İnfak ve Cömertlik İhtiras Zincirini Kırar, İnsanı Hırstan Korur, Nefsin Maraz ve İletini Tedâvi Eder:
Malın, paranın çokluğu kuvvetin çoğalmasını ve insanın kendini büyük görmesini neticelendirir. Malın ve dolayısıyla kudretin artması, o güçten ve imkânlardan bir haz duymayı gerektirir. Bu haz ve zevkin artması da insanı buna sebep olan malı daha çok elde etmek için çalışmaya çağırır. Bu şekilde fâsit daire, kısır döngü içinde insan içinden çıkamadığı probleme batar. Hırs, insanı mal kazanmak ve dünya için daha çok çalışmaya iter. Ölüm gelmeden bunun sonu da gelmez. İşte İslâm, bu sonu gelmeyen ihtiras kısır döngüsüne kesilecek bir nokta, insanın kurtulacağı bir fren vermiştir. Kula, Allah'ın rızâsını gözeterek, nefsini o sonu gelmeyen karanlık yoldan çevirip Allah'a yöneltmek için zekât, infak ve her türlü cömertlik, en etkili bir çözümdür. Sonradan pişmanlık duymamak için, müslümanın cömert davranarak Allah'ın kendisine ihsan ettiği malını sağlığında Allah yolunda ve O'nun rızâsına uygun bir biçimde infak etmesi gerekir. " Sizden birinize ölüm (alâmetleri) gelip de: 'Ey Rabbim, beni yakın bir zamana kadar geciktirsen de, sadaka versem ve sâlihlerden olsam' demeden önce, size rızık olarak verdiğimiz şeylerden infak edin." (63/Münafikun, 10) Kur'an'dan faydalanabilmenin şartlarından biri, kişinin, Allah'ın ve insanların hakkını vermek üzere Kitap'taki tâlimatlara uygun olarak parasını başkalarıyla paylaşmaya hazır olmasıdır. Bu çok önemli bir şarttır. Çünkü bir cimrinin veya parayı her şeyden çok seven bir servet düşkününün, İslâm uğrunda malî fedâkârlıklar yapması beklenemez.
Sözlükte "bir şeyi şiddetle arzu etme, ona aşırı derecede tutkun olma, sonu gelmeyen istek, aç gözlülük" gibi anlamlara gelen hırs, bir ahlâk terimi olarak, belli bir amaca erişme hususunda kişinin bütün benliğini saran arzu ve tutku demektir. Kur'ân'da hırs kelimesi geçmemekte ise de hırs kökünden türeyen kelimeler yer almaktadır. Meselâ Yahudilerin dünya hayatına olan aşırı düşkünlükleri hırs kökünden gelen kelimelerle anlatılmıştır (Bakara, 2/96). Hz. Peygamber, yöneticilik ihtirası taşıyanları yermiş (Buhârî, Ahkâm, 7; Müslim, İmâre, 14; Müsned, II/148), "İnsanoğlu yaşlansa da onda iki şey, hırs ve haset genç kalır" (Ahmed, III/115, 119, 169), "İnsanoğlunun iki vadi dolusu altını olsa mutlaka bir üçüncüsünü ister, onun gözünü ancak toprak doyurur, tevbe edenlerin tevbesini Allah kabul eder" (Buhârî, Rikâk, 10; Müslim, zekat, 116, 119; Tirmizî, Menâkıb, 32) buyurarak hırsın olumsuz yönüne dikkat çekmiştir. Ancak Hz. Peygamber'in hırsı olumlu anlamda kullandığı da olmuştur. Meselâ iyilik peşinde koşan bir kişiye "Allah hırsını arttırsın" diye dua etmiştir (Buhârî, Ezan, 114; Ebû Dâvûd, Salât, 100; Müsned, V/39). İnsanın gerçekçi olması ve isteklerine bir sınır çekmesi gerekir. Başkalarının canına, malına, mevkiine, namus ve şerefine zarar verici sonuçlar doğuran hırs sadece ferdin dinî, ahlâkî ve psikolojik hayatına zarar vermekle kalmaz, aynı zamanda sosyal hayatın düzenini bozar, toplumda barış, kardeşlik, adalet, eşitlik, özgürlük gibi yüce değerleri öldürür, haksızlık ve zulümlere yol açar. (M.C.)
ihtiras tdk: 1 . aşırı, güçlü istek: "aldım rakofça kırlarının hür havasını / duydum akıncı cetlerimin ihtirasını."- y. k. beyatlı. 2 . tutku: "gerçi eliyle yarattığı güzel bahçeyi hâlâ kıskanç bir ihtirasla seviyordu."- h. e. adıvar.
ihtiras ile ilgili ünlü sözler:
bir ihtiras başka bir ihtirası durdurabilir.. voltaire
büyük ihtiraslar büyük ruhlar içindir.. oscar wilde
herkes bir gayretkeşlik görünüşü altında ihtirasını gizler.. fenelon
ihtiras bir kere adamın yakasına yapı$tı mı, mantık ağlayarak ve tehlikeyi haber vererek onu takip eder.. alfred de musset
ihtiras, doymak bilmez bir canavardır.. brachvogel
ihtiras, her iklimde büyür.. william blake
ihtiraslar, geminin yelkenlerini şişiren rüzgardır: bazan gemiyi batırdığı olur, ama onsuz gemi yerinden kımıldayamaz.. voltaire
ihtiraslar, şiddetlenmemiş kusur veya meziyetlerdir.. goethe
ihtirasları altetmek, silah kuvvetiyle dünyayı hüküm altına almaktan daha çetindir.. gandhi
ihtiraslarımız suyun üstündeki yakamozlar gibi değişir.. alain
insan büyük ihtirasları mazur görmelidir, çünkü onlar bizden çok daha kuvvetlidirler.. vittorio alfieri
ömrümüzün uzunluğuna olduğu gibi, ihtiraslarımızın devamına da bizim hükmümüz geçmez.. la rochefoucauld
İhtiras Aşırı istek sahibi olmak, hırs duymak, şiddetli arzu.
İhtiras (Hiraset. den) Kaçınmak, kendini korumak, muhafaza etmek.
Kesmek.
İhtiras Ekme.
İhtilaf (Hulf. den) Anlaşmazlık, uyuşmazlık, karışıklık, ikilik.
Birisinin halifesi olmak. (Eğer denilse: Hadiste
[]
Ad[]
Anlamlar
Köken
- [1]
Köken
Türk Dilleri
|} | width=1% | |bgcolor="#FFFFE0" valign=top width=48%|
|}
|}