Kuran meali , basit anlamda Kur'an'ı oluşturan sure ve ayetlerin tümünün Arapça dışında bir dile tercüme edilerek açıklanmış halidir.
Arapça kökenli bir kelime olan "meâl"; "meydana gelen netice", "mana", "anlam", "sonuç" olarak Türkçeleştirilmiştir. [1]
Çevirmenler, ayetlerin birebir tercümelerinde oluşan anlam kaybı ve/veya cümle düşüklükleri durumlarında parantez içi açıklamalar ve eklentiler ile ayete yorum katabilmekte ve bu yüzden Kur'an tercümesi yerine Kur'an meali ifadesi kullanılmaktadır.
Bir Kur'an meali katılan bu yorum ve eklentiler sebebiyle Kur'an değildir ve öyle anlaşılmamalıdır.
Tarihçe[]
Kur'an Peygamber'e indirilirken, yakın ulus/kavimlere tebliğ amaçlı olarak çeviriler hazırlanıyor ve elçiler gönderiliyordu.
Aynı zamanda değişik dillere sahip uluslar Müslüman olduklarında onlar kendi dillerine çeviriyordu. Örneğin İranlı olanSelmanı Farisi Kur'an'ı Farsça'ya çevirmişti. İlk tercümeler Farsça ve Türkçe dillerindeydi. Batı'da Latince olarak tercümenin tarihi 1143'tür. Bu türcüme 1543'te basılmıştır.
Bugün bütün dünya dillerinde Kur'an tercümesi bulunmaktadır.
Bugüne ulaşan en eski elyazması Türkçe meal Şirazlı Hacı Devletşah oğlu Muhammed'in istinsah ettiği (1333) mealdir ve Türk-İslam Eserleri Müzesi'ndedir. Süleymaniye Kütüphanesi'ndeki bir nüsha Harezm Türkçesi'nde yapılmıştır.
Mütercim[]
Kur'an meali hazırlayan kişilere mütercim denir.
Kur'an'daki ayetlerin bir kısmı anlamı açık, hüküm ihtiva eden ayetler olmakla beraber, bazı ayetler ise yoruma açık ayetlerdir. (Al-i İmran, 7. ayet) Bu yüzden bir mütercimin iyi derecede Arapça bilgisinin yanında iyi derecede ilmihal bilgisine sahip olması gerekir.
3/AL-İ İMRAN-7 : Kitab'ı sana indiren O'dur. Onun bir kısmı muhkem (hüküm ihtiva eden, mânâsı açık olan) âyetlerdir, onlar Kitab'ın esasıdır ve diğerleri, muteşâbihtir (yoruma açık âyetlerdir). Fakat kalplerinde eğrilik (bâtıla meyil) bulunanlar, bu sebeble muteşâbih olanlara (yorum gerektirenlere) tâbi olurlar. Ondan fitne çıkarmak için, onun te'vilini (yorumunu) yapmak isterler. Ve onun te'vilini Allah'dan başka kimse bilmez ve ilimde rusuh sahipleri ise: "Biz O'na îmân ettik, hepsi Rabbimizin katındandır" derler, onlar da tezekkür edemezler, sadece Ulûl'elbab (daimi zikrin ve sırların sahipleri) (tezekkur edebilir). [2]
Meal ve tefsir farkı[]
Meal, Kur'an ayetlerinin tercümesi, tefsir ise ayrıntılı açıklamasıdır.
Türkiye'de basılan meallerin bir çoğunda sayfa orta alanı Arapça metin, sayfa kenarları ise ayet sırası ile Arapça metnin Türkçe okunuşu ve hemen altında Türkçe anlamı şeklindedir.
Tefsirler ise meale ilave olarak, ayetleri tek tek (örn. Bakara Suresi 45. ayeti) veya gruplandırarak (Bakara Suresi 45-46. ayetler) ilgili mealin/meallerin sonuna eklenen açıklama bölümünden oluşur.
Türkçe mealler[]
Matbu meallerin bazıları sadece meal, bazıları ise meal ve tefsirdir). (bkz. Tefsir)
Kur'an Türkçe meâlleri[]
Mütercim | Meal adı | Yayınevi | Yayın yılı |
---|---|---|---|
A. Adnan Sütmen | Kur’ân-ı Kerîm'in Meâlen Manzum Açıklaması | 1984 | |
Abdülbâkî Gölpınarlı | Kur’ân-ı Kerîm'in Anlamı | 1955 | |
Abdullah Âtıf Tüzüner | Kur’ân-ı Kerîm ve Türkçe Meâli | 1970 | |
Abdullah Aydın | Kur’ân-ı Kerîm ve Meâl-i Celîlesi | 1979 | |
Abdurrahman Abdullahoğlu | Âyetlerin iniş sırasına göre meâl | Ozan Yayınları | |
Ahmed Dâvudoğlu | Kur’ân Meâli | ||
Ahmet Ağırakca – Beşir Eryarsoy | Kur’ân Meâli | Burç Yayınları | 1995-1999 |
Ahmet Ağırakca – Beşir Eryarsoy | Nüzul Sebepli Kur’ân Meâli | ||
Ahmet Okutan | Kur’ân-ı Kerîm'in konularına göre ayrılmış Türkçe anlamı | 1967 | |
Ali Bulaç | Kur’ân-ı Kerîm'in Türkçe anlamı | 1983 | |
Ali Fikri Yavuz | Kur’ân-ı Kerîm ve Meâli Âlîsi | 1967 | |
Ali Özek-Hayreddin Karaman vd. | Kur’ân-ı Kerîm Meâli | 1982 | |
Ali Rızâ Sağman | Lafzen ve Meâlen Kur’ân-ı Kerîm'in Tercemesi | 1980 | |
Besim Atalay | Kur’ân-ı Kerîm | 1962 | |
Cemil Said | Kur’ân-ı Kerîm Tercemesi | 1924 | |
Diyânet İşleri Başkanlığı | Diyânet İşleri Meâli | Diyânet İşleri Başkanlığı | |
Diyânet Vakfı | Kur’ân-ı Kerîm Meâli | Diyânet Vakfı | 1993 |
Edip Yüksel | Edip Yüksel Meâli | ||
Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır | Hak Dîni Kur’ân Dili | 1935 | |
Enver Baytan | Kur’ân-ı Kerîm ve Türkçe Meâl-i Âlîsi | 1987 | |
Hacı Murad Sertoğlu | İslâm'ın mukaddes kitabı Kur’ân-ı Kerîm'in Türkçe tercüme ve tefsîri | 1955 | |
Halil Uysal | Kelime Meâli | Kitap Kent | |
Hasan Basri Çantay | Kur’ân-ı Hakîm ve Meâl-i Kerîm | 1952 | |
Hikmet Taşkın | Kur’ân bize ne diyor? | Madve Yayınları | 1989 |
Hüseyin Atay-Yaşar Kutluay | Kur’ân-ı Kerîm ve Türkçe anlamı | Diyânet İşleri Başkanlığı | 1961 |
İmam İskender Ali Mihr | Kur’ân-ı Kerîm Meâli | 2004 | |
İsmâil Hakkı Baltacıoğlu | Kur’ân Meâli | 1957 | |
Mevdûdî | Mevdûdî Meâli | İnkılab Yayınları | |
Muhammed Esed | Muhammed Esed Meâli | ||
Muhammed Fuad Abdulbâkî | |||
Muhammed Hamidullah | Kitâb-ul Azîz | Beyan Yayınları | |
Ömer Feyzi Mardin | Kur’ân-ı Kerîm tefsirli ve fihristli | 1950 | |
Ömer Rızâ Doğrul | Tanrı Buyruğu | 1934, 1980 | |
Osman Nebioğlu | Türkçe Kur’ân-ı Kerîm | 1957 | |
Prof. Dr. Ömer Özsoy – Prof. Dr. İlhâmi Güler | Konularına Göre Kur’ân Meâli | Fecr Yayınları | |
Sadi Irmak | Kutsal Kur’ân Türkçe Meâli | 1962 | |
Suat Yıldırım | Suat Yıldırım Meâli | ||
Süleyman Ateş | Kur’ân-ı Kerîm Meâli | 1975 | |
Yaşar Nûri Öztürk | Yaşar Nûri Öztürk Meâli | ||
Ziyâ Kazıcı-Necip Taylan | Kur’ân-ı Kerîm Meâli | 1977 |
Kur'ân Türkçe Tefsirleri[]
- Hulasatül Beyan fi Tefsiril Kuran "Mehmed Vehbi" 14Cild 1924, 1966.
- Meanil Kuran "İsmail Hakkı İzmirli" 1927, 1977.
- Hak Dini Kuran Dili "Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır" 9Cild 1935.
- Kuranı Kerim'in Türkçe Meali Alisi ve Tefsiri "Ömer Nasuhi Bilmen" 8Cild 1962.
- Füyuzat "Şemseddin Yeşil" 1950.
- Kuran'ın 20.asra göre anlamı "M.Kazım Öztürk" 1974.
- Yüce kur'anın Çağdaş Tefsiri "Süleyman Ateş" 12Cild 1975.
- Kur’an Ansiklopedisi, Süleyman Ateş, KUBA Y. 30 cilt
- İlmin Işığında Kur’an Tefsiri "Celal Yıldırım" 10Cild 1987.
- Besairu’l Kur’an, "Ali Küçük" 20cilt
- Esbabı Nüzul Kuran ayetlerinin iniş sebepleri ve tefsirleri "H.Tahsin Emiroğlu" 1965
- Kuranı Kerim Meali ve Tefsiri "Ahmed Davudoğlu" 1980.
- Kur’ân-ı Kerim Şifâ Tefsiri "Mahmut Toptaş" Cantaş Y. 8 cilt
- Kur'an-ı Kerim Lafzı ve Ruhu, "İmam İskender Ali Mihr", 19 cilt 2004.
- Fahrettin Yıldız Tefsiri
- Ruhu'l-Furkan Tefsiri "Mahmud Ustaosmanoğlu" Siraç Yay.
- Yeni Bir Anlayışın Işığında Kur’an Tefsiri "Bayraktar Bayraklı" Bayraklı Y., 22 c.
- Büyük Kur’an Tefsiri "Ali Arslan" Arslan Yayınları Okusan 16 cilt
Türklerin yazdığı Arapca tefsirler[]
- Ruhul Beyan tefsiri İsmail Hakki Bursevi
Türkçe'ye tercüme edilmiş tefsirler[]
- Muhammed Esed Tefsiri ingilizce online metin http://www.theholyquran.org/?x=s_main&kid=33
- Muhammed Esed Tefsiri Turkce online metin http://www.kuran.gen.tr/?x=s_main&kid=31
- Seyyid Kutub, Fi Zılalil Kuran, 1970.
- İbni Kesir, Hadislerle Kuranı Kerim Tefsiri, 1983.
- Mevdudî Tefsiri
- Kurtubi Tefsiri
- Safvetutefasir (tefsirlerin Özü) M.Ali Sabunî iz Yayıncılık
- Mefatih ElĞayb - Fahruddin Razi
- Tefsîrü'l Münîr, - Vehbe Zuhayli (Risale Yayınları)
- Kur'anın Konulu Tefsiri - Gazali , Ağaç Yayinları
- Et-Tefsirul Hadis, Izzet Derveze ,Ekin yayınları
- el Esas fit-Tefsir Said Hawa Şamil yayınları
- Ahkam tefsiri M.Ali Sabunî Şamil yayınları
- Ahkam tefsiri Mukatil b.Süleyman
- Ebul Leys Semerkandi Tefsiri Sezgin Neşriyat
- Furkan (Tefsirul Vadh) Hicazi ilim Yayınevi
- Tibyan Tefsiri "Ayntabi Mehmed Efendi" Terc: Ahmed Davudoğlu, Huzur Y. 4 cilt
- Tefsîru’s-Sa’dî, Abdurrahman es-Sa’dî, Guraba Y. 5 cilt
- Min Vahyi’l Kur’an, Muhammed Hüseyin Fadlullah, AkÂdemi Y. 10 cilt
- El-Mizan fî Tefsiri’l-Kur’an, Tabatabâî, Kevser Y.
- Celâleyn Tefsiri, Celâleddin Suyûti, Sağlam Y. 3 cilt
- Dâvetçinin Tefsiri, Seyfuddin el-Muvahhid, Hak Y.
- Vedahu’l Burhan, Muhammed Ebu’l-Hasan En-Nişaburi, Tevhid Yayınları 2 cilt
- Nesefi Tefsiri, İmam Nesefi, Ravza Yayınları 8 cilt
- Ruhu’l-Beyan, İsmail Hakkı Bursevi, Erkam Y.
- Ebussuud Tefsiri, Ebussuud, Boğaziçi Y.
- Ebu Bekir Cabir el-Cezâiri, En Kolay Tefsir, Mektup Yayınları
- İbn Kayyim Tefsiri, Polen Y.
- Tibyan Tefsiri "Ayntabi Mehmed Efendi" Terc: Ahmed Davudoğlu, Huzur Y. 4 cilt
Meal Tarzı[]
Kur'an meallerinin ilk şekilleri satırarası kelime açıklamaları halindedir. Günümüzde kullanılan usul ise orijinal metnin yanında Türkçe metnin verilmesidir. Bazıları kelime kelime çeviri yapmakta, bazıları nüzul sebepleri ve tarihsel bilgileri sunmaktadır. Bir kısmı güncel fıkhi ve siyasi meseleleri dipnotlarla vermekte, bir kısmı şiir söyleyişiyle sunmaktadır. Bu meallerin dahi dili 1900'lerden beri değişen Türkçeye paralel olarak özleştirilmiştir.
Kaynakça[]
Dipnotlar[]
Meal - Mealler - Meal/Örnek - Sesli meal - A&V Meal - Elmalı meali -Elmalı meali/orijinal ile sadeleştirilmesinin kıyaslanması http://www.kuranmeali.com/ Sesli meal Musayev English&Arabic Text&Audio | |
---|---|
Kuran mealleri Açıklama var. özellikleri eklenecek. | |
Kavramlar | Meal - Çeviri - Tercüme |
Sesli Meal Audio meal | Meal/Audio
|
Kelime meali | Kelime meali [21] |
Satır meali | Satır meal [22] |
Kıyaslama | Meal kıyaslama [javascript:karsilastirma('\surekarsilastirma.asp')] |
En iyi siteler | Arabça-İngilizce-Türkçe-Azerice üç meal bir arada [23] |
Kur'an mealleri | Kamer/MEAL - Fatiha/MEAL |
Mealler | Önce sure adı / ile meal ayrılıyor. Her mealin altında tüm mealleri veriyoruz. Mer ayetin tefsirinde de bütün tefsirleri veriyoruz.Fatiha/MEAL -
Muhammed Hamdi Yazır Orijinal Elmalı meali [24] Süleyman Ateş meali Ömer Nasuhi Bilmen meali [25]] Hasan Basri Çantay meali |
Osmanlıca Kur'an mealleri | http://www.archive.org/stream/Osmanlica-meal-Kuran/Kuran_Meali-Osmanlica-Muhtasar#page/n0/mode/2up |
Meal kritikleri | Kur'an meali/Rayiha/Yanlış cetveli - Dücane Cundioğlu - Ku'an Çevirileri Dünyasında |
Sure/MEAL | Meal : Nas suresi/MEAL - Felak suresi/MEAL - Fil suresi/MEAL - Fatiha suresi/MEAL |
HDKD/Sesli meal | x |
HDKD | http://www.kuranmeali.com/sureler.asp?meal=elmaliliorj&sureno=36 |
Ayet ayet tüm mealler | 1 - 1/1 114/1 |
Sayfa dizaynları | MİHR dizaynı nefis. Yalnız Muhammed Hamdi Yazır Elmalı meali en iyi meal o yüzden en üste çıkarılacak. [26] |
Şiirler | Meal-i Celili - Mehmet Akif Ersoy - Safahat |
Şablon:KK - Şablon:Mealbakınız
◾http://www.kuranmeali.com/ ingilizce dahil 10 yakın meal veriyor. Orjinal elmalı meali dahil. Ayrıca ayrıntılı aramada kelime mealide var. Mucemle birleştirilmiş. Elfaz-ı Kur'an geçtiği bütün mealleri bulabiliyorsun. Şablon:Mealler Bu meallleri buraya koy. Meal nedir eleştiriler vs Şablon:Meal de kalsın. |
Meal - Mealler - Meal/Örnek http://www.kuranmeali.com/ | |
---|---|
Meallerin web ve kitap basimlarinin ozellikleri şablonudur. | |
Wikide Mealler | Yenisehir wikide Önce sure adı / ile meal ayrılıyor. Her mealin altında tüm mealleri veriyoruz. Her ayetin mealinin altinda da bütün tefsirleri veriyoruz.Fatiha/MEAL - Muhammed Hamdi Yazır Orijinal Elmalı meali [27] |
Hasan Basri Çantay meali | MEAL/Hasan Basri Çantay Celaleyn tefsirinin tercumesi gibidir. |
Süleyman Ateş meali | MEAL/Süleyman Ateş, Guncel Turkcede fena değil. |
Ömer Nasuhi Bilmen | MEAL/Ömer Nasuhi Bilmen |
Osmanlıca Kur'an mealleri | http://www.archive.org/stream/Osmanlica-meal-Kuran/Kuran_Meali-Osmanlica-Muhtasar#page/n0/mode/2up |
Meal kritikleri | Kur'an meali/Rayiha/Yanlış cetveli - Dücane Cundioğlu - Ku'an Çevirileri Dünyasında |
Sesli Meal Audio meal | Meal/HDKD/Bakara günümüz Türkçesiyle |
HDKD/Sesli meal | x |
HDKD | http://www.kuranmeali.com/sureler.asp?meal=elmaliliorj&sureno=36 |
Ayet ayet tüm mealler | 1 - 1/1 114/1 |
Sayfa dizaynları web | MİHR dizaynı nefis. Yalnız Muhammed Hamdi Yazır Elmalı meali en iyi meal o yüzden en üste çıkarılacak. [28] |
Şablon:KK - Şablon:Mealbakınız
◾http://www.kuranmeali.com/ ingilizce dahil 10 yakın meal veriyor. Orjinal elmalı meali dahil. Ayrıca ayrıntılı aramada kelime mealide var. Mucemle birleştirilmiş. Elfaz-ı Kur'an geçtiği bütün mealleri bulabiliyorsun. Şablon:Mealler Bu meallleri buraya koy. Meal nedir eleştiriler vs Şablon:Meal de kalsın. |