Rahime

• Rahman-rahim kavramlarının kökü ra-hi-me fiilidir.
• Bu kelimeden rahmet, merhamet, rahman ve rahim kavramları türemiştir. “ra-hi-me” merhamet, inayet, lütuf, rahmet, şefkat, rikkat sahibi olmak, cezasını hafifletmek, cezasını affetmek, salıvermek, esirgemek, kıyamamak manalarına gelir.
• Bir kimseye “rahimekellâhu” demek, "Allah sana merhamet etsin" demektir.
• Bu kavramın diğer bir manası da, insanların birbirlerine karşı anlayış göstermeleri, birbirini sevmeleri ve birbirine saygı duymalarıdır.
• “Rahm” ise, döl yatağı, akrabalık, hısımlık, birbirine benzerlik, “rahmet” ise, acıma, rikkat, şefkat, insan anlayışı, duygusallığı, şefkati ve merhameti demektir.
• Bu durumda “rahim” merhametli, şefkatli, acıyıcı; “rahman” da çok çok
• merhametli anlamlarına gelmektedirler.
• “Rahman”, sadece Allah'a ait merhameti ifade etmektedir.
• İsfehânî, rahmet, rahim ve rahman kavramlarının manasını ve aralarındaki ilişkiyi şöyle anlatmaktadır: Rahmet, merhamet olunana iyiliği gerekli kılan bir kalp yumuşaklığıdır. Rahmet, ihsandan soyutlanmış sadece *kalp yumuşaklığı için kullanıldığı gibi, rikkatten ayrı tek başına iyiliği de ifade *etmektedir.
• Mesela, “Allah falana merhamet eylesin” derken, iyilik Allah'a isnad olunmuştur.
• Bu ifadeden sadece iyilik/ihsan murad edilmiştir, kalp yumuşaklığı değil.
• Başka bir ifadeyle iyilik, Allah'a isnad edilir, ama kalp yumuşaklığı edilmez.
• Allah'tan olan rahmete, lütuf Bağlantı başlığıve ihsan denir. İnsanlar için ise rahmet, kalp yumuşaklığı ve şefkat manasına gelmektedir.
• Hz. Peygamber şöyle demiştir:
• “[[Allah merhameti, yani sıla-i rahimi yaratınca, ona şöyle dedi: 'Ben rahmanım, sen de rahimsin. İsmini benim ismimden türettim. Sıla-i rahim yapana, ben de sıla-i rahim yaparım. Sıla-i rahimi kesenin ben de neslini keserim]].”
• Demek ki rahmet, iki ana manayı kapsamına almaktadır: Kalp yumuşaklığı61 ve ihsan.
• Rikkati (kalp yumuşaklığını) Allah, insanın yaratılışına koymuş, ihsanı da kendine özgü kılmıştır.
• Bundan dolayı, rahman ismi sadece Allah'a, rahim ise başkasına da
• isnad edilebilir.
• Ra-hi-me kavramının Kur’an’da çeşitli anlamları bulunmaktadır:
• 1- Kötülüklerden korumak:
• “Bir de onları her türlü kötülüklerden koru. O gün sen kimi kötülüklerden korursan, muhakkak ki ona merhamet etmiş olursun. Bu en büyük kurtuluştur.”62
• Melekler, insanlar için Allah'a yalvaracaklardır. Bu yalvarışın üçüncü basamağını yukarıdaki ayette görmekteyiz.
• Melekler, Allah'ın insanları kötülüklerden korumasını, O'nun rahmet edici özelliğine bağlamaktadırlar.
• Kötülüklerden arnmak, aynı zamanda insanlar için büyük kurtuluştur.
• İnsanı koruyup kurtuluşa erdirme faaliyeti, Kur'an'da, rahmetine mazhar etme manasını ifade etmektedir.
• Böylece kötülüklerden koruma da merhametin kapsamına girmektedir.
• 2- Sıkıntıya girmek:
• Bu anlamda ra-hi-me kavramı, psikolojik bir özellik taşımaktadır.
• Allah kuluna acıyınca, onun iç sıkıntısını giderir.
• Bu da kulu için büyük bir ihsandır.
• “Eğer onlara acıyıp, içinde bulundukları sıkıntıyı giderseydik.” 63
• Yüce Allah'ın kuluna acıması, merhametinin özünü teşkil etmektedir.