Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), uluslararası bir teşkilat olan Avrupa Konseyi'ne bağlı olarak 1959 yılında kurulmuş uluslararası bir mahkemedir.
Kuruluşu[]
Mahkeme, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve ek protokolleriyle güvence altına alınmış olan temel hakların çiğnenmesi durumunda bireylerin, birey gruplarının, tüzel kişiliklerin ve diğer devletlerin, belirli usulî kurallar dahilinde başvurabileceği bir yargı merciidir. 47 Avrupa Konseyi üyesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin yargı yetkisini tanımaktadır. Mahkeme, Fransa'nın Strazburg şehrinde bulunmaktadır.
Avrupa Birliği'nin günümüzde Avrupa Konseyi'ne ait bayrağı kullanıyor olması çeşitli kafa karışıklıklarına yol açmakla birlikte, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Avrupa Birliği'nin değil, hemen hemen tüm Avrupa devletlerinin üyesi olduğu ayrı bir uluslararası teşkilat olan Avrupa Konseyi'nin organıdır. Ancak, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin içtihadı, Avrupa Birliği için de olmazsa olmaz asgari standartları oluşturmaktadır.
AİHM/Başvuru[]
Bir kişinin AİHM'ye başvurabilmesi için öncelikle kendi ülkesinde hakkını araması, yani iç hukuk yollarını tüketmesi gerekmektedir. Kişiler, iç hukukta haklarını aradıktan sonra ve bu konuda olumsuz nihai karar alındıktan sonra 6 ay içinde yazılı olarak Strazburg'ta bulunan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvurmalıdır. Mahkemenin yargı dili İngilizce veya Fransızca'dır. Ancak başvuru, konsey üyesi devletlerin birinin diliyle (örn. Türkçe) de yapılabilir.[1] Mahkeme, yapılan başvuruların ön koşullarının yerine getirilip getirilmediğini inceler, bir eksiklik görmezse başvurunun esastan incelenmesine karar verir. Ön koşulları taşımayan başvuruların reddine karar verilir. Bu karar kesindir, karşı başvuru yolu yoktur. Mahkeme, ön koşullar açısından kabul edilebilirlik kararı verdikten sonra esas hakkında karar vermeden önce, taraflara 'dostane çözüm' önerebilir. Taraflar kendi aralarında uzlaşır ve bu uzlaşmada mahkemece benimsenir ise başvuru sonuçlanmış olur. Dostane çözüm yoluyla da bir sonuca ulaşılamamışsa, mahkeme başvuruyu esastan inceler, tarafların yazılı görüşlerini alır. Gerekli görürse duruşma yapar, tanık dinler, keşif yapar. Mahkeme, başvuru sahibinin sözleşmede tanınan bir hakkının devlet tarafından ihlal edildiği kanısına varırsa hakkaniyete uygun bir surette, zarar gören tarafın tatminine hükmeder. Yani Mahkeme, tazminatı devletin ödemesine karar verir. Mahkemenin kararlarının uygulanıp uygulanmadığı Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından denetlenir.
Yapısı[]
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin şu anki yapısı 1 Kasım 1998 yılında yürürlüğe giren "AİHM İç Tüzüğü"nde ayrıntılarıyla belirtilmiştir. Buna göre AİHM;
- Genel Kurul
- Komite
- Daire
- Büyük Daire'den oluşur.
Kaynakça[]
Dış bağlantılar[]
Koordinatlar: Şablon:Coord/dec2dms/dmsN Şablon:Coord/dec2dms/dmsE / 48.596389°N 7.774167°E
AİHM: AİHM/BBY. AİHM/Kararlar . . AİHM/Alparslan Altan |
---|
İH - İnsan hakları -Hukuk-u insaniye - Human rights İHH -İnsan Hakları Hukuku - Hukuk-u İnsaniye | |
---|---|
Hukuk (Haklar demektir) | |
Kavramlar | İnsan hakları kavramları : İnsan < İnsan hakları < |
Belgeler | Veda hutbesi - Magna Carta |
Haklar | Adil yargılanma hakkı - Çocuk hakları - Kadın hakları - İşçi hakları -Hasta hakları - Eğitim hakkı |
Sözleşmeler | Ahitnameler: Çocuk Hakları Sözleşmesi |
Beyennameler | İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi - İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi -Roma Statüsü-Çocuk Hakları Bildirisi |
Suçlar | İnsanlığa karşı suçlar - |
Teşkilat | 1. Uluslararası Ceza Mahkemesi - 2. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi -3. TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu 4.İnsan Hakları Kurulu 5.İl İnsan Hakları Kurulu - 6. İlçe İnsan Hakları Kurulu (İnsan Hakları İlçe Kurulu) - TİHAK (Türkiye İnsan Hakları Kurumu) |
STK | *UA:İnsan Hakları İzleme Örgütü - Uluslararası Af Örgütü- Uluslararası Çalışma Örgütü(ILO)
TR:Türkiye İnsan Hakları Vakfı- İnsan Hakları Derneği (İHD)- İnsan Hakları Cemiyeti - İnsan Hak ve Hürriyetleri İnsani Yardım Vakfı İnsan Hakları ve Mazlumlar İçin Dayanışma Derneği (MAZLUM-DER) -Hasta Hakları Aktivistleri Derneği -Hasta ve Hasta Yakını Hakları Derneği - Ruh Sağlığında İnsan Hakları Girişimi |
İhlaller | İnsan hakları ihlalleri: Savaş suçu -Yargısız İnfaz -İşkence - Terörizm |
Mevzuat | Anayasa -Türk Medeni Kanunu - Şablon:İnsan Hakları Mevzuatı |
Şablon:Simge Kategori:İnsan haklarıŞablon:Simge Kategori:İnsan hakları istismarlarıŞablon:Simge Portal:İnsan hakları |
Haklar . Hukuk حقوق:Hak. Haq. حق. İhkak-ı hak. İhkak-ı hak ve izhak-i batıl . احقاق الحق وازهاق الباطل .القاضي السيد نور الله الحسيني المرعشي التستري] | |
---|---|
Mahkemeye erişim hakkı. NEGATIF, POZITIF VE AKTIF STATÜ HAKLARI | |
Tasnifi | Pozitif statü hakkı. Negatif statü hakkı .Aktif statü hakkı |
Negatif haklar | Negatif statü hakları veya Koruyucu haklar:
konut dokunulmazlığı hakkı, kişi güvenliği hakkı, din hürriyeti, düşünce hürriyeti Negatif statü hakkı |
Pozitif haklar | Pozitif statü hakları. İsteme hakları •[[]] •[[]] |
Aktif haklar | Aktif statü hakkı Siyasi haklar |
Yaşam hakkı | Seyahat hakkı -[[ ]] |
Muhakeme hakları | Adil yargılanma hakkı -Mahkemeye Erişim Hakkı |
Siyasi haklar | Seçme hakkı - Seçilme hakkı -[[]] |
İH:İnsan hakları İHİ: İnsan hakları ihlalleri |
---|
İH/Teşkilat | |
---|---|
UCM - AİHM - TBMM/İHİK - İHK - İlİH- İlçeİHK - TİHAK | |
UCM | Uluslararası Ceza Mahkemesi |
AİHM | Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi |
TBMM/İKİK | TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu |
İHK | İnsan Hakları Kurulu |
İlİHK | İl İnsan Hakları Kurulu |
İlçeİHK | İlçe İnsan Hakları Kurulu (İnsan Hakları İlçe Kurulu) Yenişehir İlçe İnsan Hakları Kurulu |
TİHAK | Türkiye İnsan Hakları Kurumu |
Şablon:İH/STK
AK. AP • AB• AİHK• AİHM• AİHS •[[]]• [[]]•[[]]• |
---|
Şablon:İHK