Yargıtay'dan çok kritik "darbeye yardım" kararı 27.04.2019
Devam eden 15 Temmuz davalarında, hiçbir olayın yaşanmadığı yerlerde bile “Darbeye yardım”dan cezalar veriliyor...
Birçok sanık için, “Darbenin başarısız olduğunu anlayınca, pozisyon değiştirdi” suçlamasıyla veya sadece sözde sıkıyönetim görevlendirme listelerinde adı olduğu için hüküm kuruluyor.
İşte Yargıtay 16. Ceza Dairesi, geçtiğimiz Mart ayında oy birliğiyle tahliyesini kararlaştırdığı dönemin Diyarbakır 7. Kolordu Komutanı eski Korgeneral İbrahim Yılmaz'la ilgili gerekçeli kararında, bu suçlamalar konusunda çok önemli tespitlerde bulundu.
Öncelikle, dönemin 2. Ordu Komutanı Adem Huduti'nin tutuklanması üzerine vekaleten bu göreve atanan, ancak kısa bir süre sonra tutuklanıp, üç kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasıyla yargılanan Yılmaz'a yönelik suçlamaları özetleyelim:
“Sözde Yurtta Sulh Konseyi tarafından yayınlanan görevlendirme listesinde, Diyarbakır sıkıyönetim komutanı olarak gözükmesi...
Dönemin Diyarbakır Valisi, İl Emniyet Müdürü ve Cumhuriyet Başsavcısı ile hızlı bir şekilde doğrudan temas kurmaması...
Darbeci Semih Terzi'nin Ankara'ya gidişine engel olmaması...”
Yılmaz hakkındaki bir önemli iddia da 15-16 Temmuz gecesi “Çok sayıda koruma aracıyla Adliye binasına giderek, adliyeyi işgâle gelmiş ve askerin adliyeyi ele geçirdiği şeklinde bir izlenim oluşturması”ydı. Bu iddiasının sahibi ise bizzat henüz 15 Temmuz günü göreve başlamış olan Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcısıydı. Başsavcı, Yılmaz'ın, 8. Ana Jet Üssü'ne yapılacak operasyonu geciktirdiğini de öne sürmüştü.
Cerideler, lehte tanık beyanlarına rağmen 1.5 yıllık yargılamanın sonucunda Ocak 2018'de Yılmaz, önce “Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs etme” suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Ardından bu ceza “Darbeye yardımdan” 15 yıla, daha sonra 12.5 yıla indirildi.
Kararı, İstinaf Mahkemesi de onadı. Ancak geçtiğimiz 29 Mart'ta Yargıtay 16. Ceza Dairesi, bu kararı bozdu ve adli kontrol şartıyla Yılmaz'ı tahliye etti.
MSB'NİN KATILIMI HUKUKİ DEĞERDEN YOKSUN
Yargıtay'ın Yılmaz dosyasıyla ilgili gerekçeli kararı geçtiğimiz günlerde tamamlandı.
19 sayfalık gerekçede, ilk olarak Milli Savunma Bakanlığı'nın davaya katılımı ve temyiz başvurusu ele alınıp, “Sanığa müsnet Anayasayı ihlal suçunun niteliği itibarıyle suçtan doğrudan zarar görmeyen ve bu nedenle de davaya katılma hakkı bulunmayan MSB'nın davaya katılmasına ilişkin verilen karar hukuki değerden yoksun olup, hükmü temyiz yetkisi vermeyeceğinden temyiz isteminin reddine” denildi.
Dosyanın esasına gelince; Öncelikle şu tespitler yapıldı:
“Anayasal düzenin değiştirilmesine yönelik teşebbüsün ancak cebir ve şiddet kullanılarak, yani bireylerin iradeleri zorlanmak suretiyle ifsat edilerek gerçekleştirilmesi gerekir. Kanunun aradığı cebrilikten maksadın fiziki/maddi cebir olduğu açıktır... TCK'nın 309'uncu maddesinde yer alan amaçları gerçekleştirmeye yönelik araç suç, bu amaçları gerçekleştirmeye elverişli olmak kaydıyla icrai ya da ihmali hareketle işlenebilir. Ancak ihmali fiillerle bu suçun işlenebilmesi, sanığın gerçekleştirilmekte olan icrai fiiler yönünden görevi gereği önleme yükümlülüğünün mevcudiyedine, başka bir deyişle garantör sıfatının bulunmasına bağlıdır... Fiilin elverişli olup olmadığı her olayın özelliğine göre, fiilin niteliği, işleniş biçimi, işlenme zamanı, toplumda meydana getirdiği etki, ortaya çıkan zarar ve tehlikenin ağırlığı, örgütün amacı, faaliyet alanı, ülke genelindeki organik bütünlüğü gibi ölçütler değerlendirilerek takdir edilecektir... Elverişli/vahim eylemin, diğer tabirle araç suçun hazırlık hareketi aşamasından icra hareketi safhasına geçmesi, en azından teşebbüs boyutuna ulaşması, 'amaçlanan sonucu doğurabilecek icra hareketi olarak belirginleşmesi gerekir'... Kişinin eyleminin bir suça katılma aşamasına ulaşıp ulaşmadığı, ulaşmışsa da suça katılma düzeyinin belirlenmesi için eylemin bir aşamasındaki durumu değil, eylemin yapılması için verilen kararın, bu kararın icra ediliş biçiminin, olay öncesi, sırası ve sonraki davranışlarının da dikkate alınıp, tüm delillerin birlikte değerlendirilmesi gerekir. Zira 'yardım etme'yi müşterek faillikten ayıran en önemli unsur, kişinin suçun işlenişi sırasında fiil üzerinde ortak hakimiyetinin bulunmamasıdır... TCK'nın 309'uncu maddesinde düzenlenen suça iştirakten bahsedebilmek için sadece araç/fiil suç bakımından değil, ayrıca amaç suç bakımından da iştirak idaresinin varlığı aranmalıdır. Bir kişinin maddede belirtilen amaçlara yönelik bir örgütün kurucusu ya da üyesi olması, tek başına TCK'nın 309'uncu maddesindeki suça iştirak anlamına gelmez. Bu sıfatları haiz kişilerin suça iştirakten sorumlu tutulabilmeleri için örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen ve bu amacı gerçekleştirmeye elverişli nitelikteki belirli bir araç fiil bakımından hem iştirak iradelerini ortaya koymaları hem de maddi veya manevi nitelikte nedensel bir katkıda bulunmaları gerekmektedir. Bu kişilerin maddede sayılan amaçları gerçekleştirmek için salt bir örgütün çatısı altında biraraya gelmeleri, örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen araç suçlara da iştirak etmiş sayılmaları anlamına gelmeyecektir. Suça iştirakten söz edebilmek için amaca yönelik bir fiil işleme hususunda iştirak iradelerini ortaya koyan kişilerin hepsinin bu amaçla kurulmuş bir örgütün üyesi olması da gerekmez. Failin fiil hakkındaki bilgisi, iştirak iradesini sağlamaya yeterli değildir. Olsa olsa bildiğini ihbar etmemekten doğan sorumluluk veya hazırlık hareketlerine katılma nedeniyle suçlar tahakkuk edebilir.”
SEMİH TERZİ İLE ARASINDA EMİR KOMUTA ZİNCİRİ YOK
Yargıtay 16. Ceza Dairesi'nin gerekçeli kararında, İbrahim Yılmaz'la ilgili olarak ise hem Yılmaz'ın 15 Temmuz gecesi neler yaptığı hem de ülke genelinde yaşananlar saat saat anlatıldıktan sonra, “15-16 Temmuz tarihlerinde sanığa bağlı 7. Kolordu Komutanlığına bağlı birliklerin sorumluluk alanında kalkışmaya katılım olmadığı anlaşılmaktadır” denildi.
Ardından Yılmaz'ın, “Diyarbakır sıkıyönetim komutanı olarak görevlendirilmesi, 2. Ordu Komutanı Adem Huduti ile birden çok kez telefonla görüşmesi, sözde atama listesinde Diyarbakır sıkıyönetim komutanı olarak görevlendirilmiş olmasından Vali Hüseyin Aksoy'a bahsetmemesi, Semih Terzi ile görüşmelerinde darbecilerle olup olmadığını sormaması ve Terzi'nin Ankara'ya gidişini engellemeyip, bu yönde herhangi bir talimat vermemesi, darbe karşıtı mesajı gece 02.30 sularında yayınlaması, bu haliyle de olayın seyrine göre tavır takınıp, darbe girişiminin başarısız olacağının ortaya çıkmasından sonra darbeye karşı olduğuna ilişkin samimiyet içermeyen ve suçu gizlemeye yönelik açıklama yaparak, üzerine düşen yasal önleme görevini yerine getirmemek suretiyle ihmali davranışla Anayasayı ihlal suçuna yardım etmekten” cezalandırıldığı hatırlatılıp, özetle şu sonuca varıldı:
“İhmali suçlar, neticeli suçlardandır. Ancak failde mutlak neticeyi önleme yönünden hukuki yükümlülük bulunması gereklidir. İhmali suçlarda nedensellik bağı ve objektif isnadiyet sorumluluk için şarttır. Somut olayda; Hüküm tarihi itibarıyle örgütsel bağı kesin olarak ortaya konamayan sanığın, icrai hareketlerinden önce örgütsel organizasyon içinde yer alarak darbe girişiminden haberdar olduğunun, suç işleme karar ve iradesine katıldığının kanıtlanmasına, suçun işlenişine icrai bir hareketle iştirak etmediği hususunda tartışma bulunmamasına, bilakis yukarıda yer verilen davranışlarıyla kalkışmanın karşısında durduğunun, başarıya ulaşmaması için de kendi birliği üzerinde gerekli tedbirleri alması nedeniyle, sorumluluk bölgesi olan Diyarbakır'da darbenin icrai hareketleri bağlamında değerlendirilebilecek bir olayın da yaşanmadığının görülmesine, Özel Kuvvetlerde general olan, kalkışmaya katıldığı anlaşılan ve ölü ele geçirilen Semih Terzi'nin helikopterle Ankara'ya hareket ettiği hava üssünün 7. Kolorduya değil doğrudan Hava Kuvvetleri Komutanlığı'na bağlı olması nedeniyle sanık ile arasında emir komuta zinciri olmamasına, dönemin 2. Ordu Komutanı Adem Huduti ve Semih Terzi ile yaptığı telefon görüşmelerinin, savunma ve ortaya koyduğu tavırların aksi yönde muhteva taşıdığının belirlenememesine, kaldı ki, örgütsel saik ile anayasal düzene karşı suç işleyen darbecilerin askeri hiyerarşi içinde verilecek yasaya uygun emirlere uyacaklarına ilişkin kabulün, hayatın olağan akışına uygun düşmemesine, darbeye katılan Semih Terzi ve ekibinin işlediği suçlarla sanığa isnat edilen ihmali davranış arasında illiyet bağı kurulamadığından gerçekleşen neticenin objektif olarak sanığa isnadı mümkün görülmemekle, ihmali davranışla sorumluluk şartlarının da gerçekleşmediğinin anlaşılmasına, darbecilerin asıl hedeflerinden olan Cumhurbaşkanına suikast, TBMM binası ile Cumhurbaşkanlığı Külliyesi çevresinde toplanan halkın savaş uçakları tarafından bombalanması, helikopterlerle ateş edilmesi ve Genelkurmay Karargahına tekrar saldırı girişimi saatleri ile sanığın komutası altındaki birliklere emir yayınlaması ve bir tv kuruluşunda darbe karşıtı açıklama yapması anı karşılaştırıldığında, emir ve beyanatın darbeye teşebbüs eyleminin başarısızlıkla sonuçlandığının anlaşıldığı saatlerde gerçekleştirildiğine ilişkin değerlendirmenin oluş ve delillerle örtüşmemesine nazaran, müsnet suça fail ya de yardım eden sıfatıyla iştirak ettiğine dair mahkumiyetine yeterli kesin delil bulunmadığı halde dosya kapsamı ile uyuşmayan yetersiz gerekçe ile yazılı şekilde karar verilmesinde hukuki isabet bulunmamaktadır.”
ÖRGÜTTEN OLMAYANLARIN LİSTEYE KONULMASI STRATEJİSİ
Yargıtay'ın bozma kararında son olarak sözde görevlendirme listeleriyle ilgili olarak da şu değerlendirme yapıldı:
“Sözde Yurtta Sulh Konseyi tarafından yayınlanan gizli mesaj formunda 'Diyarbakır sıkıyönetim komutanı' olarak görevlendirilmiş sanık hakkında hükümden sonra gelen tanık beyanları duruşmada tartışılıp gerektiğinde ve mümkün olduğunda beyan sahiplerinin tanık olarak dinlenmesi, beyanlardan hangisinin diğerine hangi sebeple üstün tutulduğunun gerekçelendirilerek açıklanması, örgütsel bir strateji olarak kalkışmanın emir komuta zinciri içinde yapıldığı izlenimini vermek için FETÖ/PDY silahlı terör örgütü mensubu olmadığı halde anılan atama listesinde yer alanlar bulunup bulunmadığı yetkili merciilerden araştırılıp, mahkemesince değerlendirilerek sanığın hukuki durumunun buna göre takdirinde zorunluluk bulunması, bozmayı gerektirmiştir.”
Cürüm (Felony)- Cünha (infraction)- Kabahat (misdemeanour)
ÇALIŞ BU ŞABLONA Suç • Cürüm • جرم . Cereme .Cerime - Cerime-i katl .suçlanan • مجني عليه - Mücni aleyh. Konfüçyüs a göre 5 büyük suç - Avrupada uygulanan Karşılıklı Suçluluk Testi (Dual Criminality Test) Single Criminality vs Dual Criminality - Darbeye yardım suçu | |
---|---|
Suçlar (Ceraim جراءم) : Cürüm (جريمة - Crime) ve Kabahat diye ikiye ayrılır. وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ SUC : (atm. strofbare . İng. crime -lat delictum) Hukuki : bakımdan suç, devletin hükukl nizami içinde kendisine müeyyide olaraka ceza konulmuş fiildir, Yâni cezalandırılmış hareketlerdir. Suç olan fiil kanununun ihlali degil . kanun ile korunan kaidelerin bozulmoşıdır, özel olarak suç, hukuka aykırı kusurlu ve bir ceza ile menedilmiş bir harekettir. Ceza kanunumuz suçları cürüm ve kabahat olarak ikiye ayırır (T.C.K. 1). | |
Kavramlar | SUÇ: Suç - Cürüm - Cerime - Cerime-i katl - Cerime-i sirkat - Cerime-i darp SUÇLU : (fr. Coupable - İng. Offender) Töhmetli. Mücrim. |
Suç | Suç - Cürüm. جرم- Cerime (جريمة - Crime - Cünha |
Terkipleri | Mütemadi suç - Kesintili suç - Kesintisiz suç - Birleşik suç
Suçta kanunilik - Suçta temadi - Suçüstü - Suç üstü - Cürmü meşhut - Cürm-ü meşhud • جرم مشهود - Cürm-ü gayri meşhud (جرم غير مشهود) Temadi- Temadi eden suç -Mütemadi suç - |
Müradifleri | Cürm -Cürüm - Ceraim - Mücrim -Tecrim - Cereme |
Eş anlamlıları | Suç - Kabahat - Hata - Günah |
Ezdadı | Berat |
Fiil | Teşebbüs 3 Teşebbüsün Şartları 4 Teşebbüste Cezanın Belirlenmesi 5 Gönüllü Vazgeçme 6 Gönüllü Vazgeçmenin Sonucu 7 Etkin Pişmanlık 20 Fiil Tekliği ve Fiil Çokluğu 21 Zincirleme Suç 22 Zincirleme Suçun Şartları 23 Zincirleme Suçun Sonucu 24 Fikri İçtima 25 Fikri İçtimaın Şartları 26 Fikri İçtimaı 19 İçtima |
Fail | Fail :Suç faili: Asli fail. Feri fail SUÇLU : (fr. Coupable - İng. Offender) Töhmetli. Mücrim.10 Faillik 11 Müstakil Faillik 12 Müşterek Faillik 13 Dolaylı Faillik 14 Yan Yana Faillik 15 Şeriklik 16 Azmettirme 17 Yardım Etme |
Suça ortaklık İştirak | SUÇA FER'İ ORTAKLIK : suça feran iştirak. suça yan ortaklık. suça yardımcı olarak katilma. Bir suçun işlenmesine ikinci derece sayılan hareketlerle katılmak. Suça fer'î katılmada bir aslî fail Ve ona fer'î olarak bağlı bir fer'î fail vardır. Fer'î fail suça katılan bir yardımcıdır.
Asli failin suç olan hareketi ile yardımcı failin hareketleri arasında bir bağlantı vardır. Fer'î fail aslî faile nisbetle daha hafif olarak cezalandırılır (T,C.K, 65). SUÇA ZARURÎ ORTAKLIK : Fail suça katilmasaydı fiilin işlenmiyeceği haller aslî Ortoklıktır. Burada görülen zarurî ortaklık suretinde bir aslî katılmadır. Bu durumda fail fer'î fail sayılamaz ve cezasından indirme yapılamaz (T.C.K. 65). SUÇA İŞTİRAK : (C.K.) Bir kaç kişi bir suçun işlenmesine iştirak ettikleri takdirde fiili irtikâp edenler veya doğrudan doğruya fiili beraber işlemiş olanlar ve başkalarını suç işlemeğe azmettirenler aynı derecede suçlu olurlar (T.C.K, 64). SUÇ ORTAĞI î (C.K.) Birlikte suç işleyenlerin her biri. Bir suçu diğer bir kimse ile birlikte 'işleyen. Suç ortaklığı aslî (suça doğrudan doğruya iştirâk) veya Suç ortaklığı ferî (suç işlemeye teşvik) olur (T.C.K. 64). SUÇTA İŞTİRAK : suça katılma, suça ortaklık. Suç ortaklığı. 8 İştirak 9 İştirak Şekilleri 18 İştirak Hâlinde İşlenen Suçlarda Gönüllü Vazgeçme |
İçtima | SUÇLARIN İÇTİMAI : Suçların toplanması, iç'tima. |
İhbar | SUÇLARIN İHBARI : Suçların haber verilmesi suçların bildirilmesi. ihbar mecburiyeti. |
Teşebbüs | SUÇA TEŞEBBÜS : (C.K.) Teşebbüs, ve nakıs olmak üzere iki türlüdür. Suça tam teşebbüs - Suça nakıs teşebbüs Tam teşebbüs : İşlemeyi kasdettiği cürmün icrasına taallûk eden bütün fiilleri bitirmiş fakat ihtiyarında olmayan bir sebepten dolayı cürüm meydana gelmemiş ise teşebbüs tamdır ve suçtur (T.C,K, 62). |
Suçüstü | Suçüstü - SUÇÜSTÜ : (fr. En flangrant dâlit) Cürmü meşhut, meşhut suç. Meşhud suçların muhakeme usulüne dair 3005 sayılı kanunun üç maddesinin değiştirilmesi hakkında kanun• Meşhut Suçlarda Tanıkların Daveti
Meşhud Gözle gorulen Meşhudat Gözle görulen seyler Meşhudun aleyh:Aleyhinde şehadette bulunulan kimse Meşhudun bih: Şehadet mevzuu hakkında şahitlikte bulunulan şey Meşhudun leh: Lehine sehadette bulunulan kimse SUÇÜSTÜ ZAPTI : Bakınız, Meşhut suç zaptı. Meshut suc tutanagı red-handed : (of a person) having been discovered in or just after the act of doing something wrong or illegal. I caught him red-handed , stealing a wallet eş anlamlılar: in the act, with one's fingers/hand in the till, with one's hand in the cookie jar, in flagrante delicto, with one's pants down Ayrıca bkz. red, handed for or involving a specified number of hands. a two-handed backhand chiefly using or designed for use by the hand specified. a right-handed batter having hands of a specified kind. strong-handed fiil pick (something) up and give to (someone). he handed each man a glass eş anlamlılar: pass, give, let someone have, throw, toss, present to hold the hand of (someone) in order to help them move in the specified direction. he handed him into a carriage take in or furl (a sail). hand in the main! Etymology : From red + handed, likening to a murderer with their hands red with the victim's blood. The phrase to be taken with red hand originally meant "to be caught in the act". The use of red hand in this sense goes back to 15th-century Scotland and Scottish law. Sir Walter Scott's Ivanhoe (1819) contains the first recorded use of taken red-handed for someone apprehended in the act of committing a crime. The expression subsequently became more common as caught red-handed.[1] Adjective :red-handed (comparative more red-handed, superlative most red-handed) (idiomatic) Showing clear evidence of guilt; in the act of wrongdoing. Deadly, bloody. (informal) With hands that are red. Usage notes Almost always used with the verb catch. Translations ±in the act of wrongdoing Arabic: مُتَلَبَّس m (mutalabbas) Chinese: Mandarin: 正著 (zh), 正着 (zhèngzháo), 當場 (zh), 当场 (zh) (dāngchǎng), 現行犯 (zh), 现行犯 (zh) (xiànxíngfàn), 雙手沾滿鮮血, 双手沾满鲜血 (shuāng shǒu zhān mǎn xiānxiě), 正在作案 (zhèngzài zuò'àn) Czech: při činu Danish: på fersk gerning Dutch: op heterdaad (betrapt) Finnish: rysän päältä (fi) French: la main dans le sac (fr), en flagrant délit German: in flagranti (de) (ertappt), auf frischer Tat (ertappt), bei der Tat Italian: con le mani nel sacco, in flagranza Japanese: 現行犯 (げんこうはん, genkōhan) Korean: 현행범 (hyeonhaengbeom) Kurdish: li ser sûc girtin (ku) (li ser sûc girtin), di ser de girtin (ku) (di ser de girtin) Latin: in flagrante delicto Norwegian: Bokmål: på fersk gjerning Polish: na gorącym uczynku Portuguese: em flagrante (pt), com a boca na botija (pt), com a mão na massa Romanian: cu mâna în sac Russian: на ме́сте преступле́ния (na méste prestuplénija), с поли́чным (ru) (s políčnym) Spanish: en flagrancia, con las manos en la masa (es), in fraganti (es) Swedish: med fingrarna i syltburken, på bar gärning (sv) Turkish: cürmü meşhut (tr), suçüstü (tr)
|
Şahsilik | Suçun şahsiliği |
Suçta kanunilik | Kanunilik |
Kriminoloji | SUÇLU PSİKOLOJİSİ : Kanunun suç scyci:ğ: fiilî işlemiş olanların, yani «suçlu» denilen kimselerin diğer insanlardan psikolojik farklarını araştırmayı hedef tutan bilim koludur. |
Suç nevileri | SUÇ NEVİLERİ (C.H.) 1) icraî suç : Kanunun işlemesini yasak ettiği suçlardır. 2) İhmali suç : Kanunun yapılmasını emrettiği fiillerin yapılmamasından doğan suçlardır. 3) Şekli suç : Suçun tamamlanması için neticenin husule gelmesini kanunun şart koşmadığı suçlardır. Yalan yere şahadet gibi. 4) Maddî suç : Suçun tamamlanması için sonucun meydana gelmesini kanunun şart kıldığı suçlardır. 5) Anî suç : İşlenmesiyle nihayetlenen suçlardır, 6) Mütemadi suç Failin harekete geçmesiyle nihayet buimıyarak, icrası bir süre uzayan suçlardır. (Başkasını kanunsuz tevkif ve hapis gibi). 7) Basit suç : Bir defa işlenmesiyle tekemmül ederek cezayı gerektiren fiillerdir. Bunlar kendilerinde kanunî ağırlaştırıcı sebep bulunmıyan suçlardır, 8) İtiyadî suç : Bir defa işlenmekle cezayı mucip olmayıp, suçun 'teşekkülü için fiilin bir kaç defa işlenmesi şart olan suçlardır, 9) Müteselsil Her biri başlı başına bir suç teşkil eden fakat aynı cürmi kastın tatbik ve icrası dolayısiyle toplu bir suç sayılan fiillerdir. 10) Mevsuf suç : Kendilerinde kanunî ağırlaştırıcı sebep bulunan suçlardır. Adiyen katil basit suçtur. Cezası 24 sene ağır hapistir. Taammüden katil mevsuf suçtur. Cezası idamdır. 11) Siyasî suç Devletin iç veya dış düzenine karşı işlenen suçlardır. Sırf fikir ve içtihat mahsulü olan matbuat suçları' siyasî suçlardan sayılmıştır. 12) Sosyal suçlar : Sosyal ve ekonomik sahada bazı erekleri gerçekleştirmek veya bazı istekleri terviç ve kabul ettirmek için başvurulan 've suç niteliğinde işlenen fiilterdir. Siyasî suça benzer ise de bu suçta 'kollektif menfaata ait bir amaçla hareket edildiği iddia edilir, |
Şahsiliği | SUÇUN KİŞİSELLİĞİ & Suçun şahsiliği , وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ. Suçun şahsiliği ilkesi |
Suç şekilleri | Mala karşı suçlar:1.Hırsızlık . 2.Yağma . 3.Gasp Kişiye karşı suçlar:1.Kasten öldürme 2.Taksirli öldürme . 3.Yaralama . 4.Cinsel saldırı |
Evreleri | Soruşturma evresinde suç - Soruşturmanın usülsüzlüğü iddiası - Kovuşturma evresinde suç - Kovuşturmanın usulsüzlüğü iddiası |
Suç tasnii | Tasni -SUÇ TASNİİ : Vuku bulmadığını bildiği bir suçu Adliyeye veya keyfiyeti Adliyeye tevdie mecbur olan bir makama veya kanunî takipte bulunacak bir mercie vukubulmuş gibi 'ihbar yahut vaki olmayan bir suçun eserlerini uydurmak (T.C.K. Md. 283). SUÇ UYDURMA : Bkz. Cürüm tasni-i. |
Atfı cürüm | SUÇ ATMAK : Atfı cürüm. |
Zabıta | SUÇA KARŞI ZABITANIN GÖREVİ : Zabıta makam ve memurları suçluları aramakla ve işin aydınlanması için lâzım gelen acele tedbirleri olmakla mükelleftir.
Bu makam ve memurlar tanzim ettikleri evrakı hemen Cumhuriyet Savcılığına gönderirler. Ancak hâkim tarafından derhal yapılması gerekli tahkik muamelelerine lüzum varsa bu evrak doğrudan doğruya Sulh Hâkimine gönderilebilir (C.M.U.K. 156). |
Eşyayı cürmiye | SUÇ EŞYASI : Soruşturma için delil olmak üzere faydalı görülen, suçta kullanılan, suçta kullanılmak üzere hazırlanan, suç teşkil eden eylemden husule gelen, kullanılması yapılması, taşınması, bulundurulması veya satılması suç teşkil eden eşyaya suç eşyası denir.
SUÇ EŞYASI : Eşyayı cürmiye : suç eşya, üç çeşittir 1) Suçun konusu olan eşya. 2) Suçtan hâsıl olan eşya. 3) Suçta kullanılan eşya. Bunlar, kanunun aradığı şartlar varsa zoralıma tâbi olur, Cürüm eşyasını saklamak, satın almak suçtur (T.C.K. 36, 512). SUÇ FŞYASINI SATIN ALMAK : (CM,) Her kim suçun işlenmesine iştirâk etmeksizin bir suçtan hasıl olan para veya sair eşyayı kabul eder veya saklar yahut satın yahut her ne suretle olursa olsun kabul etmek etmek ve saklamak ve satmak hususlarında tavassut ederse suç işlemiş olur (T.C.K. 512 Yargıtay Kararı . sanığın keçileri değerinden çok aşağı fiyata arkadaşlarının ikazına rağmen, alması T.C.K. 512 uygun suçtur. (Yar. 2. c.D. 1.6.1948 5583/7580). gün, SUÇ EŞYA VE EVRAKINI YOK ETMEK : (C. Huk.) Cürüm teşkil eden cisim ve eşyayı ve hükûmet dairelerinde saklanan evrak ve vesikaları veya mahkemelere ve resmî dairelere tevdi olunan veya bir memurun yan)fldo bulunan senetleri ve sair mühim evrakı ortadan kaldırmak, bozmak, yok etmek, tahrif vc tağyir etmek suçlarıdır (C.K, 275). SUÇ İŞLEYENLERİ SAKLAMAK : Bak, Yatak(C.K. 296), SUÇ İŞLEMEĞE TAHRİK : Bir suçun işlenmesini alenî olarak tahrik suçtur, Tahrik gazete veya dergi veya sair tabı âletleriyle veya elle yazılıp çoğaltılarak yayınlanan ve dağıtılan yazılar ile umumî yerlerde levha ve ilân asmak suretiyle olursa cezası ar(C.K. 31 1). SUÇ İŞLEMEĞE TEŞVİK : Bak. Azmettirmek, SUÇLAMA YAZISI : İthamname. SUÇLANDIRMAK : Tecrim etmek, itham etmeki SUÇLARDA İRTİBAT : Murtabit suçlar. suçlarda bağlantı. Ayrı ayrı birer suç olmalarına rağmen, aralarında bağ olduğundan, birbirlerine bağlanmış sayılan suçlar. Bkz.Murtabıt suçlar. |
Suçların taksimi | SUÇLARIN Bölünüşü : ceza kanunumuz, diğer bazı ceza kanunlariyle beraber, suçları cürüm ve kabahat olarak ayırır,
Maddî bakımdan suçları, icraî suçlar , ihmalî suçlar ve şüpheli suçlar diye ayırmak mümkündür, Değişik kıstaslara göre : 1) Eser bırakan suçlar ve eser bırakmayan suçlar, 2) Tam suçlar Teşebbüs halinde suçlar. 3) Şeklî suçlar maddî suçlar. 4) Ânî suçlar - Mütemadi suçlar. 5) Basit suçlar - itiyadî suclar 6) Basit suçlar - Müteselsil suçlar, 7) Meşhut suç - Meşhut olmayan suç. 8) Âdi suçlar - Siyasî suçlar. |
Suçlu iadesi | SUÇLULARIN GERİ VERİLMESİ :SUÇLULARIN İADESİ : Bkz. iade-i mücrimin. (D. Huk.) Suçluların iadesi. iade-i mücrimin. Devletlerarası ceza hukukunda karşılıklı yardım vasitalarından biri olup; bir memlekette suç işleyip, başka bir memlekete sığınanların, ülkesinde suç işlediği memlekete geri verilmesini ifade eder, Devletler suçluları iadeye mecbur değildir. Ancak muahede ile suçluların iadesi kabul edilebilir. Bir devlet kendi tebasını iade edemiyeceği gibi, siyasî suç işleyen yabancıların iade edilemiyeceği prensibi de kabul edilmiştir. Suçluların iadesinde Adlî, idarî ve muhtelif olmak üzere üç sistem vardır. Adlî sistemde suçlunun iadesine mahkeme, idarî sistemde hükûmet karar verir. Hükümet isterse istişarî mahiyette mahkemenin mütalâasını da alabilir. Muhtelif sistemde; mahkeme suçlunun iade edilemiyeceğine karar vermş ise, hükûmet iade edemez, Mahkeme suçlunun iadesine karar vermiş ise, hükûmet iade edip etmemekte serbesttir (T.C.K, 9). Bkz. İade-i mücrimin. |
Mevzuat | TCK - CGTİK - CMUK127 3005 sayılı Meshut Suclar Kanunu |
x |
Darbe . Daraba (Vurmak . Darabat . Darbeler. İhtilal. İhtilalat. Devrim. Devrimler. İnkılap. Değişim. 15 Temmzu Darbesi. 12 Eylül Darbesi. 12 Mart Darbesi . 1960 Darbesi | |
---|---|
Kavramlar | Darbe Vurma. İhtilal. Devrim. Devinim. İnkılâp. Değişim |
15 Temmuz | 15 Temmuz Darbesi. 15 Temmuz/Gerçekleri savunması. |
FETÖ | Fetö .. FETÖ . FETÖ. FETO. FETÖ diye bir örgüt var mı? [https://twitter.com/fatmahnm34/status/1523741714740965376?t=fsiqVqw9CMRosdjLLX Bv2Q&s=19] . FETÖ/Beraat. FETÖ/Casusluk davası. FETÖ/Dava/Trajedileri. FETÖ/Davaları. [1] |
Cürüm (Felony)- Cünha (infraction)- Kabahat (misdemeanour)
ÇALIŞ BU ŞABLONA Suç • Cürüm • جرم . Cereme .Cerime - Cerime-i katl .suçlanan • مجني عليه - Mücni aleyh. Konfüçyüs a göre 5 büyük suç - Avrupada uygulanan Karşılıklı Suçluluk Testi (Dual Criminality Test) Single Criminality vs Dual Criminality - Darbeye yardım suçu | |
---|---|
Suçlar (Ceraim جراءم) : Cürüm (جريمة - Crime) ve Kabahat diye ikiye ayrılır. وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ SUC : (atm. strofbare . İng. crime -lat delictum) Hukuki : bakımdan suç, devletin hükukl nizami içinde kendisine müeyyide olaraka ceza konulmuş fiildir, Yâni cezalandırılmış hareketlerdir. Suç olan fiil kanununun ihlali degil . kanun ile korunan kaidelerin bozulmoşıdır, özel olarak suç, hukuka aykırı kusurlu ve bir ceza ile menedilmiş bir harekettir. Ceza kanunumuz suçları cürüm ve kabahat olarak ikiye ayırır (T.C.K. 1). | |
Kavramlar | SUÇ: Suç - Cürüm - Cerime - Cerime-i katl - Cerime-i sirkat - Cerime-i darp SUÇLU : (fr. Coupable - İng. Offender) Töhmetli. Mücrim. |
Suç | Suç - Cürüm. جرم- Cerime (جريمة - Crime - Cünha |
Terkipleri | Mütemadi suç - Kesintili suç - Kesintisiz suç - Birleşik suç
Suçta kanunilik - Suçta temadi - Suçüstü - Suç üstü - Cürmü meşhut - Cürm-ü meşhud • جرم مشهود - Cürm-ü gayri meşhud (جرم غير مشهود) Temadi- Temadi eden suç -Mütemadi suç - |
Müradifleri | Cürm -Cürüm - Ceraim - Mücrim -Tecrim - Cereme |
Eş anlamlıları | Suç - Kabahat - Hata - Günah |
Ezdadı | Berat |
Fiil | Teşebbüs 3 Teşebbüsün Şartları 4 Teşebbüste Cezanın Belirlenmesi 5 Gönüllü Vazgeçme 6 Gönüllü Vazgeçmenin Sonucu 7 Etkin Pişmanlık 20 Fiil Tekliği ve Fiil Çokluğu 21 Zincirleme Suç 22 Zincirleme Suçun Şartları 23 Zincirleme Suçun Sonucu 24 Fikri İçtima 25 Fikri İçtimaın Şartları 26 Fikri İçtimaı 19 İçtima |
Fail | Fail :Suç faili: Asli fail. Feri fail SUÇLU : (fr. Coupable - İng. Offender) Töhmetli. Mücrim.10 Faillik 11 Müstakil Faillik 12 Müşterek Faillik 13 Dolaylı Faillik 14 Yan Yana Faillik 15 Şeriklik 16 Azmettirme 17 Yardım Etme |
Suça ortaklık İştirak | SUÇA FER'İ ORTAKLIK : suça feran iştirak. suça yan ortaklık. suça yardımcı olarak katilma. Bir suçun işlenmesine ikinci derece sayılan hareketlerle katılmak. Suça fer'î katılmada bir aslî fail Ve ona fer'î olarak bağlı bir fer'î fail vardır. Fer'î fail suça katılan bir yardımcıdır.
Asli failin suç olan hareketi ile yardımcı failin hareketleri arasında bir bağlantı vardır. Fer'î fail aslî faile nisbetle daha hafif olarak cezalandırılır (T,C.K, 65). SUÇA ZARURÎ ORTAKLIK : Fail suça katilmasaydı fiilin işlenmiyeceği haller aslî Ortoklıktır. Burada görülen zarurî ortaklık suretinde bir aslî katılmadır. Bu durumda fail fer'î fail sayılamaz ve cezasından indirme yapılamaz (T.C.K. 65). SUÇA İŞTİRAK : (C.K.) Bir kaç kişi bir suçun işlenmesine iştirak ettikleri takdirde fiili irtikâp edenler veya doğrudan doğruya fiili beraber işlemiş olanlar ve başkalarını suç işlemeğe azmettirenler aynı derecede suçlu olurlar (T.C.K, 64). SUÇ ORTAĞI î (C.K.) Birlikte suç işleyenlerin her biri. Bir suçu diğer bir kimse ile birlikte 'işleyen. Suç ortaklığı aslî (suça doğrudan doğruya iştirâk) veya Suç ortaklığı ferî (suç işlemeye teşvik) olur (T.C.K. 64). SUÇTA İŞTİRAK : suça katılma, suça ortaklık. Suç ortaklığı. 8 İştirak 9 İştirak Şekilleri 18 İştirak Hâlinde İşlenen Suçlarda Gönüllü Vazgeçme |
İçtima | SUÇLARIN İÇTİMAI : Suçların toplanması, iç'tima. |
İhbar | SUÇLARIN İHBARI : Suçların haber verilmesi suçların bildirilmesi. ihbar mecburiyeti. |
Teşebbüs | SUÇA TEŞEBBÜS : (C.K.) Teşebbüs, ve nakıs olmak üzere iki türlüdür. Suça tam teşebbüs - Suça nakıs teşebbüs Tam teşebbüs : İşlemeyi kasdettiği cürmün icrasına taallûk eden bütün fiilleri bitirmiş fakat ihtiyarında olmayan bir sebepten dolayı cürüm meydana gelmemiş ise teşebbüs tamdır ve suçtur (T.C,K, 62). |
Suçüstü | Suçüstü - SUÇÜSTÜ : (fr. En flangrant dâlit) Cürmü meşhut, meşhut suç. Meşhud suçların muhakeme usulüne dair 3005 sayılı kanunun üç maddesinin değiştirilmesi hakkında kanun• Meşhut Suçlarda Tanıkların Daveti
Meşhud Gözle gorulen Meşhudat Gözle görulen seyler Meşhudun aleyh:Aleyhinde şehadette bulunulan kimse Meşhudun bih: Şehadet mevzuu hakkında şahitlikte bulunulan şey Meşhudun leh: Lehine sehadette bulunulan kimse SUÇÜSTÜ ZAPTI : Bakınız, Meşhut suç zaptı. Meshut suc tutanagı red-handed : (of a person) having been discovered in or just after the act of doing something wrong or illegal. I caught him red-handed , stealing a wallet eş anlamlılar: in the act, with one's fingers/hand in the till, with one's hand in the cookie jar, in flagrante delicto, with one's pants down Ayrıca bkz. red, handed for or involving a specified number of hands. a two-handed backhand chiefly using or designed for use by the hand specified. a right-handed batter having hands of a specified kind. strong-handed fiil pick (something) up and give to (someone). he handed each man a glass eş anlamlılar: pass, give, let someone have, throw, toss, present to hold the hand of (someone) in order to help them move in the specified direction. he handed him into a carriage take in or furl (a sail). hand in the main! Etymology : From red + handed, likening to a murderer with their hands red with the victim's blood. The phrase to be taken with red hand originally meant "to be caught in the act". The use of red hand in this sense goes back to 15th-century Scotland and Scottish law. Sir Walter Scott's Ivanhoe (1819) contains the first recorded use of taken red-handed for someone apprehended in the act of committing a crime. The expression subsequently became more common as caught red-handed.[1] Adjective :red-handed (comparative more red-handed, superlative most red-handed) (idiomatic) Showing clear evidence of guilt; in the act of wrongdoing. Deadly, bloody. (informal) With hands that are red. Usage notes Almost always used with the verb catch. Translations ±in the act of wrongdoing Arabic: مُتَلَبَّس m (mutalabbas) Chinese: Mandarin: 正著 (zh), 正着 (zhèngzháo), 當場 (zh), 当场 (zh) (dāngchǎng), 現行犯 (zh), 现行犯 (zh) (xiànxíngfàn), 雙手沾滿鮮血, 双手沾满鲜血 (shuāng shǒu zhān mǎn xiānxiě), 正在作案 (zhèngzài zuò'àn) Czech: při činu Danish: på fersk gerning Dutch: op heterdaad (betrapt) Finnish: rysän päältä (fi) French: la main dans le sac (fr), en flagrant délit German: in flagranti (de) (ertappt), auf frischer Tat (ertappt), bei der Tat Italian: con le mani nel sacco, in flagranza Japanese: 現行犯 (げんこうはん, genkōhan) Korean: 현행범 (hyeonhaengbeom) Kurdish: li ser sûc girtin (ku) (li ser sûc girtin), di ser de girtin (ku) (di ser de girtin) Latin: in flagrante delicto Norwegian: Bokmål: på fersk gjerning Polish: na gorącym uczynku Portuguese: em flagrante (pt), com a boca na botija (pt), com a mão na massa Romanian: cu mâna în sac Russian: на ме́сте преступле́ния (na méste prestuplénija), с поли́чным (ru) (s políčnym) Spanish: en flagrancia, con las manos en la masa (es), in fraganti (es) Swedish: med fingrarna i syltburken, på bar gärning (sv) Turkish: cürmü meşhut (tr), suçüstü (tr)
|
Şahsilik | Suçun şahsiliği |
Suçta kanunilik | Kanunilik |
Kriminoloji | SUÇLU PSİKOLOJİSİ : Kanunun suç scyci:ğ: fiilî işlemiş olanların, yani «suçlu» denilen kimselerin diğer insanlardan psikolojik farklarını araştırmayı hedef tutan bilim koludur. |
Suç nevileri | SUÇ NEVİLERİ (C.H.) 1) icraî suç : Kanunun işlemesini yasak ettiği suçlardır. 2) İhmali suç : Kanunun yapılmasını emrettiği fiillerin yapılmamasından doğan suçlardır. 3) Şekli suç : Suçun tamamlanması için neticenin husule gelmesini kanunun şart koşmadığı suçlardır. Yalan yere şahadet gibi. 4) Maddî suç : Suçun tamamlanması için sonucun meydana gelmesini kanunun şart kıldığı suçlardır. 5) Anî suç : İşlenmesiyle nihayetlenen suçlardır, 6) Mütemadi suç Failin harekete geçmesiyle nihayet buimıyarak, icrası bir süre uzayan suçlardır. (Başkasını kanunsuz tevkif ve hapis gibi). 7) Basit suç : Bir defa işlenmesiyle tekemmül ederek cezayı gerektiren fiillerdir. Bunlar kendilerinde kanunî ağırlaştırıcı sebep bulunmıyan suçlardır, 8) İtiyadî suç : Bir defa işlenmekle cezayı mucip olmayıp, suçun 'teşekkülü için fiilin bir kaç defa işlenmesi şart olan suçlardır, 9) Müteselsil Her biri başlı başına bir suç teşkil eden fakat aynı cürmi kastın tatbik ve icrası dolayısiyle toplu bir suç sayılan fiillerdir. 10) Mevsuf suç : Kendilerinde kanunî ağırlaştırıcı sebep bulunan suçlardır. Adiyen katil basit suçtur. Cezası 24 sene ağır hapistir. Taammüden katil mevsuf suçtur. Cezası idamdır. 11) Siyasî suç Devletin iç veya dış düzenine karşı işlenen suçlardır. Sırf fikir ve içtihat mahsulü olan matbuat suçları' siyasî suçlardan sayılmıştır. 12) Sosyal suçlar : Sosyal ve ekonomik sahada bazı erekleri gerçekleştirmek veya bazı istekleri terviç ve kabul ettirmek için başvurulan 've suç niteliğinde işlenen fiilterdir. Siyasî suça benzer ise de bu suçta 'kollektif menfaata ait bir amaçla hareket edildiği iddia edilir, |
Şahsiliği | SUÇUN KİŞİSELLİĞİ & Suçun şahsiliği , وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ. Suçun şahsiliği ilkesi |
Suç şekilleri | Mala karşı suçlar:1.Hırsızlık . 2.Yağma . 3.Gasp Kişiye karşı suçlar:1.Kasten öldürme 2.Taksirli öldürme . 3.Yaralama . 4.Cinsel saldırı |
Evreleri | Soruşturma evresinde suç - Soruşturmanın usülsüzlüğü iddiası - Kovuşturma evresinde suç - Kovuşturmanın usulsüzlüğü iddiası |
Suç tasnii | Tasni -SUÇ TASNİİ : Vuku bulmadığını bildiği bir suçu Adliyeye veya keyfiyeti Adliyeye tevdie mecbur olan bir makama veya kanunî takipte bulunacak bir mercie vukubulmuş gibi 'ihbar yahut vaki olmayan bir suçun eserlerini uydurmak (T.C.K. Md. 283). SUÇ UYDURMA : Bkz. Cürüm tasni-i. |
Atfı cürüm | SUÇ ATMAK : Atfı cürüm. |
Zabıta | SUÇA KARŞI ZABITANIN GÖREVİ : Zabıta makam ve memurları suçluları aramakla ve işin aydınlanması için lâzım gelen acele tedbirleri olmakla mükelleftir.
Bu makam ve memurlar tanzim ettikleri evrakı hemen Cumhuriyet Savcılığına gönderirler. Ancak hâkim tarafından derhal yapılması gerekli tahkik muamelelerine lüzum varsa bu evrak doğrudan doğruya Sulh Hâkimine gönderilebilir (C.M.U.K. 156). |
Eşyayı cürmiye | SUÇ EŞYASI : Soruşturma için delil olmak üzere faydalı görülen, suçta kullanılan, suçta kullanılmak üzere hazırlanan, suç teşkil eden eylemden husule gelen, kullanılması yapılması, taşınması, bulundurulması veya satılması suç teşkil eden eşyaya suç eşyası denir.
SUÇ EŞYASI : Eşyayı cürmiye : suç eşya, üç çeşittir 1) Suçun konusu olan eşya. 2) Suçtan hâsıl olan eşya. 3) Suçta kullanılan eşya. Bunlar, kanunun aradığı şartlar varsa zoralıma tâbi olur, Cürüm eşyasını saklamak, satın almak suçtur (T.C.K. 36, 512). SUÇ FŞYASINI SATIN ALMAK : (CM,) Her kim suçun işlenmesine iştirâk etmeksizin bir suçtan hasıl olan para veya sair eşyayı kabul eder veya saklar yahut satın yahut her ne suretle olursa olsun kabul etmek etmek ve saklamak ve satmak hususlarında tavassut ederse suç işlemiş olur (T.C.K. 512 Yargıtay Kararı . sanığın keçileri değerinden çok aşağı fiyata arkadaşlarının ikazına rağmen, alması T.C.K. 512 uygun suçtur. (Yar. 2. c.D. 1.6.1948 5583/7580). gün, SUÇ EŞYA VE EVRAKINI YOK ETMEK : (C. Huk.) Cürüm teşkil eden cisim ve eşyayı ve hükûmet dairelerinde saklanan evrak ve vesikaları veya mahkemelere ve resmî dairelere tevdi olunan veya bir memurun yan)fldo bulunan senetleri ve sair mühim evrakı ortadan kaldırmak, bozmak, yok etmek, tahrif vc tağyir etmek suçlarıdır (C.K, 275). SUÇ İŞLEYENLERİ SAKLAMAK : Bak, Yatak(C.K. 296), SUÇ İŞLEMEĞE TAHRİK : Bir suçun işlenmesini alenî olarak tahrik suçtur, Tahrik gazete veya dergi veya sair tabı âletleriyle veya elle yazılıp çoğaltılarak yayınlanan ve dağıtılan yazılar ile umumî yerlerde levha ve ilân asmak suretiyle olursa cezası ar(C.K. 31 1). SUÇ İŞLEMEĞE TEŞVİK : Bak. Azmettirmek, SUÇLAMA YAZISI : İthamname. SUÇLANDIRMAK : Tecrim etmek, itham etmeki SUÇLARDA İRTİBAT : Murtabit suçlar. suçlarda bağlantı. Ayrı ayrı birer suç olmalarına rağmen, aralarında bağ olduğundan, birbirlerine bağlanmış sayılan suçlar. Bkz.Murtabıt suçlar. |
Suçların taksimi | SUÇLARIN Bölünüşü : ceza kanunumuz, diğer bazı ceza kanunlariyle beraber, suçları cürüm ve kabahat olarak ayırır,
Maddî bakımdan suçları, icraî suçlar , ihmalî suçlar ve şüpheli suçlar diye ayırmak mümkündür, Değişik kıstaslara göre : 1) Eser bırakan suçlar ve eser bırakmayan suçlar, 2) Tam suçlar Teşebbüs halinde suçlar. 3) Şeklî suçlar maddî suçlar. 4) Ânî suçlar - Mütemadi suçlar. 5) Basit suçlar - itiyadî suclar 6) Basit suçlar - Müteselsil suçlar, 7) Meşhut suç - Meşhut olmayan suç. 8) Âdi suçlar - Siyasî suçlar. |
Suçlu iadesi | SUÇLULARIN GERİ VERİLMESİ :SUÇLULARIN İADESİ : Bkz. iade-i mücrimin. (D. Huk.) Suçluların iadesi. iade-i mücrimin. Devletlerarası ceza hukukunda karşılıklı yardım vasitalarından biri olup; bir memlekette suç işleyip, başka bir memlekete sığınanların, ülkesinde suç işlediği memlekete geri verilmesini ifade eder, Devletler suçluları iadeye mecbur değildir. Ancak muahede ile suçluların iadesi kabul edilebilir. Bir devlet kendi tebasını iade edemiyeceği gibi, siyasî suç işleyen yabancıların iade edilemiyeceği prensibi de kabul edilmiştir. Suçluların iadesinde Adlî, idarî ve muhtelif olmak üzere üç sistem vardır. Adlî sistemde suçlunun iadesine mahkeme, idarî sistemde hükûmet karar verir. Hükümet isterse istişarî mahiyette mahkemenin mütalâasını da alabilir. Muhtelif sistemde; mahkeme suçlunun iade edilemiyeceğine karar vermş ise, hükûmet iade edemez, Mahkeme suçlunun iadesine karar vermiş ise, hükûmet iade edip etmemekte serbesttir (T.C.K, 9). Bkz. İade-i mücrimin. |
Mevzuat | TCK - CGTİK - CMUK127 3005 sayılı Meshut Suclar Kanunu |
x |