|
|
| ←EÇS/14/108 | Evliya Çelebi Seyahatnamesi 14.Cilt  Evliya Çelebi |
EÇS/14/110→ |
SÂSÂNİLER: 9 neferdir. 91 sene hükümet sürdüler.
DİYÂLE DEVLETİ: On beş neferdir, müddetleri 200 senedir.
ÂL-İ SÜLFERYAN DEVLETİ: On beş neferdir, müddetleri 103 senedir. 12 tabaka oldular.
ÂL-İ ABBASİYÂN-İ EKRAD DEVLETİ: Birinci tabaka Musul’a yakın Ceziretül Ömer hâkimidir. İkinci tabaka Seyyid Handır. 40 bin askeri vardır. Üçüncü tabaka Suran hâkimi, 20 bin asker vardır. Dördüncü tabaka Erdilan hâkimidir. 10 bin askeri vardır. Beşinci tabaka, Harir hâkimi 15 bin askeri vardır. Altıncı tabaka Penyaniş hâkimi, beş bin adam olur. Yedinci tabaka, Mahmudi. sekiz bin askerdir. Sekizinci tabaka Hakkâri hâkimi, 40 bin piyaddeir, 10 bin süvari vardır. 65 tarihinde İbşir paşa, Melek Ahmet paşa efendimizi Van’a tayin edip hakir, Hakkâri hâkimi Yezdi Şir’e hil’at götürdüm. O büyük alayda Hakkâri askerlerini seyrettim. Dokuzuncu tabaka Hizan hâkimidir. On bin askerdir. Onuncu tabaka Bitlis hâkimi, 20 bin askerdir. On birinci tabaka Hazzu hâkimidir. Sekiz bin Hâleti, Çekvâni, ve Yezidi kavmi vardır. On ikinci tabaka, Palu hâkimidir. 10 bin askeri vardır. Bunlar, Yavuz Selim’den beri azil kabul etmezler. Evlâttan evlâda padişah emriyle hükmederler. Halk bunlara (Han) derler. Bu 12 hâkim, kendilerini Abbasilerden sayarlar. Bunlardan başka Erzurum’da, Diyarbakır, Van, Musul, Şehri Zol’da ve Bağdat eyâletinde tam 200 ocak beyleri vardır. Meselâ Ekil, Mefarkin, Kârni, Hirun, İspeir, Duzriki, Bargiri, Malazgir gibi sancakları vardır.
ÂL-İ KİYÂNİYAN-I ACEM DEVLETİ: Memleketleri İran, Maveraünnehir’dir, on bir neferdir.
ÂL-İ EŞKÂNİYAN DEVLETİ: Yedi neferdir. Memleketleri Hemedan, Dergüzin, Erdebil’dir. Müddetleri 78 senedir. Bu yedi nefer, Me'mun’dan sonradır.
ÂL-İ KIRVÂNİYAN DEVLETİ: Altı neferdir.
MAMÂNİYAN DEVLETİ: ÂL-İ, SASANİYAN DEVLETİ: ÂL-İ MÂHAN DEVLETİ: İlk çıkışları Maveraünnehirdir. Cengizliler derdinden Mâhandan kalkıpAhlat ’a geldiler. Orada Bitlis hâkimlerinin ecdadı Evhadullah yanında kaldılar. Bahadır kavim olup, memleket