Şablon:Borç bakınız
Borç, geniş anlamda, bir borç ilişkisini, dar anlamda ise borçlu tarafın ödemekle yükümlü olduğu parasal değeri ya da yerine getirme taahhüdünde olduğu edimi ifade eder. Hukuki alanda kullanılışı, geniş anlamıdır.
Borç ilişkisi, borçlu ve alacaklı olmak üzere iki taraf arasında bir edimin yerine getirilmesine dayanan hukuki bağdır.
Unsurları[]
Her borç ilişkisinde üç unsur vardır.
- Borçlu, alacaklı ile aralarındaki bir borç ilişkisi dolayısıyla bir edimi yerine getirmekle yükümlü olan taraftır.
- Alacaklı, borç ilişkisine konu olan edimin yerine getirilmesini isteme hakkına sahip olan taraftır. Bu edimin yerine getirilmesini isteme hali, borçlunun edimi kendiliğinden yerine getirmemesi halinde ortaya çıkar ve alacaklının talep hakkı olarak tanımlanır. Alacaklı bu talebinin yerine getirilmemesi durumunda yasal yollara başvurarak borçlunun edimi yerine getirmesini sağlayabilir. Buna dava hakkı denilmektedir.
- Edim, borçlunun bir şey vermek, bir şey yapmak ya da bir şey yapmamak şeklindeki yükümlülüğüdür.
Almanca'da edim "leistung" olarak ifade edilir. Üç türü olan vermek "übergeben" bir şey yapmak "tun" birseyi yapmamak "unterlassen" olarak kullanılmaktadir.
Edim türleri ve sorumluluk[]
Edimler, müspet edim-menfi edim; kişisel edim maddi edim; ani edim-sürekli edim ve nihayet bölünebilen edim bölünmez edim gibi ayırımlara uğrarlar. Sorumluluk, borçlunun edimini yerine getirmemesi halinde alacaklının borçlunun malvarlığına el koyabilme imkânı demektir. Sorumluluğun, kişi ile sorumluluk ve mal ile sorumluluk türleri vardır. Mal ile sorumluluk da sınırsız sorumluluk ve sınırlı sorumluluk biçiminde ikiye ayrılır. Sınırlı sorumluluk, belli mallarla veya belli miktarlarla sınırlandırılmış olabilir.
Borcun kaynakları[]
Borcun kaynakları, taraflar arasında bir borç ilişkisi doğmasına yol açan olaylar, olgulardır. Borçlar Kanunu, borcun kaynaklarını üç grup içinde düzenlemiştir.
Akitden doğan borçlar[]
Bir hukuki işlemden doğan borçlardır. Hukuki işlem, hukuki bir sonuç doğurmak amacıyla, irade beyanında bulunmaktır. Hukuki işlemler, irade beyanında bulunan tarafların sayısı açısından, tek taraflı hukuki işlemler ve çok taraflı hukuki işlemler olmak üzere iki grup içinde düzenlenmişlerdir.
Tek taraflı hukuki işlemler, sadece bir tek tarafın -doğal olarak borçlu tarafın- irade beyanıyla hüküm ifade eden borç ilişkileridir. Bir borç ilişkisi, tek bir kişinin irade beyanıyla gerçekleşmiştir.
Çok taraflı hukuki işlemer, birden çok tarafın karşılıklı ve birbiryle örtüşen irade beyanlarıyla ortaya çıkan hukuki işlemlerdir. Günlük hayatta en sık rastlanan türü, iki taraflı hukuki işlemlerdir. Hukuk literatüründe bu tarz hukuki işlemlere sözleşmeler denilmektedir. Eski dilde akit ya da mukavele.
Haksız fiillerden doğan borçlar[]
Haksız fiiller, Borçlar Kanunu’nun 41-60. maddelerinde tanımlanmıştır, çağdaş hukuk düzeni açısından kabul edilemez tutum ve davranışlar sonucunda karşı tarafın uğrayacağı kaybı ifade etmektedir.
Sebepsiz zenginleşme[]
Çoğu kez, haksız iktisâb olarak da geçen bu hukuk terimi, herhangi bir kimsenin mal varlığının, hukuk düzeni açısından kabul edilir bir nedene dayanmaksızın, başka bir kimsenin mal varlığı zararına olacak şekilde artmasıdır.
İlgili maddeler[]
- Borç ilişkilerinde sorumluluk
[]
Ad[]
- [1] Ödenmesi gerekli para veya başka bir şey
- [2] Birine karşı bir şeyi yerine getirme, gerekliği, yükümlülük, vecibe
- [1] (Farsça)
- Ağa borç eder, uşak harç
- Arpacıya borç eden, ahırını tez satar
- Bayramda borç ödeyene ramazan kısa gelir
- Bey aşı borç, düğün aşı ödünç
- Bin merak, bir borç ödemez
- Bin tasa bir borç ödemez
- Borç iyi güne kalmaz
- Eski Türkçe: bergil (tr)
- Azerice: [[borc#Azerice|borc]] (az)
- Türkmence: [[boorç#Türkmence|boorç]] (tk)
- Türkmence: [[berği#Türkmence|berği]] (tk)
- {{{1}}}: [[burıç#{{{1}}}|burıç]] (tt)
- {{{1}}}: [[äcät#{{{1}}}|äcät]] (tt)
|} | width=1% | |bgcolor="#FFFFE0" valign=top width=48%|
|}
|}
Gagavuzca[]
Ad[]
- [1] borç
- (İngilizce): [1] [[debt#(İngilizce)|debt]] (en)
|} | width=1% | |bgcolor="#FFFFE0" valign=top width=48%|
|}
|}
- Şablon:Kaynak-EtymDict
- Türk Dil Kurumu: "Borç"
io:borç ky:borç tk:borç Şablon:Borç
Borçlar Hukuku. Borç. Borç ilişkisi. Deyn. Düyun. Deyyan. Sultan-ud deyyan. Düyun-u Umumiye. Medeni. Medeni Hukuk. | |
---|---|
Borçlar hukuku ders notları | |
Kavramlar | Borçlar hukuku temel kavramlar. Borçlar hukuku temel ilkeler . Borçlar hukukuna ilişkin temel kavramlar ve ilkeler. |
İlgili dallar | Medeni Hukuk. İş hukuku. Sosyal Güvenlik hukuku. Borçlar hukuku. |
Mevzuat | Borçlar Kanunu. İş Kanunu. Medeni Kanun. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu |
Borcun Kaynakları (Devam): Haksız Fiil ve Sebepsiz Zenginleşme- Borcun İfası, İfa Edilememesi ve Sona Ermesi. Borçlar hukukuna ilişkin temel kavramlar ve ilkeler |