Behram Paşa, eski Yemen Valilerinden Kara Şahin Mustafa Paşa'nın oğlu, yine Yemen vilâyetin eski valilerinden Rıdvan Paşa'nın kardeşidir. Her ikisi de II. Selim (1566-1574) devri ricâlindendir.
Hayatı[]
Osmanlı Saray Mektebi Enderun’dan yetişmiştir. Sultan II. Selim B. Murad Han'ın zamanı idaresinde yükselmiştir. Sivas'a görev yaptığı sonra Yemen harekatı sırasında Gazze'de mirliva olan Behram Paşa'ya 976 (1568)'de Yemen Eyaleti tevcih edildi. Daha sonra Anadolu Beylerbeyi olmuş ve 1570'te Kıbrıs Seferi'ne katılmıştır. Bir müddet sonra Erzurum Beylerbeyi olmuş ve Lala Kara Mustafa Paşa'nın yanında 5 Nisan 1578 tarihinde İran Seferi'ne iştirak etmiştir.
Diyarbakır'ın Aralık 1578'de on üçüncü Beylerbeyi (valisi) olarak da görev yapmıştır, daha sonra Bağdat ve Rumeli Beylerbeyliği yapmıştır. En son görevi olan Yeniçeri ağalığı ile çıkmıştır. Engürüs (Macaristan) seferinde İçoğlanları ittifak edip katledilerek ölmesine sebep olmuşlardır.
Yaptırdığı yapılar arasında en ünlüleri Behram paşa hanı Sivas'ta 1573 yılında kesme taştan iki katlı inşa edilen Kervansaray olarak yapılan han, 49x49 metre boylarındadır. İki katlı hanın ortadaki büyük bahçesinin dört yönünde odalar sıralanmıştır. Güney yönünde yüksek ve geniş, dışarıya çıkıntılı, sivri kemerli bir giriş cephesi, bu cephe üzerinde, üç dilimli kemeri olan iki penceresi ve kenarlarında iki arslan figürü bulunmaktdır. Bina, kesme taştan iki katlı olarak yapılmıştır. Ortasında üzeri açık ve büyük bir avlusu olan binada avlunun etrafı odalarla çevrili, giriş kapısının karşısında ise ahır bulunmaktadır. Ayrıca Diyarbakır Çermik’te Behram Paşa Hamamı ve Diyarbakır Merkez'de Behram Paşa Camii'yi yaptırmıştır. Bunlardan başka, Yemen'de Behramiye adıyla anılan bir şehir kurmuş ve burada saray, cami, imaretler, medrese, urban şeyhlerinin ve maiyyetlerinin barınmaları için evler ve binalar yaptırmıştır.
Diyarbakır valileri : Diyarbakır valileri | |
---|---|
Behram Paşa -
Şeytan İbrahim Paşa - Ahmet Rasim Paşa - Mithat Bey (1923-1925) - Rüştü Efendi (1925-1925)- Cemal Bey (1925-1926) - Rüştü Efendi (1926-1926) - Ali Rıza Bey (1926-1927) - Nazmi Toker (Vekil)(1927-1927) - Nizamettin Bey (1927-1931) - Hasan Faiz Ergun (1931-1937) - Ferit Nomer (1936-1937) - Kazım Demirel (Vekil)(1937-1937) - Mithat Altıok (1937-1940) - Feyzi Gürel (1940-1940) - Mithat Soylum (Vekil)(1941-1942) - Ömer Cevat Ökmen (1942-1942) - Şevki Yalvaç (1942-1943) - Ömer Cevat Ökmen (1943-1944) - Tevfik Eşmeli (Vekil)(1944-1944)- Osman Nuri Tekeli (1944-1946) - Asım Türeli (1946-1947) - Ali Rıza Ünal (1947-1948) - Nizamettin Ataker (1948-1948) - Şevket Eker (Vekil)(1948-1949) - Kemal Hadımlı (1949-1950) - Hayri Orhun (1950-1950) - Fevzi Gökmenoğullar (Vekil)(1952-1952) - Emin Nihat Sözeri (1950-1952) - Servet Sürenkök (1952-1953) - Celalettin Ünseli (1953-1953) - Şevket Özenalp (1953-1955) - Fahrettin Akkutlu (1955-1957) - Şevket Özenalp (1957-1958) - Niyazi Toker (1958-1959) - Muhlis Babaoğlu (1959-1960) - Niyazi Akı (1960-1961) - Nezihi Fırat (1961-1962) - Namık Kemal Şentürk (1962-1964) - Hasan Basri Kurdoğlu (1964-1966) - Ali Rıza Yaradanakul (1966-1970) - Mehmet Karasarlıoğlu (1970-1975) - N.Kemal Diniz (1975-1977) - Cahit Bayar (1977-1978) - Haydar Özkın (1978-1978) - Yılmaz Türktekin (1978-1979) - Erdoğan Şahinoğlu (1979-1983)- Kadir Aydoğan (1983-1984) - İhsan Dede (1984-1985) - Ahmet Elbeyli (1985-1987) - Hayri Kozakçıoğlu (1987-1987) - Hamdi Ardalı (1988-1988) - Cengiz Bulut (1988-1991) - Muzaffer Ecemiş (1991-1992) - İbrahim Şahin (1992-1994)- M.Doğan Hatipoğlu (1994-1996) - Emir Durmaz (1996-1997) - Nafiz Kayalı (1997-1999) - Ahmet Cemil Serhadlı (1999-2003) - Nusret Miroğlu (2003-2004) - Efkan Ala (2004-2007) - Hüseyin Avni Mutlu (2007- ) - |