Yenişehir Wiki
Register
Advertisement
Wikipedia-logo-tr
'den Bursa ile ilgili bir şeyler var.
Wikipedia-logo-tr
'den Bursa ile ilgili bir şeyler var
Bakınız

Şablon:Bursabakınız d - {{Şablon:Bursabakınız}}
Bursa valiliği Bursa eski hükümet konağı Bursa İl Milli Eğitim Bursa hadisesi ve Atatürk


Bursa (il) Bursa/VP Bursa/WP Bursa/Wikitravel Bursa/VİDEO
Bursa'nın yeni logosu
Bursa Bursa (anlam ayırım) Bursa (etimoloji) Bursa Bursae (p.) Προύσα
Huda Hüdâ Hüdavendigâr Hüdavendigar خداوندگار - Xudavandigar Sultan Murad I Hudavendigar sancağı "Hükümdar" or "Bey HÜDÂVENDİGÂR OĞLU YILDIRIM BAYEZİD ZAMANI
Bursa (Anatomi) Bursitis BursitBursit hastalığı Bursitis SymptomsSynovial bursa
Rektör Ali Sürmen Sürmeneli Bursa Teknik Üniversitesi Rektörü Süleyman Uludağ Merzifon'lu Bursa İlahiyat Fakültesi

Bursa valiliği Münir Karaloğlu Bursa valileri İl protokol listesi Bursa valiliği/Başbakan ve Bakanların Karşılama ve Uğurlanmaları
Bursa Adliyesi
Bursa nasıl gezilir?
Bursa camilleri Bursa Medreseleri Bursa hanları Bursa'nın Gezinti Yerleri Bursa mesire yerleri Bursa hâkimlerinin vasıfları
Emir Sultan
Emir Sultan ve Yıldırımhan

Evliya Çelebi ve Bursa
Bursa/Evliya Çelebi Seyehatnamesi
Bursa Şehri Hamamları
Bursada bir çeşme hikayesi
Bursa'nın Gezinti Yerleri
Bursa Çeşmeleri
Bursa Evliyasının Ziyaret Yerleri
Bursa hâkimlerinin vasıfları
Hükümet Merkezi ve İpek Yeri Bursa Konağının Vasıfları EÇS/3/10 Hz Süleyman ise Uludağ'da havada uçarken durmuştur.
Bursa/Amasyalılar
Önemli linkleri
http://www.bursa.gov.tr
http://wowturkey.com/forum/viewforum.php?f=22

Bakınız

Şablon:Bursa MEM - d {{Bursa MEM}}


Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü [1]
Bursa MEM/Haberleri

Bursa MEM/Şubeler
Bursa MEM/İnceleme Soruşturma ve Değerlendirme Bölümü
Bursa MEM/İnsan Kaynakları
Bursa MEM/Temel Eğitim
Bursa MEM/Orta Öğretim, Denklik
Bursa MEM/Din Öğretimi
Bursa MEM/Mesleki ve Teknik Eğitim
Bursa MEM/Özel Eğitim ve Rehberlik
Bursa MEM/Hayat boyu öğrenme
Bursa MEM/Özel Büro
Bursa MEM/Hukuk
Bursa MEM/Strateji Geliştirme
Bursa MEM/Bilgi İşlem ve Eğitim Teknolojileri
Bursa MEM/İnşaat Emlak Birimi
Bursa MEM/Özel Öğretim
Bursa MEM/Destek Hizmetleri
Bursa MEM/Sivil Savunma

Kamu Hizmet Standartları

Bursa MEM/Kamu Hizmet Standartları
Bursa MEM/Kamu Hizmet Standartları Denetleme Formu
Kamu hizmetlerinin sunumunda uyulacak usul ve esaslara ilişkin yönetmelik
Bursa MEM/Spor - Bursa MEM/Spor/İl görevlendirmeleri
BUrsa MEM/İzcilik/Görevlendirme
Bursa MEM/Okul dönüşümleri

Bursa'da İÖO'ları
Bursa'da Orta Öğretim
Bursa'da Mesleki Eğitim
Bursa meslek eğitim merkezlerinin iletişim adresleri
Bursa'da Din Eğitimi
Bursa'da Yaygın Eğitim
Bursa'da Hayat Boyu Öğrenme
Bursa Mem/Açık Lise

Sorunlar
Bursa MEM/Sorunlar

Bursa Gemlik Karacaali Spor ve İzcilik Okulu - Bursa BŞB ne tahsis talebi

Bursa MEM/Konular
Bursa MEM/Hizmetiçi eğitim

Bursa MEM/İmza Yetki Devri Konuları

BUrsa MEM/Spor
Bursa MEM/OBESİ - OBESİ
Bursa MEM/Spor salonları
Bursa MEM/Bursa BŞB - 100 Okula 100 Spor Salonu Projesi
Bursa MEM/Okul Spor Külüpleri
Bursa MEM/Rakamlarla spor

Bursa MEM/Yemekhane- Sorumlu Şb.Md.Osman BAT
Bursa MEM/Yemekhane Yönergesi
Bursa MEM/Yemek Listesi]
Bursa MEM/Yemekhane Çalışanları
Bursa MEM/ARGE
Bursa MEM Arge-görevlendirme

Bursa MEM/Hayırseverler

Bilen Patent sunu isteyeceğiz. Vali Bey istiyor.
Abdurrahman Vardar İÖO Resim iş
Artan ödeneklerde alt yapı vs izin istenmeyecek Bakan genelgesi
Teknoloji ve tasarım kursu/Bursa11-29 Haziran 2012Zübeyde H. KML Özel Öğretim Kurumları tasarım öğretmenleri
MEM Mevzuat
Bursa MEM/Görev Dağılımı
Bursa MEM/Günlük Bursa MEM/Teşkilat Şeması
Yurt dışı izinler ve yetki devri
Yurt dışı araçla gezi için gereken belgeler
Bursa MEM/Burslar ve Yurtlar Bölümü
Bursa MEM/Burslar ve Yurtlar Bölümü ve Bütçe Bölümü -
Gündem

Eğitim Denetmenleri Başkanlığı
Ali DURSUN - İl Eğitim Denetmenleri Başkanı
Yusuf ERGÜN - İl Eğitim Denetmenleri Başkan Yrd
Mustafa AKNUR - İl Eğitim Denetmenleri Başkan Yrd.
Bursa 2013/2014 Eğitim Denetmenleri Toplantısı
Bursa MEM /İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu Yönergesi

Okul müdür odaları 32 m2

Bursa MEM Ortak Projeler
BUSEDER
Mersin MEM okul denetim formu genelgesi

Bursa BİTEFO web sitesi

MEM Danışma Kurulu İl Milli Eğitim Danışma Kurulu
İl Milli Eğitim Danışma Kurulu/Bursa
Şablonlar
Bursa MEM/OBESİ - Şablon:Bursa MEM/OBESİ
Bursa MEM/Gündem - Şablon:Bursa MEM/Gündem
Bursa MEM/ARGE - Şablon:Bursa MEM/ARGE
Bursa MEM/Hayırseverler - Bursa MEM/Okul yapımı - Şablon:Bursa MEM/Hayırseverler
Bursa BİTEFO - Şablon:Bursa BİTEFO
Bursa MEM/Teşkilat - Şablon:Bursa MEM/Teşkilat
Bursa MEM/Projeler - Şablon:Bursa MEM/Projeler
Bursa MEM/Şubeler -Şablon:Bursa MEM/Şubeler
Bursa MEM/Dyned - Şablon:Bursa MEM/Dyned

Bakınız

Şablon:Bursa MEM/OBESİ - d {{Bursa MEM/OBESİ}}


OBESİ - Bursa MEM/OBESİ
Okul sporları
Bursa okul sporları http://www.bursaokulsporlari.com
Okul sporları fikstürü/Bursa
Okul sporları fikstürü/Bursa/2012-2013
Bursa İlçeleri OBESİ koordinatörleri

Bursa OBESİ/Branş koordinatörleri
Bursa OBESİ/Branş il koordinatörleri
Bursa OBESİ/Branş ilçe koordinatörleri
Bursa OBESİ/Branş okul koordinatörleri

İl ligleri -Bursa MEM/OBESİ il ligleri
İlçe ligleri - Bursa MEM/OBESİ ilçe ligleri
Okullararası ligler

Okul içi spor ligleri
Bursa okul içi spor ligleri
Sınıflar arası spor ligler
Bursa sınıflar arası spor ligler
Şubeler arası spor ligler - Bursa şubeler arası spor ligler
Okul spor branşları - Bursa okul spor branşları

Okul sporları/Tenis - Duvar tenisi

Okullarda olimpik yetenek tesbiti

- Bursa OBESİ'den sorumlu şube müdürü
Varol Çakır - Bursa OBESİ İl Koordinatörü
Ramazan Çakmak - Tören ve kutalamalar Futbol
Taşkın Sarıkaya - Halk oyunları
Metin Yıldırım - Futbol
Ertan Akar Cimnastik -Halter
Pınar Özhan
Ethem Gürbudak Futbol Voleybol
Tamer Dönmez
Müjgat Gülen - Voleybol


Bakınız

Şablon:Bursa MEM/Gündem -d


Gündemdeki konular buraya işlenecek
Bursa MEM
Bursa MEM/Günlük- Gündem
Bursa MEM/İhaleyle Hizmetli Alımı

Bursa MEM/Günlük

Bursa MEM/Dyned Şevket BARCA
Bursa MEM/TKY
Bursa MEM/Görev dağılımı
Bursa MEM/Teşkilat Şeması
Bursa MEM/Teşkilat

Bursa MEM/Okul Sütü Projesi
Bursa MEM/Yemek Listesi

Bursa MEM/Burslar ve Yurtlar Bölümü ve Bütçe Bölümü
Gündem - Bursa MEM

Bakınız

Şablon:Bursa MEM/ARGE - d


ARGE - AR-GE - Arge

Bursa MEM/ARGE
Bursa MEM/ARGE-görevlendirme
Bursa MEM/ARGE-projeler
MEB/ARGE

Mevzuat
ARGE

Bakınız

Şablon:Bursa MEM/Hayırseverler - d


Bursa MEM/Hayırseverler
Hayri Tokaman
Kazım İbrahim Önal - Mustafakemalpaşa İbrahim Önal Anadolu Öğretmen Lisesi
Rotary Kulübü- Emine Özkurt- Sevim Ağaç- Hüseyin Özdilek- Aziz Torun- Mustafa Dörtçelik- Bursa Ticaret ve Sanayi Odası- Şahin Yılmaz- Musa Coşkun- Hüner Kriko -Salih İbrahim Kırcalı- Hüsniye-İbrahim Çağlayan- Mutlusan Model Hüseyin Özdilek İbrahim Çağlayan Sevim Agaç Hüseyin Karabacak Muzaffer Samda Bursa Ticaret ve Sanayi Odası Ali Olağaner Cafer Yener Emirkop Adem Yakar Hacı Şahin Yılmaz Nilüfer Organize Sanayi Ufuk Ocak Muammer Ağım Süleyman Memiş Yalçın Sünnetçioğlu Mehmet Yıldız Sami Evkuran Yaşar-Yılmaz Küçükçalık Bedriye Gündüz Kemal-Lale Kılıç Ali Karasu Sedat Karan Hediye Kevser-Mehmet Karaçar Semiha Acar Necati Coşkun Nilüfer Organize Sanayi Bölgesi Ahmet Dink Musa Coşkun Mehmet Yıldız İbrahim Orhan Yaşar Küçükçalık Sadık Yılmaz Musa Coşkun Tayfur Çoşkunüzer Kazım İbrahim Önal Zahit Şükrü Ezim Zeki Zorlu Mehmet Göztepe Remzi Zümrüt Osman Altınoğlu İrfan Önal-Osman Önal

Bakınız

Şablon:Bursa BİTEFO - d


BİTEFO - EBİTEFO
BİTEFO görevlendirme esasları
Bursa BİTEFO - Bursa EBİTEFO
Bursa BİTEFO/Görevlendirme
Bursa BİTEFO/İl koordinatörü
Bursa BİTEFO/BİTEFO yeterliler
Bursa BİTEFO/BİTEFO yetersizler
Bursa BİTEFO/BİTEFO toplantı
EBİTEFO-BİTEFO Modülü

FATİH projesi

Bursa BİTEFO web sitesi

444 83 83 Alo eğitim hattı
e-okul
mail: egitek@meb.gov.tr
web adresi: http://www.egitek.meb.gov.tr
eğitim portali : http://www.egitim.gov.tr

Bakınız

Şablon:Bursa MEM/Teşkilat - d
{{Bursa MEM/Teşkilat}}


Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü
Bursa MEM/Teşkilat
Bursa MEM/Görev Dağılımı

Münir Karaloğlu - Bursa Valisi

Eyüp Sabri Kartal - Eğitimden Sorumlu Vali Yrd

Mustafa Bilici - Bursa İl Milli Eğitim Müdürü Vekili

Bursa MEM/Müdür yardımcıları
1- Mustafa SEVİNÇ Müdür Yardımcısı
:Şube müdürleri:
 ::Ö.Faruk BEKTAŞ
 ::İbrahim ATAMAN
:Kemal ÜNAL
2-Mustafa BİLİCİ - Müdür Yardımcısı
:Sorumlu Olduğu müdür yardımcıları:

Bursa MEM/Şube müdürleri
ŞUBE MÜDÜRLERİ (İsimlere göre)
1-İbrahim ATAMAN- Strateji Geliştirme
2-Ö.Faruk BEKTAŞ - Meslek Liseleri- Obesi
3-Nejat Dişçi-İnsan Kaynakları 2 Yönetici Görevlendirme Hizmetiçi Eğitim
4-Kemal ÜNAL - Hayat Boyu Öğrenme, Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme
5-Mehmet ARI - İnsan Kaynakları 3 Personel Atama ve Özlük Sicil
6-Seyfettin MAYUK - Destek Hizmetleri 1
7-Feyyaz BULUTLAR - Destek Hizmetleri 2
8-Nevzat GÜLTEKİN - Ölçme Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri
9-Hüseyin HACIOĞLU -Özel Eğitim ve Rehberlik
10-Cevat ÖZ - Bilgi İşlem-Yenilik ve Eğitim Teknolojileri
11-Mustafa ÇAĞLAYAN- Hukuk, Yüksek Öğretim ve Yurt Dışı Eğitim, Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler

Bursa MEM/İlçe Müdürleri görevlendirme
1-Osmangazi : Gürhan Çokgezer Biga
2-Yıldırım : Sebahattin Dülger
3-Nilüfer : Mustafa Muharrem Tüfekçi
4-Orhangazi : Hüseyin Karadursun
5-İznik : Mevlüt Semerci
6-Yenişehir : Musa Ayaz
7-Gemlik : Mehmet Duran
8-Karacabey : Emin Dingin
9-Mustafakemalpaşa : Mustafa Efe
10-İnegöl : Fatih Bilican
11-Keles : Şemsi İşleyen
12-Kestel : Mehmet Ercüment
13-Mudanya : Osman Şeker
14-Büyükorhan : Suat Topal
15-Gürsu : Hayrul Döğen
16-Orhaneli : Mehmet Tayır
17-Harmancık : Hasan Hüseyin Özdemir

İcrai (fonksiyonel) şubeler
1-Bursa MEM/Temel Eğitim Şube Müdürlüğü
2-Bursa MEM/Orta Öğretim Şube Müdürlüğü
3-Bursa MEM/Hayatboyu öğrenme şubesi - Kemal Ünal
4-Bursa MEM/Din Öğretimi Şube Müdürlüğü
5-Bursa MEM/Mesleki Eğitim Şube Müdürlüğü
6-Bursa MEM/
Bursa MEM/
Bursa MEM/
Şubeler
Bursa Okul Öncesi Bölümü
Bursa OBESİ Bölümü
Bursa MEM/Okul Aile Birliği Bölümü
İcrai (fonksiyonel) birimler
Bursa MEM/Fonksiyonel birimler
1-Açık lise http://www.bursaaciklise.com Bursa Mesleki Açık Öğretim Lisesi Destek Platformu
2-Araçlar - Seyfettin Mayuk
3-AR-GE - İbrahim ATAMAN
4-BİM - Bilgi İşlem -Cevat Öz
5-Bütçe - Feyyaz Bulutlar
6-Destek Hizmetleri 1 - [[]]
7-Din öğretimi - Tahsin Yazır
8-Dİn eğitimi/OBESİ - Tahsin Yazır
9-Donatım - Osman BAT -
10-Dyned -Ramazan Yürük -
11-Dyned/Orta öğretim - - Muhammed ASİL
12-Eğitim Teknolojileri -Nebahat SEZGİN
13-Eğitim Bilişim Ağı http://www.eba.gov.tr/ 14-E-Akademi
15-e-okul -
16-e-müfredat
17-e-ders
18-Genel evrak - Osman BAT
19-İlsis -
20-İnşaat Emlak - Haşmet Yahya KARTOĞLU
21-Orta Öğretim - Muhammed ASİL
22-Orta Öğretim OBESİ-Muhammed Asil
23-Hukuk - Leyla OFLAZ
24-İnsan Kaynakları - Necat Dişçi
25-Iks
26-OBESİ - Bursa OBESİ
27-OÖE - Ramazan Yörük
28-OAB - Bursa OAB - İbrahim ATAMAN
29-ÖER - Özel Eğitim ve Rehberlik - Şükrü BİLDİK
30-ÖÖ - Özel Öğretim - Mehmet EKİZ
31-MEBİS -
32-MEBBİS
33-Mesleki ve Teknik Eğitim -Suat Topal
34-Meslek Liseleri- Obesi-Suat Topal
35-Mutemetlik - Osman BAT
36-Stratejik Geliştirme - İbrahim ATAMAN 37-Stratejik Plan - Halis Korkmaz
38-Tefbis
39-Temel eğitim şubesi - Ramazan Yürük
40-Temel Eğitim OBESİ - Arzu Ayyıldız
41-UMEM - Bursa MEM/UMEM
42-Ücretsiz ders kitapları - Seyfettin Mayuk
43-[OÖE] -Ramazan Yürük
46-VBS - Veli Bilgilendirme Sistemi [2]
Proje sorumluları
Dyned - Ömer Faruk Bektaş
Okullar Hayat Olsun Projesi -
Öğrenen Şehirler Projesi - OECD

Teftiş ve Denetim
Yavuz Bayar Eğitim Denetmenleri Başkanı

Milli Eğitim Bakanlığı http://www.meb.k12.tr

Bakınız

Şablon:Bursa MEM projeler - d


Bursa MEM

Bursa MEM/Projeler

DYNED/Bursa - Bursa MEM/Dyned

Bursa MEM/YSÖP - YSÖP
YSÖP Değerlendirme Toplantısı

81 İlden 81 Yıldız Eğitim Projesi -2 Haziran 2012 Cumartesi Bolu-Abant'ta gerçekleştirilecektir
Bursa MEM/81 İlden 81 Yıldız Eğitim Projesi
Akıllı tahta projesi - FATİH projesi
Bursa'da Fatih Projesi - Kemal Akar -
Bursa MEM - BİM sorumlusu Gökhan Ak
Ensar Manav - Bursa MEM - BİM sorumlu md yrd.
Bursa Fatih Projesi toplantısı/(İlçe Mdleri+Projedeki okul md+Bilişim öğretmenleri + BİTEFO) - 30 Mart 10 Cuma Eğitim vadisinde
Bursa bilişim teknolojileri il koordinatörü

Koordinatör
Bursa MEM/Dyned
Bursa Dyned - Dyned

Bursa Okul Öncesi Eğitim
Bursa bağımsız OÖE kurumları
Bursa OÖE kurumları
Bursa OÖE AB projeleri
Bursa OÖE beyaz bayrak
Bursa OÖE cimnastik salonları

Bursa Beyaz Bayrak
Bursa Pisa başarısı
Bursa e-twinning
Bursa AB projeleri
Bursa MEM/Okul Sütü Projesi
Bursa MEM/TKY

Bilişim vadisi

Bakınız

Şablon:Bursa MEM/Şubeler - d


Bursa MEM/Şubeler
Bursa MEM/Temel eğitim -
Bursa MEM/Din eğitimi - Tahsin Yazır

2014-2015 Eğitim-Öğretim Yılında İ.H.Liselerinde Uyg.Haftalık Ders Çizelgeleri
İstiklal Marşı Kurul Kararı

Güzel_Sanatlar_Lisesi_İstiklal_Marşı_Oratoryosu

Güzel Sanatlar Lisesi İstiklal Marşı Oratoryosu

Güzel Sanatlar Lisesi İstiklal Marşı Oratoryosu Kara Talih

Bakınız

Şablon:İMO - d


İstiklal marşı oratoryosu
İstiklal Marşı Oratoryosu
İstiklal Marşı/Oratoryo
İstiklal Marşı
Istiklal Marsi (Acemsiran)

*İstiklal Marşı Oratoryosu/Yenişehir Güzel Sanatlar Lisesi Performans videosu youtube ve dailymotion sitelerine yüklenerek bu sayfaya konacaktır . Slaytlar google documanda ise webde yayınlanarak konmalıdır. Slayt resimleri de bu siteye eklenmelidir.

*İstiklâl Marşı Oratoryosu/Yenişehir Mehmet Adnan Özçelik Anadolu Lisesi Performans videosu youtube veya dailmotion sitelerine yüklenerek bu sayfaya konacaktır . Slaytlar google documanda ise webde yayınlanarak konmalıdır. Slayt resimleri de bu siteye eklenmelidir.

*İstiklal Marşı Oratoryosu/Şevket Pozcu Lisesi Performans videosu youtube veya dailmotion sitelerine yüklenerek bu sayfaya konacaktır . Slaytlar google documanda ise webde yayınlanarak konmalıdır. Slayt resimleri de bu siteye eklenmelidir.

*İstiklal Marşı Oratoryosu/Yenişehir Dumlupınar Lisesi Performans videosu sevenload veya dailmotion sitelerine yüklenerek bu sayfaya konacaktır . Slaytlar google documanda ise webde yayınlanarak konmalıdır. Slayt resimleri de bu siteye eklenmelidir.

*İstiklal Marşı Oratoryosu/Yenişehir Müftülüğü
*İstiklal Marşı Oratoryosu/Yenişehir Kaymakamlığı
*İstiklal Marşı Oratoryosu/Yenişehir Kaymakamlığı ve Mersin Devlet Opera ve Balesi


İstiklal Marşı Oratoryosu/Nevit Kodallı Güzel Sanatlar ve Spor Lisesi
İstiklal Marşı Oratoryosu/Şevket Pozcu Lisesi
İstiklal Marşı Oratoryosu/Yenişehir Dumlupınar Lisesi
İstiklâl Marşı Oratoryosu/Yenişehir Mehmet Adnan Özçelik Anadolu Lisesi
*== İstiklal Marşı Oratoryosu/2011 ==
*İstiklal Marşı Oratoryosu/2009
*İstiklal Marşı Oratoryosu/2010
*İstiklal Marşı Oratoryosu/2011

*İstiklal Marşı Oratoryosu/linkler
*İstiklal Marşı Oratoryosu/RESİMLER
*İstiklal Marşı Oratoryosu/VİDEOLAR
*İstiklal Marşı Oratoryosu/PPT
*İstiklal Marşı Oratoryosu/SÖZ
*İstiklal Marşı Oratoryası/A4

*İstiklal Marşı Oratoryosu/Haberleri
*İstiklal Marşı Oratoryosu/Resimleri
*İstiklal Marşı Oratoryosu/Videoları
*İstiklal Marşı Oratoryosu/Senaryo metinleri

* İstiklal Marşı Oratoryosu 2011 - TvNet Video Haberi
Şablon:İstiklal marşı oratoryosu
Şablon:İstiklal Marşı

İstiklal Marşı oratoryo A-4 sf 2
Bakınız

Şablon:Gündembakınız - d {{Gündembakınız}}


Toplantılar/Gündemdekiler ve eklenecekler

Açılışlar/Gündemdekiler ve eklenecekler


Kitap çalışmaları
İstiklal marşı oratoryosu
İbrahimi gen üzerine
Dyned raporu

Bursa Kültür Müdürlüğü kitap yayımı
Gündem
Bursa MEM/Günlük Günlük proğramım var
Vize -
İstiklal Marşı/Tabloid tasarım çalışması
OKUL SÜTÜ PROĞRAMI UYGULAMA TEBLİĞİ

Alınacaklar
TRT Haber 30 Eylül 2011 de 1300 den sonra TRT Anadolu'dan haberler de Sadaka taşları haberi çıktı. Mustafa Ertem aranacak
ATV de 7 Eylül 2011 cuma akşamı Akdeniz oyunları haberi çıktı.
Marıncalıdan isteyelim.

Toplantılar

Açılış veya ziyaret
KİEM
Tören Beyaz Bayrak töreni

Açılış

Cimnastik salonları açılışı yapılacak.
Okut Ramazan Hocaya
Hikaye-i Kesikbaş PDF resmini ekle...
SYDV'den Kurban bağışı
Hükümet Binası -HB yazısı Bakanlığa email
İdari mali işler daire başkanı email: ismail.ustaoglu@icisleri.gov.tr
Medya iletişimi
TV haber müdürleri
Medya
Haber ajansları
Gazete müdürleri
Gazeteler

Bursa, Marmara Bölgesi'nin Güney Marmara bölümünde 40 derece doğu meridyeni ve 28-30 derece kuzey paralel daireleri arasında yer almaktadır. Türkiye'nin 4. büyük kentidir. Bursa ili kuzeyinde, Marmara Denizi ve Yalova ili , kuzey doğuda Kocaeli ve Sakarya , doğuda Bilecik , güneyde Kütahya ve Balıkesir illeri ile çevrilidir.

Konumu[]

Şehir, Uludağ 'ın yamaçları boyunca kurulmuş ve gelişmiştir. Çok eski yıllardan bu yana büyük kültürlerin beşiği olmuştur. Hitit , Lidya, Frigya, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı kültürleri Bursa'da izlerini bırakmıştır. Kent, Bizanslılar'dan alındıktan sonra özellikle Osmanlı Başkenti olarak büyük bayındırlık çalışmalarına sahne olmuştur. Bursa, özellikle 1940'lardan sonra ovaya doğru genişlemiştir.

Birinci derece deprem kuşağı üzerinde bulunan ilimiz, 1855 ve 1905 depremlerinden büyük zarar görmüştür.

Bursa, Osmanlı başkenti olduktan sonra hızla gelişmiş ve Ortadoğu ülkelerinden Anadolu'yu aşarak gelen yollar, bu merkeze doğru yönelmiştir. Bunun sonucunda kent 15.yy'da dünyanın başlıca ticaret, sanayi ve kültür şehirlerinden biri haline gelmiştir. Bazı kaynaklara göre nüfusun o dönemde 100.000'i geçtiği belirtilmektedir.

İlimizin rakımı 155 m, yüzölçümü 10.819 km2 dir.

Şekil 1: İl ve İlçe Sınırları haritası

FİZİKİ ÖZELLİKLER[]

Bursa ili, turistik nitelikteki doğal kaynaklar bakımından oldukça zengindir. Bunlar içinde; kaplıca türü jeotermal şifalı su kaynakları ve doğal güzelliği olan gezi ve mesire yerleri, deniz kıyısındaki plajları inceleyebiliriz.

Turizm potansiyeli açısından İstanbul'dan sonra en önemli merkezlerden olan Bursa, tarihi eserlerinin zenginliği ile gözleri kamaştırmaktadır. Bursa ve İznik, erken Hıristiyanlık ve Osmanlı döneminin eşsiz eserleri ile süslüdür.

Türkiye'nin kış turizmi merkezi olan Uludağ Kayak Merkezi, Bursa'ya 40 dakika uzaklıktadır ve kış turizminin bütün olanaklarına sahiptir.

Marmara Denizi kıyıları uzun yıllardan beri bütün Türkiye'nin tercih ettiği tatil yöreleridir.

Uludağ Milli Parkı[]

Günübirlik turizm, kampçılık ve trekking için ideal bir ortamdır. Uludağ etekleri, özel araçları ve cip safari ile geziye çıkanlara sihirli güzelliklerini sunar. Pek çok keşfedilecek yer arasında Bursa ilçelerinin tabii güzellikleri, çağlayanları, mağaraları ve otantik Osmanlı köyleri yer alır.

Bursa kaplıcaları,[]

Roma Dönemi'nden beri kullanılan sağlık merkezleridir. Bursa içinde Çekirge semti bir kaplıcalar merkezidir. Bursa ilçelerinin çoğunda da kaplıcalar yılın her döneminde büyük rağbet görür.

İznik ve Uluabat (Apolyont) gölleri[]

yüzme, kano ve sörf gibi su sporları için ideal alanlardır.

Bursa'yı tanımak için kent içinde en az iki gün konaklamak gerekir. Tabiat güzelliklerini tanımak tamamen arzuya bağlıdır. İlk ve Orta çağın en önemli merkezlerinden biri olan İznik'e bir gün ayırmak gerekir. Bursa, bütün zenginliklerini keşfe çıkan Türkiye ve Dünya insanlarını ünlü konukseverliği ile ağırlamaktan gurur duyan insanların yönettiği her zevke hitabeden konaklama tesislerine sahiptir.

Göller:[]

Bursa'mız sınırları içinde iki önemli göl bulunmaktadır. Bunlardan biri Marmara Bölgesinin en büyük gölü olan İznik Gölü (298 km2) ve bir diğeri de Uluabat Gölü'dür (134 km2).

Akarsular:[]

İlimizin en önemli akarsuyu Susurluk Çayı'nin bir kolu olan Nilüfer Çayı'dır. Uludağ'ın güney yamaçlarından doğan ve gene Uludağ'dan kaynaklanan birçok küçük dere ile beslenen Nilüfer Çayı, Bursa Ovasını sular. İlimizdeki diğer önemli akarsular ise Mustafakemalpaşa Çayı, Göksu Çayı, Kocadere, Karadere ve Aksu deresidir.

Ovalar:[]

Bursa topraklarının %17'sini ovalar oluşturmaktadır. Bunlardan en önemlisi Bursa Ovası'dır. Verimli topraklarıyla Yenişehir, İnegöl, Karacabey, Orhangazi ve İznik ovaları da bitkisel üretimin yoğunlaştığı yerlerdendir.

  • Ova

Bursa Yüzölçümü (365 km2 )

Mustafakemalpaşa: Yüzölçümü (193 km2)

Karacabey: Yüzölçümü (537 km2)

İnegöl: Yüzölçümü (150 km2)

İznik: Yüzölçümü (76 km2)

Orhangazi: Yüzölçümü (97 km2)

Yenişehir: Yüzölçümü (152 km2)

Kıyılar:[]

İlin sahip olduğu 277,5 km kıyı bandının 51 km'lik kısmı kullanıma uygun olup, diğer kısmı değerlendirilememektedir.

Tablo 1: Bursa'nın Kıyıları

İlçenin Adı GemlikKıyı Uzunluğu ( 80km) Marmara Denizi İl Kıyılarına Oranı (%21,1) Plaj Uzunluğu ( 14km) MudanyaKıyı Uzunluğu (42 km) Marmara Denizi İl Kıyılarına Oranı (%37,6)Plaj Uzunluğu (15km) İznik Kıyı Uzunluğu (79 km) İznik Gölü İl Kıyılarına Oranı (% 20,9)Plaj Uzunluğu (10km) OrhangaziKıyı Uzunluğu (22 km) İznik Gölü Kıyılarına Oranı (%5,8)Plaj Uzunluğu ( 4km) KaracabeyKıyı Uzunluğu (30,5km) Marmara Denizi Kıyılarına Oranı (%8)Plaj Uzunluğu (8km) KaracabeyKıyı Uzunluğu (24 km) Uluabat Gölü Kıyılarına Oranı (%6,3) Plaj Uzunluğu (-km) TOPLAM Kıyı Uzunluğu (277,5km) TOPLAMPlajUzunluğu(51km)

Dağlar:[]

Bursa ili topraklarının yaklaşık % 35'ini dağlar kaplamaktadır. Dağlar genellikle doğu-batı yönünde uzanan sıradağlar şeklindedir. Bunlar Orhangazi'nin batısından Gemlik Körfezi'nin batı ucunda Bozburun'a doğru uzanan Samanlı Dağları, Gemlik Körfezi'nin güney yüzünü kaplayan ve Bursa Ovası'nı denizden ayıran Mudanya Dağları, İznik Gölü'nün güneyi ile Bursa Ovası'nın kuzey kesimleri arasında yer alan Katırlı Dağları, Mudanya Dağları'nın uzantısı olan Karadağ ve Marmara Bölgesi'nin en yüksek dağı olan Uludağ'dır.

ÇAĞLAYANLAR:[]

Saitabat Şelalesi: Derekızık köyüne 3 km uzaklıkta bulunan şelale, bir kanyondan dökülmektedir. Şelale çevresinde et mangal lokantaları ve büfelerin yer aldığı bu mesire alanı, Bursalılarca yoğun olarak kullanılmaktadır.

Suuçtu Şelalesi: Mustafakemalpaşa ilçesine 18 km uzaklıkta bir cennet parçası Suuçtu Şelalesi. 38 metre yükseklikten dökülen şelalenin yumuşak bir uğultusu var. Çataldağ'dan doğan Kara dere ve Kavaklıyayla dereleriyle bu derelerin yan kollarının birleşmesiyle oluşan Suuçtu Şelalesi aynı zamanda Mustafakemalpaşa'nın bir kısmının ve ilçeye bağlı 15 köyün su ihtiyacını karşılamaktadır.

Aras Şelalesi: Bursa'dan Uludağ yolu kullanılarak Milli Park giriş noktasından sağa ormanlar içinde devam eden asfalt yol, sizi 1000 metre yüksekliğinde Soğukpınar köyüne ulaştırır. Bursa-Soğukpınar arası 30 km olup, köyden itibaren 5 km stabilize bir yolla Ketenlik yaylalarına varılır.

Ketenlik yaylalarından kuzey yönünde işaretli trekking yolu sizi Uludağ'ın kar sularını taşıyan ve tam kayalıkların içinden 15 metre yükseklikten düşen Aras Deresi ve Aras Şelalesine ulaştırır. Aras Şelalesinin bulunduğu nokta 1700 metre yüksekliktedir. Bu kaynak, Bursa'nın en önemli deresi olan Nilüfer Çayı'nın kaynağıdır.

KENTİN TOPOĞRAFYASI VE JEOMORFOLOJİK DURUMU[]

Bursa ilinin yeryüzü şekillerini, birbirinden eşiklerle ayrılmış çöküntü alanları, yüksek olmayan dağlar, yükseklikleri kimi yerde 1000 m'ye ulaşan ovalar oluşturur. Toprakların % 48'e yakını platolardan oluşmaktadır. %35'ini dağların kapladığı Bursa ili topraklarında, ovaların payı % 17 dolayındadır.

Çöküntü alanlarının başlıcalarını İznik ve Uluabat Gölleri ile Bursa, Yenişehir, İnegöl, Karacabey ve Mustafakemalpaşa Ovaları oluşturmaktadır. İl ve ilçe yüzölçümleri ve yükseklikleri Tablo 2'de belirtilmiştir.

Tablo 2: Bursa İl ve İlçelerinin Yüzölçümü ve Yükseklikleri

(*) Yüzölçümü adaları kapsar, göller dahil değildir.

Şekil 2: Bursa'nın Topoğrafik Haritası

1.2.1. TEKTONİK[]

Bursa bölgesi, Paleo-Tetis ve Neo-Tetis okyanuslarının kapanması sırasında gelişmiş olan tektonik olaylardan yoğun bir şekilde etkilenmiş, kıvrımlı ve kırıklı bir yapı kazanmıştır. Karakaya kompleksi birimlerinde daha önce yapılan çalışmalarda, iki evrede gelişmiş deformasyon izleri belirlenmiştir. Birinci evrede Karakaya kompleksi birimleri üst üste gelmiş ve derine gömülen birimler metamorfizmaya uğramış ve kıvrımlanmıştır. İkinci evrede ise istif muhtemelen doğrultu atımlı faylanmaya bağlı olarak dik eğimli çatallanan makaslama zonları ile kesilmiş ve parçalanmıştır. Bursa ovası genel olarak Kuzey Anadolu Fayı'nın etkisindedir. Batıya doğru bir sıkışma sonucu kuzey-güney doğrultulu bindirmeler ve doğu-batı doğrultulu normal faylarla, kuzey-güney yönünde açılmaya başlamıştır. Diğer bir ifadeyle doğu-batı yönlü sıkışma kuzey-güney yönlü gerilme ile karşılanmaya başlanmıştır. Bölgede, yerel küçük fayların yanında, Kuzey Anadolu Fayı ile ilişkili gelişen büyük ölçekli faylar, genç birimlerin depolanmasını denetlemiştir. Bu nedenle Bursa ovası, Neojen birimleri ve Alüvyonla örtülmüş bir tektonik çöküntü alanıdır. Dolayısı ile Bursa ovası içinde, Neojen ve Alüvyon birimlerin altında yer alan kayaçlarda fay oluşumları beklenmelidir. {C}{C Bölgede genel olarak İnönü-Eskişehir Fay Zonu ve onun güney-güneybatısında kalan birkaç fay dışındaki faylar, Kuzey Anadolu Fay Sisteminin batı uzantısını oluşturur ve bunlar Marmara bölgesinin depremselliğine kaynaklık eder. Bu fay ve fay zonlarından önemli olanları doğudan batıya doğru Abant-Dokurcun Alt Fay Zonu, Karapürçek Alt Fay Zonu, Sapanca Alt Fay Zonu, Yalova Fayı, Güney Marmara Fayı, Karadere-Kaynaşlı-Mengen Alt Fay Zonu, Arifiye Fayı, Acısu Fayı, Orta Marmara Fayı, Hendek-Yığılca Alt Fay Zonu, Kuzey Marmara Fayı, Saros-Ganos Alt Fay Zonu, Geyve-İznik Alt Fay Zonu, Bardakçılar-Saraycık-Edincik Alt Fay Zonu, Ezine-Bayramiç-Biga Alt Fay Zonu, Bursa Fayı, Uluabat Fay Takımı, Mustafakemalpaşa Alt Fay Zonu, Yenice-Gönen Alt Fay Zonu, Altınoluk Fay Zonu, Kütahya Fay Zonu, Mihalıççık Fayı ve İnönü-Eskişehir Fay Zonu'dur. Depremsellik açısından bakıldığında Bursa ve çevresini birinci derecede etkileyecek bir depreme kaynak olabilecek en önemli fay Bursa Fayı'dır. Bu fay, hem Bursa bölgesinin merkezinde hem de doğrultu atımlı bir fay olması nedeniyle Bursa ve yakın çevresi için önem kazanmaktadır. {C}{C Bu fayın Bursa'nın depremselliğine etkileri aşağıda özetlenmiştir. Bursa ve çevresinin fay hatları Şekil 3'te gösterilmiştir. {C}{C Şekil 3: Marmara Bölgesi Tektonik Haritası

1.2.2. DEPREMSELLİK[]

{C}{C Deprem Araştırma Merkezi tarafından hazırlanan Türkiye Deprem Haritası'na göre, Marmara çevresinde aktif fayların bulunması nedeniyle, Bursa 1. Derece deprem kuşağı içinde yer almaktadır. Bölgenin deprem haritası Şekil 4'te verilmiştir.

Bursa ilinde en büyük doğal felaket tehlikesi depremdir. Bursa ovası genel olarak Kuzey Anadolu Fayı'nın etkisi altındadır. Batıya doğru sıkışma sonucu kuzey-güney doğrultulu normal faylarla kuzey güney yönünde açılmaya başlamıştır. Diğer bir ifade ile doğu-batı yönlü sıkışma, kuzey-güney yönlü gerilme ile karşılanmaya başlanmıştır. Bursa ilinde yerel küçük fayların yanında, Kuzey Anadolu Fayı ile ilişkili gelişen büyük ölçekli faylar, genç birimlerin depolanmasını denetlemiştir. Bursa ovası Neojen birimleri ve alüvyon birimlerinin altında yer alan kayaçlarda fay oluşumları beklenmelidir.


Depreme kaynak olabilecek en önemli fay Bursa Fayı'dır. Bursa Fayı; doğuda Derekızık' Burhaniye köyleri ile batıda Uluabat gölü arasında uzanan, D-B gidişli, yaklaşık 45 km. uzunluğunda, sağ yanal ve doğrultu atımlı bir faydır. Bursa Fayı, Uluabat ve Mustafakemalpaşa Alt Fay Zonları ile birlikte, Kuzey Anadolu Fay Sisteminin Marmara bölgesindeki en güney segmentlerini oluşturur. Bursa Fayı, Uludağ Yükseliminin (2245 m.) kuzey eteğinden geçer, yer yer Triyas-Permiyen yaşlı metamorfitleri, Jura yaşlı karbonatları ve Miyosen yaşlı akarsu-göl tortullarını keser ve bunları Kuvaterner yaşlı alüvyonlarla tektonik dokanağa getirir. Genelde fayın kuzey bloğu, güney bloğuna oranla 2 km. kadar düşmüş olup, bu durum, Bursa fayının, önemli miktarda normal bileşeni olduğunu gösterir. Fay sarplığını kuzeye doğru akarak kat eden ve yataklarını derine kazmış olan dereler (Nilüfer çayı gibi), bu derelerin ağzında birikmiş ve gelişimini sürdüren, faya koşut dizilimli kalın (150-200 m.) alüvyon yelpazeleri, sıcaksu kaynakları, traverten oluşumları ve ötelenmiş dereler Bursa fayının varlığını ve jeolojik olarak aktif olduğunu belirler. Şekil 4: Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası 1.3. İKLİM Bursa iklimi Akdeniz ile Karadeniz arasında bir geçiş niteliği göstermektedir. Kışların çok sert geçmediği ilde yaz dönemlerinde şiddetli bir kuraklık görülmemektedir. En çok yağış, kış ve ilkbahar aylarında olmaktadır. Merkez ilçenin yıllık sıcaklık ortalaması 14,4 0C'dir. İl merkezinde sıcaklık yılda 60,5 gün 30 0C üstüne çıkmakta, ortalama 33,6 gün ise 0 0C'nin altına düşmektedir.

2. BURSA'NIN TARİHİ[]

Bursa ve çevresi, çok eski yıllardan bu yana büyük kültürlerin beşiği olmuştur. Bulunduğu alan ve Asya ile Avrupa arasındaki bir bölgede olması nedeniyle hem Asya, hem de Avrupa kültüründen etkilenen Bursa'da Hitit, Lidya, Frigya, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı kültürleri izler bırakmıştır.


Tarih içinde, Bithynia ve Mysia bölgeleri içinde kalan kentin çevresinde Nikaia / Nicea (İznik), Cius / Kius (Gemlik), Apameia (Mudanya), Apollonia (Gölyazı), Miletapolis (Mustafakemalpaşa), Kalchedon (Kadıköy), Nicomedia (İzmit), Antiocheia (Yalova) şehirleri yer almaktaydı. Antik yazar Strabon; Bithynia sınırlarının doğuda Sangarios (Sakarya) nehri boyunca, kuzeyde Byzantion (İstanbul) ve Kalchedon (Kadıköy), batıda Parapontis (Marmara denizi), güneyde Mysia ve Hellepontus Phrygiri'ası ile sınırlandığını belirtmektedir. {C}{C Bursa'nın tarihi geçmişi Neolitik (M.Ö. 8000-5000-Cilalı Taş Devri), Kalkolitik (M.Ö. 5500-3000-Bakır-Taş Devri) dönemlere kadar inmektedir. İznik gölü çevresinde Tepecik, Söğücek ve Mekece yörelerinde Neolitik, Sölöz'de Kalkolitik Çağa, Orhangazi, Ilıpınar'da Neolitik ve Kalkolitik Çağlara, İnegöl şehir merkezinde "İnegöl Höyüğünde" Troia I-Tunç Çağı (M.Ö. 3000-2500) ile Çağdaş yerleşimlere rastlanılmıştır. İznik, İnegöl ve Yenişehir ovalarında yapılan yüzey araştırmalarında ise tarihinin Eski Tunç çağına kadar indiği tespit edilmiştir. M.Ö. 1700-1200 tarihleri arasında Anadolu'da Hitit hakimiyeti görülür. M.Ö.1200'lerde Trakya üzerinden Anadolu'ya gelen göçler neticesinde yıkılan Hitit imparatorluğu M.Ö. 9-6. Yüzyılları arasında Anadolu'nun Güney ve Güneydoğu bölgelerinde çeşitli Geç Hitit Beylikleri adı altında yaşamlarını sürdürmüşlerdir. Hitit'lerin Bithynia ve Mysia bölgelerine kadar yayıldıkları düşünülmektedir. Hitit devletinin yıkılması ile Batı Anadolu'da Frig (M.Ö. 750-546/300) hakimiyeti görülür. Aynı tarihlerde Doğu Anadolu bölgesinde maden ticaretini elinde tutan Urartu'lar yaşamaktaydı. Trakya üzerinden Anadolu'ya giren Frigler önce Marmara denizinin güney ve güney doğusunda yerleşmişlerdir. Bursa ve çevresinin de Frigler tarafından iskan edildiği varsayılmaktadır. Frigler, Trakya üzerinden gelen yoğun göç dalgaları sonucu Orta Anadolu'ya kayarak Gordion'u başkent yaparlar. Batı Anadolu'da ise Lidya (M.Ö. 700-300) uygarlığı varlığını sürdürmekteydi. Lidya krallığını yıkan Persler (M.Ö. 545-333), bütün Anadolu'ya yayılarak Bursa ve çevresine de hakim olurlar. Bu dönemde Daskyleion (Bandırma-Ergili)'da Pers Satraplığı bulunmaktaydı. Persler'in Anadolu'daki ikiyüzyıllık hakimiyeti Büyük İskender'in M.Ö. 333'de Pers kralı Darius'u yenmesine kadar devam etmiştir. Persler'in baskısı Batı Anadolu şehirlerinin ayaklanmasına neden olmuştur. Bu ayaklanma içinde Bithynia bölgesi şehirleri de yer almaktaydı. Bithynia bölgesi halkı M.Ö. VII yüzyılda Trakya'dan göç eden Bityn ve Tyni kavimlerinin bu bölgeye yerleşmesi ile meydana gelmiştir. Bithynia bölgesi kral I. Nikomedes (M.Ö. 279-250) zamanında en saygın krallık haline gelmiştir. Krallık IV. Nikomedes döneminde M.Ö. 74 tarihinde Roma imparatorluğuna bağlanmıştır. Bursa ve civarı önceleri Bithynia olarak anılmaktaydı. Bithynia'nın en eski halkı Bebryk, Migdones ve Mariandini'lerdi. Avrupa'dan gelen Bithyn'ler adlarını tarihten sildikleri Bebryk'lerin yerine yerleşmişlerdir. Bugün Anadolu' nun en eski halkının M.Ö. VII yüzyılda göç eden Bithynia'lılar olduğu kabul görmüştür. Sonra da Mysia'lılar gelmiştir. Adını Bithynia kralı 1. Prusias'dan alan Bursa ve çevresi çok eski çağlardan beri yerleşimlere sahne olmuştur. 1942 yılında Alman Arkeologlarca İnegöl höyüğünde gerçekleştirilen kazılarda höyüğün; en alt tabakalarındaki buluntuların Troya I, daha üst tabakalarındaki buluntuların ise Bozüyük ve Demircihöyük ile çağdaş olabileceği ortaya çıkmıştır. 1948'de İznik gölünün kuzeyinde yapılan yüzey araştırmalarında taş devirlerinde kurulduğu anlaşılan bazı höyükler saptanmıştır. 1955'de yapılan bir başka araştırmada pretohistorik (yazılı tarih öncesine geçiş dönemi) kalkolitik (bakır-taş çağı) buluntularına rastlanmıştır. Aynı yörede son kalkolitik ve erken Tunç Çağı'nın preklasik Lydia çanak çömlekleri elde edilmiştir. Orhangazi ilçesi yakınlarındaki Ilıpınar höyüğünde 1986 yılından bu yana yapılan kazı çalışmalarında üst üste altı-yedi yerleşim alanı saptanırken, bu höyüğün yakınlarındaki Hacılartepe höyüğünün taş devrinden kalma bir yerleşim alanı olduğu belirlenmiştir. M.Ö. V. Yüzyılda yazılan Herodot tarihinde Kius/Gemlik, Bursa ve çevresinde var olan ve Argonotların kolonisi olan tek kenttir. Kius/Gemlik'in kuruluşu M.Ö. XII yüzyıla kadar çıkar. Apemea/Mudanya kentinin ise M.Ö. X. yüzyılda kurulduğu sanılmaktadır. Uluabat gölü üzerindeki Apollonia/Gölyazı yerleşiminin de M.Ö. VI. yüzyıldan önce kurulduğu sanılmaktadır. {C}{C Krezus/Kroisos (M.Ö. 561-546) tarafından Lidyalıların egemenliğine sokulan Bursa bölgesi daha sonra bir süre Pers/İran egemenliğine girmiş ve bu savaşlar sırasında tahrip olmuştur. Kadıköy' de kurulan Chalchedon Cumhuriyeti, Bursa ve civarını saldırılarla tahrip etmiştir. Dedaldes, İranlılara karşı savaşarak bir bakıma bağımsız bir Bithynia Devleti kurmuştur. Dedaldes'in oğlu Boritas ve onun oğlu Bas/Byas (M.Ö. 378-328) Bithynia krallığının ilk kralı sayılmaktadır. {C}{C M.Ö. III. Yüzyılda Mudanya'da Myrleia/Apameia kenti, M.Ö. II. Yüzyılda Mustafakemalpaşa yakınlarındaki Melde tepesinde antik Miletopolis kenti, 356 yılında Orhangazi'de Basilinopolis kenti kurulmuştur. Tüm bu antik kentlerin dışında, İznik gölünün güneyinde bugünkü Sölöz köyünde Pythopolis, Yenişehir' de Otroia, Orhaneli' de Adriani, Karacabey' de Kremastis, Eşkel'de Dasklium, Çekirge' de Plai, Kurşunlu'da Brillos gibi ikinci derece önemde olan yerleşimler de vardır. Bölgenin bir diğer önemli kenti de Nicea/İznik' tir. M.Ö. V. Yüzyıldan önce kurulan ve Helikore adını taşıyan İznik, M.Ö. 316 yılın da işgal edilip Yunan kolonisi olmuştur. M.Ö. I. yüzyılda yaşayan Strabon'un ünlü coğrafyasında Bursa kenti ile ilgili en eski bilgi şu şekilde yer alır; "Prusa, 'Mysia Olympos'u eteklerinde kurulmuş ve iyi yönetilen bir kenttir. Frigyalılar ve Mysialılar ile sınır komşusu olan bu kent, Kroisos'a karşı savaşan Prusias tarafından kurulmuştur". V.yüzyılda yaşamış Yunan coğrafyacısı Bizantion'lu Etien'e göre de Bursa; Cyrus ile çağdaşı olan kral Prusias döneminde kurulmuştur. Bursa, Bithynia kralı I. Prusias (M.Ö. 232-192) döneminde kent statüsüne yükseltilip çevresi surlarla çevrilmiştir. Roma ile yaptığı savaşı kaybeden Kartaca Kralı Hannibal, askerleriyle birlikte sığındığı I. Prusias tarafından büyük itibar görmüş ve krala minnettarlığının belirtisi olarak M.Ö. 185' de Bursa kentini kurmuş, bu nedenle de kente Prusa adı verilmiştir. Bursa'nın kuruluşuyla ilgili bu en eski bilgi M.Ö. II.-III. yüzyılda yaşamış Plinius'a aittir. Ancak, yöreye ait kesin bilgiler M.Ö. 700'lere dayanmaktadır. Homeros bölgeden Mysia olarak söz etmektedir. Günümüzde ise Bursa yöresinde Mysia yerleşmelerini anımsatan iki yerleşim bulunmaktadır: Misi (Gümüştepe) ve Misebolu (Aydınpınar). {C}{C Prusia adı zamanla Prusa, sonra da Bursa'ya dönüşmüştür. Bithynia Krallığı ile Bergama Krallığı arasındaki savaşlar neticesinde zayıflayan Krallık, M.Ö. 74'te Roma İmparatorluğu tarafından gönderilen Proconsul'lerce (Eyalet Valisi) yönetilen bir Asya Eyaleti haline gelmiştir.

Bursa M.S. 385-1326 yılları arasında ise Bizans dönemini yaşamıştır. M.S. 555'lerde bölgede ipek üretimine başlanmış ve doğal sıcak suları nedeniyle küçük bir kaplıca kenti kurulmuştur.


2.1. PRUSA'DAN BURSA'YA {C}{C Türkler bölgeye ilk kez 1071 yılından sonra gelmişlerdir. İznik 1081-1097 yıllarında Anadolu Selçuklu Devletinin başkentliğini yapmıştır. 1097 yılındaki haçlı savaşları sonucunda İznik haçlıların eline geçti. 1204 yılında Theodor Laskaris' in kurduğu İznik Bizans İmparatorluğu 1261 yılına kadar varlığını sürdürdü. Prusa (Bursa) 1204-1261 yılları arasında Nicaea'ya (İznik) bağlı, genelde kale içinde kalmış ve fazla büyüyememiştir. XII. Yüzyılda Bizanslıların Bursa ve civarına çok sayıda Sırp ve Bulgar'ı iskân ettiği bilinmektedir. {C}{C Selçuk İmparatorluğu'nun zayıflayıp dağılmaya başlamasıyla kurulan Anadolu Beylikleri içinde zamanla gelişen Osmanlı Beyliği çevredeki Tekfurların topraklarını alarak güçlenmiştir. Osmanlılar Bursa'ya geldiklerinde, Bursa ve çevresinde çok değişik etnik gruplardan Ortodoks Hıristiyanları bulmuştu. {C}{C Bursa 1307 yılında Osman Bey tarafından kuşatılmış, uzun süren kuşatmadan sonra 6 Nisan 1326'da Osman Bey'in oğlu Orhan Bey'in kenti teslim alması ile Bizans devri kapanmış, Osmanlı devri başlamıştır.


2.2. OSMANLI DÖNEMİ VE İLKLER ŞEHRİ BURSA {C}{C Osmanlılar Bursa'yı aldıklarında kent sadece hisar içinden ibarettir. Fetih sırasında uzun süren kuşatmalar esnasında Bursa çevresinde mahalleler kurulmuş, Orhan Gazi, adına bir külliye yaptırmıştır. Surlar dışında mevcut yerleşmeye yakın, hâkim noktalarda cami, hamam, imarethane, darüşşifa, medrese gibi kamu yapıları inşa edilerek bu külliyelerin çevrelerinde konut alanları yaratılmış ve böylece bir yerleşme geleneği başlamıştır. {C}{C Bursa'da yapılan anıtlar içinde en büyük payı cami ve mescitler oluşturur. II. Murat da dahil olmak üzere ilk Osmanlı Sultanlarının eserlerinin büyük çoğunluğu Bursa'da yapılmıştır. Bu nedenle Osmanlıların ilk devirlerine özgü mescit ve cami yapımı Bursa'da gelişmiştir. Kanatlı veya "Ters T" planlı camiler olarak adlandırılan bu yapılar, adeta Bursa ile özdeşleşmiştir. {C}{C Orhan Gazi'nin şehrin doğusuna yaptırdığı külliyeye karşın Sultan I. Murat, Çekirge'de yaptırdığı külliye ile şehrin batıya gelişimini hedeflemiştir. Kentin ana merkezini Ulucami ve Kapalıçarşı belirler. Bu bölgenin özelliği günümüze kadar değişmeden gelmiştir. Bursa'daki mescit ve camiler, sadece ibadet için değil, mahallenin birer meclis binası olarak da kullanılmıştır. Yeşil caminin XIV. yüzyılda hükümet binası olarak kullanıldığı bilinmektedir. {C}{C Osmanlı İmparatorluğunun ilk 200 yıllık döneminde diğer kentlere göre Bursa, büyük gelişmeler göstermiş, bir çok mimari yapı ile süslenmiş, devrinin tanınmış medreseleri ile bilim aleminin merkezi olmuş, canlı bir ticaret şehridir. Osman Gazi zamanında 11, Orhan Gazi zamanında 130, l. Murad döneminde 66 ve Yıldırım Bayezid döneminde 111 anıt yapı yapılmıştır. Yapılan bu anıtların da 140'ı cami veya mescit, 30'u medrese, 7'si okul, 5'i han, 2' si kervansaray, 45'i hamam, 27' si türbe, 3'ü köprü, 5'i kale, 17'si imaret, 6'sı saray, 24'ü zaviyedir. Bu dönemdeki anıtların çok büyük bölümü de Bursa ve ilçelerinde yapılmıştır ve büyük çoğunluğu dinsel yapıtlardır. {C}{C 1390 yılında Yıldırım Bayezid tarafından yaptırılan ve Osmanlı Devletinin ilk hastanesi olarak kabul edilen Yıldırım Darüşşifası, 1399 yılında Yıldırım Bayezid tarafından yaptırılan, Evliya Çelebi'ye göre Bursa'nın Ayasofya'sı olan 20 kubbeli Ulucami, 1421 yılında Çelebi Sultan Mehmet tarafından yaptırılan ve Bursa'nın en değerli anıtsal yapısı olan Yeşil Türbe, 1425 yılında Sultan II. Murat tarafından yaptırılan "Bursa kemerli" ve "Ters T" planlı Muradiye Camii, XV. yüzyılın başında Yıldırım Bayezid'in kızı ve Emirsultan' ın eşi Hundi Fatma Hatun tarafından yaptırılan, Bursa camileri içerisinde en geniş ve en güzel avlusu olan Emirsultan Camii, Bursa'nın mekânsal gelişimini etkileyen ve geçmişi günümüze taşıyan sanat eserleridir.

1900'lü yıllarda Bursa'da 253 türbe belirlenirken; bugün 45'i türbe, 19'u yapısız toplam 64 kadar türbe ayakta kalabilmiştir. Bursa tarih boyunca önemli bir ticaret kenti idi. Han ve bedestenler birer ticaret merkezi görevi üstlenirlerdi. Çin'in, Orta Asya' nın ve İran'ın ham ipeğini, baharatını, cam ve porselenlerini, sanatını batıya taşıyan kervanlar, hanlar bölgesinde konaklayıp, mal bırakır ve Bursa ipeklisini yükleyerek dönerlerdi. {C}{C Floransa, Venedik ve Lofça ile birlikte dünyadaki 4 çarşı köprüden biri olan ve üzerinde 30 dükkânın bulunduğu Irgandı köprüsü, 1442 yılında yapılmıştır. Bursa' da yapılan 25 kadar handan bugün 13 tanesi ayakta kalabilmiştir. {C}{C Bursa, 1453'te İstanbul'un fethine değin Osmanlı'nın kuruluş dönemindeki başkent konumunu korumuş ve sürekli gelişmiştir. Ancak Edirne'nin Murat Hüdavendigar zamanında başkent olması ve Osmanlı Ordusu'nun Rumeli'ye geçerek tutunmasından sonra; Bursa ümeranın ve Türkmen akıncılarının gaza üssü olmaktan uzaklaşmış, giderek önemini yitirmeye başlamıştır. Bununla beraber, gerek ekonomik gelişmesi, gerekse Anadolu seferleri için zorunlu bir merkez üs niteliğini koruması açısından geleneksel başkent sayılma konumunu sürdürmüştür. {C}{C İstanbul'un fethi ile Bursa Marmara Bölgesi'nde çarşı, pazar ve hanları ile önemli bir ticaret merkezi; medreseleri ile kültür şehri olarak önemini devam ettirmiştir. {C}{C Osmanlı Dönemi Bursa'sı kaplıcalar açısından da zengin bir kenttir. Kaplıcalarla ilgili en erken bilgi M.S. 82 yılına kadar iner. Bursa hamamlarının Türklerden önce Romalılarca yapıldığı yazılı belgelerde yer almaktadır. 1927 yılında Bursa'da 50 hamam varken, günümüzde ancak 37 tarihi hamam ayakta kalabilmiştir.

1839'da Bursa, Hüdavendigar Vilayeti'nin merkezi olurken Bilecik, Kütahya, Karesi (Balıkesir), Karahisar (Afyon) ise bağlı sancaklardır.

{C}{C 2.3. CUMHURİYET DÖNEMİNDE BURSA {C}{C 8 Temmuz 1920'de Bursa'nın Yunanlılar tarafından işgalinden sonra, 11 Eylül 1922'de yeniden Türk egemenliğine geçmiştir. 29 Ekim 1923'te ilan edilen Cumhuriyet ile birlikte Bursa şehri kültür, sanayi ve tarım merkezi olarak gelişmesini sürdürmüştür. {C}{C Cumhuriyet dönemiyle birlikte planlama çalışmalarına başlanan şehirde, 1960'lı yıllardan itibaren sanayinin önemi artmış, kentin nüfus ve kentsel gelişimi hızlı bir değişime uğramıştır. Coğrafi konumu, tarımsal, ticari ve sanayi potansiyelinin yüksek oluşu kentin çekiciliğini her dönem korumasını sağlamaktadır.


Hızlı sanayileşme, göç ve nüfus artışı beraberinde çevre kirliliği, kaçak yapılaşma, işsizlik, suç oranının artması gibi dünyanın büyük metropollerine özgü birçok kentsel sorunu da doğurmuştur. Bu sorunlarla mücadele etmek için 1990'larda başlayan bir hareketle yerel, ulusal ve uluslararası kaynaklardan yararlanarak içme suyu, kanalizasyon, ulaşım, eğitim, çevre kirliliği, güvenlik, sağlık ve istihdam gibi konularda önemli adımlar atılmaya başlanmıştır. Sivil toplum örgütleri, özel sektör, üniversite ve vatandaşların giderek artan duyarlığına cevap verebilmek için yeni parklar, binalar, kültür merkezleri, çevresel yatırımlar ve kentsel düzenlemeler yapılmaktadır.


1 Ekim 1925' te temeli atılan Bursa Dokumacılık Fabrikası (İpekiş) 1927 yılında hizmete açılmıştır. İpekiş, Kültürpark'ın bitişiğinde 32 dönüm arazi içinde, tarihi binalarıyla müze gibi bir kuruluştur. Bursa yöresinde koza üretiminin ve ipekböcekçiliğinin teşviki amacıyla Mustafa Kemal Atatürk'ün talimatıyla İş Bankası tarafından yaptırılmıştır. 1940'larda Yün-iş ile birleşen İpekiş, 1991'de özelleştirilmiştir. Tarman Grup adlı özel sermaye grubu tarafından işletilmektedir. {C}{C 1933 - 1937 yılları arasında uygulanan 1. Beş Yıllık Sanayi Planı'nda tekstil, kendir-kesen, demir-çelik, porselen-çini, klor, suni ipek, selüloz ve kağıt tesisleri, şeker, süngercilik ve gül sanayileri gibi alanlar yer almıştır. Bu kapsamda, 1938 yılında Bursa Merinos Fabrikası ve Gemlik Sunğipek Fabrikası kurulmuştur. {C}{C Sümerbank Merinos Yünlü Sanayi Dokuma Fabrikası, Türk ekonomi tarihinin simgelerinden birisi haline gelmiş tekstil fabrikasıdır. İsmet İnönü tarafından 28 Kasım 1935'te temeli atılan fabrika 2 Şubat 1938 günü Atatürk tarafından işletmeye açılmış ve Türk sanayisinin en büyük fabrikalarından birisi olmuştur. Ülke tekstilinde Sümerbank iplik üniversitesi olarak tanımlanırken, Merinos'a da Yünlü Fakültesi yakıştırması yapılmıştır. Kapatılana kadar Türk Silahlı Kuvvetleri için giysi üretimi yapmaya devam eden Merinos, 2004 yılında Özelleştirme Yüksek Kurulu tarafından kapatılmıştır. 2004 yılında fabrikanın arazisi ve üzerindeki gayri menkuller ücretsiz olarak Bursa Büyükşehir Belediyesi'ne tahsis edilmiştir.

Günümüzde Merinos Kentsel Dönüşüm Projesi adı verilen bir projeyle Merinos tesislerini yeniden kente kazandırmak için çalışmalar sürmektedir. Proje, açık arazinin Merinos Kültür Parkı adıyla yeşil saha olarak düzenlenmesini; Atatürk Kongre ve Kültür Merkezi adıyla İstanbul Lütfü Kırdar Kongre Sarayı'ndan daha büyük bir kongre merkezi inşasını; bölgede Ulusal Tekstil Müzesi, Modern Sanat Müzesi ve Spor Müzesi oluşturulmasını içeriyor. Projeye göre Merinos Tesisleri'nin müdür evi, iplik işletmesi, tabldot salonu, su kulesi, soğutma kulesi, puantörlük yapıları korunacak. {C}{C 1935 yılında Gemlik'te temeli atılan ve 1938 yılında hizmete açılan Sunğipek Viskon ve Selefon Fabrikası, zamanla teknolojinin eskimesi sonucu üretimini durdurmuş, 1997 yılında özelleştirme kapsamında Sümer Holding bünyesinde satışa sunulmuş, 1998'de Tekel'e devredilmiştir. 2002 yılında da, 293 dönümlük araszisi Uludağ Üniversitesi'ne devredilmiştir. 2006 yılında, Asım Kocabıyık Kültür Eğitim Vakfı'nın katkılarıyla Gemlik Asım Kocabıyık Meslek Yüksekokulu olarak faaliyet göstermeye başlamıştır.

Cumhuriyet döneminde ulaşım ağı da yaygınlaştırılmış, yabancı şirketilerin yönetiminde bulunan demiryolları devletleştirilmiş ve yeni demiryolları yapılmıştır. Bu kapsamda, 1931 yılında Mudanya -Bursa hattı, satınalma yolu ile devletleştirilmiştir.

{C}{C 3. NÜFUS VE DEMOGRAFİK ÖZELLİKLER {C}{C Bursa ilinin 2000 genel nüfus sayımına göre nüfusu 2.125.140 kişi, yıllık nüfus artış hızı %28,6'dır. Bu artış hızı ile Bursa nüfusunun 2010 yılında 2.804.332 olacağı tahmin edilmektedir. Nüfusun 1.630.940'ı şehirde (il ve ilçe merkezlerinde), 494.200'ü köylerde yaşamaktadır. 1975 yılından itibaren şehir nüfusu köy nüfusundan önde gitmektedir. Bursa'nın şehir nüfusunun, yıllık nüfus artışı, Türkiye'nin şehir nüfusunun yıllık artış hızından %26,81 büyüktür. Bursa nüfusunun artışındaki en büyük neden göçtür. Bursa en fazla göçü yurt dışında Bulgaristan'dan, yurt içinde ise Erzurum'dan almaktadır. Bir kilometrekareye düşen kişi sayısı olan nüfus yoğunluğu Bursa genelinde 204'dür. Bursa'nın nüfusu Türkiye genelinde olduğu gibi gençtir. Nüfusun %53,7'sini 0-29 yaş grubu oluşturmaktadır. İlde ortalama hane halkı büyüklüğü 3,9'dur. Toplam yaş bağımlılık oranı %47,6 ile Türkiye yaş bağımlılık oranından %55,10 daha küçüktür.


3.1. İLÇELERE GÖRE NÜFUS[]

{C}{C 4. SOSYO - EKONOMİK YAPI {C}{C Bursa, ekonomik yönüyle, Türk ekonomisinin geliştirilmesi ve ona yeni ivmeler kazandırılmasında aktif ve yönlendirici bir gücü temsil etmektedir. Ülke ve bölge ekonomisinin gelişmesine, ihracat yönüyle döviz girdisi sağlanmasına ve sanayi altyapısının güçlenmesine sağladığı katkılarla Bursa, ekonomik açıdan büyük bir dinamizm sergilemektedir. {C}{C Bursa'nın coğrafi konumu da, Bursa sanayisi için önemli bir avantajdır. Bursa, konumu itibariyle Anadolu yarımadasının batıya çıkış ve batının Anadolu'ya giriş kapısı konumundadır. {C}{C Bursa, ülke ekonomisine sağladığı katma değer açısından İstanbul, Kocaeli ve İzmir'den sonra 4. sırada yer almaktadır. İmalat sanayiinde ise Türkiye katma değerinin (GSMH'dan aldığı pay) % 8-9'unu tek başına sağlamaktadır. {C}{C 2003 yılı illerin ve bölgelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması araştırması sonuçlarına göre ; sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyi itibariyle Bursa, İstanbul, Ankara, ve İzmir'den sonra 4. sırada yer almaktadır. {C}{C Bursa, Türkiye' nin hem nüfus sıralamasına göre hem de ekonomik yapıya göre de 4. büyük ilidir. Bursa okur-yazar nüfus açısından ise İstanbul ve Ankara'nın ardından 3. sırada bulunuyor.

4.1. TARIM {C}{C Bursa'nın toprağı çok bereketli olup, iklimi (sıcaklık, nem ve yağış) tarıma çok müsaittir. Tarım ürünleri çok çeşitli ve boldur. Bazı meyve ve sebze ürünlerinde Bursa birinci sırada yer alır. Arazinin % 44'ü tarladır. Tarım ürünlerinin başlıcaları; buğday, arpa, mısır, yulaf ve pirinç gibi tahıllardır. Bütün bunların senelik istihsali 500.000 tona yaklaşır. 20.000 tona yakın fasulye, bakla, bezelye ve çiğ baklagiller, tütün, pamuk, ayçiçeği, susam ve anason yetişir. {C}{C Türkiye'nin en çok ve kaliteli sebzesi Bursa'da üretilir. Bunlardan domates birinci sırayı alırken, soğan ikinci sıradadır. Patates, hıyar, pırasa, lahana, taze fasulye, patlıcan, biber, enginar ve ıspanak üretimi 250.000 tona yaklaşır. Bursa meyvecilikte çok ileridir. Sulu şeftalisi, kestane, üzüm, elma, armut, çilek, vişne, kiraz, kayısı, erik, muşmula, kızılcık, ceviz, kavun, karpuz ve her çeşit meyve yetişir. Türkiye'de, çileğin % 80'i, şeftalinin % 40'ı Bursa'da yetişir. 25.000 hektara yaklaşan bağlarda yetişen razzaki ve müşküle üzümü de dış ülkelere ihraç edilir. Gemlik, Mudanya ve Orhangazi ilçelerinin zeytinleri sofralık, lezzetli zeytinlerdir. {C}{C Bursa'da modern tarım aletleri, suni gübreleme, sulama ve ilaçlama en ileri seviyededir. İpek böcekçiliği, Osmanlı devrinde çok yaygındı. Suni ipek çıkınca koza üretimi azalmıştır. Senede 600 tona yakın koza üretilmektedir. Dünyanın en verimli kestane alanları Bursa yamaçlarındadır. Bursa ile Sarıalan'a kadar uzanan kestane kuşağı ilmen dünyanın kestane kuşağıdır.

Son yıllarda ilimizde özellikle Bursa Ovasında tarımsal üretimi kısıtlayan sorunlara ek olarak, en az erozyon sorunu kadar önemli, gizli ya da sinsi erozyon diye adlandırabileceğimiz, hızlı sanayileşme ve nüfus artışına bağlı kentleşme nedeniyle verimli tarım topraklarının kaybı ve doğal dengenin bozulması sorunu da ortaya çıkmıştır.

==={C}{C 4.2. HAYVANCILIK===

{C}{C Bursa'da hayvancılık oldukça ileridir. Mera ve çayırlar hayvancılığa müsaittir. Başta koyun olmak üzere kıl keçisi ve sığır beslenir. 32.000 arı kovanı ve lezzetli balı vardır. Karacabey-Mustafakemalpaşa arasında bulunan Karacabey Harası, Türkiye'nin en büyük harasıdır. Arazisi 100.000 dekarın üzerindedir. Osmanlı devrinde sarayın et, süt, krema, yağ ve buna benzer ihtiyacı için "Çiftli-Kat-ı Hümayun" olarak kullanılmıştır. Bu araziyi Köse Mihail, kızının çeyizi olarak Orhan Gazi'ye hediye etmiştir. 1924'ten sonra hayvancılığın ıslahı için burada damızlık at, koyun, sığır ve tavuk yetiştirilmeye başlanmıştır. Bunların bir kısmı köylüye satılır. Mustafakemalpaşa'nın Ayazköy ve İncilipınar meraları ıslah edilmiştir.

Bursa'da hayvan potansiyeli arttırmaya yönelik ıslah çalışmalarının yaygınlaştırılması amacıyla çiftçiler bilinçlendirilmeli ve damızlık yetiştiricilerinin işlevleri arttırılmalıdır. Bu amaçla ilimizde 70.000 baş civarında hayvanın verimi, kayıt altına alınmıştır. Bu kayıtlar gelecekteki üstün verimli damızlıkların, veri tabanını oluşturacağından çalışmalar devam etmektedir.

{C}{C 4.3. ORMANCILIK {C}{C İlimizin genel alanı 1.081.954 hektardır. Bu alanın 490.325 hektarı (% 45,3) ormanlık alan olup geri kalan 591.629 hektarı ise (% 54,7) açıklık alandır. Bursa İli Orman Bölge Müdürlüğü'nün 2005 yılı verilerine göre ormanların genel durumu Tablo 19'da verilmiştir. {C}{C Tablo 19: Bursa İli Orman Envanteri

  • İlimiz Orman Alanı

490.325 Ha.

  • Koru Orman Alanı

352.464 Ha. (% 71,9)

  • Normal Koru Orman Alanı

238.096,5 Ha.

  • Bozuk Koru Orman Alanı

114.367,5 Ha.

  • Baltalık Orman Alanı

137.861 Ha. (%28,1)

  • Normal Baltalık Orman Alanı

61.840 Ha.

  • Bozuk Baltalık Orman Alanı

76.021 Ha.

  • Toplam Verimli Orman

299.936,5 Ha.

  • Toplam Bozuk Orman

190.388,5 Ha.

  • Açıklık Alan

591.629 Ha.

  • İbreli Orman Serveti

19.088.893 m3 (% 54)

  • Yapraklı Orman Serveti

16.571.419 m3 (% 46)

  • Toplam Ağaç Serveti

35.660.312 m3

  • Baltalık Orman Serveti

6.125.433 Ster {C}{C İlimiz ormanlarının ekolojik yapısını üç bölüm halinde inceleyebiliriz. {C}{C a) Kuru Orman (Maki-Kızılçam) Bölümü: Özellikle dağların güneye bakan yamaçlarının eteklerinde, tektonik kökenli oluklarda ve vadilerin taban kesimlerinde yer alır. Yağış miktarı topraktaki karbonatları yıkamaya yetmediği için genellikle kireçli ve hafif alkalen reaksiyon gösteren topraklardan oluşur. Gemlik Körfezi kıyıları ve İznik gölünün kuzey kıyıları ile Samanlı dağlarının kuzey etekleri maki florası için, Orhaneli, Mustafakemalpaşa ve Karacabey mıntıkaları da kızılçam türü için en iyi yetişme ortamıdır. {C}{C b) Nemli Orman Bölümü: Bu bölüm dağların kuzeye bakan yamaçları boyunca yer alır. Yağış fazladır. Kırmızımsı-Sarımsı asit reaksiyon gösteren topraklar yoğundur. Özellikle kışın yaprağını döken geniş yapraklı ormanlar (kayın, kestane, ıhlamur, meşe) ile iğne yapraklı (göknar) ormanlarını bu bölümde sayabiliriz. İznik gölünün güneyindeki Katırlı Avdan dağları, Uludağ ve Samanlı dağlarının kuzey etekleri bu bölümde yer alır. {C}{C c) Yarı Nemli Orman (Meşe-Karaçam) Bölümü: Samanlı dağları ile Uludağ güney bölümü bu kısımda yer alır. Güneş ışınları dik ve dike yakın geldiği için buharlaşma fazladır. Bu nedenle bu bölümde nispeten kuraklığa dayanan ağaçlar yer alır. Meşe ve Karaçam ormanlık alanlarını bu bölümde sayabiliriz. {C}{C Tablo 20: 2005 Yılı İçinde Yapılan Üretim Miktarları:

  • 1

Tomruk

154.288 m3

  • 2

Tel Direk

7.298 m3

  • 3

Maden Direk

14.081 m3

  • 4

Sanayi Odunu

25.878 m3

  • 5

Kağıtlık Odun

51.126 m3

  • 6

Lif Yonga

110.912 m3

  • 7

Yakacak Odun

444.182 Ster

  • 8

Sırık

2 Ster

  • 9

Defne Yaprağı

513.550 Kg {C}{C İlimiz ormanlarında üretim faaliyetleri hastalıklı, kurumuş, yaşlı, birbirlerine yakın ve birbirlerinin büyümelerini engelleyen ya da herhangi bir biyotik ya da abiyotik faktör nedeniyle devrilmiş ya da kırılmış ağaçların silvikültürel teknikler doğrultusunda ormanlardan çıkartılması şeklinde yapılmaktadır. Bu çalışmalar mevcut yasa, yönetmelik ve tebliğlere uygun olarak orman köylülerine ya da bunların kurmuş olduğu orman kooperatiflerine yaptırılmaktadır. {C}{C İlimiz ormanlarında ana orman ürünlerinin üretimi yanı sıra, ayrıca düzenlenmiş ve onaylanmış tali hasılat planlarına uygun olarak bedeli üreticiden tarife bedeli olarak tahsil edilmek üzere defne, kestane, ıhlamur, süpürge çalısı, fıstık çamı meyvesi, tavşan memesi, taflan vb. gibi tali orman ürünlerinin de üretimi yapılmaktadır.

4.4. MADENCİLİK[]

Kuzeybatı Anadolu Maden provensine (Balıkesir-Kütahya-Uşak-Eskişehir) komşu olan Bursa ili, doğal kaynaklar açısından ikinci derece önemli bir konumdadır.

İl sınırları içerisinde asbest, bor tuzu, kalker, dolomit, kaolen, korundum, manyezit, amyant, mermer ve talktan oluşan endüstriyel hammaddeler, linyit rezervi, sıcak su ve maden suyu kaynağı ile demir, wolfram, antimuan, altın, boksit, krom, bakır, kurşun, çinko, manganez ve molibdenden oluşan metalik maden yatağı veya zuhuru bulunmaktadır.

İl sınırları içerisinde yer alan doğal kaynakların bir kısmı işletilmektedir. Geçmişte işletilmiş olan bazı yataklar ekonomik olma özelliklerini kaybetme nedeniyle şu anda işletilmemektedir. Özellikle doğal kaynaklardan olan metalik madenlerin tamamı işletilmemektedir. Bundan düşük tenör-rezerv ilişkisinin yanı sıra bu metallerin yurt dışından daha kolay ve ekonomik sağlanmasının etkisi bulunmaktadır. Listede yer alan endüstriyel hammadde kaynaklarından bor, kalker, dolomit, kaolen, mermer, granit, talk yatakları ile enerji hammaddeleri olarak linyit kömürü ve termal su kaynakları halen işletilmektedir.

Silah ve uzay sanayinde kullanılan Volfram (Tungsten) Uludağ'da çıkmaktadır. 100.000 ton krom istihsal edilmektedir. Silah sanayinde kullanılan Bor tuzları Mustafakemalpaşa ve Kestel'de çıkmaktadır.

Wikipedia-logo-tr
Vikipedi'den Bursa ile ilgili bir şeyler var.
Advertisement