|
|
| ←EÇS/14/211 | Evliya Çelebi Seyahatnamesi 14.Cilt  Evliya Çelebi |
EÇS/14/213→ |
hoşafı yedirirler. Aklı başına gelir. Buraya üç yıllık deli gelse, kırk gü de iyileşir. Çünkü burada Sokrat, Bukrat, Eflâtun, Fisagorus tevhidi, Ebû Ali Sina gibi hekimler vardır. Fakat bu şehir halkından hükema olmaz. Hep dışarıdan gelir. Yine Arap kavmidir. Çünkü tıp ilmi Arap evlâdına verilmiştir. Her şeyden lüzumlu tıp ilmidir. Çünkü peygamberimiz (ilim ikidir. Beden ilmi, sonra din ilmi) buyurmuşlardır. Vâkıâ Hazreti Nuh ve iskender zamanlarında da hükema vardı ama, peygamberden sonra yine Araplara muhtaç idiler. Bu Kalavun bimarhanesinde bir hastanın nabzına el vurup tabiatına uygun ilâçlar ederler. Çünkü bu iklimde çeşitli otlar vardır ki belki Hindistan'da olmaz. Bu binanın bir tarafta (kadınlar bimarhanesi) vardır. Bütün hademeleri yine kadınlardır. A cak hükema mahremdir. Çekinmeden girip kadınlara çeşitli ilâçlar ede ler. Ama hikmettir, bazı hasta ve deli hatunlar burada evlât hasıl ede ler. Acayip hikmettir. Hattâ İbrahim paşa zamanında bir erkek çocuğu doğdu. Adını (Şifaî) kodular. Gezdiğimiz yerlerde böyle şifa yurdu görmedik.
FARUKU AZAM TİRYAKI MACUNU:
Dünyada birçok hekimler Faruk Tiryakı yaparlar, ama bu Mısır faruku gibi olmaz. Çünkü Faruk Kurs'u Mısır'a mahsustur. Bu kurs, yılanın vücudundan hâsıl olur. Sultan Kalavun vekafından 40 vazifeli vardır. Cimze nahiyesinde Habir oğlu köylerinde otururlar. Bir ocaktır. Yılda bir temmuz ayında Faruk yılafu avlarlar. Bütün vücutlarına keçeler sararlar. Yalnız gözleri görünür. Behnisa, Fayum ve Cebel-i ahzara varırlar. Yılanlar sabahleyin uyuşuk olduğundan sabahleyin g derler, öyle iken yılanlarla müthiş cenk ederler. Binlercesini avlayıp Faruk ile bulanmış zenbillere doldururlar. Bazen bir yılan sıçrayıp avcının gözüne vurur. Derhal öldürür. Böyle müthiş zehirlidir. Deveyi kulağından, katırı tırnağından sokup bir anda öldürür. Bu avcılar yılan dolu zenbilleri eşeklere yükleyip şehre götürürken Besatin denilen bir bağa gelindiği vakit yılanın biri zenbilden çıkıp eşeği sokar. Eşek hemen tepesi üzeri düşer ve şişer. Hemen etrafta olan halkı uzaklaştırırlar. Eş ğin kemikleri bile eriyip su gibi akar. Sonra üzerine toprak örterler.
Nihayet yılanları Kalavun bimarhanesine getirip teslim ederler. H kir evvelce hekimbaşıdan rica etmiştim. Bana hemen haber geldi. Ata binip gittim. Farukhanenin kapısından girer girmez kapıyı kilitlediler ve başka kimseyi içeriye almadılar. Gayet tehlikeli yerdir. Ben bir