Yenişehir Wiki
Register
Advertisement
Dosya:New Home.jpg

Bir ev

Ev insanların içinde yaşadığı ve barındığı yapıdır. İlk konutlar önceki çağlarda yağış, soğuk hava, yabanî hayvanlardan korunma amacı güdülerek içinde bulunulan çevreye göre değişik şekillerde ortaya çıkmıştır.

İlk evler[]

Evler, birey ya da ailenin sürekli olarak yaşadığı sosyal ünitedir. İçinde bulunulan çağa göre bir yapının ev niteliklerini taşıması için sahip olması gereken bazı kriterler vardır. En az bir tuvalet, yatma ve mutfak ünitesinin bulunduğu yerler ev olarak adlandırılabilir. Buna karşın ilk çağlarda evler insanların sadece kendilerini ve ailelerini doğanın yıpratıcı etkilerinden ve yabanî hayvanlardan korumak için kullandıkları, genelde sadece uyumak için içine girdikleri sığınaklardır. İlk çağlarda insanlar ev olarak ağaç kovukları veya mağaraları kullanırlardı.

Daha ilerleyen çağlarda, günümüzdeki yazlık evlerde olduğu gibi bu dönemlerde de insanlar yaz aylarında ağaç dalları ile kütükleri birleştirip aralarını balçıkla kapatarak kendilerine yazlık evler inşaa etmişlerdir. Yağışların evleri yıkması ile de tekrar mağaralarına dönmüşlerdir.

Dosya:Catal Hüyük Restauration B.JPG

Çatalhöyük'te bir ev maketi

Cilâlı Taş Devri'nde tüketcilikten üreticiliğe geçiş evresi ile birlikte tarıma başlanmıştır.Aynı dönemde insanlar pişmiş tuğla ve kerpiçten evler yapmayı öğrenmişlerdir. Ürdün, Irak, İran ve Türkiye gibi binyıllar boyunca uygarlığın beşiği olan ülkelerde ilk evler ile ilgili birçok bilgiye ulaşmak mümkündür. Anadolu'da keşfedilen en eski evlerin bulunduğu Çatalhöyük bölgesinde insanların evlerde ilk merdiveni kullandıkları görülür. Dört köşesi yüksek engeller ile kapalı, içine bir merdiven ile inilen bu evler, gerek ilk evler gerek ise yerleşik yaşam hakkında önemli bilgiler sunar.

Avrupa'da ev[]

Avrupa'da yerleşik yaşam milâttan önce 3000'li yıllara rastlar. Bu dönemde evler duvarları yığma taşlardan yapılmış, tavanları sazdan örülmüş ve daima yuvarlak şekildedir. İnsanlar bu dönemlerde zaman zaman evlerde havyaları ile birlikte kalmışlardır. Isınmak için ise evin içinde, yerde ateş yakmışlar, baca kavramını bilmediklerinden tavanda delikler bırakmışlardır.

Mezopotamya'da ev[]

Kare ve dikdörtgen biçimli ev fikri dünyaya ilk kez Mezopotamya kültüründen yayılmıştır. Dikdörtgen şekilli evler ilk kez Eski Yunan'da daha sonra Roma İmparatorluğu döneminde de İtalya'da uygulandı. Mezopotamya uygarlığından alınan bilgilerin üstüne eklemler yapılarak, evler daha da gelişmiş, mutfak, kanalizasyon gibi ögeler eklenmiştir.

Türklerde ev[]

Türklerin yerleşik yaşama geçmesi 760 yılından başlayarak Uygurlar zamanında olmuştur dense de Orta Asya Türkmenistan'daki son yapılan kazılarda MÖ 5000'lerde yerleşik düzene geçildiğini gösteren kentsel yerleşmeler, alet- edevat ve sanat eserleri bunun aksini savunmaktadır. Bu kanıtları Aşkabat Devlet müzesinde görmek mümkündür. Türklerin yerleşik düzene geçişleri ve ne zaman göçebe olduklarına dair arkeolojik bilgilere dair büyük bir bilimsel çalışma ve etraflı bir araştıma yapılmamıştır. Orta Asya'da kuraklığın başlamasından önce yerleşik düzene geçilmiş olduğu ancak büyük kuraklıkla mücadele sırasında göçerliğin yaygınlaştığını kanıtlayan bulgular arkeolojik ve antropolojik bulgularla sağlamlaştırılmalıdır. Genel kanı Türkler yazın yaylalarda, kışın ise korunaklı vadilerde Yurt adını verdikleri çadırlarda kalırlardı. Hükümdarın kaldığı çadıra otağ denirdi. Kuzey bozkırlarında göçebeliğin yaygın olmasına karşın daha sulak bölgelerde yerleşik düzenin devam ettiği anlaşılmaktadır. Uygurlar döneminde Orta Asya -Doğu Türkistan'daki tarım havzasında tarıma devam edildiği sanılmaktadır. Maniheizm'in halk arasında yayılmasının da etkisiyle yerleşik düzen kalıcı olmuştur. Uygurlar evlerini tuğladan ve kerpiçten yaparlardı. Yerlerde halılar bulunur, oturacak minderler serilir ve evlere ayakkabı ile girilmezdi. Uygurlar kurdukları şehirlere balık adını verirlerdi. Uygurlardan günümüze pek fazla kalıntı olmasa da, Türklerde ev kültürü yıllar geçtikçe gelişmiş ve bugünkü hâlini almıştır. Safranbolu Evleri, Boğaz yalıları bu Türk ev mimarîsinin seçkin örneklerindendir.

Günümüzde ev[]

Dosya:HouseFlrPlan.JPG

Günümüz şartlarında kabul gören ev kavramında, evler çeşitli fonkisyonlarda yararlanılmak üzere bölünmüş, herbiri farklı şekilde adlandırılan odalara sahiptir. Bir evde bulunması gereken ya da bulunması muhtemel bölümler şunlardır;

  • Avlu
  • Bahçe
  • Balkon
  • Banyo
  • Bodrum
  • Depo
  • Garaj
  • Hol
  • Kameriye
  • Kiler
  • Koridor
  • Merdivenler ve merdiven boşluğu
  • Misafir odası
  • Mutfak
  • Ocaklık
  • Oturma odası
  • Tavan arası
  • Teras
  • Tuvalet
  • Yatak odaları
  • Yemek odası

Evlerin dekorasyonu[]

Gelişen dünya ile birlikte, ev kültürü de değişmiş ve bugün ev sadece insanın hayatını sürdürdüğü bir yer olmaktan çıkmış ve daha fazla insan ile birlikte olduğu bir yaşam alanı hâline gelmiştir. Bununla birlikte evlerin görünümüne daha fazla önem verme fikri ortaya çıkmış ve buna bağlı olarak iç mimarlık ve dekoratörlük gibi meslekler ortaya çıkmıştır.

Evlerin döşenmesi dünyanın heryerinde değiştiği gibi, aynı ülkenin çeşitli bölgelerinde bile farklılık gösterebilmektedir. Türkiye'de de batı bölümlerinde ev döşemesinde koltuk, masa, merkezî ısıtma kullanılırken, doğudaki birçok evde minderler, yer sofrası ve şömine kültürü hâlâ devam etmektedir.

Evlerin geneli ele alınacak olursa, ülkelerin gelişmiş kısımlarında apartmanlar, toplu konutlar tercih edilirken, kırsal kesimlerde tek ya da iki katlı ev geleneği sürmektedir. Türkiye'de özellikle büyükşehirlerde hızlı bir kentsel dönüşüm projesi uygulanmaktadır. Proje kapsamında plânsız büyümüş kesimlerdeki çarpık yapılaşma kaldırılarak toplu konutlar ile dönüşüm sağlanmak hedeflenmektedir. Görüldüğü gibi ev kavramı, dört duvarlı, saz çatılı sığınaklardan, yüzlerce kişinin barındığı apartmanlara kadar geniş bir olguyu kapsayan yapılardır.

Dosya:GiresunEvler.jpg
Dosya:Galatakulesininçevresi.jpg


als:Haus an:Casa ar:منزل arc:ܒܝܬܐ arz:بيت ay:Uta bat-smg:Noms be:Жыллё be-x-old:Жытло bg:Къща bn:ঘর br:Ti bs:Kuća bug:Bola ca:Casa co:Casa cr:ᐙᔅᑲᐦᐄᑲᓐ cs:Dům cy:Tŷ da:Hus de:Haus el:Κατοικία en:House eo:Domo es:Casa eu:Etxe fi:Talo fr:Maison fur:Cjase gl:Casa gn:Óga he:בית מגורים hi:घर hif:Ghar hr:Kuća ht:Kay hu:Ház id:Rumah is:Hús it:Casa ja:家屋 jv:Omah ka:სახლი kab:Axxam kn:ಮನೆ ko:집 ksh:Huuß la:Domus lt:Namas lv:Māja mg:Trano mhr:Пӧрт ml:വീട് ms:Rumah nah:Chāntli nds-nl:Huus nl:Huis (woning) nn:Hus no:Hus nrm:Maisoun oc:Ostal pl:Dom pt:Casa qu:Wasi rmy:Kher ro:Casă ru:Жилище scn:Casa sco:Hoose simple:House sk:Dom (objekt) sl:Hiša sr:Кућа su:Imah sv:Hus sw:Nyumba ta:வீடு te:ఇల్లు tg:Хона th:บ้าน tl:Tahanan uk:Житло ur:مکان vec:Caxa vi:Nhà vls:Uus wa:Måjhon war:Balay wo:Kër wuu:房子 xal:Гер yi:הויז zh:住宅 zh-yue:住宅

Advertisement