|
Bayram -
Bayram - Bayram/VP - Bayram/WP Bayram yazıları -- İ'd - İyd - بایرام Farsça WP- Bayram (Turkey) | |
|---|---|
| Also many Albanian Muslims, Gorani people, Pomaks and Bosniaks, as well as Muslims from the Northern Caucasus, Azerbaijan, Crimea and other Turkic peoples refer only to Eid ul-Fitr as "Bayram", most likely because of the enduring Ottoman Turkish influence in these parts of South-Eastern Europe. | |
| Terkipler | Bayram günleri - Bayram tebrikleri - Bayram tekbirleri - Teşrik tekbirleri |
| Türleri | Ramazan bayramı - Iyd-ul Fıtır Kurban bayramı - Iyd-ul Ezbaha - Eid al-Adha |
| Alakalı | Arefe - Arafe - Kurban arefesi |
| Siyasi bayramlar | 15 Temmuz Demokrasi Bayramı. 23 Nisan Ulusal Egemenlik Ve Çocuk Bayramı .23 Nisan milli Hakimiyet Bayramı. 19 Mayıs Gençlik Bayramı . 19 Mayıs Atatürk'ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı |
| Milli Şair | Bayram - Mehmet Akif Ersoy - Safahat 2. sütun sadeleştirme devam ediyor. Aslına uymalı ve kafiye devam etmeli. 3 lü AL ve 4 lü SBL için sütunlar ekli değil. Eklenmeli Bayram/1 Mısralar ayırılmalı Bayramda niçin ağladım? Bu makale üzerine Milli Şair Mehmet Akif Ersoy Umar mıydın? şiirini yazar. Bayram/Edirnekapı şehitliğinde |
| Şiirler | Bayram/Can Yücel Bayramlar bayram ola - Abdurrahim Karakoç
Mevla affede; bayram. o bayram olur! - Alvarlı Efe |
| Kişiler | Hacı Bayram-ı Veli |
| Ulusal Bayram : | Cumhuriyet Bayramı |
| Resmî Bayram: | Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı . 19 Mayıs Atatürk'ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı |
| Dini bayramlar | Dini Bayram : Ramazan Bayramı - Kurban Bayramı .Noel Yortusu. Hanuka |
| Mevzuat | Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun
Ulusal Ve Resmi Bayramlarda Yapılacak Törenler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 2010 |
| Şablon:Arefe | |
Bayram, millî, dinî veya özel olarak önemi olan ve kutlanan gün veya günlerdir.[1]
Konu başlıkları[]
Kelimenin kökeni[]
Türkçe (Bay/May) kökünden türemiştir. Zenginlik, yücelik ve kutluluk bildirir. Kelime en eski Türkçe örneklerde badram olarak geçmektedir. Kelime Orta Farsçada paδrām ve aynı anlamda Soğdcada patrām yazımı ile neşe, huzur, mutluluk, sessizlik demektir. İran dillerinde pati- geri, tekrar + rāma- sükûn, barış ve mutluluk. Beyrem veya Mayram olarak da söylenir.
Bayramlar[]
Türk halk kültüründe bayramlar[]
Türk ve Altay halk inancında Bayram niteliği taşıyan farklı kutlu günler bulunur. Türklerde İslam öncesi genel kabul görmüş iki bayram vardır.
Ayrıca Sümer geleneğinden Ortadoğu ve Orta Asyaya yayılmış olan ve sözbiçim olarak da bu sıralamaya uygun düşen Nardugan bayramı bulunur.
Koçagan (Kosa) baharda yapılır ve Nevruz bayramıdır, bahar gündönümüne denk gelir. Gece ve gündüz eşitlenmiştir. Koça Han adına yapılır. Paktıgan (Pakta) ise güz gündönümüne denk gelir ve Baktı Han adına yapılır. Yakutlar güz bayramına Abası Isıyah/Isıga (Kötü-ruh Serpmesi/Saçısı), bahar bayramına ise Ayıhı Isıyah/Isıga (İyi-ruh Serpmesi/Saçısı) derler. Isıyah (Isıga) sözcüğünün mevsimsel sıcaklık değişiklikleriyle bağlantıyı akla getirecek biçimde ısı kökünden türemiş olması ve Is/Es/Ez (sahip) sözcüğüyle bağlantısı da dikkate değerdir. Daire şeklinde yapılan bu şenlikler hem halayı hem de Kazaklardaki Kımız Murunduk denilen ölenleri de çağrıştırmaktadır. Ayrıca değişik mevsim ve dönemlerde yapılan törenler vardır ve bunlar da günümüzde de pek çok yörede isim değiştirmiş olarak devam eder. Saya bayramı Koçagan’ın (Kosa’nın) öncesinde yapıldığı için aynı ritüelin uzantısı olarak görülebilir. Kosa bayramı yaklaşık olarak kuzuların yüz günlük olduğu dönemde, nevruzdan bir hafta önce başlar ve nevruzu simgeler. Payna ise Paktıgan’dan sonra Aralık gündönümüne denk gelir. Yakut Takviminde Payna adlı bir ay vardır. Bu dört bayram dört ayrı yaratıcı gücü simgeler. Koça Han,Saya Han, Baktı Han, Bayanay Han. Ayrıca kimi yörelerde iki bayram kutlanır. İslamiyet sonrasında ise iki tane önemli bayram kutlanmaya başlamıştır. Kurban Bayramı ve Ramazan Bayramı. Dünyadaki hemen her kültürde özel gün, şölen, bayram, şenlik gibi uygulamalara mutlaka rastlanır. Bu durum tekdüzelikten kurtulma isteğinin bir sonucudur.
Kaynakça[]
- Pertev Naili Boratav, 100 Soruda Türk Folkloru, K Kitaplığı, İstanbul 2003.
- Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt
Notlar[]
- ^ "TDK bayram maddesi". Erişim tarihi: 7 Aralık 2008.