İznik, Türkiye | |
---|---|
Bursa İli Siyasi Haritası | |
Harita | |
Türkiye'de yeri | |
Bilgiler | |
Şehir nüfusu | 22.574[1]tüik (2009) |
İlçe nüfusu | 44.756[1]tüik (2009) |
Yüzölçümü | 753 km² |
Rakım | 85 metre |
Koordinatlar | |
Posta kodu | 16860 |
Alan kodu | 0224 |
İl plaka kodu | 16 |
Yönetim | |
İl | Bursa |
Kaymakam | Nurettin Kakillioğlu |
Belediye başkanı | Kadri Eryılmaz (MHP) |
Website | www.iznik.bel.tr |
İlçe kaymakamlık site | İznik (Nicaea) |
İznik, Bursa'nın ilçesi. Aynı adı taşıyan İznik Gölü'nün doğu kıyısında, bağlı olduğu Bursa'nın kuzeydoğusunda yer alır. Nüfusu 2009 itibarı ile 44.756'dır[1]
İznik ismi, eski adı olan Nikéa'dan gelmektedir. Dönemde yaygın bir dönüştürme kuralına göre Rumca adın önüne 'sur içinde' anlamında olan is eki getirilerek isnikéa adı Türkçede İznik olmuştur.[2]
Tarihçe[]
İznik'te ilk yerleşimin M.Ö. 2500 yıllarına uzandığı sanılmaktadır.
M.Ö. 7. yüzyıl öncesinde burada kurulan yerleşime 'Helikare' denmekteydi. Makedonya İmparatoru Büyük İskender'in generali Antigonus tarafından M.Ö. 316 yılında kent Antigoneia adını almıştır. İskender'in ölümünden sonra Antigonus ile general Lysimakhos arasındaki savaşı kazanan Lysimakhos kente, Antipatros'un kızı olan eşi Nikaia'nın adını vermiştir. M.Ö. 293'te Bithynia Krallığı'na bağlanan kent, önemli mimari yapılarla süslenmiştir. Bir süre Bithynia Krallığı'nın başkenti olan Nikaia daha sonra Roma'nın önemli bir yerleşimi olarak varlığını sürdürür.
325 yılı yazı başında Hıristiyanlık için çok önemli olan Birinci Konsül, İznik'de toplanmıştır. İmparator Constantinus'un da katıldığı toplantıda Hristiyanlıkla ilgili yortu günleri ve Nikaia Kanunları adı ile bilinen 20 maddelik metin bu Konsülden sonra kabul edilmiştir.787 yılında İznik Ayasofya'sında VII. Konsül toplandı.Ayrıca VI. Haçlı Seferi sonucunda Bizans İmparatorluğu İstanbul'u kaybedince İznik'te Bizans Hanedan üyeleri tarafından İznik Latin İmparatorluğu kurulmuş ve bu imparatorluk daha sonra İstanbul'u fethederek Bizans İmparatorluğu'nu yeniden kurmuştur.
İznik, Selçuklular'ın ve Osmanlılar'ın da başkenti olmuştur.
İznik 1331 yılında Osmanlı orduları tarafından ele geçirilmiştir. Osmanlı idaresinde İznik, sanat, ticaret ve kültür merkezi oldu. Orhan Gazi Medresesinde birçok ünlü ders verdi. Davud-u Kayseri, Ebul Fadıl Musa, Eşrefoğlu Abdullah Rumi gibi ünlü tasavvuflar İznik'te yaşadı ve eserler verdi. Osmanlı döneminin ilk cami, medresesi ve imareti İznik'te inşa edildi.
14.,15. ve 16. yüzyıllarda İznik bir sanat merkezi olmuş, dünyaca ünlü çini ve seramikler burada üretilmiştir.
Coğrafya[]
İlçenin yüzölçümü 753 km², rakımı 85 metredir. Konum olarak Bursa ilinin Kuzeydoğusunda, İznik Gölü'nün doğusundadır. Bursa şehir merkezine 76 km uzaklıktadır. Marmara Bölgesi'nin Güney Marmara böümünde yer alır. Bölgede ılıman Marmara iklimi görülür. İdari olarak 1930 yılında Bursa'ya bağlandı.
İlçe 29-30' (Müşküle köyü batısı) ve 29-57' (Elmalı köyü doğusu) doğu boylamları ile 40-21' (Hisardere tepesi) ve 40-37' (Ayvaşa dağı) kuzey enlemleri arasındadır.
Ekonomi[]
Ağır sanayi yatırımlarının bulunmadığı İznik ovası, zeytin, üzüm, şeftali, kiraz, erik, armut,elma, ceviz, domates, taze fasulye, brokoli, brüksel lahanası ve toprağının olduğu kadar ikliminin de elverişli olmasından dolayı birçok sebze ve meyve yetişmektedir. Bölgedeki 3 resmi sebze ve meyve hali mevcuttur. İznik’te üretimi yapılan tarımsal ürünler içinde zeytin, çiftçi ailelerinin %70 gibi önemli bir kısmının gelir kaynağı olarak birinci sırayı almaktadır.Yöreye has bir ürün Müşküle üzümü, ilçede halen yetiştirilmektedir.
İlçenin doğası, arkeolojik ve tarihi kalıntıları ile gölün doğal kıyı şeridi piknik yapmaya elverişli geniş ağaçlık alanlarıyla turizme canlılık katar. Hacı Osman Köyü ve çevresinde yamaç paraşütü ve çim kayağı sporları için uygun alanların tespiti ile bu sporlara ilgi duyanlara ev sahipliği yapmaya başlamıştır.
Son yıllarda Sansarak köyündeki doğal şelale sayesinde dağ tracking sporu başlamıştır. Her hafta İstanbul'dan ve diğer yakın metropolllerden günü birlik turlar düzenlenmektedir.
İznik Gölü'nde tatlı su ıstakozu ve yayın, sazan, akbalık, gümüş gibi 27 değişik balık türü bulunur. Gümüş balığının tamamı ihraç edilir; diğer ürünler bölgede tüketilir.
Nüfus[]
İlçenin nüfusu 2009 adrese dayalı nüfus sayımına göre 44.756'dır. Bunun 22.574'ü şehirde, 22.182'si ise kasaba ve köylerde yaşamaktadır.
İlçe olarak, merkez hariç olmak üzere ilçe merkezine bağlı; 2 belde, 37 köy ve 7 mahalleden oluşmaktadır. İlçe, kuzeyde Yalova'nın Altınova ve Kocaeli'nin Karamürsel, Gölcük ve Başiskele, kuzeydoğuda Sakarya'nın Pamukova, doğuda Bilecik'in Osmaneli, güneyde Yenişehir, güneybatıda Gemlik ve batıda Orhangazi ilçeleriyle çevrilidir.
İlçe merkezindeki mahalleler: Beyler, Eşrefzade, Mahmutçelebi, M.Kemalpaşa, Selçuk, Yeni mahalle, Yeşilcemi.
Yıllara göre ilçe nüfus verileri | |||
---|---|---|---|
Yıllar | Merkez | Köyler | Toplam |
2009 | 22.574 | 22.182 | 44.756 |
2000 | 20 169 | 24 601 | 44 770 |
1997 | 18 634 | ||
1990 | 17 232 | 24 710 | 41 942 |
1985 | 15 425 | ||
1980 | 13 538 | ||
1975 | 11 614 | ||
1970 | 10 056 | ||
1965 | 8 213 | ||
1960 | 6 290 |
Kültür[]
Tarihi binalar[]
- Ayasofya Müzesi, Bizans erken döneminde inşa edilen kilise, Osmanlı döneminde camiye çevrildi. 787 yılındaki Konsil bu kilisede toplandı. I. Dünya Savaşı sonrasında Yunan işgali sırasındaki bir yangınla kullanılamaz hale gelen yapı, 2007 yılına kadar harap haldeki yapı, günümüzde müze olarak kullanılmaktadır.
- Roma Tiyatrosu
- I. Murat Hamamı
- Süleymanpaşa Medresesi, günümüzde turistik amaçlı çini eserlerin satıldığı atölyeler tarafından kullanılmaktadır.
- İznik Kilisesi
- Zoimesis Tes Theotokos
- Aziz Tryphonos Kilisesi
- Sarı Saltuk türbesi
- Yeşil Cami
- İznik Müzesi, 1338 yılında Osmanlı Padişahı I. Murat tarafından annesi Nilüfer Hatun adına imaret olarak yaptırıldı. 19. yy sonlarına kadar çalışan imarethane, 1965 yılında müzeye çevrildi. Müzede İznik ve çevresindeki arkeolojik kazılarda çıkarılan eserler sergilenmektedir.
Kültürel değerler[]
- Çinicilik (Dünyanın eşsiz ve meşhur İznik Çinileri halen 47 atölyesi ile işlenmeye devam etmektedir.)
- 2010 yılında ilk defa İznik Festivali düzenlenmiştir.
- İznik Zeytini (Bölgenin en verimli zeytin üretimi yapılmaktadır. Özelliğini ince kabuklu ve ufak çekirdekli yapısı ile zeytin üreticeleri dünyanın her yerine zeytin ihracatı yapmaktadır.)
- İznik Zeytin Yağı (Bölgedeki organik tarımın çoğalması ile birlikte en kaliteli zeytin yağ üretimine 2007 senesinde patlama yapan zeytin yağı tesisleri ile devam etmektedir.)
- Üzüm (İnce kabuklu ve cinsine göre çekirdekli ve çekirdeksiz üretimi vardır. Meşhur Müşküle üzümü halen mevcuttur.)
- Gün Batımı (Dünyanın en güzel 5. gün batımının olduğu yerdir)
- Tarihi Yapısı (Başkentlik yapmış olmasının yanında 1. ve 7. konsülün İznik'te yapılması hristiyanlık için bir nevi Hac yeridir.)
İznik tarihi camileri[]
- Yeşil Cami, Sadrazam Çandarlı Halil Paşa tarafından yaptırıldı. 1378-1391 yılları arasında mimar Hacı Musa tarafından inşa edilen yapı, Selçuklu mimarisinin özelliklerini taşımaktadır. Yeşil çinileriyle ünlüdür.
- Şeyh Kudbettin Camii
- Hacı Özbek Camii
- Eşrefzade Camii
- Mahmut Çelebi Camii
- Asmalı Cami
Ziyaret edilecek yerler[]
- Ayasofya Kilise Cami
- Hacı Özbek Cami
- Eşrefi Rumi Hz. Camii ve Türbesi
- Çandarlı Halil Paşa Türbesi
- Nilüfer Hatun İmareti ve Arkeoloji Müzesi
- Şeyh Kudbettin Cami ve Türbesi
- Yeşil Cami
- Çandarlı İbrahim Paşa Türbesi
- Lefke Kapı
- Roma Su Kemerleri
- Sarı Saltuk Türbesi
- Çandarlı Kara Halil Hayreddin Paşa Türbesi
- Süleyman Paşa Medresesi
- Böcek Ayazması
- Komesis Kilise Kalıntıları
- 2.Murat Hamamı
- Çini Fırınları
- Senoto Sarayı
- İznik Gölü Kıyısı
- Roma Tiyatrosu
- Yenişehir Kapı
- Kırkkızlar Türbesi
- İstanbul Kapı
- Berber Kaya
- Abdülvahap Hz. Türbesi
Eğitim[]
Okullar[]
- Uludağ Üniversitesi İznik Meslek Yüksek Okulu
- Anadolu Lisesi
- Çok Programlı Lise
- Endüstri Meslek ve Teknik Meslek Lisesi
- İmam Hatip Lisesi
- Şehit Sedat Pelit Anadolu Lisesi
- Alpaslan İlköğretim Okulu
- Kadir Koyutürk İlköğretim Okulu
- Kılıçarslan İlköğretim Okulu
- Selçuk İlköğretim Okulu
- Cumhuriyet İlkögretim Okulu
- Elbeyli İlköğretim Okulu
Ayrıca bakınız[]
- İznik Gölü
- İznik Çinisi
- İznik Ayasofya Müzesi
Kaynakça[]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 "Error: no
|title=
specified when using {{Cite web}}Şablon:Namespace detect showall". http://report.tuik.gov.tr/reports/rwservlet?adnksdb2=&report=turkiye_ilce_koy_sehir.RDF&p_il1=16&p_ilce1=1420&p_kod=2&p_yil=2009&p_dil=1&desformat=html&ENVID=adnksdb2Env. - ↑ http://www.taraf.com.tr/makale/7238.htm Sevan Nişanyan'ın 03.09.2009 tarihli Taraf Gazetesi'nde çıkan 'İstanbul' başlıklı makalesi, erişim tarihi 06.10.2009
Dış bağlantılar[]
Şablon:İznik belde ve köyleri
|
ar:إزنيق arz:نيقيا be-x-old:Ізьнік bg:Изник ca:Nicea de Bitínia cs:Nikaia cy:İznik da:İznik de:İznik el:Νίκαια Βιθυνίας en:Iznik eo:İznik es:Nicea fi:Nikea fr:Nicée gl:Nicea he:איזניק hu:Nikaia id:Nicea it:İznik ja:イズニク ko:이즈니크 ku:Îznîk la:Nicaea (Turcia) mrj:Изник nl:Nicea no:İznik pl:İznik pt:İznik ro:İznik ru:Изник sc:Nicea scn:Nicea sk:İznik sl:İznik sr:Никеја sv:İznik sw:İznik (District), Bursa th:อิซนิค uk:Нікея zh:伊兹尼克