EÇS/1/111

Portal:Evliya Çelebi13     Portal:Evliya Çelebi14     Portal:Evliya Çelebi15

←EÇS/1/110

Evliya Çelebi Seyahatnamesi 1.Cilt Evliya Çelebi

EÇS/1/112→

Mübârek fetih gününe nice şairler ve ulemâ ebced hesabiyle tarihler bulmuşlardır. Fakat Kur'ân-ı Kerimde bulunan «Beldetün tayyibetün» ve «Âlıerûn» lâfzı fevkalâde tesadüftür.

Diğer tarih : Ehl-i İslâm etti Islâmbolu feth.

Musanna' tarih: Fetholdu tslâmbol yârana.

Diğerleri şu tarihi yazmışlar: Küffâra kıyamettir. 857

Adı geçen tarihlerin uğurlu saatinde Mehmed Hân lslâmbol'a ayak bastığı için halk dilinde İslâmbol içinde o güne «Yevm-i kudüm» derlerdi.

Allah'a hamdolsun birinci taht şehri Bursa, ikinci Edirne üçüncü istanbul olup bu gönül açıcı şehir, güzel imâretlerle günden günecennet-i ulyâyı kıskandıracak yüksek binalarla dünyanın emsalsiz bir şehri olmuştur. Fakat Fatih, Ayasofya ismiyle anılan küiseyi temâşâ edince gördü ki bu makam bir muazzam bina. ve sağlam bir yapıdır ki... Mühendis mimar îğnados adlı temiz tabiatlı, iz'an sahibi, bu binanın sağlam lık esaslarında hayran ve esasının kuruluşunu ve yüksek kubbesini gören şaşkın ve sersem olur (62).

Hemen Gazi Mehmed Hân bu eski mâbedi pisliklerden,putlardan, kilisenin içini temizleyip, nice bin yerde anberlık ler ve buhurdanlarla öd ve anberler yakıp câmi içinde mihrap,minber mahfel ve minare ile o cennet görünüşlü makamı, ib retle temâşâ edilecek cennetülfirdevs gibi bir Müslümanlarcâmii edip, evvelâ cuma gününde bütün gaziler hâzır olup salâlar okunup müezzinler «innallahe ve melâiketehu...» ayetini hazin bir sesle okumağa başlayınca Ak-Şemsüddın Haz-

_____________

(62) Ayasofya'nın mimarları Aydınlı Anthemius ile Milletli îsidor'dur. Kubbenin çapı 31, yerden yüksekliği 50 metredir. (Z.D.)