Yücel’de yayınlanan İstiklâl Marşı ile ilgili haber:
Edebiyatımızın en büyük en inançlı şairlerinden Mehmet Akif’e takdir ve hürmetlerimizi bir daha tekrarladıktan sonra konuşuyoruz: İstiklâl Marşımızın güftesi, bugünkü telakkilerimiz, hamlelerimiz ve hedeflerimiz karşısında geriden sesler halindedir.
Bir çok mısraları marş mıdır, dua mıdır fark edilemez haldedir. Hele, “medeniyet dediğin tek dişi kalmış canavar” mısraına ne buyrulur? O günkü haklı ve köpürmüş gayzın bir ifadesi, bir tarihi söz olarak mükemmel, fakat bir marş mısraı olarak hayır. Beste dünyaya yayıldı. Öğrenmesi pek güç ve Türk azim ve istiklâlini anlatmıya pek liyakatsiz olmakla beraber onu muhafaza etmemiz belki lazımdır. Fakat güfteyi değiştirmekte hiçbir mahzur yoktur, hatta geç kalınmıştır. Değiştirmek muhakkak lazımdır, zarurîdir kanaatindeyiz.”
Yücel, 1937
Son Posta’da yayınlanan İstiklâl Marşı ile ilgili haberler:
“Halbuki Akif’in kasteylediği alâlede medeniyet mefhumu mudur? Şüphesiz ki hayır! Onun haklı gayzini tahrik eden o medeniyet namına bin türlü zulüm işleyen camiadan başka bir şey değildir.
Ve bugün siz gelin de, medeniyet âleminin tutar yerini bulursanız ona sahip çıkın (...) Uzakşark’a bakın, Afrika’nın göbeğine, Akdeniz’in öbür ucuna, Orta Avrupa’ya, daha yukarıya... daha aşağıya, sağa sola göz gezdirin.
Her tarafta ‘medeniyet’in, Akif’in kastetmiş olduğu medeniyetin korkunç ve sırıtkan çehresini görür ‘kan! kan!’ diye haykıran sesini işitirsiniz. (...) Akif onu tek dişi kalmış canavar halinde görüyordu, şimdi ise medeniyet otuz iki dişi ile birden sırıtıyor:
Akif bunu mu telin etmeyecekti?
Bunu mu? Yüz fabrikasından doksan dokuzunu gelecek harpte daha çok adam öldürecek vasıtalar yapmak için durmadan dinlenmeden çalıştıran ‘medeniyet’i mi?”
Son Posta, 1939
“... Medeniyet dediğin tek dişi kalmış canavar derken müstevli ve emperyalist Avrupa’yı ifade ediyordu. Atatürk de onun büyük bîr şair olduğunu biliyordu. Bunu İstiklal Marşı’na ilişmeyişinden anlıyoruz.”
Son Posta, 11.1.1948, İsmail HABİB
Hakimiyeti Milliye’de yayınlanan İstiklâl Marşı ile ilgili haberler:
“Maarif Vekâleti’nin Müsabakası Matbuat ve İstihbarat Müdüriyeti’nden: Burdur mebusu, şair-i muhterem Mehmet Akif Bey tarafından yazılıp Büyük Millet Meclisi’nce kabul ve gazetelerde ilan edilen İstiklâl Marşı’nın bestesi Maarif Vekâleti’nce müsabakaya konulmuştur. Notanın mayıs gayesine kadar gönderilmesi ve kabul edilecek beste için beş yüz lira mükâfat-ı nakdiye verileceği ilan olunur.”
Hakimiyeti Milliye, 7 Mart 1921
“Teberru:
Burdur Mebusu, şai’r-i muhterem Mehmet Akif Beyefendi’nin Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilen İstiklâl Marşı için mahsus beş yüz lira mukâfaat-ı nakdiyeyi müşairimaleyh fakir İslam kadın ve çocuklarına iş öğreterek sefaletlerine nihayet vermek emeliyle teşekkül eden Dürülmesai menfaatine hediye eylemiştir.”
Hakimiyeti Milliye, 17 Mart 1921
“Tenkit:
...Hatta bir de şimdi mühim bir müsabaka var: Vatan Türküsü
Halbuki bunun biraz tarifi icap ederdi. Mesela bu gayet mühim ve hakikatte yazı-okuma bilmeyen köylü kadın ve çocuklara varıncaya kadar bütün milletin dilinde çağrılacak olan bu umumî nağmenin sözleri, millî hece vezni ile mi yazılacak, yoksa aruz vezni ile mi?
Sonra bu türkü kaç beyit olacak. Çünkü birisi uzun bir kaside yazar -ki ezberlenmesi elbette güçtür- onun içinde iki yahut üç kıtası parlaktır, onları almak ve kabul etmek şartıyla müsabakada birinciliği ona verirler ki bu doğru bir şey olmaz.
O halde bu müsabaka Maarif Vekâleti tarafından tarif ve tahdit edilmeli idi... Buna mani olan sebep, ne Doktor Rıza Nur Bey’in ne de muayinlerinin galiba şair olmamalarıdır.”
Hakimiyeti Milliye
Renin’de yayınlanan İstiklâl Marşı ile ilgili haber:
“Yeni Bir İstiklâl Marşı:
İstiklâl neşîdesi üzerine musikişinaslarımızdan bazıları tarafından besteler tertip edildiği malumdur. Haber aldığımıza göre, musiki muallimi maruf viyalenist Zeki Bey de bu manzumeyi esas ittihaz ederek müheyyiç bir marş vücuda getirmiştir.
Birkaç gün evvel, Refet Paşa Hazretleri Beşiktaş’ı ziyaret ettiği esnada Zeki Bey, idare ettiği orkestra ile beraber bulunarak bu marşı bizzat çalmış ve notasını nişanei hürmet olarak müşairünelyhe takdim etmiştir.”
Renin Gazetesi, 1 Kasım 1922
Sebilürreşat’da yayınlanan İstiklâl Marşı ile ilgili haber:
“Milletimizin, bütün İslâm alemi’nin giriştiği istiklal mücadelesini pek beliğ ve canlı bir surette tasvir ve terzim eden muhterem üstadımız Mehmet Akif Beyefendi’nin mezkur marşı, diğer marşlarla birlikte Büyük Millet Meclisi’nin geceki müzakeresinde mevzubahs olarak, ittifaka yakın bir ekseriyet-i azime ile pek sürekli alkışlarla kabul edilmiş ve badel kabul Maarif Vekil-i muhteremi Hamdullah Suphi Beyefendi tarafından Meclis kürsüsünden okunarak Meclis yine büyük bir takdir ve alkış tufanıyla dolmuş.”