16.45, 25 Aralık 2010 tarihinde Abdulvahap Müftülük(Message Wall | katkılar) tarafından oluşturulmuş 127970 numaralı sürüm (Sayfa oluşturdu, içeriği: 'Kur'ân, Tevrat'a ve İncil'e Nûr dediği[1] gibi, kendini de, Nûr diye nitelendirir.[2] Râğıb el lsfahanî, nuru, görmeye yardımcı olan yayılan ışık ol…')
(fark) ← Önceki sürüm | Güncel sürüm (fark) | Sonraki sürüm → (fark)
Kur'ân, Tevrat'a ve İncil'e Nûr dediği[1] gibi, kendini de, Nûr diye nitelendirir.[2]
Râğıb el lsfahanî, nuru, görmeye yardımcı olan yayılan ışık olarak tarif ettikten sonra, dünyadaki nuru, iki kısma ayırır. Bunlardan biri, gözle görülen ve gözün görmesini sağlayan nurdur. Öbürü ise, basiret gözüyle (gönül gözüyle) akledilen, fark edilen nurdur. Bunlar da, aklın ve Kur'ân'ın nurudur. Rağıb el-Isfahanî, aklı da, Allah'ın, insana verdiği, onun yolunu aydınlatan bir nur olarak görmektedir[3]. Şu halde Kur'ân'ın nuru, kafamızda taşıdığımız gözlerimizle görebileceğimiz bir nur, bir aydınlık değildir. O, manevî, tevhidi ve ahlakî anlamda insanların körlüğünü gideren bir nurdur.O, insanların imansızlık, ahlaksızlık, tanrısızlık gibi manevî dünyalarıyla doğrudan alakalı ve onların varlık şartları olan alanlardaki karanlıkları aydınlatmaktadır.
Kur'ân'a nur benzetmesini biraz daha müşahhaslaştırarak anlarsak, Kur'ân'sız, yani tevhidsiz bir hayat, kapalı bir havada geceleyin zifiri karanlıkta, ormanda veya çölde, yolunu bulmaya çalışan bir insanın durumuna benzer. Kur'ân'ın aydınlığı ile birlikte olmak ise, bir bakıma güneşin aydınlığında, nereye gideceğini, ne yapacağını bilen bir insanın durumuna benzer.
Bazı ayetlerde, Kur'ân'ın, insanları, karanlıklardan aydınlığa çıkardığından bahsedilir[4]. Kur'ân'da el-Kitâbu'l-Munîr[5] diye bir tabir vardır ki o da, yine Kur'ân'ın, aydınlatan, ışık saçan özelliğinden söz etmektedir. Kur'ân bütün bir varlığa ışık tutar. İnsan, kâinat kitabını ve kendini okurken, Kur'ân, onun idrak melekelerinin önünü aydınlatır. İnsan, varlıkta nerede olduğunu, o ışıkla, daha rahat görür. O, varlığın ötesini, görünenle görünmeyenin, yani şehâdetle gaybın arasındaki perdeyi, Kur'ân'ın ışık huzmeleriyle aralar ve âlemdeki tevhidi yapıyı fark eder. Kur'ân, bu manada hakikati görmeye çalışan insanın, basiret gözünü keskinleştirir. Varlıktaki birliği, bütünlüğü fark eden insan, tarihe topluma, insanlığa, olaylara, tabiata ve kendine daha farklı ve daha anlamlı bir açıdan bakmaya başlar.[6]
Bir şey parlamak, aydın olmak, bir şeyden kaçmak anlamındaki "n-v-r" kökünden türeyen nûr, aydınlık, ışık, ziya demektir. Zulmetin zıddıdır. Çoğulu envârdır. Alev, ateş, görüş, alâmet ve cehennem anlamına gelen "nâr" da aynı kökten gelir.
Nur; dünyevî veya uhrevî olur. Dünyevî nûr, akıl ve Kur'ân nuru gibi basiretle anlaşılan, gözle görülmeyen nûr veya ay ve güneş ışığı gibi cisimlerden yayılan ve gözle görülebilen nûr kısımlarına ayrılır. Uhrevî nûr, Hadîd sûresinin 12-13. âyetlerinde bildirildiği gibi müminlerin âhirette manevi ışığı, aydınlığıdır.
Nur kelimesi, Kur'ân'da 43 âyette geçmiş ve İslâm (Tevbe, 9/32); Kur'ân (A'raf, 7/197), îman (Bakara, 2/257), Peygamber (Nûr, 24/35), adalet (Zümer, 39/69), hak (Bakara, 2/257), günün aydınlığı (En'âm, 6/1), ayın ışığı (Nuh, 71/16), âhirette müminlerin ışığı (Hadîd, 57/12), beyan, açıklama (Mâide, 5/44) anlamlarında kullanılmıştır. Bir âyette Allah'ın, yer ve göklerin nuru olduğu bildirilmiştir (Nûr, 24/35).
Ragıb el-İsfehânî'nin beyanına göre Allah'ın sıfat olarak nur; "münevvir" yani nurlandırıcı, aydınlık ve ışık verici demektir. İbn Mâce'nin el-esmâü'l-hüsnâ ile ilgili rivâyetinde Allah'ın sıfatları arasında "nur" ile birlikte "münîr" kelimesi de geçmiştir (Dua, 10). Münir de aydınlatan demektir. Yeri, gökleri ve içindekileri nurlandıran, aydınlatan Allah'tır. "Yer Rabb'inin nuru ile parladı." (Zümer, 39/69), "Görmediniz mi Allah nasıl yeri, göğü birbiri üstünde tabaka tabaka yarattı ve ayı bunların içinde nur yaptı, güneşi de bir lamba yaptı." (Nuh, 71/15-16) âyetleri bu gerçeği ifâde eder.
Allah'ın kendisini "nûr" olarak isimlendirmesi ışık verme ve aydınlatma fiilinin çokluğunu ifade etmesi içindir. Allah'ın "nûr" sıfatı, zatının nur = ışık olduğu anlamına gelmez. Çünkü nuru ve zulümâtı var eden Allah'tır (En'am, 6/1).
Maddenin en küçük parçası olan atom, pozitif ve negatif elektrik yüklüdür. Bu, bütün varlıkların, Allah'ın nurunun bir tecellisi olduğunu ifade eder. "Allah, göklerin ve yerin nurudur" yani nurlandırıcısıdır demektir.
Her şeyin zuhuru, ortaya çıkışı Allah'ın ızharıyla, maddî veya mecâzî anlamda nurlandırmasıyladır. Nurun yokluğu karanlık demektir. Kur'ân'da nûr, zulumâtın, karanlıkların zıddı olarak kullanılmıştır (En'am, 6/1). Varlıklarda nur'un yokluğu, o varlığın yokluğu demektir. Varlıklara nurunu veren nur-nurlandırıcı olan Allah'tır. (İ.K.)
AFFETMEKAffetmekAf/SözlükAf/WPAf/VPKur'an'da afHadiste afTefsir'de afTürk kültüründe afOryantalistlerin eserlerinde afKanuni Sultan Süleyman ın oğlunun babasından affedilme talepli şiiri. Affetmekle ilgili güzel yazılarAFF-I HUSUSİAf kanunuİnfaz kanunu ile af2020 infaz affı
AFFETMEKAffetmekAf/SözlükAf/WPAf/VPKur'an'da afHadiste afTefsir'de afTürk kültüründe afOryantalistlerin eserlerinde afKanuni Sultan Süleyman ın oğlunun babasından affedilme talepli şiiri. Affetmekle ilgili güzel yazılarAFF-I HUSUSİAf kanunuİnfaz kanunu ile af2020 infaz affı
Ad[]
Anlamlar
Köken
Atasözleri
Deyimler
Türk Dilleri
Ad[]
Çeviriler
Kaynaklar
