Yenişehir Wiki
Advertisement
SAVE 20190408 135851

Anayasa bana yasal sanayasak

Bakınız

Şablon:Anayasabakınız - d {{Anayasabakınız}}


Anayasa Constitution Kanuni Esasi
T.C. Anayasası Cari Anayasa
1921 Anayasası 1924 Anayasası 1961 Anayasası 1982 Anayasası
Anayasa değişiklikleri Anayasa değişikliği 2010
2012 Anayasası 2012 Anayasa taslakları 2012 Anayasa taslakları/Ahmet Akgündüz taslağı
Anayasadaki Temel Hak ve Özgürlükler Anayasa Hukuku Anayasa hukuku
Anayasa Mahkemesi
Şablon:Anayasa


Degerli Arkadaslar ve Kiymetli Basın Mensupları;

2012 yilinin Yeni Turkiye Cumhuriyeti Anayasasi yili olmasini gonulden arzu ediyoruz. Herkes elinden geleni yapiyor. Ben de hem butun Turk Anayasalarini, hem 10’a yakin Islam ulkelerinin anayasalarini, sekiz Avrupa Anayasasini ve de Amerikanin meshur ve kisa olan Anayasasini inceleyerek bir farkli anayasa taslagi hazirladim. Sayin TBMM Baskani Cemil Cicek’e 5 Ocak 2012 tarihinde sundugum bu taslagi, ilgili yetkililere, hukukculara ve Turk Milletine de takdim etmek istiyorum. Muhtevasina girmeyecek ve metnin tamaminin Word Dokumanini sizlere takdim edeceğim.

Saygiyla

Prof. Dr. Ahmed Akgunduz

Rector & President

Islamitische Universiteit Rotterdam

Bergsingel 135, 3037 GC Rotterdam

T +31 (0)10 485 47 21

F +31 (0)10 484 31 47

E akgunduz@iur.nl

I www.islamicuniversity.nl

www.iurtv.nl

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASI (2012)

Prof. Dr. Ahmet Akgündüz, Aralık 2011, Rotterdam[]

BİRİNCİ BÖLÜM[]

TEMEL ESASLAR[]

Madde 1 -

a - Hâkimiyet, tamamen Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne aittir ve Türkiye Cumhuriyeti sosyal bir hukuk devletidir.

b – Milletin iradesi, yasamanın kaynağı ve hâkimiyetin temel esasıdır.

c – Millet bu yetkisini, hukuki kurallara uygun olarak bizzat (referandum gibi) veya TBMM vasıtasıyla kullanır.

d- Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin milli marşı İstiklal Marşıdır; resmi dili Türkçedir ve bayrağı ay yıldızlı bayraktır. Bu üçü, ebediyete kadar böyle kalacaktır. Resmi dil dışındaki dillerin, sözlü veya yazılı olarak kullanılması ve öğrenilmesi serbesttir.

Madde 2 – Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin vatandaşı olan herkes, Türk milletinin bir parçasıdır; dil, din ve ırk esasına göre ayrımcılık yapılamaz. Anayasada kullanılan Türk milleti tabirinden kasıt da budur.

Madde 3 - Türk devleti ve toplumu, aşağıdaki esaslar üzerinde kaimdir:

a - Hukukî hükümlere bağlı olmak ve onları hayatın her safhasında tatbik etmek.

b – Parlamenter rejimi, idarenin ve hâkimiyetin temel şekli kabul etmek.

c - Topluma ait güç ve servet kaynaklarını ve fertlere ait mülk ve imkânları, milletin emaneti olarak kabul eylemek, kendilerini onun adına tasarruf eden; muhafaza etmek ve söz konusu imkânları kamu yararı doğrultusunda kullanmakla görevli memurlar gibi görmek.

d - Temel insan haklarını ve hürriyetlerini kabul etmek.

e - Devletin zorlamasından ziyade, vicdanî muhasebeyi hayatın temel esası ve yaşayışın aslî kaidesi olarak görmek. Fertlerin milli ve manevi şahsiyetini geliştirmek ve toplumda genel terbiye kurallarına uygun bir yapı teşekkül ettirmek; böylece, eğitim programları, kültür, tanıtım ve benzeri konularda da gittikçe gelişen milli bir yapıya kavuşmak.

f - Bütün insanlar için müreffeh bir hayatın yollarını açmak; gücü yetenler için çalışma fırsatlarını ve müzminlik, hastalık yahut ihtiyarlıktan dolayı geçimini teminden âciz olanlar için de sosyal yardım vesilelerini temin etmek.

g - Sağlık, eğitim, kültür hizmetleri, sosyal hizmetler ve diğer kamu hizmetlerini tekeffül etmek.

h - Türk milletinin birliğini esas kabul ederek bunun gerçekleştirilmesi için gereken her şeyi yapmak.

i- Hukuk karşısında herkes eşit olması hasebiyle, her problem karşısında, kanun ve hukuk kurallarını esas almak.

İKİNCİ BÖLÜM[]

TEMEL HAKLAR VE ÖDEVLER[]

Madde 4 -

Bütün vatandaşların hayatı, malvarlığı ve aile değerleri hürmete değer ve dokunulmazdır. Dokunulmazlıkları, hukukun tespit ettiği meşru' bir sebep yahut meşru' bir yargı kararı olmadıkça kaldırılamaz. Ölülerin de maddî ve manevi hukukunu çiğnemek hukuka aykırıdır.

Madde 5 -

 a - Kimseye, hiçbir şekilde bedeni yahut manevî işkence yapılamaz; bireyin, kendisi, aile fertlerinden birisi yahut değer verdiği kişilere eziyet veya hakaretle tehdit edilemez. Ayrıca suç ikrarına veya kendisine yahut başkasına zararlı olan bir fiil, söz ve de bir başka şeye ikrah edilemez.
 b - İşkence suçtur. İşkence suçunda, suç ve ceza zamanaşımı söz konusu değildir.

Madde 6 -

a - Ferdin hususi hayatı hürmete değerdir; dokunulamaz.

b - Mesken, haberleşme ve konuşma hürriyetlerinin gizliliği ve dokunulmazlığı esastır. Dokunulmazlıkları, ancak gerekçeli mahkeme kararı ile kaldırılabilir.

c- Bir insanın suçuyla başkalar sorumlu olmaz. Bir masum, rızası olmadan, bütün insanlığa dahi feda edilemez.

Madde 7 - Devletin gelirleri nispetinde, her Türk vatandaşının hayatın zaruri ihtiyaçları arasında yer alan yeme, içme, giyme, eğitim ve sağlığına riayet hakkı vardır.

Madde 8 - Fikir, düşünce ve inanç hürriyeti, devletin garantisi altındadır. Bunları neşretme hürriyeti ise, hukuki hükümler çerçevesinde korunur.

Madde 9 -

a - Bütün vatandaşlar, kânun önünde eşittirler ve kanun ile eşit olarak korunurlar.

b - Hayatın bütün imkân ve fırsatlarından eşit olarak yararlanmak, her vatandaş için mutlak bir haktır. Hiç bir şahsın çalışma fırsatlarından, denk işe eşit ücretten mahrum edilmesi yahut insanlar arasında soy, renk, dil ve dinden dolayı ayırım yapılması câiz değildir.

Madde 10 -

a - Her vatandaşın sadece hukuki hükümlere uygun hareket etme hakkı vardır.

b - Kanun hükümleri, yürürlük tarihinden itibaren geçerlidir, kânunun sarahati olmadıkça ve bazı cezaî hükümler dışında geriye yürümez.

Madde 11 -

a - Kanunsuz suç ve ceza yoktur.

b - Her insan kendi fiillerinden sorumludur; başkasının suçu ile muaheze edilemez.

c - Sanık, kesin yargı kararıyla suçu sabit oluncaya kadar suçsuz kabul edilir.

d - Müdafaa hakkı tam olarak verilen âdil bir yargılama yapılmadan, hiç bir kimse cezalandırılamaz.

Madde 12 -

a - Her vatandaşın, idari otoritenin zulmünden korunma hakkı vardır. Hiç bir kimse, kendine has iş yahut durumunu yorumlamaya zorlanamayacağı gibi, kesin karine bulunmadıkça hiç bir şekilde kimseye ithamda da bulunulamaz.

b - Şahsi haklarını yahut kamu haklarını müdafaa için sarf ettiği gayretlerinden dolayı kimse mağdur edilemez.

Madde 13 -

a - Evlilik, aile binasının inşası için tek meşru' yol kabul edilir.

b- Eşlerin ve çocukların nafakasını te'min, kanunlarla düzenlenir.

c – Annelik ve genel anlamda aile, devlet ve toplum içinde özel olarak korunmaya değer bir haktır.

d - Her çocuğun ana - babası üzerinde, en güzel şekilde terbiye edilmesi, eğitilmesi ve yetiştirilmesi hakları mevcuttur.

Madde 14 -

a - Vatandaşlık esaslarını kanun tanzim eder.

b - Kanun, bu hakkın nasıl kullanılacağını düzenler.

Madde 15 - Kanunun takdir ettiği haller dışında, her vatandaşın ikamet, nakil ve göç hakkı vardır. Meşru sebepler dışında, vatandan kimse sürgün edilemez ve vatana geri dönüşe de engel olunamaz.

Madde 16 -

a - Dinde zorlama yoktur. Her Türk vatandaşı din ve vicdan hürriyetine sahiptir.

b - Gayr-i Müslim azınlıkların, dini ayinlerini yapma hakları olduğu kadar, Müslümanların da dini ibadetlerini ifa hakları vardır.

Madde 17 - Kamu idaresine ve siyasi hayata katılmak, belli bir yaştan sonra her vatandaşın hem hakkı ve hem de görevidir.

Madde 18 -

a - Vatandaşların, toplantı hürriyeti ve programları hukuki hükümlere aykırı olmamak şartıyla her çeşit siyasî, kültürel, ilmî, sosyal ve başka gayeli dernek ve müessese kurma hakları mevcuttur.

b - Söz konusu teşkilatların hususi hükümlerini ve çalışma esaslarını hususi kânunlar tanzim eder.

Madde 19 - Hukuki hükümler çerçevesinde, isteyene sığınma hakkı verilebilir. Devlet, sığınma hakkı tanıdığı şahısların, emniyetini, korumasını ve durumu müsait değilse konaklama masraflarını karşılamak ve onu talep ettiği takdirde emin olabileceği yere ulaştırmakla mükelleftir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM[]

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ[]

Madde 20 -

a – Türkiye Büyük Millet Meclisi, 550 üyeden oluşur. Üyelerini, genel seçim yoluyla bizzat halk seçer.

b - Türkiye Büyük Millet Meclisinin görev süresi, 4 yıldır ve TBMM kararıyla bu süre değişebilir.

c - Türkiye Büyük Millet Meclisine üyelik şartlarını kanun tanzim eder.

Madde 21 - Türkiye Büyük Millet Meclisinin yetkileri şunlardır:

a - Gerektiğinde uzman kişilerin de görüşünü alarak, yasama yoluyla hukukun gayelerini gerçekleştirmek.

b - Kânunları çıkarmak.

c - Devletin genel idaresini, yıllık bütçesini, nihaî hesabını tespit ve devlet gelirlerini harcayan kurumları teşkil ve kabul eylemek.

d - Bizzat yahut yetkili kılacağı organlar eliyle, bakanların, devlet kurum ve müesseselerinin işlemlerini takip ve tahkik ile siyasi organ olan hükümeti kontrol etmek.

e- Savaş, barış ve benzeri beklenmedik umumi hallerde, Cumhurbaşkanına yetki vermek.

f - Devletler arası akdedilen antlaşma ve ittifak belgelerini tasdik eylemek.

Madde 22 - Türkiye Büyük Millet Meclisinin üyeleri, görevlerini ifa ederken kendi görüş ve düşüncelerini açıklama hürriyetine sâhiptirler. Bu görüş ve düşüncelerinden dolayı, tevkif edilemezler, tutuklanamazlar, hiç bir şekilde eziyet ve zarara maruz bırakılamazlar ve meclis üyeliğinden düşürülemezler.

DÖRDÜNCÜ BAB[]

CUMHURBAŞKANLIĞI[]

Madde 23 -Cumhurbaşkanlığı, hukukun hükümlerini tatbik ve Türk milletinin maslahatlarını intizama sokma açısından en temel kurumlardan biridir.

Madde 24 -

a – Cumhurbaşkanı, devletin yürütme gücünün başıdır. Seçmenlerin salt çoğunluğuyla seçilir ve görev süresi, göreve başlama tarihinden itibaren tayin edilecek belli bir müddet olabilir.

b - Cumhurbaşkanı halkını gözetlemekle görevlidir; halka ve Türkiye Büyük Millet Meclisine karşı sorumludur. Hususi hükümleri kanun tanzim eder.

Madde 25 - Cumhurbaşkanında aranan şartlar şunlardır:

a – Türk vatandaşı ve tam ehliyetli olması (Belli bir yaş şartı da koşulabilir).

b - Adil yani hukuken şâhitliği kabul edilecek vasıflara sahip bulunması.

c – Milli ve manevi değerlere bağlılığı ile bilinen ve hukuk devleti konusunda anlayışlı ve dirayetli bir şahıs olması.

d - Bedenen ve aklen bu makamın yüklerini yüklenebilecek şahsiyete sahip bulunması.

e - Makamın vakarını zedeleyecek kötü vasıflara sahip olmaması.

Madde 26 - Cumhurbaşkanı, göreve başlamadan önce Türkiye Büyük Millet Meclisi önünde başkanlığı ilan edilir. Meclis, Cumhurbaşkanından, hukûkun lafzına ve ruhuna sâdık kalacağı; milli ve manevi değerlere sımsıkı sarılacağı; Anayasa'ya bağlı kalacağı; devletin topraklarını, fikrî, siyasî ve iktisadî bağımsızlığını ve halkın meşru haklarını müdafaa edeceği; ayırım ve imtiyaz söz konusu olmaksızın toplum içinde bütün fertler arasında adâleti temîn edeceği ve de fertlerin haklı şikâyetlerini bizzat yahut yetkili organlar eliyle tahkik ettireceği hususlarında söz alır.

Madde 27 - Cumhurbaşkanının, bazı görüş ayrılıkları bulunsa bile, bütün vatandaşlardan isyan etmeksizin kendisine itaat etmelerini isteme hakkı vardır.

Madde 28 - Cumhurbaşkanının, herhangi bir ayırım ve imtiyaz söz konusu olmaksızın, diğer vatandaşlara tanınan hak ve ödevleri vardır.

Madde 29 -

a - Cumhurbaşkanının, devlet mallarından bir şeyi kendisi için satın alması yahut kiralaması yasak olduğu gibi, kendine ait herhangi bir malı devlete satması veya kiralaması da yasaktır. Ayrıca içte ve dışta, devlet mallarıyla alakalı başka bir tasarrufta bulunması da câiz değildir.

b - Vazifeleri sebebiyle Cumhurbaşkanına, ailesine ve diğer devlet görevlilerine takdim edilen hediyeler, hazineye konulur.

Madde 30 – Kanunla belirlenen bazı cezaları Cumhurbaşkanının affetme yetkisi vardır.

Madde 31 - Cumhurbaşkanı yahut yetkili kıldığı makamların, diğer devletlerle veya devletlerarası kuruluşlarla antlaşma, ittifak veya benzeri devletlerarası belgeleri imzalama yetkisi mevcuttur.

Madde 32 - Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisinin kabul ettiği kânunları onaylar. Meclisin kabul ettiği herhangi bir kânuna itirazı olursa, kabul tarihinden itibaren otuz gün içinde, itiraz sebepleri ile beraber Meclise tekrar gözden geçirmek üzere iade edebilir. Meclis, üçte iki çoğunlukla tekrar kabul ederse, artık kanunun yayınlanması kesinleşir.

Madde 33 - Cumhurbaşkanı, iki yardımcısını, bakanları, elçileri ve kuvvet komutanlarını tayin eder.

Madde 34 -

a - Cumhurbaşkanı, anayasa hükümlerini ve hukukun hükümlerini ihlal ettiği zaman yargılanır. Yargılanması için, Türkiye Büyük Millet Meclisinin üyelerinin üçte iki çoğunlukla kararı gerekir. Yargılama sonucunda hukuku ihlal ettiği sabit olursa, devlet başkanlığı vasfı düşer. Bunun için de, üyelerinin üçte iki çoğunluğu ile alınan Türkiye Büyük Millet Meclisinin kararı şarttır.

b - Cumhurbaşkanının ithamı, yargılanması ve azli ile alakalı hususları ve kaideleri kanun tanzim eder.

Madde 35 -

a - Cumhurbaşkanı görevden kendi rızası ile ayrıldığında, istifa dilekçesi Türkiye Büyük Millet Meclisine tevcih olunur.

b - Cumhurbaşkanlığı makamı boşaldığında, geçici olarak yerine Türkiye Büyük Millet Meclisi reisi geçer ve yeni Cumhurbaşkanının seçimi, tayin edilecek belli bir süre içinde mutlaka yapılır.

c - Mevcut Cumhurbaşkanının üstlendiği vazifeyi ifa edememesi halinde de, kendisine Türkiye Büyük Millet Meclisi reisi vekâlet eder. Bu durum, azami süresi belirlenen bir vakte kadar mümkündür. Bu süre içinde vazifesine dönemezse, Cumhurbaşkanlığı görevi boşalmış sayılır.

BEŞİNCİ BÖLÜM[]

YARGI[]

Madde 36 - Yargılanma ve gerektiğinde yargıya başvurma, dokunulmaz bir haktır ve bütün vatandaşlar için yargı hakkı teminat altındadır.

Madde 37 - Yargı görevi bağımsızdır ve aslî gayesi, vatandaşlar arasında hakkın ve adâletin gerçekleştirilmesidir.

b - Hâkimler de bağımsızdırlar ve kânun dışında üzerlerinde otorite yoktur.

Madde 38 - Yargı bedelsizdir. Bu karşılıksız yargı hakkının suiistimal edilmemesi için gerekli hükümleri kânun tanzim eyler.

Madde 39 - Yargılama alenidir. Ancak, ırz, namus, şahsi haklar ve ailevî ve emniyet sırları ile kamu yararı ve ahlakının muhafazası söz konusu olduğu zaman, mahkeme yargılamayı gizli olarak yürütebilir.

Madde 40 -

a - Özel mahkemelerin kurulması yasaktır.

b - Zikredilen hükümden silahlı kuvvetler mensuplarının özel askeri kânunlara göre suç teşkil eden fiillerinin yargılanması amacıyla kurulan askerî mahkemeler müstesna tutulmuştur. Askerî konular dışında kalan asker şahısların davaları normal mahkemelerde görülmeye devam eder.

Madde 41 - Mahkeme kararlarının infazı, yetkililerin vazifesidir. Bunların infazında gösterilecek ihmal veya kusur suçtur ve kânuna uygun olarak cezalandırılır.

Madde 42 - Bu Anayasada zikredilen genel esaslara aykırı olmamak şartıyla, yargı ile ilgili düzenleyici hükümleri, yargı için aranan şartları, hâkimlerin tayinleri, nakilleri ve azilleri ile alakalı kuralları, yargı organı ile devletin diğer organları arasındaki münasebetleri ve de yargıya ilişkin her konuyu kânun tanzim eder.


ALTINCI BÖLÜM[]

İKTİSADİ NİZAM[]

Madde 43 – Türk toplumunun iktisadi nizamı, ahlaki ve ticari değerler üzerine kaimdir ve adâlet, eşitlik; insanlık şerefi, iktisadi hürriyet, ekonomik münasebetlerin dengelenmesi, harcamaların makul sınırlarda tutulması, insan gücünün ve gelir kaynaklarının en güzel şekilde kullanılması ve bütün bu imkânların toplumun ihtiyaçlarına yetecek şekilde ve planlı bir tarzda işletilmesi, söz konusu iktisadî nizamın en önemli gayeleridir.

Madde 44 - Bütün gelir ve servet kaynaklarını üretime geçirmek ve mümkün olan son mertebeye kadar geliştirmek ve işletmek, devletin görevidir. Ancak kanun dairesinde fertlerin de buna iştirak etmesi mümkündür. Devlete ait gelir kaynaklarının depolanması, işletilmemesi, imhası yahut aşırı israfı câiz değildir.

Madde 45 -

a - Kamu mülkiyeti meşrudur ve ülkenin tabiî servet ve kaynakları ile devletin kamu malları ile tesis ettiği müessese ve kamu teşebbüslerini kapsar.

b - Özel mülkiyet meşru ve dokunulmazdır. Ancak kânunun tespit ettiği meşru yollarla iktisap edilmesi ve hukuken geçerli olan gayelerde kullanılması şarttır.

c - Kamu mülkiyeti, kamu yararının zaruri hale getirdiği haller dışında tasfiye edilemeyeceği gibi, özel mülkiyet de kamu yararı gerektirmedikçe, peşin ve âdil bedeli ödenmedikçe istimlâk edilemez.

Madde 46 -

a - İktisadi teşebbüs hürriyeti, kanun çerçevesinde teminat altındadır.

b – Hukuken ve ahlaken yasak olan bütün kazanç ve harcama şekilleri yasaktır.

c - Meşru yollarla elde edilen kazançlar ve mallar müsadere edilemez.

d- Tutumluluk ve çalışmak, toplumun ve fertlerin mutlu olmasının olmazsa olmaz şartıdır.

Madde 47 - Para, mübadelenin vesilesi ve kıymetin ölçüsüdür. Parayı bu fonksiyonundan çıkaracak her türlü malî ve nakdî (finansal) politika, geçersizdir.

Madde 48 - Sahipsiz her mal, devletin mülküdür.

Madde 49 - Tefecilik, kara borsacılık, haksız mal stoku, gayr-i meşru kazanç ve servet ve topluma zararlı diğer iktisadî teşebbüs ve muamelelerin hepsi yasaktır.

Madde 50 - Yabancı ekonominin hâkimiyetini ve tekelini önlemek devletin görevidir.

Madde 51 - "Yüksek Ekonomi ve Sosyal İşler Meclisi" ismiyle bir meclis kurulabilir. Bu meclis, hukukçulardan, sosyal bilimcilerden ve iktisat uzmanlarından oluşur. Yetkileri şunlardır:

a - Anayasa hükümleri çerçevesinde alınacak sosyal ve iktisadî kararlara iştirak etmek.

b - Hükümete ve Türkiye Büyük Millet Meclisine, sosyal ve iktisadî planlar, bütçeler ve içtimaî ve iktisadî her konuda raporlar takdim etmek.

Madde 52 - Yüksek Ekonomi ve Sosyal İşler Meclisi ve çalışma usullerini, hususi bir kanun tanzim eder.

YEDİNCİ BÖLÜM[]

SİLAHLI KUVVETLER[]

Madde 53 - Vatanı, milleti ve devleti korumak, daimî ve milli bir görevdir. Bu sebeple zorunlu askerlik kanunla düzenlenir. Devlet, halkını, bizzat vatanı koruyacak şekilde eğitir ve hazırlar.

Madde 54 -

a - Devlet, dış tehditlere karşı silahlı kuvvetleri ile ayakta durur. Bu sebeple mümkün olduğu kadar ve gerektiğinde ihtiyaca yetecek şekilde ordu teçhiz etmek en önemli ve faziletli bir kamu hizmetidir.

b - Silahlı kuvvetler mensuplarının programları, yönlendirilmeleri ve eğitimleri, sadece ve sadece vatanı ve milleti dış düşmanlara karşı korumak gayesine matuf olmalıdır.

Madde 55 -

a - Cumhurbaşkanı, silahlı kuvvetlerin baş komutanıdır.

b - Cumhurbaşkanı, harp ve sulh ilanını, Türkiye Büyük Millet Meclisinin muvafakatini aldıktan sonra yapar.

Madde 56 - "Yüksek Askeri Şura" kurulabilir. Harp ve sulh stratejilerini tespit eder. Yüksek Askeri Şura ile alâkalı hususi hükümleri kanun tanzim eder.

SEKİZİNCİ BÖLÜM[]

ANAYASA MAHKEMESİ[]

Madde 57 - Anayasa Mahkemesi, anayasayı koruyan ve devletin temellerini muhafaza ile görevli olan bağımsız bir yargı kuruluşudur.

Madde 58 - Anayasa Mahkemesinin görev ve yetkileri şunlardır:

a - Yasama işlemlerini anayasaya uygunluğu açısından yargı denetimine tabi tutmak.

b - Yasama metinlerini tefsir etmek.

c - Uyuşmazlık davalarını çözüme kavuşturmak.

d - Seçim Kurulu aleyhine yapılacak itirazları tetkik edip karara bağlamak.

Madde 59 -

a - Anayasa Mahkemesinin kuruluşuna ait hususi hükümleri, üyelerde aranan şartları, üyelerin tayin, azil, emeklilik ve benzeri konulara ait hüküm ve kuralları kanun tanzim eder. Ayrıca Anayasa Mahkemesinin çalışma esasları da kânunla tayin olunur.

b - Bu kânunun kesinleşmesi için Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin üçte ikisinin kabulü şarttır.

DOKUZUNCU BÖLÜM[]

SEÇİM KURULU[]

Madde 60 - Seçim işlerini yürütmek için, belirli üyelerden terekküp eden bağımsız ve daimî bir kurul teşkil olunur.

Madde 61 - Seçim kurulunun görev ve yetkileri şunlardır:

a - Cumhurbaşkanı, Şûra Meclisi üyeleri ve kânunun kurula bıraktığı diğer hususî seçimleri yürütür.

b - Referandumları icra eder.

c - Çeşitli Türkiye Büyük Millet Meclisi adaylarında aranan şartların bulunup bulunmadığını tespit eyler. Seçim usulünü kanun tanzim eder.

Madde 62 -

a – Seçim Kurulu üyeleri, kıdemli hâkimler arasından tayin edilir.

b - Seçim Kurulu üyelerinin, üyelik süresince başka bir görev üstlenmeleri câiz değildir.

Madde 63 - Seçim Kurulunun teşkili, seçimlerin düzenlenmesi, yürütülmesi ve seçimle alâkalı diğer meseleler kanunla tanzim olunur. Ayrıca seçim kurullarının tahdidi, Türkiye Büyük Millet Meclisi adayları ile ilgili şartların tespiti de kanunla düzenlenir. Propaganda işlemleri ve seçim sonuçlarının ilanı gibi hususlar da kanunla düzenlendiği şekilde Seçim Kurulunca yürütülür.

Madde 64 - Kamu otoritelerinin, Seçim Kurulunun görevlerini ifa için talep ettiği her şeyi temin etmesi icap ettiği gibi seçim kurulunun kararlarını da geciktirmeksizin icra etmekle mükelleftirler.

ONUNCU BÖLÜM[]

TÜRK MİLLETİNİN BİRLİĞİ VE DEVLETLERARASI MÜNASEBETLER[]

Madde 65 - Türk milletinin birliği ve bütünlüğü, devletin en önemli gayesidir ve mümkün olan bütün vesilelerle buna gayret etmesi gerekir.

Madde 66 - Dış politika ve devletlerarası münasebetler, hürriyet, adâlet, emniyet esasları üzerinde ve sadece kamu yararı ile beraber bütün vatandaşların refahına çalışmaya yönelik olmalıdır.

Madde 67 - Vatandaşlar arasındaki eşitlik esasına aykırı olan her şeyden devlet ve kurumları uzak kalmalıdır. Devlet, eşitliği bozan şeyleri değiştirmek için elinden geleni yapacaktır.

Madde 68 - Yukarda zikredilenlere ilâveten, devletin, hukuk kuralları çerçevesinde başka görevleri de vardır. Bunlardan bazıları şunlardır:

a- Ülkede yaşayan bütün bireylerin insanlık hürriyetini muhafaza eylemek.

b - Ezilenlere yardım eli uzatmak ve darda kalanların imdadına yetişmek.

c- Dış düşmanların tecavüzlerine karşı içerdeki anlaşmazlıkları unutmak ve tam dayanışma içinde vatanı ve milleti korumak.

Madde 69 - Din ayrılığı sebebiyle savaş yapmak yahut bazı ülke halklarını iktisadî açıdan sömürmek ve onlar üzerinde tahakküm kurmak, gayr-i meşrudur.

Madde 70 – Türkiye Cumhuriyeti Devleti, milletleri sömürmek ve onların mukadderatına hâkim olmak isteyen güç odaklarına ve paktlara karşı koyacaktır.

Madde 71 - Devletin egemenliğini zedeleyecek yahut devletin ve milletin maslahatına zarar verecek şekilde yabancı ordulara kolaylık sağlamak yahut yabancı askerî politikaları benimsemek anayasaya aykırıdır.

Madde 72 - Devletin, imzaladığı bütün antlaşmalara ve ittifaklara uyması bir vecibedir. Hainlik eden yahut ahdini bozan devletlere karşı mütekabiliyet esası uygulanır.

ONBİRİNCİ BÖLÜM[]

BASIN VE YAYIN ORGANLARI[]

Madde 73 - Fikir hürriyeti ve emniyeti, Türk toplumunda birbirinden ayrılmayan ikiz haklardır. Basın, yayın, haberleşme ve her çeşit iletişim araçları ile alâkalı hürriyetler, ahlaki değerler ve esaslar çerçevesinde teminat altına alınmıştır.

Madde 74 - Basın yayın organlarının görevleri şunlardır:

a - Fâili kim olursa olsun, her çeşit zulüm ve istibdadı ortaya çıkarmak.

b - Fertlerin özel haklarına hürmet etmek ve özel meselelerine karışmamak.

c - Yalan, iftira, teşhir, iffete iftira ve asılsız haberler uydurmaktan şiddetle kaçınmak.

d - Hakkı kirletmemek ve bâtılı tasvir ile hakka karıştırmamak.

e - Edepli ve terbiyeli bir üslup kullanmak.

f - Toplumdaki ahlâkî değerlere saygı göstermek.

g – Fuhuş ve ahlâksızlıkların neşrinden uzak durmak.

h - Suç teşkil eden yahut ahlaka muhalif olan fiillere karşı durmak.

i - Açıklanması halinde kamu yararına zarar verme endişesi bulunmadıkça, delilleri gizlemekten kaçınmak.

j - Her halükârda basın ve yayın organlarının anarşi ve fesat vasıtası olmamasına azami gayret göstermek.

Madde 75 - Yürütme organının, basın ve yayın organları aleyhine idari bir karar alması geçerli olmadığı gibi, yargı kararı bulunmadıkça, basın yayın organlarına yahut basın mensuplarına herhangi bir cezai müeyyide de uygulayamaz.

ONİKİNCİ BÖLÜM[]

GENEL VE GEÇİCİHÜKÜMLER[]

Madde 76 -

a - Cumhurbaşkanı ve Türkiye Büyük Millet Meclisi, bu anayasa hükümlerinin tadilini isteyebilirler. Anayasa tadili, Türkiye Büyük Millet Meclisinin üçte iki çoğunluğuyla mümkündür.

b - Devletin temel esaslarını zedeleyecek yahut hukuki hükümlere aykırı olacak tadiller geçerli değildir.

c- Bu gaye ile referanduma gidilebilir ve ayrıntıları kanunla düzenlenir.

Madde 77 -

a - Bu anayasa yürürlükte olduğu sürece, yasama, yürütme, yargı organları ile devletin diğer müessese ve kurulları, mevcut anayasaya uygun olarak yenileri gelinceye kadar görev ve yetkilerini kullanırlar.

b - Anayasa yürürlükte olduğu müddetçe, kânunlar, layihalar ve idari kararlar, ilga yahut tadil edilmedikçe yürürlüktedirler.

Madde 78 - Anayasanın kabulü ile beraber, bütün yetkili ve görevliler, anayasanın bütün hükümlerini geciktirmeksizin uygulamakla görevli ve sorumludurlar.

Madde 79 - Bu anayasa, referandum sonuçlarının ilanı tarihinden (veya yetkili) kurullarca kabulü tarihinden) itibaren yürürlüğe girer.

Advertisement