Hablullah

• 11]'Al-i İmran: 3/103,112Hablullah[12]Al-i İmran: 3/103., Allah'ın ipi anlamındadır.
• Allah-u Teâlâ'ya kavuşma sebebi olan delil ve vasıta demektir.
• Kur'ân, Allah'ın emrini yerine getirme ve cemaat, ihlas, İslâm,Allah'a söz verme Allah'ın *emri diye tefsir edilmiştir. [13]Mehmet Yaşar Soyalan, Elmalılı Tefsirinde Kur’ani Terimler ve *Deyimler, Ağaç Yayınları: 133. (1153-1145)
• (İ’tesemtu bihablihi): Bir kişinin kopmayacağından emin olduğu sağlam bir ipe tutunarak *bir yerden (o iple) aşağı inmesine temsil olabilir veya habl/ip, ahdi için; i'tisam/tutunmak da ahde güvene istiare olabilir.
• Ya da habl'in kendisine en münasip olana istiaresi için terşih (sözü özlü söyleme sanatı) olabilir.
• (Ayetin) Anlamı Allah'tan yardım dileme ve ona güvenme hususunda bir araya gelin, ondan ayrılmayın.
• Ya da kullarına verdiği ahde tutunmak üzere bir araya gelin ki o (ahd), iman ve taattir.
• Veya O'nun kitabına (tutunmak üzere bir araya gelin).
• Zemahşeri bu yorumunu Resulullah (as)dan gelen meşhur Kur'an Allah'ın sağlam *ipidir/habl...[14]Tirmizi, Darimi.şeklindeki hadisle güçlendirmiştir. [15]Zemahşeri, Keşşaf, 1997, c. 1,3 s. 423.
• Va'tesimu bihabli’llahi cemi'en: Allah'ın dinine ve Kur'an'a tutunun, diyor.
• Sünnet ve hidayet yoluna tutunun (anlamında olduğu da) söyleniyor.
• (Va'tesimu bihabli'llahi cemi'en): Yani yardımı kabile ve aşiretlerden değil Allah'tan isteyin.
• (Va'tesimu bihabli'llahi cemi'en): Çıkmazda olduğunuz konuları Allah'ın kitabına havale ediniz.
• Allah'ın, bir şeyde anlaşmazlığa düşerseniz onu Allah ve Resulü'ne havale ediniz.[16]Nisa: 4/59 sözü gibi.
• Hükemadan bir kısmı şöyle demiş: Dünyadaki kişinin durumu, içinde her türlü afetin bulunduğu *bir kuyuya düşen ve ondan çıkması, afetlerinden kurtulması ancak sağlam bir iple mümkün olabilen kişinin durumuna benzer.
• Aynen bu şekilde, dünya zorluk yurdudur ve onda afetlerin her türlüsü vardır.
• Sağlam bir ipe tutunmaktan başka ondan kurtuluşa giden yol yoktur ki bu (yol) Allah'ın kitabıdır. [17]Semerkandi, B. Ulum, 1996, c. 1 s. 234-235.
• Habl... : Ulaşma ve kendisiyle bir şeye ulaşılan her şey için istiare kılınmıştır.
• Aziz ve Celil olan Allah; (va'tesimu bihabli'llahi cemi'en) demiştir: Onun ipi/habl *kendisine tutunduğunda seni onun civarına götürecek olan Kur'an, akıl ve bunların dışmdakilerle beraber ona ulaşılan şeydir.
• Ahde de habldenir... [18]İsfahani, Müfredat, tsz-, s. 107.
• (Va'tesimu hihabli'llahi): Yani Allah'ın ahdine (tutununuz ki) bu Kur'an’dır [19]Müleklıin, Garib, 1987, s. 96.
• Topluca Kur'an'a ve İslam dinine tutunun ve cahiliyyede olduğu gibi bölünmeyin, [20]Zuhayli, Veciz, 1996, s. 6-1.
• Allah'ın dinine ve kitabına toptan sarılın... Allah'ın ipine sarılınız...
• Bu cümlede istiare-i tasrihiyye yoluyla Kur'an-ı Kerim ipe benzetilmiştir.
• Müşebbeh'ün bih olan habl kelimesi, Müşebbeh olan Kur'an kelimesi yerinde müstear olarak kullanılmıştır.
• Benzetme yönü ise, her ikisinin de kurtuluş vesilesi olmasıdır. [21]Sabuni, Safvet, 1995, c. 1, s. 412-413.