isim Arapça ®alb + Farsça -zen
1 . Sahte para basan veya piyasaya süren kimse.
2 . mecaz Yalan ve hile ile iş gören kimse.
Kalpazanlık, özellikle, madeni ve kağıt paraların taklit veya değerini yükseltmek amacıyla gerçek paralar üzerinde değişiklik (tağyir) yapılması olarak tanımlanabilir.
19'uncu yüzyılın ilk yarısında başlayan banknotlar da kalpazanlık girişimleri, günümüzde teknolojik yenilikler sonucu gün geçtikce artmaktadır. Özellikle baskı ve renkli fotokopi makinaları ile scannerlerin bu amaçla kullanımı, bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de kalpazanlık olaylarının yaygınlaşmasında büyük bir etken olmaktadır.
Gittikçe globalleşen ve küçülen günümüz dünyasında, kalpazanların birbirleriyle bağlantılı ve organize olarak çalıştıkları görülmektedir. Bugün kalpazanlık kolay para kazanmaktan başka, uyuşturucu madde kaçakçılığı ve terör örgütlerinin finans kaynağı olarak da karşımıza çıkmaktadır.
Ülke ekonomileri için büyük bir tehdit unsuru oluşturan banknot sahteciliğinde: polisiye önlemler kadar toplumun bilinçlendirilmesi de büyük önem taşımaktadır. Kalpazanlık konusunda toplumun yeterince bilinçlendirilmesi, kalpazanların kısa sürede yakalanmasını sağlayacağı gibi, bankacılık ve finans kesiminde para alış verişinde çalışan personelin herhangi bir kayba uğramasını da önleyecektir.
Ülkemizde her yıl binlerce kişi bilmeden aldıkları sahte banknot nedeniyle mağdur duruma düşmekte, kanuni takibata ve maddi kayba uğramaktadır
KALPAZANLIĞIN YASAL BOYUTU
Kamu güveni aleyhine işlenen bir suç olan kalpazanlık, Türk Ceza Kanunu'nun 316-331 nci maddelerinde yer almaktadır. Bu kanuna göre kalpazanlık suçu; 3 yıldan 12 yıla kadar hapis ve ağır para cezası ile cezalandırılmaktadır. Ayrıca, aynı kanunun 531'inci maddesi; bilmeden sahte banknot alanların 3 gün içinde bunları ilgili makamlara bildirmelerini zorunlu kılmaktadır.
TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASININ SAHTE BANKNOT VE EFEKTİFLERLE İLGİLİ GÖREV VE YETKİLERİ
Ceza Mahkemeleri Usulü Kanununun 84 üncü maddesi, banknotlar üzerinde inceleme yapma yetkisini, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'na vermiştir. Piyasaya bilerek sahte para sürmek veya üzerinde bulundurmak suçundan sanıkların yargılanmalarında, mahkemeler suç konusu sahte paraları Merkez Bankasına gönderirler. Banknot Hareketleri Müdürlüğü bünyesindeki Sahte Banknot ve Efektif İnceleme Komisyonu, mahkemelerce gönderilen bu banknotları inceleyerek, yapılan taklit veya tağyir sürüm kabiliyetinin olup olmadığı, paraların yapılışındaki ustalık derecesini gözönünde bulundurularak kalpazanlığın kolaylıkla anlaşılıp anlaşılmıyacağı hususlarını bir rapora bağlayarak mahkemelere gönderir. Tedavüldeki Türk Lirası banknotlarımızla, ABD dolarları ve Alman Marklarının orijinalleri ile sahtelerinin özellikleri ilişik listelerde açıklanmıştır. Kamu oyuna duyurulur.
[]
Ad[]
Anlamlar