Yenişehir Wiki
Register
Advertisement

Sakarya Türkiye'nin Marmara Bölgesi'nin Çatalca-Kocaeli Bölümü'nde yer alan bir ildir. 2008 yılında yapılan nüfus sayımında nüfusu 835.222'dir.[1]

Sakarya'nın kuzeyinde Karadeniz, batısında İzmit, doğusunda Zonguldak ve Düzce ve güneyinde de Bolu ve Bilecik bulunmaktadır. Sakarya Nehri, Sakarya'nın Karasu ilçesinde Karadeniz' dökülür.[2]

Sakarya'da ekonomi olarak tarım en başta gelmektedir. Karasu ve Kocaali ilçelerinde fındık yetiştirimi mevcuttur.[3] Ayrıca mısır yetiştirimide yapılmaktadır. Sakarya'da sanayi son zamanlarda gelişmeye başlamıştır. Son yıllarda kurulan sanayi kuruluşları bu sanayileşmeyi daha da artırmıştır.

[[Video:Necip Fazıl Kısakürek - Sakarya|thumb|300px|right|Necip Fazıl Kısakürek - Sakarya]]

Kökenbilim[]

Sakarya ilinin adını nereden aldığına ilişkin bilgiler Frigler dönemine değin uzanmaktadır. İle adını veren ırmak, o dönemde en önemli Frig tanrılarından olan Sangari’nin adını taşıyordu. Bu ad, Helenistik Çağ'da Sangarios biçimine dönüştü ve uzun yıllar bu şekilde kullanıldı. Ayrıca eski Yunanlıların Sakarya Irmağı’na "Saldırgan" anlamına gelen Zakharion adını verdikleri de bilinmektedir.[4] Bu ad daha sonraki yıllarda dönüşüme uğrayarak Sakarya biçimini almıştır.

Tarih[]

İlk Çağlar[]

Yapılan kazılar ve bulguların tarihi bilgileri sayesinde; bölgede M.Ö. 300 ile 395 yılları arasında başkenti Nikomedya (İzmit) olan Bitinyalıların hakimiyeti altında kalmıştır.[5] Kandıra, Kaynarca, Kaymas, Hendek, Karapürçek ve Taraklı’da rastlanan bazı bulgularca da bölgenin miladın hemen öncesi ve sonrasında Bitinyalıların egemenliğinde yaşadığı kesinleşmektedir. Bölgede inşa edilen Seyifler, Harmantepe, Tersiye, Paşalar, Çobankale, Mekece kaleleriyle, II. Justinyanus’un 562 yılında Sakarya Nehri’nin üzerine yaptırdığı Beşköprü’ çok sağlamdır.

Antik Dönemler[]

Roma ve Bizans Dönemi[]

Osmanlı Dönemi[]

13. yüzyılın sonlarına doğru Konuralp, bugünkü Adapazarı Havzası'nı fethetmiştir.[6] İlk olarak batı Türkistan ve Azerbaycan'dan gelen göçebe Türk boyları buralarda köyler ve kentler kurmuşlardır. Adapazarı, Sakarya Nehri ve Sapanca Gölü'nden çıkan Çark Suyu arasında kalan yarımada biçimindeki kara parçası üzerinde kurulmuştur. 1563 yılına ait bir vesika ve 1581 yılında Akyazı Ada Kadılığı'na yazılan ve bu yöreden nahiye diye bahseden bir ferman şehrin tarihini anlatan ilk belgelerdendir.[6]

I.Dünya Savaşı[]

Atatürk, bir yandan iç işlerle uğraşıyor, bir yandan da yeni bir savaşın hazırlıklarını yapıyordu. Yunanlılar Sakarya çevresinde saldırıya geçmişlerdi. Atatürk, 5 Ağustos 1921’de Büyük Millet Meclisi’nden başkomutan olarak yetki aldıktan sonra, 12 Ağustos’ta Polatlı’daki cephe karargâhına gitti. Savaş 23 Ağustos’ta başladı. Geceli-gündüzlü üç hafta sürdü.

Bu savaşın kazanılmasında Atatürk’ün sarsılmaz isteminin çok büyük payı oldu. Savaşın ilk günlerinde cephemiz zaman zaman bozuluyordu. Atatürk, Sakarya Savaşı’nın bu çetin günlerini şöyle anlatıyor:

“Meydan muharebesi 100 kilometrelik cephe üzerinde cereyan ediyor, sol cenahımız Ankara’nın 50 kilometre cenubuna kadar çekilmişti. Ordumuzun cephesi garba iken cenuba döndü, arkası Ankara’ya iken şimale verildi. Tebdil-i cephe edilmiş oldu. Bunda hiç beis görmedik. Hatt-ı müdafaalarımız kısım kısım kırılıyordu. Fakat derhal kırılan her kısım en yakın bir mesafede yeniden tesis ediliyordu. Hatt-ı müdafaaya çok rapt-ı ümit etmek ve onun kırılmasıyla ordunun büyüklüğü ile münasip uzun mesafe geriye çekilmek nazariyesini kırmak için, memleket müdafaasını başka bir tarzda ifade ve bu ifademde ısrar ve şiddet göstermeyi faydalı ve müteessir buldum. Dedim ki: Hatt-ı müdafaa yoktur, sath-ı müdafaa vardır. O satıh, bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanı ile ıslanmadıkça terk olunamaz. Onun için, büyük, küçük her cüz-i tam bulunduğu mevziden atılabilir fakat küçük, büyük her cüz-i tam ilk durabildiği noktada tekrar düşmana karşı cephe teşkil edip, muharebeye devam eder!”

Cumhuriyet Dönemi[]

Nüfus[]

Sakarya ilinin 10'u merkezde olmak üzere toplam 15 ilçesi vardır.bu ilçeler Arifiye, Serdivan, Taraklı,Erenler, Söğütlü, Sapanca, Pamukova, Kocaali, Kaynarca, Karasu, Karapürçek, Hendek, Geyve, Ferizli, Akyazı ve Adapazarı(Merkez)dir. İlin nüfusu 2008 yılına göre 851.292'dir. Merkezin nüfusu 537.000'dir. Bu merkez 10 tane metropol ilçeden meydana gelmektedir. İlin toplam şehir nüfusu ise 999.591 dir.[kaynak belirtilmeli]

Ekonomi[]

Coğrafi konum itibari ile sanayi, tarım ve turizm yatırımlarına uygun bir nitelik taşımaktadır. Özellikle İstanbul, Bursa ve Kocaeli üçgeninde sanayinin yoğunlaşması, müteşebbisleri yeni yatırım alanları arayışlarına yönlendirmiş dolayısıyla da alternatif bir yatırım alanı olarak değerlendirilmeye başlanmıştır. İlde sanayinin sağlıklı bir biçimde oluşup gelişmesi birinci organize sanayi bölgesindeki özel sektör yatırımlarının tamamlanması ve ikinci organize sanayi bölgesinin hayata geçirilmesi ile mümkün olacaktır.

Sanayinin yanı sıra tarım ve hayvancılıkta ilimiz ekonomisinde önemli bir paya sahip olup aktif nüfusun % 50’a yakını tarımla uğraşmaktadır. Ayrıca sığır besiciliği ve tavukçuluk ilimiz ekonomisinde önemli bir yer tutmaktadır.

Konum itibariyle ülkemizin sosyo-ekonomik açıdan en gelişmiş yöresi olan Marmara Bölgesini Anadolu’nun diğer bölgelerine bağlayan ana ulaşım akışı üzerinde yer alması ilin iç turizmine de büyük canlılık getirmektedir. Özellikle termal kaynaklar bakımından oldukça zengin bir potansiyele sahiptir.

Bulunduğu coğrafyanın yer altı ve yerüstü zenginlikleri Sakarya’yı bugün gelişmekte olan Türkiye sanayisinin en gözde illerinden birisi durumuna gelmiştir. TEM ve D-100 (Eski E-5) uluslararası karayolları ile Haydarpaşa-Arifiye demiryolu hattı Avrupa’yı, Asya’ya bağlayan uluslararası karayolu ulaşımı olarak Sakarya’nın coğrafi konumunu öne çıkarmaktadır.

Ekonomisi bugüne kadar tarım ve ticarete bağlı olarak gelişen Sakarya, 1990 yılların başından itibaren sanayi ağılıklı bir gelişim içine girmiştir. 1990 nüfus sayımında % 55’den fazlası kırsal kesimde yaşarken, sanayinin çok kısa zaman içerisinde büyük bir gelişim göstermesiyle, 1997 yılında şehirlerde yaşayan nüfusun oranı % 69’a yükselmiştir. Ekonomik gelişme verilerine bakıldığında, şehirde yaşayan nüfus oranının yakın zaman içinde hızla artacağı görülmektedir. Ancak 1999 yılında yaşadığımız deprem nedeniyle şehir nüfusunun büyük bir kısmı kırsal kesime kaymış durumdadır. İlimizde 40 bine yakın konutun hasar görmesi nedeniyle insanlarımız binalarında oturamamaktadır. Fakat kalıcı konutların tamamlanmasıyla nüfusun bir kısmı şehre geri dönmüştür.

sağlam zeminler üzerine ve alt ve üst yapıları bitmiş kalıcı konutların inşaatları bir kısmı tamamlanmış bir kısmı da tamamlanmak üzeredir. Bu yeni yerleşim bölgesinde modern bir kent doğmaktadır. Ticari hayat yine eski yerinde devam edecektir. İnsanlarımızın huzur içinde yaşabilecekleri güzellikte bir kent oluşumu içindedir. Birkaç yıl içinde her yönüyle mükemmel bir şehir ortaya çıkacaktır.

Tarım ve Hayvancılık[]

Tarım Sakarya'da gün geçtikçe artmaktadır. Çoğunlukla fındıkla gelir şağlanmaktadır. Fındığın yanında patates ve pancar da önemli bir alır. Geyve'nin elma ve Taraklı'da enginar üretimi oldukça fazladır.

Milletvekilleri[]

Dış bağlantılar[]

Kaynaklar[]

  1. Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; tuik isimli refler için metin sağlanmadı
  2. Şablon:Kaynak viki
  3. "Sakarya Ekonomisi", Zaman, 1 Temmuz 2007. 2009-08-27 tarihinde erişilmiştir.
  4. "Error: no |title= specified when using {{Cite web}}Şablon:Namespace detect showall". http://www.kamilozkan.com/goster.aspx?orta=1&metin_id=14. 
  5. "Error: no |title= specified when using {{Cite web}}Şablon:Namespace detect showall". http://www.sakarya.bel.tr/sakarya.php?id=1&uk=14&ak=37&uk2=1. 
  6. 6,0 6,1 "Error: no |title= specified when using {{Cite web}}Şablon:Namespace detect showall". http://www.i-gunler.com/Sakarya/Sehir-Tarihi/54. 

Şablon:Türkiye idari


ar:ساكاريا (محافظة) az:Sakarya vilayəti be:Правінцыя Сакар'я bg:Сакария br:Sakarya (proviñs) crh:Sakarya cs:Sakaryjská provincie cv:Сакарья (ил) de:Sakarya el:Επαρχία Σαγγάριου en:Sakarya Province eo:Provinco Sakarya es:Provincia de Sakarya et:Sakarya provints eu:Sakarya probintzia fa:استان سقاریه fi:Sakaryan maakunta fr:Sakarya (province) hu:Sakarya (tartomány) id:Provinsi Sakarya it:Provincia di Sakarya ja:サカリヤ県 ka:საქარია (პროვინცია) ku:Sakarya lv:Sakarjas ils mk:Сакарја (покраина) nl:Sakarya (provincie) pt:Sakarya (província) ru:Сакарья (ил) sl:Sakarya (provinca) sv:Sakarya (provins) sw:Mkoa wa Sakarya tg:Вилояти Сакария tk:Sakarýa (il) ug:ساكاريا ۋىلايىتى uz:Sakarya vi:Sakarya (tỉnh) war:Sakarya (lalawigan) zh:萨卡里亚省

Advertisement