(Sayfa oluşturdu, içeriği: '{{Hacim Muhittin Çarıklı}} thumb|Hacim Muhittin Çarıklı Hacim Muhittin Çarıklı (d. 1881 Uşak) - (ö. 5 Aralık 196...') |
Değişiklik özeti yok |
||
| 1. satır: | 1. satır: | ||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | Mülkiye Mektebi mezunudur. Burhaniye, Gönen, Bergama, Palas ve Çeşme Kaymakamlıkları, İzmir Pol#s Müdürlüğü, Akhisar Kaymakamlığı, Havran, Karesi Mutasarrıflığı, Balıkesir Müdafaa-yı Hukuk Cemiyeti Başkanlığı, Osmanlı Meclisi Mebusan IV. Dönem Karesi Mebusluğu, TBMM I.Dönem Karesi (Dönem içinde Olağanüstü Yetkili Bursa Valiliğine atandı), II. Dönem (Şark, Konya ve Ecezire İstiklal Mahkemeleri Balkanlıkları) ve III. Dönem Giresun, IV., V., VI., VII. ve VIII. Dönem Balıkesir Milletvekilliği, II. Dönem Memurin Muhakemat Encümeni Başkanlığı, VIII. Dönem Dilekçe Komisyonu Başkanlığı yapmıştır. Kırmızı-Yeşil Şeritli İstiklâl Madalyası sahibidir. Evli ve beş çocuk babasıdır. |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | Mülkiye Mektebi mezunudur. Burhaniye, Gönen, Bergama, Palas ve Çeşme Kaymakamlıkları, İzmir Pol#s Müdürlüğü, Akhisar Kaymakamlığı, Havran, Karesi Mutasarrıflığı, Balıkesir [[Müdafaa-yı Hukuk]] Cemiyeti Başkanlığı, Osmanlı [[Meclisi Mebusan]] IV. Dönem Karesi Mebusluğu, [[TBMM]] I.Dönem Karesi (Dönem içinde Olağanüstü Yetkili Bursa Valiliğine atandı), II. Dönem (Şark, Konya ve Ecezire [[İstiklal Mahkemesi|İstiklal Mahkemeleri]] Balkanlıkları) ve III. Dönem Giresun, IV., V., VI., VII. ve VIII. Dönem Balıkesir Milletvekilliği, II. Dönem Memurin Muhakemat Encümeni Başkanlığı, VIII. Dönem Dilekçe Komisyonu Başkanlığı yapmıştır. [[Kırmızı-yeşil şeritli İstiklal Madalyası sahipleri|Kırmızı-Yeşil Şeritli İstiklâl Madalyası]] sahibidir. Evli ve beş çocuk babasıdır.<ref>{{Web kaynağı| url =http://www.tbmm.gov.tr/TBMM_Album/Cilt1/index.html|başlık = TBMM Albümü|erişimtarihi = 5 Ağustos 2013|yayımcı = tbmm.gov.tr|tarih = 31 Ekim 2012 | yazar = }}</ref> |
||
| − | Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | I. Dünya Savaşı sonunda, Balıkesir mutasarrıflığına atandı, ancak İttihat ve Terakki üyesi olduğundan Damat Ferit Paşa hükümetince görevden alındı (1919).15 Mayıs 1919'da Yunan askerleri İzmir'e çıktığında Hacim Muhittin Bey Balıkesir'de |
||
| + | == Hayatı == |
||
| ⚫ | Kurduğu örgütün mücadeleyi sürdürdüğü günlerde Hacim Muhittin Bey Meclisi Mebusan'a katılmak üzere İstanbul'a gitti. Ancak bu görevi uzun sürmedi ve işgal kuvvetlerinin yasama organını dağıtmasından (1920)sonra Ankara'ya geçerek orada açılan birinci TBMM'de çalışmaya başladı. Bursa düşmanın eline geçtiği günlerde (8 Eylül 1920) orada valiydi. Bursa'nın Yunanlılar tarafından işgal edilmesi üzerine TBMM'de ağır eleştirilere uğrayarak suçlandı. Ancak, Mustafa Kemal Paşa'nın araya girmesiyle yargılanması önlendi. Hacim Muhittin Bey Meclis'teki yerini 1920'den başlayarak 1950'ye kadar korudu ve bu arada 4 sayılı Konya ve Şark İstiklal |
||
| ⚫ | |||
| + | |||
| ⚫ | [[I. Dünya Savaşı]] sonunda, [[Balıkesir]] mutasarrıflığına atandı, ancak [[İttihat ve Terakki]] üyesi olduğundan [[Damat Ferit Paşa]] hükümetince görevden alındı ([[1919]]).[[15 Mayıs]] [[1919]]'da Yunan askerleri İzmir'e çıktığında Hacim Muhittin Bey [[Balıkesir]]'de [[mutasarrıf]]tı. Düşmanın İzmir'de kalmayacağı, içerilere doğru ilerleyeceği besbelliydi. Hacim Muhittin Bey bölgenin faal ve yurtsever olarak tanınmış kişilerinden [[Vasıf Çınar]], [[Mehmet Vehbi Bolak]], [[Hulusi Darblı]], [[Hamdi Köprülü]] beylerle temasa geçerek Balıkesir'de bir milli kongrenin toplanmasına önayak oldu. [[Balıkesir Kongresi]] bazı konularda [[Erzurum Kongresi]]nden de atak görünüyordu. Burada alınan kararların uygulanmasına hemen geçildi. Hacim Muhittin Bey, Ağustos başında [[Nazilli]]'de toplanan 2. ve Ağustosun 16'sı ile 25'si arasında [[Alaşehir]]'de toplanan [[Alaşehir Kongresi|3. Kongreye]] de öncülük etti. Böylelikle de bölgede Kuvayı Milliye'nin önderliğini yapmış oldu. |
||
| ⚫ | Kurduğu örgütün mücadeleyi sürdürdüğü günlerde Hacim Muhittin Bey Meclisi Mebusan'a katılmak üzere [[İstanbul]]'a gitti. Ancak bu görevi uzun sürmedi ve işgal kuvvetlerinin yasama organını dağıtmasından (1920)sonra Ankara'ya geçerek orada açılan birinci [[Türkiye Büyük Millet Meclisi|TBMM]]'de çalışmaya başladı. [[Bursa]] düşmanın eline geçtiği günlerde ([[8 Eylül]] [[1920]]) orada valiydi. Bursa'nın Yunanlılar tarafından işgal edilmesi üzerine [[Türkiye Büyük Millet Meclisi|TBMM]]'de ağır eleştirilere uğrayarak suçlandı. Ancak, [[Mustafa Kemal Atatürk|Mustafa Kemal Paşa]]'nın araya girmesiyle yargılanması önlendi. Hacim Muhittin Bey Meclis'teki yerini [[1920]]'den başlayarak [[1950]]'ye kadar korudu ve bu arada 4 sayılı Konya ve Şark [[İstiklal Mahkemesi]]ne başkanlık etti ([[1922]]-[[1926]]). [[1950]]'den sonra siyasi hayattan çekildi. [[1965]] yılında İzmir'de öldü. |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | İngiliz casusu T.E. Lawrence tarafından, Hacim Bey Dera mutasarrıflığında bulunurken, kendisinin ırzına geçtiği iddia edilmiştir. Bu iddia Arabistanlı Lawrence filminde de yer almıştır. Hacim Bey'in oğlu Turgut Çarıklı, Babam Hacim Muhittin Çarıklı adlı kitabında işkence ve tecavüz iddialarını yalanlar. Turgut Çarıklı eserinde, Lawrence'ın tarif ettiği kişinin babasına hiç benzemediğini, bu iftirayı Havran'ı ayaklandırma konusundaki başarısızlığını mazur göstermek için atmış olabileceğini söyler.[ |
||
| ⚫ | |||
| − | Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir] |
||
| ⚫ | [[İngiliz]] casusu [[T.E. Lawrence]] tarafından, Hacim Bey [[Dera]] mutasarrıflığında bulunurken, kendisinin ırzına geçtiği iddia edilmiştir. Bu iddia [[Arabistanlı Lawrence (film)|Arabistanlı Lawrence]] filminde de yer almıştır. Hacim Bey'in oğlu [[Turgut Çarıklı]], ''Babam Hacim Muhittin Çarıklı'' adlı kitabında işkence ve tecavüz iddialarını yalanlar. Turgut Çarıklı eserinde, Lawrence'ın tarif ettiği kişinin babasına hiç benzemediğini, bu iftirayı Havran'ı ayaklandırma konusundaki başarısızlığını mazur göstermek için atmış olabileceğini söyler.<ref>[http://www.radikal.com.tr/ek_haber.php?ek=ktp&haberno=4907 'Havran mutasarrıfı Hacim Bey' 17 Şubat 2006 tarihli Radikal gazetesi]</ref><ref>[http://www.yenisafak.com.tr/arsiv/2006/mayis/21/izdusum.html 'Casus Lavrens'in Tecavüz yalanı' 21 Mayıs 2006 tarihli Yeni Şafak gazetesi]</ref> |
||
| − | Wikimedia Commons'ta Hacim Muhittin Çarıklı ile ilgili medyaları bulabilirsiniz. |
||
| + | |||
| ⚫ | |||
| + | == Kaynakça == |
||
| − | ^ "TBMM Albümü". tbmm.gov.tr. 31 Ekim 2012. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2013. |
||
| + | {{Commonscat}} |
||
| − | ^ 'Havran mutasarrıfı Hacim Bey' 17 Şubat 2006 tarihli Radikal gazetesi |
||
| ⚫ | |||
| − | ^ 'Casus Lavrens'in Tecavüz yalanı' 21 Mayıs 2006 tarihli Yeni Şafak gazetesi |
||
| + | {{Kaynakça}} |
||
| + | |||
| + | {{Bursa valileri}} |
||
| + | {{Türk siyasetçi-taslak}} |
||
| + | |||
| + | {{DEFAULTSORT:Carikli, Hacim Muhittin}} |
||
| + | |||
| + | [[Kategori:1881 doğumlular]] |
||
| + | [[Kategori:1965 yılında ölenler]] |
||
| + | [[Kategori:Uşak doğumlular]] |
||
| + | [[Kategori:Mekteb-i Mülkiye mezunları]] |
||
| + | [[Kategori:Türk siyasetçiler]] |
||
| + | [[Kategori:Alaşehir Kongresi delegeleri]] |
||
| + | [[Kategori:Ermeni Kırımı ile suçlananlar]] |
||
| + | [[Kategori:Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı (1920) Balıkesir üyeleri]] |
||
| + | [[Kategori:TBMM 1. dönem Balıkesir milletvekilleri]] |
||
| + | [[Kategori:TBMM 2. dönem Giresun milletvekilleri]] |
||
| + | [[Kategori:TBMM 3. dönem Giresun milletvekilleri]] |
||
| + | [[Kategori:TBMM 4. dönem Balıkesir milletvekilleri]] |
||
| + | [[Kategori:TBMM 5. dönem Balıkesir milletvekilleri]] |
||
| + | [[Kategori:TBMM 6. dönem Balıkesir milletvekilleri]] |
||
| + | [[Kategori:TBMM 7. dönem Balıkesir milletvekilleri]] |
||
| + | [[Kategori:TBMM 8. dönem Balıkesir milletvekilleri]] |
||
| + | [[Kategori:TBMM Dilekçe Komisyonu Başkanları]] |
||
| + | [[Kategori:Kurtuluş Savaşı'nda milisler]] |
||
| + | [[Kategori:Kırmızı-yeşil şeritli İstiklal Madalyası sahipleri]] |
||
12.14, 18 Aralık 2014 tarihindeki hâli
Hacim Muhittin Çarıklı
Hacim Muhittin Çarıklı
Hacim Muhittin Çarıklı (d. 1881 Uşak) - (ö. 5 Aralık 1965), Türk idareci ve siyaset adamı.
Mülkiye Mektebi mezunudur. Burhaniye, Gönen, Bergama, Palas ve Çeşme Kaymakamlıkları, İzmir Pol#s Müdürlüğü, Akhisar Kaymakamlığı, Havran, Karesi Mutasarrıflığı, Balıkesir Müdafaa-yı Hukuk Cemiyeti Başkanlığı, Osmanlı Meclisi Mebusan IV. Dönem Karesi Mebusluğu, TBMM I.Dönem Karesi (Dönem içinde Olağanüstü Yetkili Bursa Valiliğine atandı), II. Dönem (Şark, Konya ve Ecezire İstiklal Mahkemeleri Balkanlıkları) ve III. Dönem Giresun, IV., V., VI., VII. ve VIII. Dönem Balıkesir Milletvekilliği, II. Dönem Memurin Muhakemat Encümeni Başkanlığı, VIII. Dönem Dilekçe Komisyonu Başkanlığı yapmıştır. Kırmızı-Yeşil Şeritli İstiklâl Madalyası sahibidir. Evli ve beş çocuk babasıdır.[1]
Yunan işgalinin ilk günlerinden itibaren İç Ege'de Kuvayi Milliye hareketlerinin organize edilmesine önderlik etmiştir.
Hayatı
1881 yılında Uşak'ta doğdu. İzmir Mülkiye İdadisi'ni ve İstanbul'da Mekteb-i Mülkiye'yi bitirdi (1904). Osmanlı Devleti'nin son yıllarında mülki amirlik kariyeri yaptıktan sonra I. Dünya Savaşı esnasında (1917) Suriye'de Dera mutasarrıflığı yaptı.
I. Dünya Savaşı sonunda, Balıkesir mutasarrıflığına atandı, ancak İttihat ve Terakki üyesi olduğundan Damat Ferit Paşa hükümetince görevden alındı (1919).15 Mayıs 1919'da Yunan askerleri İzmir'e çıktığında Hacim Muhittin Bey Balıkesir'de mutasarrıftı. Düşmanın İzmir'de kalmayacağı, içerilere doğru ilerleyeceği besbelliydi. Hacim Muhittin Bey bölgenin faal ve yurtsever olarak tanınmış kişilerinden Vasıf Çınar, Mehmet Vehbi Bolak, Hulusi Darblı, Hamdi Köprülü beylerle temasa geçerek Balıkesir'de bir milli kongrenin toplanmasına önayak oldu. Balıkesir Kongresi bazı konularda Erzurum Kongresinden de atak görünüyordu. Burada alınan kararların uygulanmasına hemen geçildi. Hacim Muhittin Bey, Ağustos başında Nazilli'de toplanan 2. ve Ağustosun 16'sı ile 25'si arasında Alaşehir'de toplanan 3. Kongreye de öncülük etti. Böylelikle de bölgede Kuvayı Milliye'nin önderliğini yapmış oldu.
Kurduğu örgütün mücadeleyi sürdürdüğü günlerde Hacim Muhittin Bey Meclisi Mebusan'a katılmak üzere İstanbul'a gitti. Ancak bu görevi uzun sürmedi ve işgal kuvvetlerinin yasama organını dağıtmasından (1920)sonra Ankara'ya geçerek orada açılan birinci TBMM'de çalışmaya başladı. Bursa düşmanın eline geçtiği günlerde (8 Eylül 1920) orada valiydi. Bursa'nın Yunanlılar tarafından işgal edilmesi üzerine TBMM'de ağır eleştirilere uğrayarak suçlandı. Ancak, Mustafa Kemal Paşa'nın araya girmesiyle yargılanması önlendi. Hacim Muhittin Bey Meclis'teki yerini 1920'den başlayarak 1950'ye kadar korudu ve bu arada 4 sayılı Konya ve Şark İstiklal Mahkemesine başkanlık etti (1922-1926). 1950'den sonra siyasi hayattan çekildi. 1965 yılında İzmir'de öldü.
Arabistanlı Lawrence'a tecavüz ettiği iddiası
İngiliz casusu T.E. Lawrence tarafından, Hacim Bey Dera mutasarrıflığında bulunurken, kendisinin ırzına geçtiği iddia edilmiştir. Bu iddia Arabistanlı Lawrence filminde de yer almıştır. Hacim Bey'in oğlu Turgut Çarıklı, Babam Hacim Muhittin Çarıklı adlı kitabında işkence ve tecavüz iddialarını yalanlar. Turgut Çarıklı eserinde, Lawrence'ın tarif ettiği kişinin babasına hiç benzemediğini, bu iftirayı Havran'ı ayaklandırma konusundaki başarısızlığını mazur göstermek için atmış olabileceğini söyler.[2][3]
Kaynakça
- Turgut Çarıklı, Babam Hacim Muhittin Çarıklı: Bir Kuvayı Milliyecinin Yaşam Öyküsü, Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, 2005, ISBN 9755182152 (Hacim Muhittin Çarıklı'nın günlük ve notlarından hareketle oğlu Turgut Çarıklı tarafından yazılmış bir temel kaynak.)
- ↑ "TBMM Albümü". tbmm.gov.tr. 31 Ekim 2012. http://www.tbmm.gov.tr/TBMM_Album/Cilt1/index.html. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2013.
- ↑ 'Havran mutasarrıfı Hacim Bey' 17 Şubat 2006 tarihli Radikal gazetesi
- ↑ 'Casus Lavrens'in Tecavüz yalanı' 21 Mayıs 2006 tarihli Yeni Şafak gazetesi
|
Bursa valileri - Hüdavendiğar valileri - Münir Karaloğlu Bursa vali yardımcıları - Bursa -Hüdavendiğar- Bursa kaymakamları - Bursa MİA | |
|---|---|
| Osmanlı | Mustafa Süreyya Paşa - Ahmet Vefik Paşa (1877-1883) - Hacim Muhittin Çarıklı (1920) - |
| 1923-1950 | Hilmi Bey(Ahmet Hilmi Ergeneli) (1923-1924) - Hasan Kemaleddin Gedeleç (1924-1926) - Fatih Güvendiren (1926-1933) - Zeynel Abidin Özmen (1933-1934) - Fazlı Güleç (1934-1935) - Refik Şefik Soyer (1935-1939) - Refik Koraltan (1939-1942) - Fazlı Güleç (1942-1945) - Haşim İşcan (1945-1950) - |
| 1950 -1960 | Mehmet Hilmi İncesulu (1950-1951) - Cahit Ortaç (1951-1954) - İhsan Sabri Çağlayangil (1954-1960) - |
| 1960-1980 | Rasim Gökbel (1960-1960) - Fehmi Albayrak (Askeri Vali)(1960-1960) - Turgut Başkaya (1960-1960) - Daniyal Yurdatapan (1960-1960) - Enver Kuray (1960-1962) - Fahrettin Akkutlu (1962-1964) - Vefa Poyraz (1964-1966) - Celalettin Ünseli (1966-1967) - Ertuğrul Ünlüer (1967-1968) - Enver Saatçigil (1968-1971) - Sedat Tolga (1971-1975) - Mehmet Karasarlıoğlu (1975-1978) Ziya Çoker (1978-1979) - |
| 1980-2000 | M.Zekai Gümüşdiş (1979-1988) - Erdoğan Şahinoğlu (1988-1991) - Erol Çakır (1991-1992) - Mehmet Necati Çetinkaya (1992-1993) - Rıdvan Yenişen (1993-1995) - M.Orhan Taşanlar (1996-1999) - |
| 2000 -2020 | Ali Fuat Güven (1999-2003) - Oğuz Kağan Köksal (2003-2005) - Nihat Canpolat (2005-2007) - Şahabettin Harput (2007-2013) Münir Karaloğlu (2013- ) |
Şablon:Türk siyasetçi-taslak