|
Hukuk sözlüğü • | |
|---|---|
| Lexicon - Ceza mevzuatı•Usul mevzuatı.Hukuk mevzuatı•idari yargı mevzuatı•[[]] | |
| 100 | HS/A Aksay-ı şark 26 . HS/1• HS/2• HS/3HS/4 • HS/5•HS/6 • HS/7. HS/8. HS/9 • HS/10• HS/11 •HS/12• HS/13 • HS/14. HS/15 • HS/16• HS/17 • HS/18• HS/19 • HS/20• HS/21 • HS/22HS/24 • HS/25• HS/26 • HS/27. HS/28. HS/29 • HS/30 •HS/31• HS/32• HS/33 HS/34 • HS/35• HS/36 • HS/37. HS/38. HS/39 HS/40• HS/41• HS/44 •HS/42• HS/43 HS/45• HS/46 • HS/47. HS/48. HS/49 |
| 300 | [[]] [[]] HD/342 HS/350-351 HS/352-HS/353 • HS/354• HS/354-355 HS/356-357 HS/358-359HS/360-361 [[]] [[]] [[]] |
| 400 | HS/397•HS/398•HS/399•HS/400•HS/401•HS/402•HS/403 . HS.404.HS/404• |
| 500 | HS/522 |
| 600 | HS/698-699HS/. HS/696-697. HS/694-695. HS/692_693. HS/690-691 |
| 700 | HS/700 • HS/701 • HS/702 • HS/703 • HS/704 • HS/705 • HS/706 • HS/707 • HS/708 • HS/709 • HS/710 • HS/711 • HS/712 • HS/713 • HS/714 • HS/715 • |
| •HD/Kısaltmalar•HS/A•HS//B•HD/C•HD/D
Hak• Hukuk• Adalet• Yargı•Mevzuat •Arzuhal•İstida•Dilekce | |
AÇIMLAMA : Açıklamak, şerh etmek, izah etmek.
AÇMA : (Orman terimi). Gerek yanık orman sahasında ve gerekse ormanların sair ağaçlı yerlerinde mevcut ağaçların ke- silmesi, sökülmesi, budanması, boğulma- sı gibi yollarla elde edilen yerlerle; or- man içindeki ağaçlıklardan, düzlüklerden faydalanmak suretiyle orman örtüsü kal- dırılarak elde olunan orman toprakları- dır. (6831).
AD : (alm. name. - fr. nom). İsim, kişileri ve eşyayı anlatmaya ve birbirinden ayırma- ya yarar. 1. Öz ad aynı soydan gelenleri birbirinden ayırmaya yarar. 2. Soyadı kanuna göre Öz ad'dan sonra taşınma- sı zorunlu olup, soyları birbirinden ayırd- etmiye yarar. (MK. 25, 26, 264/3).
ADA : (alm. İnsel, fr. il). (Coğ.) 1. Dört yanı su ile çevrilmiş kara parçası.
2. Tapu terimi olarak, yol, meydan, de- niz, nehir gibi tapuya tescil edilmiyen kamu yerleri ile çevrili ve içinde bir ya da birkaç parsel bulunan sahadır.
ÂDAB : Edeb'in çoğuludur. Terbiye, güzel ah- lâk, iyi davranış demektir. Usul, erkân tarz anlamına da kullanılır. (BK. 19, 20, 65, 155, 161, 226, 319, 411).
ÂDABA MUGAYERET : Ahlâk ve edep dışı, - terbiyeye ve içtimai ahlâka aykırılık.
ÂDAB-I UMUMİYE : Örf. âdetlerle ve kanun- larla meydana gelmiş genel ahlâk kural- “ları. Sağtöre.
ÂDÂB-I UMUMİYE VE AİLE NİZAMI ALEYHİN- DE CÜRÜMLER : Türk ceza Kanununa göre “Cebren ırza geçmek, küçükleri baştan çıkarmak ve iffete taarruz etmek, kız, ka- din ve erkek kaçırmak, fuhşiyata tahrik, zina, nesep cürümleri bu neviden suçlar olup kendi başlıklarında izah edilmiştir. (T.C.K. 414, 447).
ADALET : (fr. Justice.) Başkalarının hakkını tanımak, icabını yapmak demektir. İn- sanların tabii hakları vardır. Bunların yanında da cemiyetlerin (toplumun) tayin ettiği bir takım hak mefhumları bulunur. Adalet kelimesi iki mânada kullanılır.
1) Kaide veya kanunlarla mukayyet va- zife ve haklara aittir.
2) Vicdanımızın hükümlerine göre ortaya çıkan haklara aittir.
ADALET BAKANLIĞI : Adliye Vekâleti. Vazife- leri ve Teşkilâtı ayrı ayrı bir kaç ka- nunla düzenlenmiştir. Adalet işleri ile görevli bütün mekanizmanın çalışmasını düzenleyen bakanlıktır. Bakanlık, mahke- meler, icra daireleri ve savcılıklar üze- rinde denetleme yetkisine sahiptir. An- cak mahkemeler, karar yönünden bağım- sız olduğundan, bu denetleme onların hüküm ve kararlarına etki yapmaz, De- netleme tamamen idari bakımdandır. Ba-
kanlık aynı şekilde noterler, avukatlar ve dâva vekilleri üzerinde de mürakabe hakkına sahiptir. Noterlikler kurar ve noterler tâyin eder. Avukatlık Kanunu gereğince avukatlara ve dâva vekilleri- rine izin kâğıdı verir. Ceza ve tevkif ev- leri açmak ve yönetmek de bu Bakan- lığın görevleri arasındadır. Ayrıca Bakan- lik şartlı salıverme işlerine, ceza dâvala- rının başka mahkemeye nakli işlerine bakar ve Özel Aflar için Meclise başvur- mak gibi sahalarda da çalışır.
ADALET DİVANI : (D.H.) Milletlerarası Daimi Adalet Divanı. 1920 de Lahey'de kurul- Uştur. Milletler Cemiyetinin lağvı ile niyetin Genel Kurulu, Milletlerarası “Adalet Divanının da ilgasına ka- rmiştir. Bu teşkilât yerine 26 Hazi- 1945 tarihinde Sanfransisko'da imza “Milletler Arası Adalet Divanı adı ile yeni bir Milletler Arası Mahkeme kurulmuştur. �
