Hakkari ili | |
---|---|
İdarî Teşkilat | |
Vali: | Muammer Türker |
İstatistikler | |
Nüfus | 256.761[1] |
― Şehir nüfusu | 141.632[1] |
― Köy nüfusu | 115.129[1] |
Yüzölçümü | 9.521 km² |
Nüfus yoğunluğu | 26.97 kişi/km² |
Genel bilgiler | |
Bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
Alan kodu | 0438 |
Valilik Web sitesi | hakkari.gov.tr |
Hakkâri ili, Türkiye Cumhuriyeti'nin Doğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan bir ildir. Yüzölçümü 9521 km² dir. 2009 yılı ADNKS'ne göre 256.761 kişidir.
Tarih[]
Sırasıyla Hurri ve Urartu Krallıkları'nın parçası olan Hakkari, Pers İmparatorluğu'nun egemenliğinden sonra Arap egemenliğine geçmiştir. Daha sonra Selçuklular'ın kontrolüne giren kent, 1536 yılında Osmanlı İmparatorluğu topraklarına katılmıştır.
Coğrafi konumu sayesinde pek çok millete ev sahipliği yapan Hakkari, 1662 tarihinde Katolik mezhebini benimsemeyen Asuriler Diyarbakır metropoliti XIII. Mar Şimun Denha önderliğinde yeniden örgütlenerek Hakkari'nin Kodşanis/Koçanis (halen Konak) köyünü patriklik merkezi olarak benimsemişlerdir. Nasturi patrikleri 1918 yılına kadar bu köyde ikamet etmişlerdir. 19. yüzyıl ortalarına dek Hakkari nüfusunun yaklaşık yarısını oluşturan Nasturiler, 1843 ve 1846'da Cizre Emiri Bedirhan Bey ile Hakkari Emiri Nurullah Bey'in düzenlediği iki saldırıda önemli ölçüde zayiat vermişlerdir. 1915-18 döneminde Kürt aşiretleri ile çatışan Hakkari Nasturileri önce İran'da Urmiye yöresine ve daha sonra İngiliz yönetimine giren Irak'a iltica etmişler, 1924'te topluca geri dönmeye teşebbüs etmişlerse de 12-28 Eylül 1924 tarihleri arasında yürütülen Şemdinli Harekâtı ile tenkil edilerek geri püskürtülmüşlerdir.[2]
Coğrafya[]
Doğusunda İran ve güneyinde Irak ile komşu olan Hakkari'nin batısında Şırnak, kuzeyinde ise Van illeri vardır. Hakkari'nin dört ilçesi bulunmaktadır:
En yüksek noktası 4150 metreye ulaşan Cilo Dağı, Hakkari'dedir.
Ekonomi[]
Geçim kaynaklarının başında sınır ticareti ve hayvancılık gelir. Sınır ticareti Irak Savaşı, hayvancılık ise silahlı çatışmalar nedeniyle sekteye uğramıştır. Bu nedenle işsizlik çok yüksek düzeydedir.
Kaynakça[]
Dış bağlantılar[]
Dosya:Compass rose pale.svg | Van |
| |||||
Şırnak | Kuzey | Dosya:Flag of Iran.svg İran | |||||
Batı Hakkâri Doğu | |||||||
Güney | |||||||
Dosya:Flag of Iraq.svg Irak |
Şablon:Hakkari ilçeler Şablon:Türkiye idari
ar:هاكاري (محافظة) az:Hakkari vilayəti be:Правінцыя Хаккары be-x-old:Хаккары (правінцыя) bg:Хаккяри (вилает) br:Hakkari (proviñs) bs:Hakkari (provincija) ca:Província de Hakkâri ckb:پارێزگای ھەکاری crh:Hakkari (il) cs:Hakkarijská provincie cy:Hakkâri (talaith) de:Hakkâri (Provinz) diq:Colemerge (wılayet) en:Hakkâri Province eo:Provinco Hakkâri es:Provincia de Hakkâri eu:Hakkari probintzia fa:استان حکاری fi:Hakkarin maakunta fr:Hakkari (province) he:האקארי (נפה) hu:Hakkari (tartomány) hy:Հակյարի (նահանգ) id:Provinsi Hakkari it:Provincia di Hakkari ja:ハッキャリ県 ku:Hekarî (parêzgeh) la:Hakkâri (provincia) lv:Hakari ils mk:Хакари (покраина) mrj:Хаккяри (ил) ms:Wilayah Hakkâri nl:Hakkâri (provincie) os:Хаккари (ил) pl:Hakkari (prowincja) pnb:صوبہ حکاری pt:Hakkâri (província) ro:Provincia Hakkâri ru:Хаккяри (ил) sl:Hakkâri (provinca) sv:Hakkari (provins) sw:Mkoa wa Hakkâri tg:Вилояти Ҳакари tk:Hakkari (il) ug:خاككارى ۋىلايىتى uk:Хаккярі (іл) uz:Hakkari (viloyat) vi:Hakkâri (tỉnh) vo:Hakkariän war:Hakkâri (lalawigan) zh:哈卡里省 zh-min-nan:Hakkâri (séng)