|
|
| ←EÇS/11/74 | Evliya Çelebi Seyahatnamesi 11.Cilt  Evliya Çelebi |
EÇS/11/76→ |
manastırı tımarhânesidir. Kral bile hasta olsa buraya gelir. Eflâtun, Bokrat, Sokrat, Batlamyos, Filkos gibi hakimler burada toplanmışlardır, Beyaz elbise giyip, elleri daima eldivenlidir. Elleri her vakit yumuşak olup, hastanın nabzını tutunca bütün derdini anlarlar.
Üstad cerrahlar: Rabe çenginde beynine kurşun girmiş, Kralın akrabası olan bir yaralı kefere geldi. Cerrahbaşı ile ahbab oldum. O da yaralıyı bir ipek sedire yatırdı. Başı Adana kabağı gibi, gözleri Mardin encasi, burnu Mora patlıcanı gibi şişmiş.. Hekimbaşı herkesi dışarı çıkardı. Ben içeride bir hademesiyle birlikte bir camlı sıcak odada kaldım. Yaralıya bin fincan zağfran gibi birşey içirdi. Hasta kendinden geçti. Odaya bir mangal ateş koydu. Eline bir keskin ustura aldı. Herifin alnının derisini iki kulaklarına varıncaya kadar çizdi. Sağ kulağı tarafından yüzdü. Kafa kemiği bembeyaz çıktı. Bir damla kan akmadı. Hekim, kafanın ek yerinden bir demir mengene soktu. Büktü, kafa kemiğinin diş diş yerlerinden kelle açılıp beyni göründü. Kellenin içi, sulu kan ve sümük gibi birşeylerle dolu idi. Kurşun beyin yanında olup kan bulaşıktı. Usta cerrah bana (gel bak, bir ekmek parçası için âdemoğlu ne hallere girer!) dedi. Hakîr, ağzıma burnuma mendil koyup herifin kellesinin i£ine baktım. Beyin, yumurtasından yeni çıkmış bir kuş yavrusu gibi büzülmüş, başı, gözleri, burnu, kanatları ile büzülmüş durur. Ama üzerinde bir zar var. Cerrah, (niçin ağzını burnunu mendil ile kapadın?) dedi (belki bakarken aksırırım, öksürürüm, herifin kellerinin içine rüzgâr girmesin diye kapadım) deyince cerrah (aferin, barekâllah.. İşte sen bu ilme dikkat etsen, usta bir cerrah olurdun. Gördüm ki sen bu dünyada çok şey görmüşsün) diyerek acele kurşunu beyninden aldı. Yerini sarı sünger gibi Mr şeyle temizledi. Şarap ile yıkadı, itine kafa tasını yerine koydu sardı.
Cerrahların Hikmetinin temaşası: Heman herifin kesilmiş derilerini birbirlerine yakın getirdi. Yanındaki kutudan atlı karınca denilen bir demir çifteyi alıp derinin keskin yerleri-