|
Yenişehir - Neopolis (Kanlıdivane) - Newyork - Newcity - Nevşehir - Nevşar. Norkağ . Norgah | |
|---|---|
| *Yeni - Nev - New - Neo - | |
| Yenişehir vilayetleri | Vilayet-i Yenişehir - Larissa - Yenişehir-i Fenari - Yenişehir (vilayet) - Yenişehir-i Fener , Yenişehir, Taselya - Nevşehir |
| Kaymakamlıklar | Yenişehir Kaymakamlığı -Yenişehir kaymakamlıkları -:Mersin Yenişehir Kaymakamlığı - |
| Yenişehir nahiyeleri | x |
| Yenişehir beldeleri | x |
| Yenişehir köyleri | Yenişehir, Uşak |
| Yenişehir mahalleleri | 15.2.1 Yenişehir mahallesi, Sivas
15.2.2 Yenişehir Mahallesi, Beyoğlu 15.2.3 Yenişehir Mahallesi, Pendik 15.2.4 Yenişehir Mahallesi, Ataköy 15.2.5 Yenişehir Mahallesi, İskenderun 15.2.6 Yenişehir Mahallesi, Selçuklu 15.2.7 Yenişehir Mahallesi, Kocaeli 15.2.8 Yenişehir Mahallesi, İzmit 15.2.9 Yenişehir Mahallesi, Kurtköy 15.2.10 Yenişehir Mahallesi, Bingöl 15.2.11 Yenişehir Mahallesi, Yahşihan 15.2.12 Yenişehir Mahallesi, Kocasinan 15.2.13 Yenişehir Mahallesi, Karabük 15.2.14 Yenişehir Mahallesi, Denizli 15.2.15 Yenişehir Mahallesi, Ordu 15.2.16 Yenişehir Mahallesi, Şanlıurfa 15.2.17 Yenişehir Mahallesi, Mardin 15.2.18 Yenişehir Mahallesi, Kars 15.2.19 Yenişehir Mahallesi, Nusaybin 15.2.20 Yenişehir Mahallesi, Genç 15.2.21 Yenişehir Mahallesi, Konak 15.2.22 Yenişehir Mahallesi, Eğil 15.2.23 Yenişehir Mahallesi, Altınözü |
| Yenişehir kitapları | Twix |
| Yenişehir (semt), Ankara
15.3 Hastaneler 15.3.1 Özel Yenişehir Hastanesi 15.4 Göller 15.4.1 Yenişehir Gölü, Reyhanlı, Hatay 15.5 Larissa (Ansiklopedia Brittanica 1911) | |
|
Şehir -Şehr-i ulema: Sivas , Şehr-i makarr-ı ulema; Kayseri | |
|---|---|
| Şehrveya Şehir kelimesinin etimolojik köken olarak Arapça "ş-h-r" kökünden gelmektedir ve ay" demektir. | |
| Kavramlar | Şehir Şehr şahr Şaar شهير -şhr شهر Ermaşχarh աշχարհ χşaθrapāna xarşana-HarşanaŞehirli Şarlı Şaarlı Şaarlı bebesi - Van - York - Town - City |
| Türetilmiş kavramlar | :[1] "Şehr, marufdur. Türki'de şar derler.
Şehrde neşv-ü nemanın eserı zerafet olmak ile zarif-ü nüktedan ve bisyar-ı fenn-i ademe şehrî ve şehr oğlanı derler. şehri şehrî Şehr oğlanı Mahalle-vü şar |
| Yenişehir | Yenişehir Nevşehir Newyork Newtown Newcity -Yenişehir-i fenari - Larissa -Newshire |
| Şehirler | Şarköy
Şarlı : Şehirli demektir. Nefs-i Şarlı veya Nefsi Şarlı : Beşikdüzü'ün eski adıdır. Şardağı veya Şar dağı . Üsküp şehrinin arkasındaki dağın adı. Şehir dağı demektir. Ortakent - Ortaşehir - Mersovan - Erivan - Van - Tatvan]- Nahçıvan |
| Deyişler | Türklerin ölüm şehri - Yeşil şehir -Şehrengiz Şehr-i cedid-Şarlı-Nefsi Şarlı- |
| Balon | Şehirli kültürde balon olduğundan şehirli balonlu demektir. |
| Diğer dillerde | Newyork - Newtown- Newcity - Larissa -Newshire-Nevşehir -Yenişehir-i fenari - |
| Şar | İsmail Hakkı Bursevi hazretleri Ruh-ul Mesnevi adlı eserinde şar kelimesini şöyle izah eder:
Şehrde neşv-ü nemanın eseri zerafet olmak ile zarif-ü nüktedan ve bisyar-ı fenn-i ademe şehrî ve şehr oğlanı derler. Ve Müftü Yahya Efendi letaifindendir ki gelir: Bir afet-i devran yine araladı şehri; Yunus Emre'de şar kavramı Biz kimseye kin tutmayız Ağyar dahi dosttur bize Kanda ıssızlık var ise Mahalle-vü şardır bize Türetilmiş Kavramlar : Şarköy Şarlı : Şehirli demektir. Nefs-i Şarlı veya Nefsi Şarlı : Beşikdüzü'ün eski adıdır. Şardağı veya Şar dağı . Üsküp şehrinin arkasındaki dağın adı. Şehir dağı demektir. |
| Şehrayin | şehrayin bayramlarda düzenlenen gece töreni Ar şahr شهر yeni ay + Fa āyīn آيين tören → şehir3, ayin |
| şehriyar | YusZ <1377 ~ Fa şahryār شهر يار "ülkenin dostu", kral, hükümdar → şehir1, yar2 |
| LO 1876 şaˁrī kılcal (Fr %icapillaire karşılığı)
KT 1900 şehriyye kıl gibi ince çorbalık makarna (%işaˁrīye 'den galat) < Ar şaˁr شعر [#şˁr] kıl | |
| Etimoloji | Şehrveya Şehir kelimesinin etimolojik köken olarak Arapça "ş-h-r" kökünden gelmektedir ve ay" demektir. |
| Aşxarh | Karş. EYunsatrap (İran valisi) < EFaχşaθrapāna- (ülke-bakan). Ermaşχarh աշχարհ |
| Şöhret | "Türeme (derivation) şahara شهر şöhret شهير şhr sf. ünlü, belirgin, şöhretli |
| Şahr - Şah | "Alıntı (loan) şahr شهر vilayet, memleket, kent Eski Farsçadan alıntıdır; eski dilde memleket, ülke anlamındayken daha sonra dünya anlamını kazanmıştır; |
| Arapça | Arapça masdar (verbal noun)"> # şhr msd. 1. belirme, 2. yeni ayın belirmesi, ayın ilk günü, 3. ay (takvim birimi) |
| Diğer | "anon., Orta Asya\'da Bulunmuş Kuran Tefsirinin... xii-xi, ed. Borovkov; Usta & Amanoğlu , TDK 2002
şehr şehir "Franciscus Meninski, Thesaurus Linguarum Orientalium [1680], tıpkıbasım Simurg 2000">Men Franciscus Meninski, Thesaurus Linguarum Orientalium [1680], tıpkıbasım Simurg 2000">Men |
| Şablon:Şehirbakınız | |
Antik şehrin merkezinde 5. yüzyıla tarihlenen katedral ve obruk.
Kanlıdivane (Şablon:Dil-grc; Şablon:IPA-grc), günümüzde Mersin'in Erdemli ilçesinde yer alan antik kent. MÖ 3. yüzyılda kurulan ve MS 4. yüzyılda adı Neapolis olarak değişen[1] kentin Elaiussa Sebaste'nin sur dışında yer alan uzantısı olduğu tahmin edilmektedir.
19. yüzyıl ortalarında Fransız gezgin Victor Langlois tarafından keşfedilen[1] kent, 1970'li yıllarda yapılan kazılarla ortaya çıkarılmıştır. Yöredeki ilk arkeolojik araştırmaları ise Semavi Eyice gerçekleştirmiştir.[2]
Kent, doğal bir çökük olan 30 metre derinliğindeki geniş bir obruk etrafında kurulmuştur.[3]
Etimoojisi[]
Semavi Eyice'ye göre Kanlıdivane isminin kökeni hakkında iki ihtimal vardır.
- İlk ihtimal isimdeki "kanlı" kısmının kentin antik ismi olan Kanitellis'ten ya da obruğun içinde yağmur sularıyla toprak rengine bulanan kabartmaların kırmızıya çalan renginden, "divane" kısmının ise burada dağınık olarak yaşayan Türkmen topluluklarının zaman zaman divan adı verdikleri toplantılarından gelebileceğidir.[4]
- İkinci ihtimal ise Roma döneminde suçluların obruğa atılıp vahşi hayvanlara yem edildiği için kente Kanlıdivane denildiğidir.[4]
Akustiği[]
Kanlıdivane, akustiği çok iyi olduğu için günümüzde konserlere ev sahipliği yapmaktadır.[5]
Tarihçe[]
Olba Krallığı'nın kutsal yerleşim yeri olan kentin tarihi MÖ 3. yüzyıla kadar gitmektedir. İlk kez Helenistik Dönem'de yerleşim gören kent Roma ve Geç antik dönemlerde en yoğun dönemini yaşamış ve MS 4. yüzyılda en parlak dönemini yaşamıştır.[2][3] Ayrıca obruğun içerisinde yer alan merdivenler ve mağaralardan obruk içerisinin de yerleşim yeri olarak kullanıldığı anlaşılmaktadır. Merdivenlerle inilen obruğun büyüklüğünden ötürü tanrısal olduğu düşünülmüş ve kent tarihi boyunca dinsel bir merkez olmuştur.[2] Son olarak ise Bizans İmparatoru II. Theodosius burada kutsal bir Hristiyanlık merkezi kurmuştur.[3]
Kentte gerçekleştirilen yüzey araştırmalarında tespit edilen 15 atölye ile presler, pres yatakları, vida ağırlıkları, pres ağırlık taşları, kırma tekneleri ve kırma taşları gibi üretim araçları kentin özellikle geç antik dönemde önemli bir zeytinyağı üretimi merkezi olduğunu ortaya çıkarmıştır.
Kalıntı ve buluntular[]
Kentin çevresinde kurulduğu obruğun içerisinde Armaronxas ailesine ait kaya kabartması bulunmaktadır.[3] 4 metre genişliğinde 2 metre yüksekliğindeki bir niş içerisinde yer alan kabartmanın sağ tarafında beş satırlık bir yazıt yer almakta olup yazıtta ailenin isimleri yazmaktadır.[3] Obruğun batı duvarlarında ise Kilikya askeri olduğu düşünülen bir savaşçı kabartması yer almaktadır.[3]
Obruğun etrafındaki ana yerleşim yerinde ise kesme taştan yapılmış bazilikalar, caddeler, kaya mezarları, sarnıçlar yer almaktadır.[1] Yerleşim yerinin güneybatısında MÖ 2. yüzyılda inşa edildiği düşünülen kule kentteki günümüze kadar ulaşan en eski yapıdır.[3] Kitabesinde yazdığına göre kule, Tanrı Zeus için rahip krallardan Olbalı Tarkyaris'in oğlu Teukros tarafından yaptırılmıştır. Obruğun çevresindeki bazilikalar ise 4. yüzyıl sonları ile 6. yüzyıl ortaları Bizans dönemi eserleridir.[1]
Nekropoller[]
Kentin çevresinde üç nekropol tespit edilmiştir. Kuzeye doğru uzanan ve yüksek bir noktada bulunan kuzey nekropolü 4.5 hektarlık bir alanı kapsamakta olup burada hyposorion'lu ve podyumlu çok sayıda lahdin yanı sıra üç tapınak mezar ve bir exedra yer almaktadır.[2] Bu nekropolün en yüksek yerinde Kraliçe Aba'nın kocası ve iki oğlu için yaptırdığı anıtsal mezar yer almaktadır.[1] Kanlıdivane'nin kuzeybatı yamaçlarında yer alan bir diğer nekropolde de hyposorion'lu lahitler ve tapınak mezar tespit edilmiştir.[2] Obruğun bir kilometre güneybatısındaki Çanakçı olarak anılan çöküntü alanında ise soylulara ait birçok kaya mezarı ve lahit yer almaktadır.[2][3] Burada yer alan kabartmalar nedeniyle diğer iki nekropole kıyasla daha fazla ziyaretçi tarafından ziyaret edilmektedir.
Galeri[]
Kaynakça[]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 "Kanyteleis (Kanlıdivane)". mersin.bel.tr. 2 Nisan 2014 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6OXIHMXNt. Erişim tarihi: 2 Nisan 2014.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 "İNANÇ TURİZMİ". mersinkulturturizm.gov.tr. 2 Nisan 2014 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6OXIHIV0T. Erişim tarihi: 2 Nisan 2014.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 "Kanlıdivane". kulturportali.gov.tr. 5 Şubat 2013. 2 Nisan 2014 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6OXJCxugY. Erişim tarihi: 2 Nisan 2014.
- ↑ 4,0 4,1 Mersin: Ören Yerleri, Kaleleri, Müzeleri (1. bas.). İstanbul: Mersin Valiliği. Ağustos 2007. ss. 114. Şablon:Baskıda gizleŞablon:Sadece baskıda. http://www.mersinkulturturizm.gov.tr/Eklenti/9749,orenyeri12pdf.pdf. Erişim tarihi: 2 Nisan 2014.
- ↑ "ETKİNLİK MEKANLARI". merfest.org.tr. 10 Aralık 2012. 2 Nisan 2014 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6OXIvhr9V. Erişim tarihi: 2 Nisan 2014.
Şablon:Türkiye'deki antik kentler