüğü koşulları yerine getirmiş olmakla beraber (b) bendinin öngördüğü koşulların yerine getirilmesi şartıyla sigortalılık süresi en az 5 yıl olan ve en az 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödeyen sigortalının hak sahibi kimselerine indirimli aylık bağlanır.
SORU- 13:
K.K.T.C.’deki sigortalı çalışmalar ile Türkiye’deki çalışmalar birleştirilebilir mi?
Türkiye ve K.K.T.C.’de geçen sigortalılık süreleri aynı zamana rastlamamak ve 360 günden az olmamak koşulu ile birleştirilebilir.
SORU-14:
Türkiye’de veya K.K.T.C.’de geçen sigortalılık süreleri yeterli değilse hizmet birleştirilmesi yapılarak kısmi aylık bağlanabilir mi?
Her iki ülkede geçen sigortalık süreleriyle ayrı ayrı aylık bağlanmasına hak kazanılmaz ise her iki ülkede geçen sigortalık sürelerini birleştirilerek, aylığa hak kazanılması halinde birleşik hizmetler üzerinden aylık bağlayacak ülke mevzuatına göre geçen sigortalılık süresi oranında kısmi aylık bağlanabilir.
SORU-15:
Türkiye-K.K.T.C. sosyal güvenlik sözleşmesine göre hangi hizmetler birleştirilebilir?
K.K.T.C.’de geçen hizmetlerle Türkiye’de;
· Sosyal Güvenlik Kurumuna(Mülga SSK, T.C. Emekli Sandığı, Bağ-Kur)
· Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20. maddesindeki emekli sandıklarına
Tabi olarak geçen hizmetler birleştirme kapsamındadır.
K.K.T.C.’de 21.12.1963-30.11.1976 tarihleri arasında geçen mücahitlik hizmetleri 11.3.1997 tarihine kadar hizmet birleştirilmesi kapsamına dahil edilmiş, bu tarihten sonra kapsam dışı bırakılmıştır. Ancak, 1.7.1977 tarihinden sonra mutlak suretle K.K.T.C. Yasasına tabi sigortalı olarak çalışan ve 3600 gün prim ödemeleri halinde mücahitlik hizmetleri birleştirilebilir.
SORU-16:
K.K.T.C .’den prim iadesi yapılabilir mi?
K.K.T.C.’ den prim iadesi yapılmamaktadır.
TÜRKİYE KANADA SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİNE GÖRE GENEL HAKLAR
SORU–1:
Türkiye – Kanada sosyal güvenlik sözleşmesinin uygulama alanı ve getirdiği genel haklar nelerdir?
Bu sözleşme, Türkiye ve Kanada mevzuatına tabi olan veya tabi olmuş kimseler ile bunların iki ülkeden birinin uygulanan mevzuatının kapsamında bulunan bakmakla yükümlü olduğu kimselere ve geride kalan hak sahiplerine uygulanır.
Sözleşme, iş kazaları, meslek hastalıkları, malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta kollarından gelir ve aylıkla ilgili ön görülen temel haklar sağlamakla birlikte; hastalık, analık, iş kazası ve meslek hastalıkları sigorta kollarından sağlık yardım hakkını vermemektedir.
Yine sözleşme, hükümlerinden faydalanacak kimselerin akit tarafların mevzuatı karşısında o ülkenin vatandaşları ile hak ve menfaatler bakımından eşit sayılması imkânı sağlanmıştır.
Ayrıca, her iki tarafın mevzuatına tabi olan veya olmuş bir kimseye veya böyle bir kimsenin bakmakla yükümlü olduğu kişiler veya geride kalan hak sahiplerine, bu sözleşme uyarınca ödenecek yardımlar, üçüncü bir devlet ülkesinde de ödeme imkânını sağlamıştır.
SORU–2:
Türkiye’de veya Kanada’da geçen sigortalılık süreleri yeterli ise, ayrı ayrı tam aylık bağlanabilir mi?
Türkiye ve Kanada’da geçen sigortalılık süreleri; malullük, yaşlılık veya ölüm sigortasından aylık bağlanmasına yeterli ise hizmet birleştirilmesi yapılmadan her iki ülke sigorta kurumunca ayrı ayrı tam aylık bağlanabilir.
SORU–3:
Türkiye’de veya Kanada’da geçen sigortalılık süreleri yeterli değil ise hizmet birleştirilmesi yapılarak kısmi aylık bağlanabilir mi?
Her iki ülkede geçen sigortalılık süresiyle ayrı ayrı aylık bağlanmasına hak kazanılamaz ise, her iki ülkede geçen sigortalılık süreleri birleştirilerek aylığa hak kazanılması halinde, birleşik hizmetler üzerinden aylık bağlayacak ülke mevzuatına göre geçen sigortalılık süresi oranında kısmi aylık bağlanabilir.
SORU–4:
Türkiye-Kanada sosyal güvenlik sözleşmesine göre hangi hizmetler birleştirilebilir?
Kanada’da geçen hizmetlerle, Türkiye’de;
1–5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa (Devredilen Sosyal Sigortalar Kurumuna, T.C. Emekli Sandığına, Bağ-Kur’a tabi hizmetler),
2–506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20. maddesindeki emekli sandıklarına,
Tabi olarak geçen hizmetler birleştirme kapsamındadır.
SORU–5:
Sosyal güvenlik konusunda sorununuz olduğunda veya bilgi almak istediğinizde nereye başvurulmalıdır?
Kanada’da bağlı bulunduğunuz Sosyal Sigorta Kurumuna,
Ankara 'da Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığına,
Başvurunuz.
ÖNEMLİ UYARI:
Yazılı başvurularda istek veya sorularınızı açıkça yazıp, varsa Türkiye ve KANADA sigorta sicil numaralarınızı mutlaka belirtiniz.
TÜRKİYE MAKEDONYA SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİNE GÖRE GENEL HAKLAR
SORU-1:
Türkiye-Makedonya sosyal güvenlik sözleşmesinin vatandaşlarımıza sağladığı olanaklar nelerdir?
Türkiye-Makedonya Sosyal Güvenlik Sözleşmesi genel olarak vatandaşlarımızın;
· Makedonya’da bulundukları sürelerde bu ülke vatandaşları gibi sosyal güvenlik mevzuatı çerçevesinde hak ve yükümlülük bakımından eşit işlem görmelerini,
· Her iki ülkede geçen hizmet sürelerinin birleştirilmesini,
· Makedonya’da kazandıkları haklardan Türkiye’ye dönmeleri halinde de yararlanmaya devam etmelerini,
· Hastalık, analık, iş kazası ve meslek hastalıkları, yaşlılık, malullük ve ölüm gibi sigorta kollarının gerektirdiği yardımlardan yararlanmalarını,
güvence altına almaktadır.
SORU-2:
Makedonya’da çalışan vatandaşlarımız öncelikle nelere dikkat etmelidirler?
Makedonya’daki çalışmalara ait olarak kendilerine verilen sigorta kartı, çalışma belgesi ve diğer tüm belgeler saklanmalıdır.' '
Sosyal güvenlik konusunda karşılaşılaşan sorunlar veya bilgi alınmak istenildiğinde;
· Makedonya’da bağlı bulunulan sosyal sigorta kurumuna,
· Makedonya’daki Çalışma Ataşeliklerimize,
· Ankara’da Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Dairesi Başkanlığı’na, (Mithatpaşa Cad. No:7 Sıhhiye-ANKARA)
başvurulmalıdır.
Yazılı başvurularda istek veya sorunun açıkça yazılması, varsa Makedonya belgelerinin eklenmesi, mevcut olması halinde Türkiye ve Makedonya sigorta sicil numaralarının mutlaka belirtilmesine dikkat edilmelidir.
SORU-3:
Makedonya’da çalışmakta sigortalılar ile beraberinde ikamet eden aile bireylerinden kimler sağlık yardımlarından yararlanmaktadır?
Makedonya’da çalışan sigortalıların yanında ikamet eden ve kendi sigortasından dolayı yardım hakkı bulunmayan aile bireyleri bu ülke mevzuatına göre sağlık yardım talep etme hakkına sahiptirler.
SORU-4:
Makedonya’da çalışan sigortalılar, Makedonya’da ikamet eden ve Makedonya’dan aylık alanlar ile bunların yanlarında ikamet eden aile fertlerinden geçici olarak ülkemize gelenlerin, hastalıkları halinde, kendilerine ne şekilde sağlık yardımı verilmektedir?
· Bunlar; ülkemizde hastalık ve analık yardımlarından mevzuat gereği ödenmesi gereken katkı payları hariç ücretsiz olarak yararlanırlar.
· Yardımlar, Türkiye’deki Sosyal Güvenlik Kurumu ile anlaşma yapmışresmi veya özel sağlık tesislerinde sağlanır.
Türkiye’de sağlık yardımlarından yararlanabilmek için Türkiye’ye gelmeden önce, mutlaka Makedonya hastalık kasalarından sağlık yardımlarına hak kazanma belgesi olan MC/TR 4 formülerinin düzenlettirilmesi ve bu belgelerle öncelikle Türkiye’de bulunulan ildeki sosyal güvenlik il müdürlüğü veya sosyal güvenlik merkezinde faaliyet gösteren Yurtdışı İşlemleri Servisine müracaat edilmesi gerekmektedir.
SORU-5:
Makedonya’dan Türkiye’ye geçici olarak gelen sigortalılar veya aile bireyleri hastalanmaları halinde ne yapmalıdır?
Makedonya’dan alınan formülerlerle Türkiye’de oturulan yere en yakın sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine başvurulmalıdır.
Makedonya’dan ülkemize gelirken alınması gereken belgeler alınmamış, kaybedilmiş veya belgenin yararlanma süresi geçmiş ise;
· Belge (MC/TR 4) temini için sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine başvuruda bulunulur.
· Bu sırada acil olarak tedaviye ihtiyaç duyulması halinde Sosyal Güvenlik Kurumu ile anlaşma yapmış sağlık tesislerinde tedavi ücretli olarak yaptırılır.
· Hasta görmüş olduğu tedaviye ait masrafları kendisi öder ve dokümanlı masraf faturası ile tedaviye ait raporu temin eder.
· Tekrar sosyal güvenlik il müdürlüğüne veya sosyal güvenlik merkezine başvuruda bulunup fatura ile raporu ibraz ederek, masraf iadesi talebinde bulunur.
· Makedonya’dan belge temin edilmiş ise, masraflar sağlık sosyal güvenlik merkezince ilgililere iade edilir.
· Belge temin edilememiş ise tüm belgeler Makedonya’da bağlı bulunulan hastalık kasasına teslim edilerek masraf iadesi talebinde bulunulmalıdır.
· Zorunlu olarak sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine müracaat edilmeden acil olarak kurumla anlaşma yapılmamış bir sağlık tesisinde sağlık yardımı görülmesi halinde durumun en kısa zamanda sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine bildirilmesi gerekmektedir.
· Türkiye’deki sağlık kuruluşlarına muayene ve tedavi için başvurulduğunda görevlilere Makedonya adına tedavi görüldüğü bildirilmelidir.
SORU-6:
Makedonya’da ikamet eden ve iş kazası ve meslek hastalığı sigortasından bu ülke mevzuatına göre sağlık yardımına hak kazanan bir kimsenin bağlı olduğu sigorta merciinin izniyle ülkemize gelmesi halinde sağlık yardımlarından ne şekilde yararlanır?
İş Kazası ve Meslek Hastalığı sağlık yardım hakkını Makedonya mevzuatına göre elde etmiş kimselerin hastalıkları nedeniyle tedavilerine devam edilmek üzere bağlı oldukları hastalık sandıklarının izniyle ülkemize gönderilmeleri halinde sağlık yardımlarından yararlanmaya devam ederler. Bunun için;
· İlgililerin Türkiye’ye gelirken Makedonya hastalık sandıklarınca düzenlenmiş MC/TR 10 formülerlerini almaları gerekir.
· Bu formülerin ülkemize gelir gelmez ikamet mahallindeki sosyal güvenlik il müdürlüğüne / sosyal güvenlik merkezine teslim edilme zorunluluğu vardır.
SORU-7:
Makedonya’da çalışan sigortalılar Türkiye’de oturan aile bireylerinden hangileri sağlık yardımlarından yararlanabilir?
Makedonya’da çalışan sigortalıların ülkemizde ikamet eden aile bireylerinin hangilerinin bakmakla yükümlü olduğu kişiler olduğu Makedonya mevzuatına göre tespit edilmektedir. Bu kişiler ülkemizde 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun öngördüğü mevzuata göre sağlık yardımlarından faydalanacaklardır.
SORU-8:
Makedonya’dan aylık alıp Türkiye’de oturan aylık sahiplerinin aile bireylerinden hangileri bakmakla yükümlü olduğu kişilerdir ?
Makedonya’dan aylık alıp Türkiye’de oturan aylık sahiplerinin aile bireylerinden hangilerinin bakmakla yükümlü olduğu kişiler olduğu Makedonya mevzuatına göre tespit edilmektedir. Bu kişiler ülkemizde 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun öngördüğü mevzuata göre sağlık yardımlarından faydalanacaklardır.
SORU-9:
Makedonya’da çalışan sigortalıların Türkiye’deki aile bireylerinin sağlık yardımlarından ücretsiz yararlanmalarını sağlamak için ne yapılmalıdır?
Yardım talebi için sigortalı veya bir yakını Sözleşmeye göre işlem başlatılması için, sosyal güvenlik il müdürlüklerine / sosyal güvenlik merkezlerine başvurması veya sigortalının doğrudan MAKEDONYA hastalık kasasına müracaat etmesi gerekmektedir.
SORU-10:
Türkiye’de veya Makedonya’da geçen sigortalılık süreleri yeterli ise, ayrı ayrı tam aylık bağlanabilir mi?
Türkiye veya Makedonya’da geçen hizmetler, ülkelerin kendi mevzuatlarına göre müstakil aylık bağlamaya yeterli ise her ülke ayrı ayrı müstakil aylık bağlar.
Makedonya’da çalışan vatandaşlarımızın, kendilerine veya hak sahiplerine bir aylık bağlanması için, Makedonya’daki veya Makedonya ile Türkiye’deki, çalışmalarının aylık bağlanması için aranan asgari süreye ulaşması konusunda gerekli özeni göstermeleri gerekmektedir.
SORU-11:
Türkiye-Makedonya sosyal güvenlik sözleşmesine göre Türkiye’deki hangi hizmetler birleştirilebilir?
· 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa, (Devredilen Sosyal Sigortalar Kurumuna, BAĞ-KUR ve TC Emekli Sandığına tabi hizmetler dahil)
· 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesine tabi sandıklara,
tabi olarak geçen hizmetler birleştirme kapsamındadır.
SORU-12:
Anlaşmaya göre aile yardımları (çocuklar için ek ödeme) Makedonya tarafınca ödenmekte midir?
· Makedonya’da çalışan Türk işçileri Makedonya’da yanlarında ikamet eden çocukları için çocuklar için ek ödemeden yararlanmaktadır.
· Türkiye’de yaşayan çocuklar için de ek ödemeler Makedonya tarafınca ödenmektedir.
SORU-13:
Makedonya’da prim iadesi var mıdır?
Makedonya mevzuatına göre prim iadesi yapılmamaktadır.
SORU-14 :
Kısmi aylık alanlar borçlanabilir mi?
Sosyal güvenlik sözleşmeleri uygulanmak suretiyle kendilerine veya hak sahiplerine sosyal güvenlik kanunlarına göre kısmi aylık bağlanmış olanlar ile bağlanacak olanlar, diledikleri takdirde yurt dışında geçen ve tam aylık almak için yeterli gün sayısını veya hizmet cetvelindeki gün sayılarının tamamını borçlanabilir.
TÜRKİYE NORVEÇ SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİNE GÖRE GENEL HAKLAR
SORU-1:
Türkiye-Norveç sosyal güvenlik sözleşmesinin vatandaşlarımıza sağladığı olanaklar nelerdir?
Türkiye Cumhuriyeti ile Norveç Krallığı arasındaki Sosyal Güvenlik Sözleşmesi ile;vatandaşlarımıza,
· Norveç’te ikamet ettikleri sürece sosyal güvenlik mevzuatı çerçevesinde Norveç vatandaşlarına tanınan hak ve yükümlülük bakımından eşit işlem görmeleri,
· Her iki ülkede geçen hizmet sürelerinin birleştirilmesi olanağı sağlanmıştır.
SORU-2:
Norveç’te çalışan vatandaşlarımız öncelikle nelere dikkat etmelidirler?
Norveç’te çalışmalarınızla ilgili olarak verilen SİGORTA KARTI, ÇALIŞMA BELGESİ ve DİĞER TÜM BELGELERİ saklayınız.
· Sosyal güvenlik konusunda sorununuz olduğunda veya bilgi almak istediğinizde;
*NORVEÇ’TE bağlı olduğunuz Ulusal Sigorta İdaresine, veya
*ANKARA’da Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığına
başvurunuz.
ÖNEMLİ UYARI :
Yazılı başvurularda istek veya sorununuzu açıkça yazarak, varsa Norveç belgelerinizi ekleyiniz. Türkiye ve Norveç sigorta sicil numaralarınızı mutlaka belirtiniz.
SORU-3:
Norveç’te çalışmakta olan sigortalı ile beraberinde ikamet eden aile bireylerinden kimler sağlık yardımlarından yararlanmaktadır?
Hastalık ve Analık yardımları bakımından akit taraf vatandaşlarının diğer ülkede ikamet veya istihdam edilmeleri durumunda, bu ülke vatandaşlarına sağlanan yardımlardan yararlanmaları mümkündür.
Ancak, primsiz sosyal güvenlik rejimi uygulanan ve yardımların yapılmasında ikamet koşulu öngören Norveç mevzuatına göre, Norveç’te çalışan vatandaşlarımızın Türkiye’de geçici ikametlerinde veya Norveç’te çalışan vatandaşlarımızın Türkiye’de ikamet eden aile bireylerinin veya Norveç’ten aylık alıp Türkiye’de ikamet eden kimselerin, hastalık ve analık yardımlarından yararlanmaları mümkün bulunmamaktadır.
Ancak, Sağlık Bakanlığı sağlık tesislerinde masrafları kendilerince karşılanmak suretiyle sağlık hizmeti alabilirler.
SORU-4:
Norveç mevzuatına göre malullük aylığı alma koşulları nelerdir?
Norveç mevzuatına göre 16 ile 67 yaşları arasında olup, çalışma kapasitesi hastalık sakatlanma veya herhangi bir kusur nedeniyle sürekli olarak en az %50 oranında azalmış bulunan bir sigortalı, bu beklenmedik durumun meydana geldiği tarihe kadar en az 3 yıl süreyle aylık yardımlarına hak kazanacak şekilde sigortalı bulunması koşuluyla, bir maluliyet aylığına hak kazanır.
SORU-5:
Norveç mevzuatına göre yaşlılık aylığı alma koşulları nelerdir?
- Yaşlılık Aylığı
Emeklilik yaşı 67 olarak belirlenmiştir. Ulusal Sigorta Sistemi bünyesinde erken emekliliğe ilişkin herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.
Yaşlılık aylığı 70 yaşına kadar kısmen veya tamamen ertelenebilir.
Norveç mevzuatına göre üç şekilde yaşlılık aylığı bağlanır.
a. Temel Aylık,
b. Ek Aylık,
c. Özel Ek Aylık,
a. Temel Aylık: Aylık alma amaçlı olarak sigortalı olan ve toplam sigortalılık süreleri 16 ile 66. yaşa girdikleri yıl arasında 3 yıl olan kişiler temel aylığa hak kazanırlar.
b. Ek Aylık: Yıllık gelirinin, 1966 yılından sonraki 3 yıl içindeki herhangi bir yılın ortalama meblağını aşması halinde, bir ek aylığa hak kazanılır.
c. Özel Ek Aylık: Her hangi bir ek aylığı almayan veya çok az miktarda alan sigortalılar Ulusal Sigorta kapsamında bir özel ek aylığa hak kazanırlar. Sigortalılık döneminin en az 40 yıl olması halinde tam bir özel ek aylık ödenir.
SORU-6:
Norveç mevzuatına göre dul ve yetim aylığı alma koşulları nelerdir?
· Dul Aylığı: 67 yaşın altında olan geride kalan eş (veya ölen şahısla daha önce evli olan yahut ondan çocuk sahibi olan aynı evde yaşayan şahıs) aylık yardımlarına hak kazanacak şekilde sigortalı ise; müteveffanın sağlığında sigortalı olup, ölüm tarihinden önceki en az 3 yıllık sürede çalışabilecek durumda olması halinde aylık yardımlarına hak kazanır. Geride kalan eş, müteveffanın ölüm tarihinden önceki en az 3 yıllık süre içinde aylık alıyor olması halinde de yardımlara hak kazanır.
· Yetim Aylığı: Aylık yardımlarına hak kazanacak şekilde sigortalı olan 18 yaşın altındaki bir çocuk, ebeveynlerinden birinin veya her ikisinin birden ölmesi halinde ve ölen şahsın çalışabilecek durumda ve ölümünden önceki 3 yıllık sürede aylık yardımlarına hak kazanmak üzere sigortalı olması durumunda aylığa hak kazanır.
· Geride kalan çocuk, aynı zamanda ölen şahsın ölüm tarihinden önceki en azından 3 yıllık süre için aylık almış olması durumunda yardımlara hak kazanır. eğer her iki ebeveynde ölmüş ise eğitim görmekte olan çocuklar 20 yaşına kadar aylık almaya devam eder.
Sözleşme Hükümleri çerçevesinde;
· Ölüm yardımı, ölüm hangi taraf ülkesinde meydana gelmişse o ülke mevzuatına göre ödenir veya,
· Ölümün her iki akit taraf ülkesinde de vuku bulmamış olması halinde ölüm yardımı sadece sigortalının ölüm tarihinden evvel son olarak sigortalı bulunduğu taraf ülke mevzuatına göre ödenir.
SORU-7 :
Türkiye’de veya Norveç’te geçen sigortalılık süreleri yeterli değil ise hizmet birleştirilmesi yapılarak kısmi aylık bağlanabilir mi?
Türkiye ve Norveç’te geçen sigortalılık süreleri aynı zamana rastlamamak koşuluyla birleştirilebilir. Her iki ülkede geçen sigortalılık süreleri birleştirilerek aylığa hak kazanılması halinde, birleşik hizmetler üzerinden aylığı bağlayan ülke mevzuatına göre geçen sigortalılık süreleri oranında kısmi aylık bağlanabilir.
Ancak, Norveç vatandaşlarına kısmi aylık bağlanabilmesi için Türk mevzuatına göre en az 12 ay süre ile sigortalı olma koşulu bulunmaktadır.
SORU-8 :
Türkiye-Norveç sosyal güvenlik sözleşmesine göre hangi hizmetler birleştirilebilir?
Norveç’te geçen hizmetlerle, Türkiye’de;
· Sosyal Güvenlik Kurumuna(Mülga SSK, T.C. Emekli Sandığı, Bağ-Kur)
· Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20. maddesindeki emekli sandıklarına
Tabi olarak geçen hizmetler birleştirme kapsamındadır.
SORU-9 :
Aile (çocuk parası) yardımlarından yararlanmanın koşulları nelerdir?
Norveç'te sosyal güvenlik ikamet esasına dayandığından, aile yardımları, ikamet koşuluna bağlı olarak Norveç vatandaşlarına uygulanan şartlara göre yapılmaktadır.
Dolayısıyla Norveç’te çalışan vatandaşlarımızın Türkiye’de ikamet eden aile bireylerinin aile yardımı ve çocuk parası almalarına imkan bulunmamaktadır.
TÜRKİYE ROMANYA SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİNE GÖRE GENEL HAKLAR
SORU-1 :
Türkiye –Romanya sosyal güvenlik sözleşmesinin getirdiği genel haklar nelerdir?
Türkiye-Romanya Sosyal Güvenlik Sözleşmesi, her iki taraf mevzuatından birine veya her ikisine tabi olmuş bulunan veyahut taraflardan birinin mevzuatına halen tabi olan kişiler ve bunların aile bireyleri ile hak sahiplerine uygulanacaktır.
- Taraflardan birinin ülkesinde oturan ve kendilerine bu sözleşme hükümleri uygulanan kimseler, hak ve yükümlülük bakımından, o ülke vatandaşları ile eşit işlem göreceklerdir.
- Taraflardan birinin mevzuatına göre yardım hakkına sahip olan bir kimse, diğer taraf ülkede bulunduğu veya daimi ikamet ettiği sırada da yardımlardan yararlanabilecektir.
SORU-2 :
Romanya’da çalışan sigortalılar, öncelikle nelere dikkat etmelidirler?
Romanya’da çalışmalarınızla ilgili olarak ÇALIŞMA BELGESİ ve DİĞER TÜM BELGELERİ saklayınız.
SORU-3 :
Romanya’da çalışan sigortalılar ile Romanya’dan aylık sahibi olarak Romanya’da ikamet eden kimseler ile bunların yanlarında ikamet eden ile bireyleri, geçici olarak (gezme, tatil vb.) Türkiye’ye geldiklerinde kendilerine ne şekilde sağlık yardımı verilmektedir?
Romanya’da çalışan sigortalılar ile Romanya’dan aylık sahibi olarak Romanya’da ikamet eden kimseler ile bunların yanlarında sürekli olarak oturan aile bireyleri geçici olarak ülkemizde bulundukları sırada sağlık durumları derhal (acil) tedaviyi gerektirdiği zaman Kurumumuz hastalık ve analık yardımlarından ÜCRETSİZ olarak yararlanırlar.Yardımlar Türkiye’deki Sosyal Güvenlik Kurumu ile anlaşma yapmış resmi ve özel sağlık tesislerinde sağlanır.
ÖNEMLİ UYARI :
Türkiye’de sağlık yardımlarından yararlanabilmek için Türkiye’ye gelmeden önce, yetkili Romanya kurumundan R/TR 3 formülerini düzenletip, beraberinizde getiriniz.
SORU – 4 :
Romanya’dan Türkiye’ye geçici olarak gelen sigortalılar veya aile bireylerinin hastalanmaları halinde ne yapılmalıdır?
Önce Romanya’dan alınan formülerle Türkiye’de oturulan yere en yakın Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne / Sosyal Güvenlik Merkezine başvurulmalıdır.
-Bu şekilde yapılan başvurularda hiçbir ücret alınmaz.
-Ancak, Romanya’dan alması gereken belgeyi kaybetmiş, hiç almamış, Romanya’da unutmuş veya belgenin yararlanma süresi geçmiş ise, R/TR 3 formüleri temini için Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne / Sosyal Güvenlik Merkezine başvuruda bulunulur.
-Daha sonra kişi Sosyal Güvenlik Kurumu ile anlaşma yapmış resmi ve özel sağlık tesislerine ÜCRETLİ olarak sevk edilir.
-Müdürlük R/TR 3 formülerini temin edince tedavi giderleri ilgiliye iade edilir.
ÖNEMLİ UYARI :
Türkiye’ye geldiğinizde, sağlık yardımlarına ihtiyaç duymanız halinde, öncelikle Kurum sağlık tesislerine müracaat etmek zorundasınız.
Zorunlu olarak Kurumumuza müracaat edememeniz halinde;kurum dışında yapılan bir tedaviden Kurumumuzu derhal haberdar etmeniz gerekmektedir.
Türkiye’deki sağlık kuruluşlarına siz veya eş ve çocuklarınız muayene ve tedavi için başvurduğunuzda ilgili görevlilere Romanya adına tedavi gördüğünüzü mutlaka bildiriniz.
SORU-5 :
Sigortalı ve beraberinde aile bireylerinin sigorta vak’ası meydana geldikten sonra (hastalandıktan sonra) yetkili Romanya Kurumunun izniyle Türkiye’ye gelmeleri halinde, sağlık yardımlarından ne şekilde yararlanacaklardır?
Romanya’da çalışan sigortalıların veya yanlarında ikamet eden aile bireylerinin Romanya’da hastalanmaları halinde, gerek istirahatlı oldukları süreyi gerekse tedavilerine devam olunmak üzere yetkili Romanya Kurumunun izni ile ülkemize gönderilmeleri halinde, sağlık yardımlarından yararlanmaya devam ederler.
-İlgililerin Türkiye’ye gelirken yetkili Romanya Kurumu tarafından düzenlenmiş R/TR 3 formülerini almaları gerekir.
- R/TR 3 formülerinin en önemli özelliği, Türkiye’de ikamet adresinde kullanılabilir olmasıdır. Formüler ile Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne / Sosyal Güvenlik Merkezine derhal müracaat edilmelidir.
SORU-6 :
Romanya’da kaza geçirip veya meslek hastalığına tutulup bir süre tedavi görmek üzere Türkiye’ye gönderilen sigortalı, sağlık yardımını alabilmesi için ne yapmalıdır?
Romanya’da kaza geçirip veya meslek hastalığına tutulup bir süre tedavi görmek üzere Türkiye’ye gönderilecek olan sigortalıların, yetkili Romanya Kurumu tarafından düzenlenmiş R/TR 3 formülerine sahip olmaları gerekmektedir.
- Bu belge ile ikamet mahallindeki Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne / Sosyal Güvenlik Merkezine müracaatla tedavi için sağlık tesisinse sevk işlemi yapılır..
- Bu formüler sadece sigortalı için düzenlenir.
SORU-7 :
Romanya mevzuatına tabi çalışan sigortalının Türkiye’de oturan aile bireylerinden hangileri, sağlık yardımlarından yararlanabilirler?
Romanya mevzuatına tabi çalışan sigortalının Türkiye’de oturan aile bireylerinin, hangilerinin Kurumumuz sağlık yardımlarından yararlanabileceği Romanya mevzuatına göre tespit edilir.
Romanya mevzuatına göre sigortalının bakmakla yükümlü olduğu aile bireylerinin, Kurumumuz sağlık yardımlarından faydalanma hakları vardır.
SORU-8 :
Romanya mevzuatına tabi çalışan sigortalının Türkiye’de oturan aile bireylerinin ücretsiz sağlık yardımlarından faydalanabilmesi için ne yapılmalıdır?
Ülkemizde ikamet eden ve Romanya’da çalışan sigortalının aile bireyleri olarak Kurumumuz sağlık yardımlarından yararlanma talebi olanlar ikametgahını bölgesi içine alan Müdürlüğümüze müracaat etmeleri gerekmektedir.
Müdürlüğümüz TR/R6 formülerini doldurup onayladıktan sonra sigortalı tarafından yetkili Romanya Kurumuna verilmek üzere iki nüsha halinde talep eden kişiye verecektir.
Romanya Kurumu kendilerine intikal eden TR/R 6 formülerinde kayıtlı aile bireylerinden, mevzuatlarına göre sigortalının bakmakla yükümlü olduğu aile bireyleri olup olmadığını tespit edecektir.
Tespit edilen aile bireyleri formülere kayıt edilerek onaylandıktan sonra bir nüshasını bu formüleri düzenleyen Müdürlüğümüze iade edecektir.
TR/R 6 formülerinin teyidini alan Müdürlüğümüz Romanya’da çalışan sigortalının sağlık yardım haklarından istifade edecek aile bireyleri için ikametgahlarına en yakın sağlık tesisine sağlık yardımı yapılması konusunda talimat verip, ilgilileri bu konuda bilgilendirecektir.
SORU-9:
Romanya’dan aylık sahibi olanların veya dul-yetim aylığı alanların, Türkiye’de ikamet ettikleri sırada, sağlık yardımlarından ücretsiz yararlanmalarını sağlamak için ne yapmaları gerekir?
Romanya’dan aylık sahibi olup, Türkiye’de ikamet eden bir kimsenin Kurumumuz sağlık yardımlarından yararlanabilmesi için, yetkili Romanya Kurumu tarafından düzenlenen R/TR 4 formülerinin iki nüsha olarak Müdürlüklerimize gönderilmesi veya ilgili tarafından Müdürlüklerimize ibraz edilmesi gerekmektedir.
- Dul veya yetimler için Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerimize / Sosyal Güvenlik Merkezlerine ayrı ayrı R/TR 4 formüleri intikal ettirilmesi gerekmektedir.
- R/TR 4 formülerini alan Müdürlüğümüz aylık sahibi veya dul-yetimlerin ikametgahlarına en yakın sağlık tesisine sağlık yardımı yapılması konusunda talimat verip, ilgilileri bu konuda bilgilendirecektir.
SORU-10:
Romanya’dan aylık sahibi olarak Türkiye’de ikamet eden bir kimsenin aile bireylerine ücretsiz sağlık yardımı yapılması için ne yapılmalıdır?
Romanya’dan aylık sahibi olup, Türkiye’de ikamet eden bir kimsenin aile bireylerinin Romanya kurumu adına Kurumumuz sağlık yardımlarına hak kazanabilmeleri için, Müdürlüklerimizce TR/R 6 formülerinin düzenlenmesi gerekmektedir.
Düzenlenecek TR/R 6 formülerinin iki nüshası, aylık sahibi için R/TR 4 formülerini düzenleyen Romanya Kurumuna gönderilecektir.
Romanya kurumundan teyidi alınan TR/R 6 formülerinde kayıtlı aile bireyleri için ikametgahlarına yakın sağlık tesisine, sağlık yardımlarından yararlandırılmaları konusunda talimat verilecektir.
SORU-11:
Romanya mevzuatına göre aylıklar ve aylık alma koşulları nelerdir?
Romanya mevzuatına göre aylık türleri aşağıda gösterilmiştir.
-Yaş haddi aylığı,
-Erken emeklilik aylığı,
-Kısmi erken emeklilik aylığı,
-Maluliyet aylığı,
-Hak sahipleri aylığı (dul ve yetim aylığı),
EMEKLİLİĞE HAK KAZANILMASI İÇİN GENEL ŞARTLAR
Yasal emeklilik yaşı ve standart prim ödeme süresi aşağıda gösterilmiştir:
|
Emeklilik Yaşı |
55 - 60 |
60 - 65 |
|
Minimum prim ödeme süresi |
10 – 15 |
10 - 15 |
|
Toplam prim ödeme süresi |
25 – 30 |
30 - 35 |
|
Tamamlanan süre |
14 yıl |
14 yıl |
Yasal emeklilik yaşına ulaşmış maluller için emekli aylıkları
Aşağıdaki şartlara göre emeklilik yaşına ulaşmış Maluller emekli aylığı almaya hak kazanırlar:
|
Ağırmaluliyet |
standart prim döneminin 1/3’ü |
15 yıl(45 K –50 E) |
|
Akut maluliyet |
standart prim döneminin 2/3’ü |
10 yıl(50 K –55 E) |
|
Orta ağır maluliyet |
standart prim döneminin tamamı |
10 yıl(50 K –55 E) |
|
Körler |
standart prim döneminin 1/3’ü |
Sınır yok |
Siyasi nedenlerle eziyet GÖRENLER için emekli aylıkları
Siyasi nedenlerle eziyet görenler hapiste ya da sınır dışı edildikten sonra geçen her yıl için standart emeklilik yaşından 6 aylık indirime hak kazanmışlardır.
ERKEN EMEKLİLİK AYLIĞI
Erken emekliliğe hak kazanma aşağıdaki şartlara bağlıdır.
|
Prim ödeme dönemine ilişkin Şartlar Prim dönemi |
Standart emeklilik yaşındaki indirim |
Aylık indirimi |
|
Prim ödeme döneminin tamamlanması + 10 ya da daha fazla yıl (40 Kadın – 45 Erkek) |
5 yıl
(55 Kadın – 60 Erkek) |
0 |
|
Prim ödeme döneminin tamamlanması + 10 dan daha az yıl (30+ Kadın – 35 +Erkek) |
5 yıl
(55 Kadın – 60 Erkek) |
Bütün aylığın %30’una varan oranda ceza |
MALULİYET AYLIĞI
- Maluliyet için yasal nedenler aşağıda belirtilmiştir.
·İş kazaları,
·Meslek Hastalıkları ve tüberküloz,
·İşle ilgisi olmayan adi hastalıklar ve kazalar
- Maluliyet türleri aşağıda açıklanmıştır.
Birinci derece maluliyet : Çalışma yeteneğinin tamamen kaybı. Sürekli olarak gözetim ve bakıma muhtaçlık. İkinci derece maluliyet : Çalışma yeteneğinin tamamen kaybı. Gözetim ve bakıma ihtiyaç gerekmemesi. Üçüncü derece maluliyet : Çalışma yeteneğinin en azından yarısının yitirilmesi. |
İşle ilgisi olmayan adi hastalıklar ya da kazalar nedeniyle çalışma yeteneğini kaybedenlerin maluliyet aylığı almaya hak kazanmalarına ilişkin genel şartlar:
|
SİGORTALININ MALULİYETİN ŞEKİLLENDİĞİ ANDAKİ YAŞI |
GEREKLİ PRİM DÖNEMİ |
|
25 yaş altı |
5 |
|
25-31 yaş arası |
8 |
|
31-37 yaş arası |
11 |
|
43-49 yaş arası |
18 |
|
49-55 yaş arası |
22 |
|
55 yaş üstü |
25 |
HAKSAHİPLERİ AYLIKLARI (DUL VE YETİMLER)
- Yararlananlar,çocuklar;
|
Ø16 yaşa kadar olanlar; Ø16-26 yaş arasında tam zamanlı bir eğitim programına kayıtlı olanlar ; ØYukarıda tanımlanan hak kazanma döneminde maluliyet şekillenirse, tüm maluliyet süresince. |
- Yararlananlar, hayattaki eş;
|
15 yıllık evlilik + eşin standart emeklilik yaşına ulaşması, bu tarihtan itibaren hayatının tüm geri kalanı için en az 1 yıllık evlilik + hayattaki eşin maluliyeti (birinci ya da ikinci derece) – hayattaki eş yaşa bakılmaksızın tüm hayatı boyunca aylık almaya hak kazanır; hayattaki eş çalışmıyor ya da kazancı ortalama brüt ücretin ¼’ünün altında ise, karı/kocanın ölüm nedeni iş kazası, mesleki hastalık ya da tüberküloz ise, yaşa ve evlilik süresine bakılmaz. hayattaki eş çalışmıyor ya da kazancı ortalama brüt ücretin ¼’ünün altında ise, ve 7 yaşın altında bir ya da birden fazla çocuk büyütüyorsa yaşa ve evlilik süresine bakılmaz. Kazanılan hak son çocuk da 7 yaşına bastığında hükümsüz kalır. |
- Yardım miktarı aşağıdaki şekilde belirlenir:
|
1 |
50% |
|
2 |
75% |
|
3 ya da daha fazla |
100% |
SORU-12:
Türkiye’de veya Romanya’da geçen sigortalılık süreleri yeterli ise, ayrı ayrı tam aylık bağlanabilir mi?
Türkiye ve Romanya’da geçen sigortalılık süreleri; malullük, yaşlılık veya ölüm sigortasından aylık bağlanmasına yeterli ise hizmet birleştirilmesi yapılmadan her iki ülke sigorta kurumunca ayrı ayrı tam aylık bağlanabilir.
SORU-13 :
Türkiye’de veya Romanya’da geçen sigortalılık süreleri yeterli değil ise hizmet birleştirilmesi yapılarak kısmi aylık bağlanabilir mi?
Her iki ülkede geçen sigortalılık süresiyle ayrı ayrı aylık bağlanmasına hak kazanılamaz ise, her iki ülkede geçen sigortalılık süreleri birleştirilerek aylığa hak kazanılması halinde, birleşik hizmetler üzerinden aylık bağlayacak ülke mevzuatına göre geçen sigortalılık süresi oranında kısmi aylık bağlanabilir.
SORU-14 :
Türkiye-Romanya sosyal güvenlik sözleşmesine göre hangi hizmetler birleştirilebilir?
Romanya’da geçen hizmetlerle, Türkiye’de;
- 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa, (Devredilen Sosyal Sigortalar Kurumuna, BAĞ-KUR ve TC Emekli Sandığına tabi tabi hizmetler)
- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesine tabi sandıklara
tabi olarak geçen hizmetler birleştirme kapsamındadır.
TÜRKİYE LÜKSEMBURG SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİNE GÖRE GENEL HAKLAR
SORU – 1
Türkiye Lüksemburg Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin vatandaşlarımıza sağladığı olanaklar nelerdir?
Türkiye Cumhuriyeti ile Lüksemburg Büyük Dukalığı arasında imzalanan ve yürürlükte bulunan Sosyal Güvenlik Sözleşmesi genel olarak;
-Vatandaşlarımızın Lüksemburg’da çalıştıkları süre içerisinde sosyal güvenceye kavuşturulmaları ve bu ülkenin vatandaşları ile hak ve menfaatler bakımından eşit işlem görme,
-Vatandaşlarımız ile bunların bakmakla yükümlü bulundukları aile bireylerinin, Türkiye ile Lüksemburg sosyal güvenlik mevzuatlarından kaynaklanan kısa ve uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin haklarını, her iki ülkede bulundukları veya ikamet ettikleri sırada da kullanma,
-Türkiye ile Lüksemburg sosyal güvenlik mevzuatına göre tamamlanmış hizmet süreleri ile bu ülkelerin taraf olduğu sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış bulundukları üçüncü bir ülkedeki hizmet süreleri, aynı, zamana rastlamamak kaydıyla birleştirme,
imkanı sağlamıştır.
SORU – 2
Geçici olarak ülkemizde ikamet eden vatandaşlarımızdan, Lüksemburg sigorta kurumları adına kimler ve hangi formülerler ile sağlık yardımı talep edebileceklerdir?
-Lüksemburg mevzuatına tabi işçiler ile yanlarında ikamet eden aile bireylerinden geçici olarak ülkemize gelenler,
-Lüksemburg’dan aylık veya gelir sahibi olarak Lüksemburg’da ikamet etmekte olanlar ile yanlarında ikamet eden aile bireylerinden geçici olarak ülkemize gelenler,
-Lüksemburg’da çalışmakta olan sigortalı ve yanlarında ikamet eden aile bireyleri hastalık ve analık sigortası yardımlarından yararlanmakta iken bağlı bulundukları yetkili hastalık sandığının izniyle ülkemize gelenler,
-İş kazası ve meslek hastalığı sigortasından sağlık yardım hakkına sahip olup, geçici olarak Ülkemizde ikamet eden sigortalı ile gelir sahibi ve bunların bakmakla yükümlü aile bireyleri,
-Lüksemburg’daki işvereni tarafından geçici görevle Ülkemize gönderilen sigortalılar ve kendilerine refakat eden aile bireyleri,
-Karayolu, havayolu, demiryolu ile Ülkemizde yolcu veya mal taşımacılığı yapmak üzere dolaşan veya sefer yapan Lüksemburg sigortalıları,
-Lüksemburg bayrağını taşıyan bir gemide çalışan Lüksemburg sigortalıları,
-Ülkemizde Lüksemburg’un diplomatik misyonlarında veya konsolosluk servislerinin hizmetinde bulunan personel ile bu misyon ve servis görevlilerinin özel hizmetlisi olarak çalışan (vatandaşlık koşuluna bakılmazsızın) sigortalılar,
Lüksemburg kurumlarınca düzenlenmiş TR/L3 formülerine sahip olan yukarıda belirtilen vatandaşlarımızın Kurumumuz mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerinden yararlanma hakları vardır.
SORU – 3
Daimi olarak ülkemizde ikamet eden vatandaşlarımızdan Lüksemburg sigorta kurumları adına kimler ve hangi formülerler ile sağlık yardımı talep edebileceklerdir?
-Lüksemburg sigorta kurumlarından sağlık yardım hakkını elde etmiş ve Lüksemburg’da ikamet eden “sigortalı, aylık sahibi ve gelir sahibinin” Ülkemizde daimi olarak ikamet eden aile bireyleri, TR/L4 formüleri ile Lüksemburg kurumları adına Kurumumuz mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerini alabileceklerdir. Vatandaşlık koşulu aranmamaktadır.
-Lüksemburg sigorta kurumlarından sağlık yardım hakkını elde etmiş aylık veya gelir sahibinin Ülkemizde ikamet etmesi halinde, bakmakla yükümlü bulunduğu aile bireyleri ile birlikte ve TR/L5 formüleri ile Lüksemburg sigorta kurumları adına Kurumumuz mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerini alabileceklerdir. Vatandaşlık koşulu aranmamaktadır.
SORU – 4
Lüksemburg sigortalısı ile Lüksemburg’dan aylık sahibi olan vatandaşımızın, daimi olarak ülkemizde ikamet eden sağlık yardımına hak sahibi olacak aile bireyleri, hangi ülke mevzuatına göre tespit edilir?
Sözleşme hükümlerine göre sağlık yardımından yararlanmaya hak sahibi olan “aile bireyleri” sağlık yardım yapacak olan ülke mevzuatına göre tespit edilir.
Bu durumda, aile bireylerinin tespitinde Kurumumuz mevzuatı esas alınacaktır.
SORU – 5
Geçici veya daimi olarak ülkemizde ikamet eden vatandaşlarımızın, Lüksemburg sigorta kurumları adına sağlık hizmetlerinden ne şekilde yararlanma hakları vardır?
Lüksemburg sigorta kurumları adına sağlık yardım hakkına sahip olduklarını gösteren TR/L3, TR/L4 ve TR/L5 formülerlerine sahip olan kimselerin, Müdürlüklerimiz tarafından düzenlenmiş Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Sağlık Yardım Belgesi ile Sağlık Bakanlığının Sağlık tesisleri ile Kurumumuzun sözleşme ya da anlaşma yapmış olduğu resmi veya özel sağlık kuruluşlarına müracaatla muayene ve tedavilerini yaptırabileceklerdir.
SORU – 6
Vatandaşlarımızın Kurumumuz mevzuatına tabi kalarak geçici görevle Lüksemburg’da çalışabilir mi ve sağlık yardım hakları varmıdır?
-İşvereni tarafından geçici görevle Lüksemburg’a gönderilen Kurumumuz sigortalıları,
-Kurumumuz sigortalısı olarak Lüksemburg’da uluslararası nakliyat işlerinde çalışanlar,
-Kurumumuz sigortalısı olarak Lüksemburg’da diplomatik misyonlar ve konsolosluklarımızda çalışanlar,
Sözleşme hükümlerinde belirtilen süreyi aşmamak kaydıyla Kurumumuza tabi olarak Lüksemburg’da çalışabileceklerdir.
Yukarıda belirtilenler ile kendilerine refakat eden aile bireylerinin Lüksemburg’da Kurumumuz adına sağlık yardım hakları vardır. Bu konuda Müdürlüklerimiz tarafından düzenlenmiş TR/L3 formülerlerine sahip olmaları gerekir.
Ayrıca, sözleşme hükümlerine göre Türkiye’de bir mesleki faaliyet icra eden bağımsız çalışan (5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun (b) bendi kapsamında olanlar) faaliyetini geçici olarak Lüksemburg’da devam ettirebilir. Bunların Lüksemburg’daki faaliyetleri esnasında Türk Sosyal Güvenlik Kurumu adına sağlık yardım hakları yoktur.
SORU – 7
Kurumumuzdan sağlık yardım hakkı bulunan vatandaşlarımızın Lüksemburg’da geçici ikametleri sırasında kimlerin ve hangi koşullarda sağlık yardım hakları vardır?
- Kurumumuz sigortalısı ile bakmakla yükümlü aile bireylerinin,
- Türkiye ile Lüksemburg mevzuatına göre aylık veya gelir bağlanmış olan kimseler ile yalnız Kurumumuz mevzuatına göre aylık veya gelir bağlanmış olan kimselerin ve aile bireylerinin,
Geçici olarak Lüksemburg’da bulundukları sırada, durumları derhal sağlık yardımı yapılmasını gerektirdiği zaman Kurumumuz adına Lüksemburg mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerinden yararlanma hakları vardır.
Bu konuda ilgililerin Müdürlüklerimiz tarafından düzenlenmiş TR/L3 formülerine sahip olmaları gerekir.
SORU – 8
Kurumumuzdan sağlık yardım hakkı bulunan vatandaşlarımızın, Lüksemburg’da daimi ikametleri sırasında kimler ve hangi koşullarda sağlık yardım hakları vardır?
Kurumumuzdan sağlık yardım hakkını elde etmiş ve ülkemizde ikamet eden “sigortalı, aylık sahibi ve gelir sahibinin” Lüksemburg’da daimi olarak ikamet eden aile bireyleri, TR/L4 formüleri ile Kurumumuz adına Lüksemburg mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerini alabileceklerdir. Vatandaşlık koşulu aranmamaktadır.