Zakkum Cehennem'de bir ağacın ismi, cehennemliklerin yiyeceği.
Gösterişi güzel, çiçekli ve zehirli meyvesi olan yâsemine benzeyen bir bitki ismi.
ZAKKUM VE DARI DİKENİ YİYECEKLERDİ
Doğrusu, o zakkum ağacı; Günahkar olanın yemeğidir. Pota gibi; karınlarda kaynar-durur; Kaynar-suyun kaynaması gibi. (Duhan Suresi, 43-46)
Nasıl, böyle bir konaklanma mı daha hayırlı yoksa zakkum ağacı mı? Doğrusu biz, onu kâfirler için bir fitne (bir imtihan konusu) kıldık. Şüphesiz o, ‘çılgınca yanan ateşin’ dibinde bitip çıkar. Onun tomurcukları, şeytanların başları gibidir. (Saffat Suresi, 62-65)
Şüphesiz zakkum olan bir ağaçtan yiyeceksiniz. Böylece karınları(nızı) ondan dolduracaksınız. (Vakıa Suresi, 52-53)
Boğazı tıkayıp kalan bir yemek ve acı bir azab vardır. (Müzzemmil Suresi, 13)
Onlar için (zehirli olan) dari’ dikeninden başka bir yiyecek yoktur. Ne doyurup-semirtir, ne açlıktan korur. (Gaşiye Suresi, 6-7)
Meyvesi acı bir cins ağaç, ağu ağacı, cehennemde bitip acı meyvesi cehennemliklere yedirilecek ağaç. Arap dilindeki adı "Şeceretü'z-zakkûm"dur. Türkçe "zokum" olarak da telâffuz edilen Zakkum, (zıkkım) halk dilinde "çok acı, zehir zemberek", "zehir zıkkım" vb. deyimlerle günlük hayatımızda da kullanılmaktadır. Yine Arap dilinde kelimenin aslı olan "ez-Zakm", yemek, içmek, oburca yemek ve yutmak anlamlarına geldiği gibi "Hurma ve kaymaktan yapılan yiyecek, zehirli, tehlikeli yiyecek" manalarına da gelmektedir (İbn Manzûr, Lisânü'l-Arab, Beyrut, 1968, XII, 268).
Zambakgiller (Apocynaceae) familyasından olan Zakkum (Lat. Nerium oleander), Batı'da, güney Portekiz'den başlayarak bütün Akdeniz sahilleri boyunca Suriye'de, batı ve güney Anadolu'nun dere yataklarında yetişir. Ekseriyetle 2-3 bazan 5 m.'ye ulaşan, kışın yaprak dökmeyen sık dallı bir bitkidir. Düşük dozlarda kalb kuvvetlendirici olarak kullanılır, idrar söktürücü özelliği vardır (Pars Tuğlacı, Okyanus, İstanbul, 1974, III, 3080). Yazın çiçeklenen ve uzun bir çiçeklenme devresine sahip olan Zakkum'un meyvesi bakla şeklindedir. Zehirli olduğundan insan ve hayvanlar için tehlikelidir, süs bitkisi olarak saksılarda da yetiştirilir.
Kur'ân-ı Kerîm'in dört sûresinde toplam 15 âyette (el-İsra, 17/60; es-Saffat, 37/62-67; ed-Duhan, 44/4346; el-Vâkıa, 56/51-55) zakkum kelimesi geçmektedir.
Allah Teâlâ zakkumun ismini zikrederek şöyle buyurmaktadır: "Şüphesiz zakkum ağacı günahkârların cehennemdeki yiyecekleridir. Zakkum ağacı erimiş maden gibidir. İnsanların karnında tıpkı sıcak suyun kaynaması gibi kaynar" (Ed-Duhan, 44/43-46). "İkram olarak bu mu daha hayırlıdır? Yoksa, zakkum ağacı mı? Şüphesiz biz onu, zalimler için bir bela kıldık. O, Cehennemin dibinden çıkan bir ağaçtır. Onun tomurcukları şeytanların başları gibidir. Cehennemlikler bunlardan yerler ve karınlarını bunlarla doyururlar. Sonra onlara, zakkum ağacının üzerine içecekleri, kaynar su karıştırılmış içkiler verilir" (es-Saffât, 37, 62-67) "Sonra siz, ey doğru yoldan sapan ve hakkı yalanlayanlar! Siz, Cehennemde mutlaka zakkum ağacından yiyeceksiniz. Karınlarınızı onunla dolduracaksınız. Üzerine de susuz devenin içişi gibi kaynar su içeceksiniz" (el-Vakıa, 56/51-55).
Açıkça ismi geçmemekle beraber İsra Sûresinin 60 âyetindeki, ... Ve Kur'ân'da lânet edilen ağacı biz ancak insanlara bir fitne yaptık..." cümlesinde yer alan "lânet edilen ağaç'ın Zakkum olduğunu savunan müfessirler vardır (İbn Tefsir, Beyrut 1966, IV, 324; Fahruddin er-Râzi, Mefâtihu'l-Gayb, İstanbul,1307, V, 609). Âyet-i kerîmedeki lanet, genellikle bu ağaçtan yiyecek kâfirlere lânet manasına geldiği gibi, Arapların zararlı ve hoşlanılmayan yiyecekler için "mel'un" demelerine de bir işaret vardır (İA., İstanbul 1988, XXX, 506). Bu ağaca lânetli denmesinin bir diğer sebebi, cehennemliklerin onu Allah'tan bir rahmet olarak değil, lânetlenmelerinin bir sembolü olarak yemeleridir. Lanetlenen insanlar bundan yiyecek ve daha çok acı çekeceklerdir (Mevdûdi, Tefhîmu'l-Kur îın, Türk. Çev. İstanbul 1986, III, 3).
Zakkum, dindeki kullanılışı dışında zehirli ve öldüren yiyecek manasını da ifade eder. Kur'ân-ı Kerîm Zakkum'u genellikle "Cehennem halkına eziyet çektiren yiyecek" olarak açıklamıştır. Ahmed b. Hanbel'in İbn Abbas'tan naklettiği, "Cehennem Zakkumundan bir damla yeryüzüne damlatılmış olsa, insanların hayatını zehir ederdi" hadisi (el-Müsned, Kahire 1313, I, 301). Cehennem Zakkumunun ne derece zehirli bir yiyecek olduğunu açıklamaktadır.
ZAKKUM-ZIKKIM AĞACI (Nerium oleander) Alm. Oleander, Rosenlorbeer (m), Fr. Laurier (m) rose, İng. Orleander. Familyası: Zakkumgiller (Apocynaceae). Türkiye’de yetiştiği yerler: Batı ve Güney Anadolu.
Haziran-eylül ayları arasında beyaz veya pembe renklerde çiçekler açan 2-5 m yüksekliğinde, süt ihtivâ eden, dere yataklarında ve su kenarlarında yetişen ve kışın yapraklarını dökmeyen, ayrıca bahçelerde süs bitkisi olarak yetiştirilen çalı tipinde ağaççıklar. Gövdeleri dik, esmer renkli ve silindir şeklindedir. Yaprakları mızrak şeklinde, kısa saplı, karşılıklı veya üçlü dâirevî durumlarda dizilmiştir. Çiçekler, yalancı şemsiye durumunda toplanmış, güzel kokulu, büyük çiçeklerin sapları tüylü ve oldukça kısadır. Bitki zehirlidir.
Kullanıldığı yerler: Bitki kardiotonik glikozitler taşır. Dâhilen idrar arttırıcı ve kalp kuvvetlendirici etkisi vardır. Fazla miktarda alındığında zehirlenmelere sebep olur. Hâricen zeytinyağı ile yoğrulmuş olan yapraklar bilhassa uyuza karşı kullanılır. Bir gram kuru yaprak, insanlarda tehlikeli zehirlenmelere yol açar. Zehir etkisi kurutma ve kaynatmayla ortadan kalkmaz. Bu bitkiyi yiyen ölmüş hayvanların etleri de zehirlidir.
[]
Ad[]
- [1] [[{{{2}}}#Şablon:Bitki bilimi|{{{2}}}]] Zakkumgillerden, Akdeniz ülkelerinde yetişen, çiçekleri beyaz veya pembe renkli, kışın yapraklarını dökmeyen zehirli bir ağaççık.
Şablon:Bilimsel Adı
- [1] Nerium oleander
- [1] Arapça
- [1] ağı ağacı, ağı çiçeği.
- Türkmence: [[zakguun#Türkmence|zakguun]] (tk)
|} | width=1% | |bgcolor="#FFFFE0" valign=top width=48%|
|}
|}
en:zakkum Zakkum Çiçekleri
Güneş yakmıyor hasretin kadar Sahilde dalga gönlümde sen var Gülmüyor yüzüm, her yanım hüzün Tadı yok yazın eskisi kadar
Pembe ve beyaz, mahsunca biraz Açılmış bu yaz zakkum çiçekleri Mehtap ve deniz, sensiz ve kimsesiz Ağlıyor sessiz zakkum çiçekleri
Hep aynı yerde yine o sandal Akşam oldu mu yanıyor mangal Seni özlüyor bütün fasıllar Tadı yok yazın eskisi kadar
[]
Ad[]
Eski Yazı[]
- [1] [[{{{2}}}#Şablon:Bitki bilimi|{{{2}}}]] Bitkilerde çiçek oluşumunun ilk aşamasında büyüyen çıkıntı.
- Şablon:Krc: [[bürçük#Şablon:Krc|bürçük]] (krc)
- {{{1}}}: [[böre#{{{1}}}|böre]] (tt)
|} | width=1% | |bgcolor="#FFFFE0" valign=top width=48%|
|}
|}
[]
Ad[]
Şablon:TabloResmiDurum | Tekil | Çoğul |
---|---|---|
Yalın | ağaç | ağaçlar |
Belirtme (-i) | ağacı | ağaçları |
Yönelme (-e) | ağaca | ağaçlara |
Bulunma (-de) | ağaçta | ağaçlarda |
Çıkma (-den) | ağaçtan | ağaçlardan |
Tamlayan | ağacın | ağaçların |
- [1] Boyu en az 5 metre, çapı da 10 cm'den aşağı olmayan, dal, sürgün ve yapraklarının oluşturduğu tepe tacını tek bir gövde üzerinde taşıyan, her yıl çap artımı yaparak kalınlaşan, sürgün vererek boylanan, hücrelerinin büyük bölümü odunlaşmış olan, uzun ömürlü bitki
- [2] Tezhipte kullanılan süsleme motiflerindendir.
- ağaç olmak
- [1] dikili ağacı olmamak, ağaç olmak
- Ağaç ağaç içinde büyür
- Ağaç kökünden yıkılır
- Ağaç yaprağıyla gürler
- Ağaç yaş iken eğilir
- Ağaç yaşken eğilir
- Ağaç, meyvesi olunca başını aşağı salar
Şablon:Orta3
- Balta değmedik ağaç olmaz
- Ağaca balta vurmuşlar "sapı bedenimden" demiş
- Ağaca çıkan keçinin dala bakan oğlağı olur
- Ağaca çıksa pabucu yerde kalmaz
- Ağaca dayanma kurur, adama dayanma ölür
- Ağacı kurt, insanı dert yer
Şablon:Orta3
- Ağacın kurdu içinde olur
- Ağaç kökünden yıkılır
- Ağaç meyvesi olunca başını aşağı salar
- Ağaç ne kadar uzasa göğe ermez
- Ağaçtan maşa olmaz
- Ağaç yaşken eğilir
Şablon:Alt3
Sözcük Birliktelikleri Şablon:Üst3
- ağaç arısı
- ağaç balı
- ağaç bilimi
- ağaç biti
- ağaç çileği
- ağaçdelen
- ağaç ebegümeci
- ağaçkakan
- ağaç kaplama
- ağaç kavunu
- ağaçkesen
- ağaç kurbağası
- ağaç kurdu
- ağaçküpesi
- ağaç mantarı
- ağaç minesi
- ağaç mobilya
- ağaç nemi
- ağaç oyma
- ağaç parkı
- ağaç sakızı
- ağaç sansarı
- ağaç serçesi
- ağaç yılanı
- acı ağaç
- akağaç
- akçaağaç
- başağaç
- karaağaç
- kızılağaç
- kokak ağaç
- kokar ağaç
- kör ağaç
Şablon:Orta3
- top ağaç
- ağı ağacı
- amber ağacı
- aselbent ağacı
- avize ağacı
- badem ağacı
- ban ağacı
- bilader ağacı
- çayağacı
- çivit ağacı
- çubuk ağacı
- dantel ağacı
- darağacı
- demir ağacı
- ekmek ağacı
- gazozağacı
- günlük ağacı
- hayat ağacı
- Hint yağı ağacı
- hurma ağacı
- İdris ağacı
- iğ ağacı
- ipek ağacı
- kâfur ağacı
- kâğıt ağacı
- kandıra ağacı
- karayemiş ağacı
- kardeşkanı ağacı
- kartal ağacı
- katran ağacı
- kene ağacı
- kına ağacı
- kısmet ağacı
Şablon:Orta3
- lale ağacı
- lastik ağacı
- mabet ağacı
- mantar ağacı
- maya ağacı
- mercan ağacı
- mersin ağacı
- meyve ağacı
- mum ağacı
- Noel ağacı
- oya ağacı
- öd ağacı
- özek ağacı
- papaya ağacı
- paşa ağacı
- pelesenk ağacı
- peygamber ağacı
- peynir ağacı
- porsuk ağacı
- sabun ağacı
- sakız ağacı
- salkım ağacı
- sandal ağacı
- sapot ağacı
- servi ağacı
- soy ağacı
- süt ağacı
- şeker ağacı
- tespih ağacı
- tik ağacı
- yakı ağacı
- yalancı öd ağacı
- zamk ağacı
Şablon:Alt3
: [1] [[boom#
|boom]] (af)
- Şablon:De: [1] Baum (de)
- Arapça: [1] شجرة (ar)
- Şablon:Sq: [1] [[dru#Şablon:Sq|dru]] (sq), [[pemë#Şablon:Sq|pemë]] (sq)
- Şablon:Ast: [1] [[árbore#Şablon:Ast|árbore]] (ast)
: [1] [[quqa#Ay. Kamer. قمر. Moon. Kamer Suresi/Elmalı Orijinalx Tercümeleri Kamer Hilal Hilal. Cressent. حلال Ramazan ve Kurban Bayramı hilalin görülmesi ile başlar.Ruyet-i hilal. Dolunay Fool moon. Bedir. Talaal bedru x
|quqa]] (ay)Ay. Kamer. قمر. Moon. Kamer Suresi/Elmalı Orijinalx Tercümeleri Kamer Hilal Hilal. Cressent. حلال Ramazan ve Kurban Bayramı hilalin görülmesi ile başlar.Ruyet-i hilal. Dolunay Fool moon. Bedir. Talaal bedru x - Şablon:Eu: [1] [[zuhaitz#Şablon:Eu|zuhaitz]] (eu)
- Şablon:Br: [1] [[gwezenn#Şablon:Br|gwezenn]] (br)
- Şablon:Bg: [1] дърво (bg)
- Şablon:Rmr: [1] [[arberuqué#Şablon:Rmr|arberuqué]] (rmr), [[erulé#Şablon:Rmr|erulé]] (rmr), [[caté#Şablon:Rmr|caté]] (rmr), [[eruqué#Şablon:Rmr|eruqué]] (rmr)
- Şablon:Cs: [1] strom (cs)
- Chinese: {{{1}}}: [1] [[树#Chinese: {{{1}}}|树]] (zh)
- Şablon:Da: [1] træ (da)
- Şablon:İd: [1] [[pokok#Şablon:İd|pokok]] (id), [[pohon#Şablon:İd|pohon]] (id)
- Şablon:Eo: [1] [[arbo#Şablon:Eo|arbo]] (eo)
- Şablon:Et: [1] puu (et)
- Şablon:Fo: [1] [[træ#Şablon:Fo|træ]] (fo)
- Farsça: [1] [[درخت#Farsça|درخت]] (fa)
- Şablon:Fi: [1] puu (fi)
- Şablon:Fr: [1] arbre (fr)
- Şablon:Cy: [1] [[coeden#Şablon:Cy|coeden]] (cy), [[pren#Şablon:Cy|pren]] (cy)
- Şablon:Gl: [1] [[árbore#Şablon:Gl|árbore]] (gl)
- Şablon:Gn: [1] [[yvyra#Şablon:Gn|yvyra]] (gn)
- Şablon:Gu: [1] [[વૃક્ષ#Şablon:Gu|વૃક્ષ]] (gu)
- Şablon:Ka: [1] [[ხე#Şablon:Ka|ხე]] (ka)
- Şablon:Nl: [1] boom (nl)
- Şablon:Hr: [1] stablo (hr), drvo (hr)
- Şablon:Hi: [1] [[पेड़#Şablon:Hi|पेड़]] (hi), [[वृक्ष#Şablon:Hi|वृक्ष]] (hi), [[दरख़्त#Şablon:Hi|दरख़्त]] (hi)
- Şablon:İo: [1] [[arboro#Şablon:İo|arboro]] (io)
- Şablon:He: [1] עץ (he), אילן (he)
- (İngilizce): [1] [[tree#(İngilizce)|tree]] (en)
- Şablon:İs: [1] tré (is)
- Şablon:Ga: [1] [[crann#Şablon:Ga|crann]] (ga)
- Şablon:Es: [1] árbol (es)
- Şablon:Sv: [1] träd (sv)
|} | width=1% | |bgcolor="#FFFFE0" valign=top width=48%|
- (İtalyanca): [1] albero (it)
- Japonca: [1] 木 (ja)
- Şablon:Ca: [1] arbre (ca)
- Şablon:Qu: [1] [[sach'a#Şablon:Qu|sach'a]] (qu)
- Şablon:Ko: [1] 나무 (ko)
- Şablon:Co: [1] [[àrburu#Şablon:Co|àrburu]] (co), [[èrburu#Şablon:Co|èrburu]] (co), [[àlberu#Şablon:Co|àlberu]] (co), [[àrboru#Şablon:Co|àrboru]] (co)
- Şablon:Ku: [1] dar (ku)
- Şablon:La: [1] arbor (la)
- Polonya Bayrağı Polonya: [1] drzewo (pl)
- Şablon:Lv: [1] [[koks#Şablon:Lv|koks]] (lv)
- Şablon:Lt: [1] [[medis#Şablon:Lt|medis]] (lt)
: [1] fa (hu)Hu- Hü- Huve - Hüve -Hüviyet- Ya - Yâ -Yahu . HÜVE NÜKTESİHu Hu - Hû Yahu Ya hu - Ya Hû - Ya hû - Yahoo Huve Huve. Hüve. Huvallah . Huvallah/HAT. Huvallahullezi. HÜVE NÜKTESİ. Ya huve Ya huve - Ya hüve - YaHoWaH -Yahova şahitleri Huvallah Huvallah - Huvallahullezi Huve - Ya - He - Vav - - Şablon:Mg: [1] [[hàzo#Şablon:Mg|hàzo]] (mg)
- Şablon:Ms: [1] [[pokok#Şablon:Ms|pokok]] (ms)
- Şablon:Mr: [1] [[वृक्ष#Şablon:Mr|वृक्ष]] (mr)
- Şablon:Mn: [1] [[мод#Şablon:Mn|мод]] (mn)
- Şablon:No: [1] tre (no)
- Şablon:Oc: [1] [[àrbol#Şablon:Oc|àrbol]] (oc)
- Şablon:Pt: [1] árvore (pt)
- Şablon:Rap: [1] [[miro#Şablon:Rap|miro]] (rap)
- Şablon:Rm: [1] [[planta#Şablon:Rm|planta]] (rm)
- Şablon:Ro: [1] arbore (ro), copac (ro), pom (ro), arbone (ro), copac (ro)
- Şablon:Ru: [1] дерево (ru)
- Şablon:Sa: [1] [[वृक्ष#Şablon:Sa|वृक्ष]] (sa)
- Şablon:Sw: [1] [[mti#Şablon:Sw|mti]] (sw)
- Şablon:Sr: [1] дрво (sr), drvo (sr)
- Şablon:Sk: [1] strom (sk)
- Şablon:Sl: [1] drevó (sl), drevo (sl)
- Şablon:Th: [1] [[ต้นไม้#Şablon:Th|ต้นไม้]] (th)
- Şablon:Uk: [1] [[дерево#Şablon:Uk|дерево]] (uk)
- Şablon:Yi: [1] [[בוים#Şablon:Yi|בוים]] (yi)
- : [1] δέντρο (el)
- Şablon:Nah: [1] [[cuahuitl#Şablon:Nah|cuahuitl]] (nah)
|}
|}
- {{{1}}}: [[ağaç#{{{1}}}|ağaç]] (tt)
- Azerice: [[ağac#Azerice|ağac]] (az)
- Türkmence: [[darağt#Türkmence|darağt]] (tk)
- Türkmence: [[ağaç#Türkmence|ağaç]] (tk)
- Türkmence: [[agaç#Türkmence|agaç]] (tk)
- Şablon:Krc: [[terek#Şablon:Krc|terek]] (krc)
- Şablon:Krc: [[ağaç#Şablon:Krc|ağaç]] (krc)
- Şablon:Krc: [[agaç#Şablon:Krc|agaç]] (krc)
|} | width=1% | |bgcolor="#FFFFE0" valign=top width=48%|
- Kırım Tatarca: [[terek#Kırım Tatarca|terek]] (crh)
- Kırım Tatarca: [[ağaç#Kırım Tatarca|ağaç]] (crh)
- Eski Türkçe: yıgaç (tr)
- Eski Türkçe: ederlik (tr)
- Uygurca: yaƣaq, dərəh̡t
|}
|}Karaçay Balkarca[]Ad[]
- [1] Ağaç
- Türk Dil Kurumu: "DARI DİKENİ"
- Sözlerin Soyağacı: DARI DİKENİ
[]
Ad[]
- [1] terek
[]
Ad[]
- [1] ağaç
Türkmence[]Ad[]
- [1] Ağaç
- [2] Tahta.