Birinin kötülüğünü isteyen, ondan nefret eden, ona zarar vermeye çalışan(kimse), yağı, °hasım. Birbirleriyle savaşan devletler ve bu devletlerin asker, sivil bütün uyrukları. Aralarında birbirleriyle silahlı çatışmaya varacak ölçüde anlaşmazlık olan taraflarım her biri. Bir şeyin yaşamasına, barınmasına engel olan (güç, tutum vb.). Bir şeyi büyük ölçüde kullanıp tüketen. Kimi şeylerden nefret eden, tiksinen kimse.
Düşman
isim Farsça duşm¥n 1 . Birinin kötülüğünü isteyen, ondan nefret eden, ona zarar vermeye çalışan kimse, yağı, hasım, dost karşıtı:
"Ben ki dans salonlarına, barlara düşman bir adamımdır."- S. F. Abasıyanık.
2 . Birbirleriyle savaşan devletler ve bu devletlerin asker, sivil bütün uyrukları:
"Her sokak düşmanlarla doluyken o, sevinçli sevinçli şarkı söylüyor."- A. Gündüz.
3 . Aralarında birbirleriyle çatışmaya varacak ölçüde anlaşmazlık olan taraflar:
"Dostumuza güvenmeyelim de düşmanımıza mı güvenelim?"- B. R. Eyuboğlu.
4 . sıfat Bir şeyin yaşamasına, barınmasına engel olan (güç, tutum vb.).
5 . mecaz Bir şeyi büyük ölçüde kullanıp tüketen kimse:
"Ekmek düşmanı."- .
6 . mecaz Bazı şeylerden nefret eden, tiksinen kimse:
"İçki düşmanı."- .
Atasözü, deyim ve birleşik fiiller düşman başına düşman çatlatmak düşman düşmana gazel (veya Yasin) okumaz düşmanın karınca ise de hor bakma düşman olmak düşman (veya düşmanı) kesilmek Birleşik Sözler düşman ağzı dost düşman can düşmanı ekmek düşmanı ırz düşmanı kaşık düşmanı tuz ekmek düşmanı
[]
Ad[]
Durum | Tekil | Çoğul |
---|---|---|
Yalın | düşman | düşmanlar |
Belirtme (-i) | düşmanı | düşmanları |
Yönelme (-e) | düşmana | düşmanlara |
Bulunma (-de) | düşmanda | düşmanlarda |
Çıkma (-den) | düşmandan | düşmanlardan |
Tamlayan | düşmanın | düşmanların |
- [1] (Farsça) "دشمن" < duşu (kötülük) + man (düşünen)
- [2] (Kürtçe) dijmin dij(karşıt) + min benim:(karşımda olan)
- Akıllı düşman, akılsız dosttan hayırlıdır
- Ata dost gibi bakmalı, düşman gibi binmeli
- Bin dost az, bir düşman çok
- Borç vermekle, düşman vurmakla
- Domuz derisi post olmaz, eski düşman dost olmaz
- Dost ağlatır, düşman güldürür
- Dost başa bakar, düşman ayağa
- Azerice: [[düşmən#Azerice|düşmən]] (az)
- Türkmence: [[kaş#Türkmence|kaş]] (tk)
- Türkmence: [[duşman#Türkmence|duşman]] (tk)
- Türkmence: [[duşmaan#Türkmence|duşmaan]] (tk)
- Şablon:Krc: [[tuşman#Şablon:Krc|tuşman]] (krc)
- Kırım Tatarca: [[duşman#Kırım Tatarca|duşman]] (crh)
- {{{1}}}: [[doşman#{{{1}}}|doşman]] (tt)
|} | width=1% | |bgcolor="#FFFFE0" valign=top width=48%|
|}
|}
- Şablon:De: [1] Feind (de)
- (İngilizce): [1] [[enemy#(İngilizce)|enemy]] (en)
- Şablon:Ku: [1] dijmin (ku)
|} | width=1% | |bgcolor="#FFFFE0" valign=top width=48%|
- Şablon:Fr: [1] ennemi (fr)
- : [1] εχθρός (el)
|}
|}
- Türk Dil Kurumu: "Düşman"
- Sözlerin Soyağacı: Düşman