|
|
| ←EÇS/11/114 | Evliya Çelebi Seyahatnamesi 11.Cilt  Evliya Çelebi |
EÇS/11/116→ |
Muhammed, bir gece çoluk çocuklarını da alıp seher vakti, düşman horul horul uyurken kaleden çıkıp, kâfire müthiş bir kılıç vurup Peşte kalesine selâmetle gelirler. 1002 senesinde Sinan Paşa Yanık gazâsına giderken bu kaleyi zabtetti. Segedin toprağında gümrük eminliğidir. 150 bahadır kulları vardır, Gece gündüz Orta Macar ile cenkederler. Kalesi bir sahra üzerindedir. Batı tarafı bir küçük göldür. Soboska bu göl kenarındadır. Bir camii var. 140 saz ve kamış örtülü evleri, pek çok bağ ve bahçeleri vardır. Buradan 6 saat gidip:
Martinos kalesine geldik. 932 de Süleyman Han fethidir. Segedin toprağında Eğre kulu eminliğidir. Kalesi Tise nehri kenarındadır. İç kalesi dört köşe kârgir bir küçük kaledir. Dışarı büyük varoşunda 150 ev vardır. Buradan gemilerle:
Segedin gölüne gittik. Onbir göldür. Çeşitli lezzetli balıklar çıkar. Onda birini emine verirler. Kimse bir balık alamaz. Buradan doğuya bir saat gidip:
Segedin kalesine geldik. Süleyman Han, kalenin fethi için çok sıkıntı çektiği için (şu Sek diyenler dahi kaleyi vermezler mi?) derken kale fetholunup adına Segedin yâni (dinine ihanet eden köpek kalesi) dediler (1). Kurucusu Orta Macar Banı (Pransoban) dır. 932 de Maktul-İbrahim Paşa kaleyi kuşatıp, üç gün cenkeder. Bundan sonra Süleyman Han gelir. Kâfirler de kaleyi vire ile silâhsız terkederler. Altıbin kâfir Sonlok kalesine giderler. Segedin kalesinin bütün kiliseleri temizlenip cami yapılır. Kalesi çok küçüktür. Süleyman Han neman Koca Mimar Sinan'a emir vererek kalenin dışarısına bir kat kale daha yapılmasını ferman eder. Âl-i Osman kale yapamaz derler. Vallahi istese en muhteşemini yapar ama, âl-i Osman'ın aslı Mahan vilâyeti Tatarıdır. Mâmur olmağı sevmezler, heman bir kaleyi, bir ülkeyi alıp harab etmeğe başlarlar!?.
Segedin kalesi şekilleri: Etrafı dörtbin adımdır. Yedi adet sağlam kuleleri vardır. Tise nehri kenarındaki su kule-
________
(1) Sek, köpek demektir.