Gölbaşı, Türkiye | |
---|---|
Ankara Siyasi Haritası | |
Harita | |
Türkiye'de bulunduğu yer | |
Bilgiler | |
Şehir nüfusu | 63.232 (2007) |
İlçe nüfusu | 73.670 (2007) |
Yüzölçümü | 738,30 km² |
Nüfus yoğunluğu | 99,78 kişi/km² |
Rakım | 974 metre |
Koordinatlar | |
Posta kodu | 06830 |
Alan kodu | 0312 |
İl plaka kodu | 06 |
Yönetim | |
Ülke | Türkiye |
Coğrafi Bölge | İç Anadolu Bölgesi |
İl | Ankara |
Kaymakam | Raşit ZENGİN |
Belediye başkanı | Yakup ODABAŞI |
Website | Belediye |
İlçe kaymakamlık site | Kaymakamlık |
Gölbaşı, Ankara iline bağlı ilçedir. Mogan ve Eymir gölleri ile tanınır. Ankara şehir merkezine olan uzaklığı 20 kilometredir.
Gölbaşı ve çevresinin sırasıyla M.Ö. 3., 2. ve 1. bin Erken Bronz, Hitit, Frig, Tunç Çağı, Roma ve Bizans Dönemlerinde iskan alanı olduğu, Kültür Bakanlığı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğünce Selametli, Tulumtaş, Tulumtaş-Ortaçayır Mevkii, Kızılcaşar-Gökçepınar Mevkii, Bacılar Köyü, Bezirhane Kültepe Mevkii, Bezirhane-Kepenekçi ve İncek-Harmantepe Mevkiinde yapılan inceleme ve araştırmalar sonucu ortaya çıkmıştır.
Kayı Beylerinin Söğüt’e gitmeden evvelki yerleşim alanı Gölbaşı’dır. Beynam, Karaoğlan, Karaali, Oğulbey bu dönemdeki yerleşim alanlarıdır. 1402 Ankara Savaşında Timur fillerini Gölbaşı yöresindeki ormanlarda saklamıştır. İlçe Mogan Gölü çevresinde bulunduğu için Gölbaşı adını almıştır. Resmi gazetede yayımlanan 29.11.1983 gün ve 2963 sayılı kanunla İlçe Teşkilatı kurulmuştur. 1991 yılının sonunda da Gölbaşı Belediyesi 07.09.1991 gün ve 20702 sayılı kararla Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisine alınmıştır.
Ankara gibi Gölbaşı ve yöresi de en eski medeniyetlerin yerleşim alanlarından biridir. Gölbaşı sınırları içinde -çok bilinmemekle birlikte- buranın eski tarihine ışık tutan sit alanı ve ören yerleri bulunur. Yapılan kazı ve araştırmalarda bölgede ilk Tunç, Hitit İmparatorluğu, Roma ve Bizans dönemlerine ait bulgulara rastlanmıştır. Bunlardan bir kısmı ilçe sınırları içindedir. Buluntulara genellikle yörede bulunan küçük yerleşim alanlarında rastlanmaktadır. Bunlar, kuzeybatıda Ahlatlıbel ve Taşpınar, güneybatıda Gökçehöyük, güneydoğuda Karaoğlan, güneyde Selametli Beldesi, doğuda Yurtbeyi Köy yerleşimleridir. Selametle, Gökçehöyük ve Bezirhane köylerinde ilk Tunç çağına ait höyükler ve kalıntılar, Taşpınar Köyünde Roma döneminden kalma mezarlık ve sütun başları; Karaoğlan’da Bizans Dönemine ait sikkeler ve kalıntılar; Yurtbeyi ve Karaoğlan köylerinde Erken hıristiyanlık dönemine ait kilise kalıntıları bulunmuştur.
Kent yakınında yer alan diğer önemli bir ören yeri ise Tulumtaş mağarasıdır. Ankara Çevre Otoyolunun yapımı sırasında işletilen bir taş ocağında çıkan bu mağara İncek, Hacılar ve Tulumtaş köyleri arasındaki Karayatak Tepe Mevkiinde bulunur. Ankara’ya 15 km uzaklıktadır. Uzunluğu 5 km, genişliği 1-1.5 km, yüksekliği 30-40 m olan, büyük bir kireç taşı bloğunun içinde kimyasal erimeler sonucunda oluşan mağarada görülmeye değer dikit, sarkıt ve sütunlar bulunmaktadır. Ankara’ya çok yakın olan bu mağara henüz ziyarete açılmamış olmakla birlikte sözkonusu mağara bölge için önemli bir turizm potansiyeli taşımaktadır. Bu mağara ve çevresi 1. derece doğal sit alanı ilan edilmiştir.
İlçe Ankara’nın mesire, sayfiye, turizm ve sanayi bölgesi durumundadır. Mogan ve Eymir Gölleri, doğal güzelliği, temiz havası ve balık üretimi ile ilçeye turistik bir değer kazandırmaktadır.
Nüfus[]
İlçenin nüfusu 2000 yılı genel nüfus sayımına göre 62602'dir. Bunun 35308'si ilçe merkezinde, 27294'i ise kasaba ve köylerde yaşamaktadır. Belediye binası yakınında birçok lise ve üst geçit mevcuttur.
İlçe bağlısı olarak merkez hariç olmak üzere ilçe merkezine bağlı; ? belde, ? köy ve ? mahalleden oluşmaktadır.En güzel okulu anketlere göre Şahin Sevin İ.Ö.O olarak belirlenmiştir.Okulda yaklaşık 700 öğrenci bulunmaktadır ve okul başarılarıyla tanınmış ve tanınacaktır.
Tarihçe[]
Gölbaşı ve çevresinin özellikle Tunç Devrinde yerleşim alanı olmaya başladığı, Hititler, Frigler, Persler, Romalılar, Bizanslılar, Anadolu Selçuklu ve Osmanlılar döneminde de bu özelliğini devam ettirdiği Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğünce Gölbaşı çevresinin çeşitli bölgelerinde yapılan kazı çalışmaları, inceleme ve araştırmalar sonucu ortaya çıkmıştır.
Gölbaşı’nın ilçe olması ise çok eskilere dayanmaz.Gölbaşı daha önce Örencik Köyüne bağlı Gölhanı adı ile anılan bir mahalle iken 1923 yılında, buraya Oğulbey Köyündeki Bucak Müdürlüğü ile Jandarma Karakolunun taşınması ile Gölbaşı Nahiyesi adını aldı. 1936 yılında ise ilçe olan Çankaya’ya bağlandı. 1955 yılında E-5 Devlet Karayolunun bu bölgeden geçmesi ile Gölbaşı’nın nüfus artışı ve gelişmesi hızlandı. 1965 yılında da Gölbaşı Belediye teşkilatı kuruldu. 29.11.1983 gün ve 2963 sayılı Kanun ile de Gölbaşı ilçe oldu. 22.10.1990 tarih ve 90/1117 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile 2872 sayılı Cevre Kanununun 9 uncu maddesine dayanılarak “Gölbaşı İlçesi Özel Cevre Koruma Bölgesi” olarak ilan edildi. 1991 yılında da Gölbaşı Belediyesi Büyükşehir Belediyesi sınırları içine alındı.
Bugün Gölbaşı ilçesi Ankara Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde, 85,499 nüfusu ve 1300 km2 ‘lik yüzölçümüyle devamlı gelişen ve büyüyen bir ilçe konumundadır.
Coğrafya[]
Gölbaşı, Ankara il merkezine 20 km. uzaklıkta, 970 metre rakımlı ve iç Anadolu platosu üzerinde bulunan bir ilçedir. Doğusunda Bala , Batısında Yenimahalle, Güneyinde Haymana ve Kuzeyinde Çankaya ilçeleri bulunmaktadır.
Gölbaşı ilçesi adından da anlaşılacağı üzere, Ankara ilinin göller bölgesidir.Bölgede Mogan ve Eymir gölleri bulunmaktadır. Mogan Gölü havzası genelde düzgün yer yer orta engebeli bir havzanın alt ucunda alüvyoner setlerin arkasında oluşmuş doğal baraj gölüdür.Yüzölçümü ortalama 6 km2 dır.Gölün güneyinden itibaren 2 km .lik bir mesafede, sulak-bataklık alan nitelikli bir geçiş zonu ile yer altı ve yer üstünden kuzey doğusundaki 1.25 km2’lik alana sahip Eymir Gölüne ortalama 5 metrelik kot farkıyla boşalım sağlamaktadır. Böylelikle Eymir Gölünün su girdisinin tamamına yakını Mogan Gölü tarafından sağlanmaktadır. Geniş bir havzadan drene olan yer altı ve yer üstü suları Mogan-Eymir. göllerinden geçerek havzanın kuzeydoğu ucundan İmrahor Vadisine boşalır. Mogan gölünün su girdisi düzensiz rejimli yazları genelde kuruyan dereler vasıtasıyla olmaktadır.
İklim ve Bitki Örtüsü[]
Gölbaşı ve çevresi kışları soğuk ve yağışlı, yazları sıcak ve kurak geçen karasal iklime sahiptir. Yıllık yağış ortalaması 400 mm civarındadır.Yıllık sıcaklık ortalaması ise 11.7 C’dir.
Bölgenin yaygın bitki örtüsü otsu bitkiler olmakla birlikte değişik yüksekliklerde ve nem oranları farklı topoğrafik alanlarda farklı bitki toplulukları bulunmaktadır. Ormanlık alanlar daha çok Eymir gölüne bakan dik yamaçlı platolarda, Beynam ormanlarında ve yeni ağaçlandırma yapılan alanlarda yer almaktadır. (Beynam ormanları Bala ilçesi sınırları içinde yer almaktadır.)
Gölbaşı Özel Çevre Koruma Bölgesinde 476’sı tür, 6’sı alttür, 6’sı varyete almak üzere toplam 488 bitki türü mevcuttur. Gölbaşını sembolize eden değerlerden biri olan “sevgi çiçeği “ (centuarea tchihatcheffii) ülkemizde yetişen 179 Centaurea türünden biri olup sadece Göbaşı’nda Mogan Gölü çevresinde yetişen bir endemiktir. Sevgi Çiçeğinin çiçeklenmesi Nisan ayının son haftasından başlayıp, Temmuz ayının ilk haftasına kadar devam eder.
--Tahir KOÇ [Talat] 19:00, 23 Şubat 2010 (UTC)
Nüfus[]
Yıllara göre ilçe nüfus verileri | |||
---|---|---|---|
Yıllar | Merkez | Köyler | Toplam |
2009 | 66.013 | 11.488 | 77.501 |
2007 | 63.232 | 10.438 | 73.670 |
2000 | 35.308 | 27.294 | 62.602 |
1997 | 30.192 | 18.745 | 48.937 |
1990 | 25.123 | 18.399 | 43.522 |
1985 | 18.262 | ||
1980 | 10.491 | ||
1975 | |||
1970 | |||
1965 | 3.351 | ||
1960 |
Ankara Haritası | Gölbaşı belde ve köyleri | |
---|---|---|
İl: Ankara • İlçe Merkezi: Gölbaşı | ||
Ankara İlçeleri: Akyurt • Altındağ • Ayaş • Bala • Beypazarı • Çamlıdere • Çankaya • Çubuk • Elmadağ • Etimesgut • Evren • Gölbaşı • Güdül • Haymana • Kalecik • Kazan • Keçiören • Kızılcahamam • Mamak • Nallıhan • Polatlı • Sincan • Şereflikoçhisar • Yenimahalle |
Ankara'ya ilişkin maddeler | |
---|---|
Kent | İsim Tarih Coğrafya |
İlçeler | Merkez :Akyurt -Altındağ- Ayaş Bala -ÇankayaÇubuk- Elmadağ -Etimesgut Gölbaşı -Kalecik -Kazan Keçiören- Mamak- Sincan-Pursaklar-Yenimahalle Bağlı:Beypazarı- Çamlıdere-Evren- Güdül- Haymana- Kızılcahamam- Nallıhan- Polatlı-Şereflikoçhisar |
Listeler | Müzeler- Anıtlar ve heykeller-Üniversiteler- Hastaneler- Tiyatrolar |
Tarih | Ankyra Muharebesi- Ankara Muharebesi- Ahiler- Ankara Vilayeti |
Kültür ve Sanat | Ankara Kalesi- Anıtkabir |
Parklar | Atatürk Orman Çiftliği- Altınpark- Gençlik Parkı- Abdi İpekçi Parkı- Güven Park- Kurtuluş Parkı- Seymenler Parkı- Botanik Parkı- Kuğulu Park- Harikalar Diyarı- Göksu Parkı |
Anıtlar ve heykeller | Zafer Anıtı- Güvenpark Anıtı- Hitit Güneş Kursu Anıtı- Kore'de Savaşan Türkler Anıtı- Mimar Sinan Anıtı-Bilim Ağacı-Taşankara- Barış Heykeli |
Başkent | Ankara'nın başkent oluşunun cifir hesabıyla bildirilmesi |