Bulgaristan

Bulgaristan bayrağı	Bulgaristan arması
Bayrak	Arma

Slogan: Bulgarca: Съединението прави силата
(Türkçe: "Birlikten kuvvet doğar")

Ulusal marş: Mila Rodino
("Sevgili Anavatan")

Haritada Bulgaristan

Başkent

Sofya 20px
Şablon:Coor dm

En büyük şehir Sofya

Resmî dil(ler)

Bulgarca

Etnik grup(lar) {{{ethnic_groups}}}

Hükûmet

Parlamenter demokrasi

- Başkan Georgi Parvanov (BSP)

- Başbakan Boyko Borisov (GERB)

Bağımsızlık Osmanlı Devleti'nden

- Özerklik kazandı 3 Mart, 1878

- İlan etti 22 Eylül, 1908

Yüzölçümü

- Toplam 111.001,9 km² (102.)

42.858 sq mi

- Sular (%) %0.3

Nüfus

- 2005 yılında 7.726.000 (93.)

- 2001 sayımına göre 7.932.984 [1]

- Yoğunluk 67/km² (100.)
174/sq mi

GSMH

(Satın alma gücü paritesi)

2008 tahmini

- Toplam 92.894 milyar $ (64.)

- kişi başına 12,251 $ (65.)

Gelişmişlik Endeksi (2007) 0.824 (55.) – yüksek

Para birimi Leva (BGN)

Saat dilimi EET (UTC+2)

- Yaz EEST (UTC+3)

İnternet alan adı

.bg

Telefon kodu +359

Bulgaristan (Bulgarca: България, Bılgariya), Balkanlar'da yer alan ülke. Batıda Sırbistan ve Makedonya, doğuda Karadeniz, kuzeyde Romanya, güneyde Yunanistan güneydoğuda Türkiye ile çevrilidir.

Tarih[düzenle | kaynağı değiştir]

Ana madde: Bulgaristan tarihi

Dosya:Bulgarien 0905.JPG

Rila Manastırı (Dünya mirası)

Dosya:017 Tempel Thraciërs bij Starosel.jpeg

Kutsal Tapınak Kalıntıları

Dosya:Map of Bulgaria during WWII.png

II. Dünya Savaşı'nda Bulgaristan

Bulgaristan'ın ilk sakinleri Hint-Avrupa kökenli bir kavim olan Traklardır. Milatla birlikte ülke önce Roma İmparatorluğu, sonraysa Bizans İmparatorluğu egemenliğine girer.^{[kaynak belirtilmeli]} Aristokratik tabakayı oluşturan Bulgarlar bir süre sonra Slavlaşarak dillerini, 10. yüzyıldan itibaren de Ortodoksluğu kabul edip dinlerini bırakarak asimile olmuşlardır.

Bizans İmparatorluğu yıkılıncaya değin Bizans ile savaşıp hakimiyet alanlarını genişleten Bulgarlar, 1018-1186 yılları arasında yeniden Bizans İmparatorluğu'nun egemenliğine girmiştir. 14. yüzyılda Türklerin Rumeli'ye çıkmasından sonra bağımsızlıklarını yitirerek Osmanlı Devleti'nin egemenliğine girmişlerdir.

Osmanlı Devleti'nin gerilemeye başlaması ve Çarlık Rusyası'nın da desteğiyle, Balkanların tümünde olduğu gibi Bulgaristan'da da ulusal kurtuluş hareketi alevlenmiş, 93 Harbi'nden yenilgiyle çıkan Osmanlı Devleti, Bulgaristan'ı 1878 yılında içişlerinde bağımsız prenslik olarak, 1908 senesinde ise tam bağımsız çarlık olarak tanımıştır.

I. Dünya Savaşı'nda Osmanlılarla aynı cephede savaşa katılan Bulgaristan, II. Dünya Savaşı'na da Almanya saflarında katılarak her iki savaştan da yenilgiyle çıkmıştır.

II. Dünya Savaşı'nın ardından Balkanlar'da ilerleyen Sovyet ordusunun da yardımıyla Georgi Dimitrov önderliğinde sosyalist rejime geçen ülke, soğuk savaş yıllarında Varşova Paktı'nın üyesi olarak kalmış, geçen yüzyılın 80'li yıllarından itibaren ise topraklarındaki Türk azınlığa uyguladığı zorla Bulgarlaştırma politikalarıyla dünyanın tepkisini çekmiş ve bunun faturasını 1989'da bulgar ekonomisine ağır bir darbe vuran Bulgaristan'dan Türkiye'ye yarım milyona yakın insanın göçüyle ödemiştir.

Doğu Bloku'nun çözülmesiyle 1990 yılında sosyalist rejimin yıkıldığı Bulgaristan, Türk azınlığa yönelik asimilasyon politikalarını da terk ederek komşusu Türkiye ile olan ilişkilerini oldukça olumlu bir temele oturtmuştur. Ülke 1 Ocak 2007 yılında Avrupa Birliği'ne katılmıştır.

Coğrafya[düzenle | kaynağı değiştir]

Balkan Dağları (Stara Planina) Bulgaristan'ı kuzeyde Tuna platosu, güneyde ise Trakya platosu olarak kabaca iki coğrafi bölgeye ayırır. Oldukça dağlık bir coğrafyaya sahip olan güney Bulgaristan'da Rodop ve Rila sıradağları yer alır. Ülkenin ve Balkanların en yüksek dağı olan 2925 metre rakımlı Musala Dağı da burada bulunmaktadır.

Ülkenin en önemli ırmağı olan Tuna Nehri, aynı zamanda Romanya-Bulgaristan sınırını oluşturur. Bulgaristan sınırları içerisinde doğup, Yunanistan-Türkiye sınırını oluşturarak Ege Denizi'ne dökülen Meriç (Maritsa) Bulgaristan'ın bir diğer önemli akarsuyudur.

İlleri[düzenle | kaynağı değiştir]

Dosya:Regions of Bulgaria Map.png

Bulgaristan'ın İlleri

Bakınız: Bulgaristan'ın illeri

1. Blagoyevgrad
2. Burgaz (Burgas)
3. Dobriç
4. Gabrovo
5. Hasköy (Haskovo)
6. Kırcaali
7. Köstendil

8. Loveç
9. Montana
10. Pazarcık
11. Pernik
12. Plevne (Pleven)
13. Filibe (Plovdiv)
14. Razgrad

15. Rusçuk (Ruse)
16. Şumnu (Şumen)
17. Silistre (Silistra)
18. Sliven
19. Paşmaklı
20. Sofya (Başkent)
21. Sofya

22. Stara Zagora
23. Tırgovişte
24. Varna
25. Veliko Tırnovo
26. Vidin
27. Vratsa
28. Yambol

Ekonomi[düzenle | kaynağı değiştir]

Dosya:EstacionLiulinMetroSofia.jpg

Sofya Metrosu

İhracat ve ithalat[düzenle | kaynağı değiştir]

1990'a değin devlet yönetiminde sosyalist ekonominin hakim olduğu ülke, Doğu Bloğu' nun çözülmesi sonucu Sovyet pazarını kaybetmesi ve kapitalist ekonomiye eklemlenme sorunları nedeniyle 90'lı yıllar boyunca milli gelirin % 70'e yakın küçüldüğü çok ağır bir ekonomik bunalım yaşamıştır. Bulgar ekonomisi, 90'lı yılların sonundan itibaren toparlanma sürecinde ve avrupa ülkeler arası en hızlı büyüyen ekonomileri arasında yer alır[kaynak gerekli] . Ekonomi ile ilgili bazı istatistik veriler şöyledir: Milli gelir (2001): 16,5 milyar $, kişi başına düşen milli gelir:3500 $, devlet borçları: 10 milyar $, devlet gelirleri (2000): 6.4 milyar $, devlet giderleri (2000): 4,4 milyar $, enflasyon (2001): % 3, ekonominin sektörlere göre dağılımı (2001): hizmet: % 57, endüstri: % 29, tarım: % 14.

Çöken eski sistemin yerine, yeni sistemin yerleşmesinin sancılarını yaşayan Bulgaristan, Polonya ve Rusya gibi şok ekonomik paketler uygulamadı. Daha muhafazakar bir ekonomik reform paketleri uyguladı.

2004 itibari ile NATO üyesi olan Bulgaristan 01 Ocak 2007' de de AB'nin tam üyesi olmuştur.

Din[düzenle | kaynağı değiştir]

Bulgaristan ulusunun büyük bir oranı Ortodoks Hıristiyan'dır. 1 Mart 2001 tarihindeki kişi sayımında Ortodoks: 6.552.751, Katolik: 43.811, Protestan: 42.308, Müslüman: 966.978, Diğerler: 14.937 olarak kaydedilmiştir.^[1]　4 Aralık 1992'de yapılan kişi sayımında ilk kez Aleviler ayrı bir öbek olarak sayılmış ve 83.537 kişi kendini Alevi olarak tanıtmıştır.^[2]

Etnik Yapı[düzenle | kaynağı değiştir]

2001 kişi sayımına göre Bulgaristan'ın tam kişi sayısı (7.928.901) olup Bulgarlar: 6.655.210 (%83,9), Türkler: 746.664 (%9,4), Romanlar: 370.908 (%4,7), Ruslar: 15.595, Ermeniler: 10.832, Ulahlar: 10.566, Makedonlar: 5.071, Yunanlılar: 3.408, Ukraynalılar: 2.489, Yahudiler: 1.363, Rumenler: 1.088, Diğerler: 18.792 olarak kaydedilmiştir.^[3]