Slogan: Bulgarca: Съединението прави силата (Türkçe: "Birlikten kuvvet doğar") | |
Ulusal marş: Mila Rodino ("Sevgili Anavatan") | |
Başkent | Sofya 20px Şablon:Coor dm |
En büyük şehir | Sofya |
Resmî dil(ler) | Bulgarca |
Etnik grup(lar) | {{{ethnic_groups}}} |
Hükûmet | Parlamenter demokrasi |
- Başkan | Georgi Parvanov (BSP) |
- Başbakan | Boyko Borisov (GERB) |
Bağımsızlık | Osmanlı Devleti'nden |
- Özerklik kazandı | 3 Mart, 1878 |
- İlan etti | 22 Eylül, 1908 |
Yüzölçümü | |
- Toplam | 111.001,9 km² (102.) |
42.858 sq mi | |
- Sular (%) | %0.3 |
Nüfus | |
- 2005 yılında | 7.726.000 (93.) |
- 2001 sayımına göre | 7.932.984 [1] |
- Yoğunluk | 67/km² (100.) 174/sq mi |
GSMH | 2008 tahmini |
- Toplam | 92.894 milyar $ (64.) |
- kişi başına | 12,251 $ (65.) |
Gelişmişlik Endeksi (2007) | 0.824 (55.) – yüksek |
Para birimi | Leva (BGN )
|
Saat dilimi | EET (UTC+2) |
- Yaz | EEST (UTC+3) |
İnternet alan adı | .bg |
Telefon kodu | +359
|
Bulgaristan (Bulgarca: България, Bılgariya), Balkanlar'da yer alan ülke. Batıda Sırbistan ve Makedonya, doğuda Karadeniz, kuzeyde Romanya, güneyde Yunanistan güneydoğuda Türkiye ile çevrilidir.
İçindekiler
Tarih[düzenle | kaynağı değiştir]
- Ana madde: Bulgaristan tarihi
Kutsal Tapınak Kalıntıları
II. Dünya Savaşı'nda Bulgaristan
Bulgaristan'ın ilk sakinleri Hint-Avrupa kökenli bir kavim olan Traklardır. Milatla birlikte ülke önce Roma İmparatorluğu, sonraysa Bizans İmparatorluğu egemenliğine girer.[kaynak belirtilmeli] Aristokratik tabakayı oluşturan Bulgarlar bir süre sonra Slavlaşarak dillerini, 10. yüzyıldan itibaren de Ortodoksluğu kabul edip dinlerini bırakarak asimile olmuşlardır.
Bizans İmparatorluğu yıkılıncaya değin Bizans ile savaşıp hakimiyet alanlarını genişleten Bulgarlar, 1018-1186 yılları arasında yeniden Bizans İmparatorluğu'nun egemenliğine girmiştir. 14. yüzyılda Türklerin Rumeli'ye çıkmasından sonra bağımsızlıklarını yitirerek Osmanlı Devleti'nin egemenliğine girmişlerdir.
Osmanlı Devleti'nin gerilemeye başlaması ve Çarlık Rusyası'nın da desteğiyle, Balkanların tümünde olduğu gibi Bulgaristan'da da ulusal kurtuluş hareketi alevlenmiş, 93 Harbi'nden yenilgiyle çıkan Osmanlı Devleti, Bulgaristan'ı 1878 yılında içişlerinde bağımsız prenslik olarak, 1908 senesinde ise tam bağımsız çarlık olarak tanımıştır.
I. Dünya Savaşı'nda Osmanlılarla aynı cephede savaşa katılan Bulgaristan, II. Dünya Savaşı'na da Almanya saflarında katılarak her iki savaştan da yenilgiyle çıkmıştır.
II. Dünya Savaşı'nın ardından Balkanlar'da ilerleyen Sovyet ordusunun da yardımıyla Georgi Dimitrov önderliğinde sosyalist rejime geçen ülke, soğuk savaş yıllarında Varşova Paktı'nın üyesi olarak kalmış, geçen yüzyılın 80'li yıllarından itibaren ise topraklarındaki Türk azınlığa uyguladığı zorla Bulgarlaştırma politikalarıyla dünyanın tepkisini çekmiş ve bunun faturasını 1989'da bulgar ekonomisine ağır bir darbe vuran Bulgaristan'dan Türkiye'ye yarım milyona yakın insanın göçüyle ödemiştir.
Doğu Bloku'nun çözülmesiyle 1990 yılında sosyalist rejimin yıkıldığı Bulgaristan, Türk azınlığa yönelik asimilasyon politikalarını da terk ederek komşusu Türkiye ile olan ilişkilerini oldukça olumlu bir temele oturtmuştur. Ülke 1 Ocak 2007 yılında Avrupa Birliği'ne katılmıştır.
Coğrafya[düzenle | kaynağı değiştir]
Balkan Dağları (Stara Planina) Bulgaristan'ı kuzeyde Tuna platosu, güneyde ise Trakya platosu olarak kabaca iki coğrafi bölgeye ayırır. Oldukça dağlık bir coğrafyaya sahip olan güney Bulgaristan'da Rodop ve Rila sıradağları yer alır. Ülkenin ve Balkanların en yüksek dağı olan 2925 metre rakımlı Musala Dağı da burada bulunmaktadır.
Ülkenin en önemli ırmağı olan Tuna Nehri, aynı zamanda Romanya-Bulgaristan sınırını oluşturur. Bulgaristan sınırları içerisinde doğup, Yunanistan-Türkiye sınırını oluşturarak Ege Denizi'ne dökülen Meriç (Maritsa) Bulgaristan'ın bir diğer önemli akarsuyudur.
İlleri[düzenle | kaynağı değiştir]
Bulgaristan'ın İlleri
Bakınız: Bulgaristan'ın illeri |
1. Blagoyevgrad |
8. Loveç |
15. Rusçuk (Ruse) |
22. Stara Zagora |
Ekonomi[düzenle | kaynağı değiştir]
İhracat ve ithalat[düzenle | kaynağı değiştir]


1990'a değin devlet yönetiminde sosyalist ekonominin hakim olduğu ülke, Doğu Bloğu' nun çözülmesi sonucu Sovyet pazarını kaybetmesi ve kapitalist ekonomiye eklemlenme sorunları nedeniyle 90'lı yıllar boyunca milli gelirin % 70'e yakın küçüldüğü çok ağır bir ekonomik bunalım yaşamıştır. Bulgar ekonomisi, 90'lı yılların sonundan itibaren toparlanma sürecinde ve avrupa ülkeler arası en hızlı büyüyen ekonomileri arasında yer alır[kaynak gerekli] . Ekonomi ile ilgili bazı istatistik veriler şöyledir: Milli gelir (2001): 16,5 milyar $, kişi başına düşen milli gelir:3500 $, devlet borçları: 10 milyar $, devlet gelirleri (2000): 6.4 milyar $, devlet giderleri (2000): 4,4 milyar $, enflasyon (2001): % 3, ekonominin sektörlere göre dağılımı (2001): hizmet: % 57, endüstri: % 29, tarım: % 14.
Çöken eski sistemin yerine, yeni sistemin yerleşmesinin sancılarını yaşayan Bulgaristan, Polonya ve Rusya gibi şok ekonomik paketler uygulamadı. Daha muhafazakar bir ekonomik reform paketleri uyguladı.
2004 itibari ile NATO üyesi olan Bulgaristan 01 Ocak 2007' de de AB'nin tam üyesi olmuştur.
Din[düzenle | kaynağı değiştir]
Bulgaristan ulusunun büyük bir oranı Ortodoks Hıristiyan'dır. 1 Mart 2001 tarihindeki kişi sayımında Ortodoks: 6.552.751, Katolik: 43.811, Protestan: 42.308, Müslüman: 966.978, Diğerler: 14.937 olarak kaydedilmiştir.[1] 4 Aralık 1992'de yapılan kişi sayımında ilk kez Aleviler ayrı bir öbek olarak sayılmış ve 83.537 kişi kendini Alevi olarak tanıtmıştır.[2]
Etnik Yapı[düzenle | kaynağı değiştir]
2001 kişi sayımına göre Bulgaristan'ın tam kişi sayısı (7.928.901) olup Bulgarlar: 6.655.210 (%83,9), Türkler: 746.664 (%9,4), Romanlar: 370.908 (%4,7), Ruslar: 15.595, Ermeniler: 10.832, Ulahlar: 10.566, Makedonlar: 5.071, Yunanlılar: 3.408, Ukraynalılar: 2.489, Yahudiler: 1.363, Rumenler: 1.088, Diğerler: 18.792 olarak kaydedilmiştir.[3]
Dipnot[düzenle | kaynağı değiştir]
- ↑ 2001 kişi sayımı (Bulgaristan ulusçul irde kurumu)
- ↑ Ömer Turan, 'Geçmişten Günümüze Bulgaristan Türkleri', Balkan Türkleri - Balkanlar'da Türk Varlığı, ASAM, Ankara, 2003, ISBN 978-975-6769-71-3, s. 29.
- ↑ 2001 nüfus sayımı (Bulgaristan ulusçul irde kurumu)
Ayrıca bakınız[düzenle | kaynağı değiştir]
18px | Wikimedia Commons'ta Bulgaristan ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur. |
Dış Bağlantılar[düzenle | kaynağı değiştir]
- Bulgaristan resmî sitesi
- Bulgaristan Online Türkçe Haber Ajansı
- Ajans B - Bulgaristan Türkçe Tarafsız Haber sitesi
Şablon:Avrupa ülkeleri Şablon:Slav halklarının bulunduğu ülke ve bölgeler Şablon:Avrupa Konseyi Şablon:Avrupa Birliği
|
ab:Былгариа ace:Bulgaria af:Bulgarye als:Bulgarien am:ቡልጋሪያ an:Bulgaria ang:Pulgaraland ar:بلغاريا arc:ܒܠܓܪܝܐ arz:بلجاريا ast:Bulgaria az:Bolqarıstan ba:Болгария bar:Bulgarien bat-smg:Bulgarėjė bcl:Bulgarya be:Балгарыя be-x-old:Баўгарыя bg:България bi:Bulgaria bn:বুলগেরিয়া bo:པུ་ར་ག་རི་ཡ། bpy:বুলগেরিয়া br:Bulgaria bs:Bugarska ca:Bulgària ce:Болгаре ceb:Bulgaria co:Bulgaria crh:Bulğaristan cs:Bulharsko csb:Bùlgarskô cu:Блъгарі́ꙗ cv:Болгари cy:Bwlgaria da:Bulgarien de:Bulgarien diq:Bulğarıstan dsb:Bulgarska dv:ބަލްގޭރިއާ ee:Bulgaria el:Βουλγαρία eml:Bulgarî en:Bulgaria eo:Bulgario es:Bulgaria et:Bulgaaria eu:Bulgaria ext:Bulgária fa:بلغارستان fi:Bulgaria fiu-vro:Bulgaaria fo:Bulgaria fr:Bulgarie frp:Bulgarie frr:Bulgarien fur:Bulgarie fy:Bulgarije ga:An Bhulgáir gd:Bulgàiria gl:Bulgaria - България gn:Vugaria got:𐌱𐌿𐌻𐌲𐌰𐍂𐌹𐌰 gu:બલ્ગેરિયા gv:Yn Vulgeyr hak:Pó-kâ-li-â haw:Pulukalia he:בולגריה hi:बुल्गारिया hif:Bulgaria hr:Bugarska hsb:Bołharska ht:Bilgari hu:Bulgária hy:Բուլղարիա ia:Bulgaria id:Bulgaria ie:Bulgaria ilo:Bulgaria io:Bulgaria is:Búlgaría it:Bulgaria ja:ブルガリア jbo:bylgAri,as jv:Bulgaria ka:ბულგარეთი kaa:Bolgariya kg:Balgaria kk:Болгария kl:Bulgaria kn:ಬಲ್ಗೇರಿಯ ko:불가리아 krc:Болгария ks:बुल्गारिया ksh:Bulljaarije ku:Bulgaristan kv:Болгария kw:Bulgari ky:Болгария la:Bulgaria lad:Bulgaria lb:Bulgarien li:Bölgarije lij:Bulgâia lmo:Bülgaria ln:Bulgaria lt:Bulgarija lv:Bulgārija mi:Purukāria mk:Бугарија ml:ബൾഗേറിയ mn:Болгар mr:बल्गेरिया ms:Bulgaria mt:Bulgarija my:ဘူဂေးရီးယားနိုင်ငံ myv:Болгария Мастор na:Borgeriya nah:Bulgaria nap:Bulgaria nds:Bulgarien nds-nl:Bulgarije ne:बुल्गेरिया new:बुल्गेरिया nl:Bulgarije nn:Bulgaria no:Bulgaria nov:Bulgaria nrm:Bulgarie nv:Bálgaa Bikéyah oc:Bulgaria os:Болгари pam:Bulgaria pdc:Bulgarien pih:Bulgeriya pl:Bułgaria pms:Bulgarìa pnb:بلغاریہ pnt:Βουλγαρία ps:بلغاریا pt:Bulgária qu:Bulgarya rm:Bulgaria rmy:Bulgariya ro:Bulgaria roa-rup:Vurgaria roa-tara:Bulgarie ru:Болгария rw:Buligariya sa:बुल्गारिया sah:Болгария sc:Bulgaria scn:Bulgarìa sco:Bulgarie se:Bulgaria sh:Bugarska simple:Bulgaria sk:Bulharsko sl:Bolgarija sm:Bultalia so:Bulgaria sq:Bullgaria sr:Бугарска srn:Bulgarikondre ss:IBhulgariya stq:Bulgarien su:Bulgaria sv:Bulgarien sw:Bulgaria szl:Bułgaryjo ta:பல்கேரியா te:బల్గేరియా tet:Bulgária tg:Булғористон th:ประเทศบัลแกเรีย tk:Bolgariýa tl:Bulgarya tpi:Balgeria tt:Болгария udm:Болгария ug:بۇلغارىيە uk:Болгарія ur:بلغاریہ uz:Bolgariya vec:Bulgaria vi:Bungary vls:Bulgareye vo:Bulgarän wa:Bulgåreye war:Bulgarya wo:Bulgaari wuu:保加利亚 xal:Болгармудин Орн yi:בולגאריע yo:Bùlgáríà zea:Bulharije zh:保加利亚 zh-classical:保加利亞 zh-min-nan:Bulgariya zh-yue:保加利亞