Adını, ilk ayetinde geçen "furkan" kelimesinden alır. "Furkan", hakkı bâtıldan ayıran demektir ve Kur'an-ı Kerim'in isimlerindendir. Sure 77 ayettir. Mekke döneminin ortalarında ve Yâsin Sûresinden sonra nâzil olmuştur. Ancak 68-70. ayetlerinin Medine'de indiği rivâyet edilir. Mushaftaki resmi sırası itibarıyla 25., iniş sırasına göre ise 42. suredir.
Surenin temel konuları
Allah'ın varlığı, birliği ve kudretiyle ilgili akli deliller,
Hz. Muhammed'in peygamberliğinin ispatı,
Kur'an'ın ilahi kelam oluşu,
Hz. Nuh, Ad, Semud kavmi, Ashabü'r-Ress, Lût kavmi gibi kavimlerin Allah'ın elçilerini yalanlamaları sebebiyle başlarına gelen felaketler,
Ahiretin gerçekliği; inananların ve inkar edenlerin ahiretteki durumları,
Müminlerin bazı özellikleri.
Bütün bunları toparlayacak olursak, surede; Mekke'li müşriklerin Kur'an'a ve Hz. Muhammed'in (s.a) peygamberliğine yönelttikleri itirazlar ele alınmakta ve bunlara uygun cevaplar verilmektedir. Surenin sonunda, Müminun Suresi'nin başında olduğu gibi, müminlerin ahlâkî-manevî üstünlükleri tasvir edilmektedir.
Surenin temel mesajları
Kur'an Allah kelamıdır, o bir insan sözü değildir. Allah, onu parça parça indirmiştir.
Her şey Allah'ındır.
Allah'ın eşi ve ortağı yoktur. Yaratan, yarattıklarına ölçü ve düzen veren odur. Kâinatı ve nice hikmet dolu tabiat olaylarını yöneten, yarattıklarına rızık veren Allah'tan başkasını tanrı edinmek zalimliktir. Yüce Allah, kâinatı altı zaman diliminde yaratmıştır. Gökyüzünde burçları, güneşi ve ayı, gece ile gündüzü yaratan ve bütün kâinatı yöneten de odur.
Daha önceki peygamberler gibi, Hz. Muhammed de bir insandır. O, bir uyarıcı ve müjdecidir.
İnkarcılar, hakkı işitmeyen, düşünmeyen ve bu nitelikleriyle hayvanlardan aşağı olan varlıklardır.
Ahireti inkar edenler şiddetli bir azapla karşılaşacaklardır. İnananlar ise ebedi cennetle ödüllendirileceklerdir.
Allah'ın Elçisi gerçek dost ve onun yolu doğru yoldur. İnsanlar onu dost edinmeli ve onun yolunu takip etmelidirler.
Geçmişteki inkarcı toplulukların başlarına gelenlerden ibret alınmalıdır.
Şunlar, müminlerin dikkat etmeleri gereken hususlardır:
Alçak gönüllülük,
cahillere uymamak,
gecelerin bir bölümünü ibadetle geçirmek,
cehennem azabından Allah'a sığınmak,
harcamalarda orta bir yol tutup israfa ve cimriliğe kaçmamak,
şirkten uzak durmak ve sadece Allah'a yalvarmak;
haksız yere kimsenin canına kıymamak,
zinadan kaçınmak;
Allah'ın ayetlerine karşı duyarlı olup, görmezlikten ve duymazlıktan gelmemek;
Allah'tan hayırlı eş ve çocuklar istemek.
Bu hususlara dikkat eden müminler, sabretmelerine karşılık en yüce cennetlerle ödüllendirilip orada sürekli olarak kalacaklardır.
Dua ve ibadet, insana değer kazandırır. İbadeti ve duası olmayan kişinin Allah katında hiçbir değeri yoktur.