Simurg - Simurgh - سيمرغ
Anka
Kaf dağı
Zümrüdü Anka Kuşu - Zümrüd-ü Anka kuşu
Sênmurw (Pehlevi) ve Sîna-Mrû (Pâzand) diğer isimlerindendir.
Anka kuşu
Türk mitolojisinde karşılığı Tuğrul kuşu'dur
Şahname'de Simurg
İsim Avesta'daki mərəγô saênô "Saêna kuşu"ndan türemiştir. Orijinalde bir yırtıcı kuş, kartal veya şahin, olduğu etimolojik olarak aynı olan Sanskritçe śyenaḥ`dan çıkarılabilir.
Halk etimolojisinde ilişkilendirilen ilk öğe Farsça sī "otuz"dur.
Bu kuşun küllerinden yeniden doğduğu da söylentiler arasındadır.
Başlığın diğer anlamları için Simurg (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.[1][2]Sasani ipek dokuma kumaş,Simurg motifine sahip, M.S. 6-7. yüzyıl dolayları
Simurg (Farsça: سيمرغ) veya bir diğer ismiyle Zümrüdü Anka efsanevi bir kuştur. Pers mitolojisi kaynaklı olsa da zamanla diğer Doğu mitoloji ve efsanelerinde de yer edinmiştir. Sênmurw (Pehlevi) ve Sîna-Mrû (Pâzand) diğer isimlerindendir. Ayrıca zaman zaman sadece Anka kuşu olarak da anıldığı olmuştur. Türk mitolojisinde karşılığı Tuğrul kuşu'dur.[1][2][3]
Konu başlıkları[][gizle] *1 Etimoloji |
1 Etimoloji [değiştir][]
[3]Vikikaynak'ta bu konuyla ilgili metin bulabilirsiniz.
İsim Avesta'daki mərəγô saênô "Saêna kuşu"ndan türemiştir. Orijinalde bir yırtıcı kuş, kartal veya şahin, olduğu etimolojik olarak aynı olan Sanskritçe śyenaḥ`dan çıkarılabilir.
Halk etimolojisinde ilişkilendirilen ilk öğe Farsça sī "otuz"dur. Fakat tarihi anlamda ilgili değillerdir. Bu kuşun küllerinden yeniden doğduğu da söylentiler arasındadır.
2 Mitoloji [değiştir][]
Mistik kuş Simurg Fars sanatında kuş şeklinde, kanatlı dev bir yaratık olarak resmedilmiştir. Zaman zaman köpek başına ve aslan pençelerine sahip bir tavus kuşu olarak da resmedilmiştir. Bazen insan yüzü ile de resmedildiği olmuştur. Bir bölümü memeli olduğu için yavrularını emzirirdi. Yılanlara karşı bir düşmanlığı vardı ve yaşadığı yer fazlasıyla sulaktı. Bir antik İran tanımında Simurg'un kendisini alevlerle kaplayana kadar 1700 yıl yaşar, daha sonraki tanım ve kayıtlarda ise onun ölümsüz olduğu ve Bilgi Ağacı'nda bir yuvası olduğundan bahsedilmiştir.
İran efsanesine göre, bu kuş o kadar yaşlıdır ki dünyanın yıkılışına üç kez tanık olmuştur. Tüm bu zaman boyunca, Simurg o kadar çok öğrenmiştir ki tüm zamanların bilgisine sahip olmuştur.
Sasani Persler Simurg'un yere bereket bahşedeceğine ve dünya ile göğün arasındaki birliği sağlayacağına inanırlardı. Yaşam ağacı, Gaokerena'da tünediğine ve her türlü şeytani şeyi tedavi eden, düzelten kutsal Haoma bitkisinin yöresinde yaşadığına inanılırdı. Daha sonraki İran geleneklerinde Simurg ilahiliğin bir sembolü haline gelmiştir. Ayrıca, Sên-Murv/Simurg Pers edebiyatında Homâ olarak tanımlanmış, Arapça'ya ise Rukh olarak girmiştir.
Simurg uçuşa kalktığında, bilgi ağacının yaprakları titrer her bitkinin tohumlarının dökülmesine neden olurdu. Bu tohumlar dünyanın her yanına dağılır gelmiş geçmiş her bitki çeşidinin kök almasını sağlar ve böylece de (bu bitkiler yoluyla) insanoğlunun tüm hastalıklarını tedavi ederler. Simurg'un tüylerinin bakır renginde olduğu söylenmiştir. Her ne kadar başlarda bir köpek-kuş olarak tasvir edilse de, daha sonraları sıklıkla bir insan veya köpeğin başıyla gösterilmiştir. Onun iyilik sever bir doğası olduğu ve kanatlarının bir dokunuşunun her türlü hastalık veya yarayı tedavi edeceğine inanılırdı.
[4]Bebek Zal'ı taşıyan Simurg tasviri==3 Şahname'de Simurg [değiştir]==
Firdevsi'nin destansı eseri Şahname'de (Şahların Kitabı) Simurg en tanınmış halini almıştır. Şahname'de Simurg'un Prens Zal ile olan ilişkisi yer alır. Şahname'ye göre Kral Sam'ın oğlu Zal albino olarak doğmuştur. Kral Sam albino oğlunu görünce, çocuğun şeytanların tohumu olduğunu düşünüp çocuğu bir dağa terk etmiştir. Çocuğun ağlayışlarını duyan yumuşak kalpli Simurg çocuğu alıp büyütür. Zal her türlü bilgiye sahip Simurg'dan hikmet almış birçok şey öğrenmiştir. Yine de büyüyüp bir yetişkin olduğu zaman insanların dünyasına girmek ister. Simurg çok üzülse de, ona bir tane altın tüy verip gitmesine izin vermiştir. Eğer Zal, Simurg'un yardımına ihtiyaç duyarsa bu tüyü yakacaktır.
Krallığına döndüğünde Zal güzel Rudaba'ya aşık olur ve onunla evlenir. Karısı bir oğula hamile kalır fakat doğum zamanı geldiğinde birçok sorun yaşarlar. Zal karısının doğum sırasında öleceğini fark eder ve tam Rudabah ölüme yakınken Zal Simurg'u çağırmaya karar verir. Ortaya çıkan Simurg Zal'ın bir tür sezaryan benzeri yöntem uygulamasını sağlar ve Rudabah ile çocuğun hayatını kurtarır. Bu çocuk daha sonra en ünlü ve büyük Pers kahramanlarından biri olacak Rüstem'dir.
4 İslami Dönem [değiştir][]
[5][6]Buhara'daki Nadir Divan-Beghimedresesindeki süsleme:Bu konuda daha detaylı bilgi için bakınız: Mantık-ut Tayr.
İranlı Sufi şair Ferid ud-Din Attar eseri Mantıku't-Tayr`da (Kuşların Dili) Simurg'u arayan bir kuş sürüsünden bahseder.
5 Sembolizmde Simurg [değiştir][]
Sufi Ferîdüddîn-i Attâr bu kuştan kendini aramanın sembolü olarak söz eder. Batı’da Feniks, İran geleneğinde Simurg, Orta doğu geleneğinde Anka kuşu, Türk geleneğinde Kerkes adını alan bu efsanevi kuşların ortak bir özelliği ölümsüzlüktür. Ayrıca bu kuşlarla ile ilgili anlatımlarda genellikle bir yanma motifi bulunur. Örneğin, Kerkes, Herodot ve Plütark’ın değindiği Feniks’te de görüldüğü gibi, öleceği zaman, bir tür ateş olup kendi kendini yakan ve kendisinden yeniden doğan bir kuştur. Anka ya da Zümrüd-ü Anka Orta doğu geleneğine göre, Kaf Dağı’nda yaşar. Bu efsanevi kuş sembolizmlerinde simgelenen başlıca anlamlar, spiritüel aydınlanma ve reenkarnasyon olarak açıklanır. Feniks sembolizminde kuşun yanması cehenneme iniş deneyimini, yeniden doğması ise arınılarak saf şuur halinin elde edilişini simgelemektedir.
6 Türk Mitolojisinde Simurg[]
Anka kuşu ya da Simurg, Türk mitolojisinde Tuğrul kuşu olarak yer alan bir kuştur. Bu kuş, genellikle kudretli ve cesur bir kuş olarak temsil edilir. Ayrıca bu kuş, genellikle çok büyük ve güçlü bir varlık olarak görülür. Tuğrul Kuşu, insanların cesaretini ve kudretini simgeleyen bir semboldür.
Bazı hikayelerde, Tuğrul Kuşu insanların kahramanlık yolculuğunun rehberi olarak görülür. Tuğrul kuşu Türk mitolojisinde Zümrüdüanka olarak da bilinen Simurg’un karşılığı olarak geçmektedir. Bu nedenle ünlü Anka kuşu Türk mitolojisinde Tuğrul kuşu olarak geçer.
7 Kaynakça [değiştir][]
- ^ Doç. Dr. Ali Duymaz. "Anadolu ve Balkan Türklerinin Halk Anlatmalarında Mitolojik Bir Kuş: Zümrüdü Anka.". Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt: 1 Sayı: 1 Yıl: 1998. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2009.
- ^ Yard. Doç. Dr. Erdoğan Altınkaynak. "Yer Altı Diyarının Kartalı.". erdoganaltinkaynak.com. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2009.
- ^ H. Dilek Batîslam. "Divan Şiirinin Mitolojik Kuşları: Hümâ, Anka ve Simurg.". Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi,İstanbul 2002, 185-208. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2009.
- Türk Mitolojisinde Anka Kuşu
8 Dış bağlantılar [değiştir][]
| [7] | Wikimedia Commons'ta Simurg ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur. |
Şablon:Kısa açıklama Şablon:Diğer kullanımlar Şablon:Dmy tarihlerini kullanın Şablon:Bilgi kutusu efsanevi yaratık
simurgh ( IPA: /sɪˈmɜːrɡIPA: /; Persian: سیمرغ, simorgh, simorg olarak da yazılır, ' 'simurg, simoorg, simorq veya simourv) Fars mitolojisi ve edebiyat'ta iyiliksever, efsanevi bir kuştur. Bazen anka kuşu (Persian: ققنوس quqnūs) ve [[Huma] gibi diğer mitolojik kuşlarla eşittir. kuş|humā]] (Persian: هما),[1] ancak kendine ait tamamen farklı bir mitolojik yaratık olarak anlaşılmalıdır. Figür, İran sanat ve edebiyatının tüm dönemlerinde bulunabilir ve Gürcistan ikonografisinde de belirgindir,[2] ortaçağ Ermenistanı,[3] Doğu Roma İmparatorluğu,[4] ve İran'ın kültürel nüfuz alanı içindeki diğer bölgeler.
Etimoloji[]
Farsça sīmurğ (سیمرغ) kelimesi Orta Farsça sēnmurwKaynak hatası: <ref> etiketi için </ref> kapanışı eksik (ve daha önceki sēnmuruγ), Pazend metinlerinde sīna-mrū olarak tasdik edilmiştir. Orta Farsça kelime Avestan mərəγō Saēnō'dan gelmektedir. "Saēna kuşu", aslen bir yırtıcı kuş, muhtemelen bir kartal, şahin veya atmaca, etimolojik kökenden Sanskritçe śyenaḥ ( श्येनः) "yırtıcı kuş, kartal, yırtıcı kuş", aynı zamanda kutsal bir figür olarak da görünür.[5] Saēna aynı zamanda bir kişisel isimdir. Sözcük Ermeniceye siramarg (սիրամարգ) 'tavus kuşu' olarak ödünç verildi.Şablon:Alıntı gerekli
Öte yandan sī murğ (سی مرغ) ifadesi Farsça'da "otuz kuş" anlamına gelir; bu, Nişaburlu Attar tarafından, çerçeve öyküsü adı üzerinde bir oyun kullanan sembolik Kuşların Konferansı öyküsünde kullanılmıştır.[6]
Mitoloji[]
Sasani bir simurg gümüş tabağı (Sēnmurw), MS 7. veya 8. yüzyıl
Afrasiab duvar resimlerinde, MS 648–651'de Simurg tasarımlı Büyükelçi.[7]
Biçim ve işlev[]
Şablon:Referans verilmeyen bölüm Simurg, İran sanatında bir fil veya balinayı taşıyacak kadar devasa, kuş şeklinde kanatlı bir yaratık olarak tasvir edilmiştir. Köpek başlı ve aslan pençeli bir tavus kuşu gibi görünür - ancak bazen insan yüzü de vardır. Simurg doğası gereği iyilik sever ve tartışmasız bir şekilde dişidir.Şablon:Alıntı gerekli Yarı memeli olduğundan yavrusunu emzirir.Şablon:Alıntı gerekli Simurg'un dişleri vardır. Yılan düşmanlığı vardır ve doğal yaşam alanı bol su olan yerdir. Tüylerinin bakır rengi olduğu söylenir ve başlangıçta bir köpek-kuş olarak tanımlansa da, daha sonra insan veya köpek başlı olarak gösterildi.Şablon:Alıntı gerekli
Adın ilk öğesi olan "Si-", halk etimolojisinde Modern Farsça si ("otuz") ile ilişkilendirilmiştir. Bu ön ek, tarihsel olarak simurg isminin kökeni ile ilgili olmasa da, yine de "otuz", bu sayıyı içeren efsanelerin temeli olmuştur - örneğin, simurg otuz kuş kadar büyüktü veya otuz renge sahipti ( sireng ). Önerilen diğer etimolojiler arasında Pehlevi sin murgh ("kartal kuşu") ve Avestan "saeno merego" ("kartal") yer alır.
İran efsaneleri, kuşu o kadar yaşlı kabul ediyor ki, dünyanın üç kez yok edildiğini gördü. Simurg o kadar çok yaşayarak öğrenmiştir ki, tüm çağların bilgisine sahip olduğu sanılır. Bir efsanede simurg'un kendini alevlere atmadan önce 1.700 yıl yaşadığı söylenir (anka kuşu gibi).
Simurg'un toprağı ve suları arındırdığı ve dolayısıyla bereket verdiği düşünülüyordu. Yaratık, ikisi arasında arabulucu ve haberci olarak hizmet eden, Dünya ile gökyüzü arasındaki birliği temsil ediyordu. Simurg Gaokerena'da, dünya denizinin ortasında duran Hōm (Avestan: Haoma) Hayat Ağacı'nda (Vourukasha) tünedi. Bitki güçlü bir ilaçtır ve şifa verici olarak adlandırılır ve tüm bitkilerin tohumları üzerinde biriktirilir. Simurg uçunca hayat ağacının yaprakları sallandı ve her bitkinin bütün tohumları döküldü. Bu tohumlar, kozmolojide Vayu-Vata rüzgarları ve Tishtrya yağmurlarıyla dünyanın dört bir yanında yüzerek, şimdiye kadar yaşamış her tür bitki olmak ve insanlığın tüm hastalıklarını iyileştirmek için kök saldı.
Simurg ve Hōm arasındaki ilişki son derece yakındır. Simurg gibi Hōm de bir kuş, bir haberci ve herhangi bir hastalığı veya yarayı iyileştirebilen saflığın özü olarak temsil edilir. İlk rahip olarak atanan Hōm, simurg ile paylaştığı bir özellik olan tanrısallığın özüdür. Hōm ayrıca farr(ah) (MP: khwarrah, Avestan: khvarenah, kavaēm kharēno) ("ilahi ihtişam" veya "talih"). "Farrah" ise bir kralın otoritesinin temeli olan ilahi emri temsil eder.
Müstakbel kralların ve din adamlarının başına veya omzuna konan bir kuş olarak görünür ve bu, Hürmüz'ün o kişiyi Dünya'daki ilahi temsilcisi olarak kabul ettiğini gösterir. Halk için, Bahram, "büyük Saena kuşu gibi sığır zenginliği için ve sulu bulutların büyük dağları örtmesi gibi" ([[Yasht]) tapanın evinin çevresini servet/şan sarar ]] 14.41, karş. yukarıdaki Tiştrya yağmurları). Simurg gibi "farrah" da "Vourukasha"nın sularıyla ilişkilendirilir ("Yasht" 19.51, 56–57). Yašt 12.17'de Simorgh'un (Saēna'nın) ağacı Vourukaša denizinin ortasında duruyor, iyi ve güçlü bir ilacı var ve her şeye şifa olarak adlandırılıyor ve tüm bitkilerin tohumları üzerinde biriktiriliyor.
Zal ve Simurg
'Şahname'de'[]
Simurg en ünlü halini Ferdowsi'nin Prens Zal ile ilişkisinin anlatıldığı Shahnameh (Krallar Kitabı) destanında yaptı. Shahnameh'e göre Saam'ın oğlu Zal albino olarak dünyaya geldi. Saam, albino oğlunu görünce, çocuğun şeytanların çocuğu olduğunu varsaydı ve bebeği Alborz dağına terk etti.
Bu zirvede yaşayan yufka yürekli simurg, çocuğun feryatlarını işitmiş ve çocuğu alıp kendi çocuğu gibi büyütmüş. Zal, her bilgiye sahip olan sevgi dolu simurgdan pek çok bilgelik öğrenmişti, ama bir erkek olduğu ve insanların dünyasına yeniden katılmayı arzuladığı zaman geldi. Simurg çok üzülmesine rağmen, yardımına ihtiyacı olursa yakmak üzere ona üç altın tüy verdi.
Zal ve civcivlerinin yuvasına dönen Simurg (detay).
Şablon:Sağ
Zal, krallığına döndükten sonra aşık oldu ve güzel Rudaba ile evlendi. Oğullarının doğum zamanı geldiğinde doğum sancıları uzun ve korkunçtu; Zal, karısının doğum sancısı çekerek öleceğinden emindi. Zal simurg'u çağırmaya karar verdiğinde Rudaba ölmek üzereydi. Simurg ortaya çıktı ve ona nasıl sezaryen yapılacağını öğretti, böylece Rudaba ve en büyük Pers kahramanlarından biri olan çocuğu Rostam kurtardı.
Simurg, Esfandiyar'ın Yedi Denemesi öyküsünün 5. emeğinde de ortaya çıkıyor. Kötü büyücüyü öldürdükten sonra Esfandiyar bir simurgla savaşır ve simurg'un birçok gücüne rağmen Esfandiyar simurg'un boynuna vurarak başını keser. Simurg'un çocukları daha sonra Esfandiyar'la savaşmak için ayağa kalkar ama onlar da öldürülür.
Tasavvuf şiirinde[]
_-_BL_J.67.4.jpg){kind=link}
Simurgh Attar of Nishapur
]
Klasik ve modern İran edebiyatında simorḡ'dan, özellikle de Tasavvuf tasavvufunda Tanrı'nın bir metaforu olarak sık sık bahsedilir. 12. yüzyılda Kuşlar Konferansı, İranlı Sufi şair Farid ud-Din Attar'da bir hacı kuşları çetesi yazdı. simurg aranıyor. Şiirde, kralları olmadığı için dünyanın kuşları kimin kral olacağına karar vermek için toplanırlar. En bilgesi olan ibibik, kabaca batıdaki anka kuşu ile eşdeğer efsanevi bir İran kuşu olan efsanevi simorg'u bulmaları gerektiğini öne sürüyor. İbibik, her biri insanın aydınlanmaya ulaşmasını engelleyen bir insan kusurunu temsil eden kuşlara yol gösterir. Otuz kuşluk grup nihayet simorg'un meskenine vardıklarında, buldukları tek şey kendi yansımalarını gördükleri bir göldür. Bu sahne, Farsça "otuz kuş" (si morgh) ifadesinde bir kelime oyunu kullanıyor.[8]
Bu ifade ayrıca Mevlana'nın Mesnevi'sinde de üç kez geçmektedir, örn. Kitap VI, Öykü IX'ta: "sī murğ'un yuvası Kaf Dağı'nın ötesindedir" (çevirdiği şekliyle E.H. Whinfield).[9]
Kültürel asimilasyon aracılığıyla simurg, Arapça konuşan dünyaya tanıtıldı; burada kavram, [[hurma ağacı] ile bazı efsanevi bir ilişkisi olan bir kuş olan ghoghnus gibi diğer Arap efsanevi kuşlarıyla birleştirildi. ],[10] ve rukh (İngilizce " roc"). Erken dönem Emevi sanatı ve madeni paralarında simurg tasvirleri benimsendi.[11]
Kürt folklorunda[]
Simurg Kürtçe'de "sīmir" olarak kısaltılır].[12] Alim C. V. Trever kuşla ilgili iki Kürt halk masalından alıntı yapıyor.[12] Bu versiyonlar, İran simorḡ hikayelerinin ortak stokuna kadar gider.[12] Halk masallarından birinde , bir kahraman simurg'un yavrularını beslemek için ağaçta sürünen bir yılanı öldürerek kurtarır. Bir ödül olarak simurg, kahramanın yardımını çağırmak için yakarak kullanabileceği tüylerinden üçünü ona verir. Daha sonra kahraman tüyleri kullanır ve simurg onu uzak diyarlara taşır. Diğer masalda simurg, kahramanı cehennemden çıkarır; burada simurg yavrusunu emzikleriyle besliyor, bu da Orta Farsça Zadspram kitabındaki simurg tanımına uygun bir özellik. Başka bir masalda simurg, kahramana yolculukta yemek yedirirken, kahraman simurgu koyun yağı parçalarıyla besler.
Popüler kültürde[]
- Salman Rushdie'nin ilk romanı Grimus (1975), Simurg'un bir anagramıdır.[13]
- Simurg, İran sakinlerinin web sitelerinin hükümet sansüründen kaçınmasına yardımcı olan ve 2009 yılında kullanıma sunulan bir proxy aracının adıdır.Kaynak hatası:
<ref>etiketi için</ref>kapanışı eksik
Bu ifade ayrıca Mevlana'nın Mesnevi'sinde de üç kez geçmektedir, örn. Kitap VI, Öykü IX'ta: "sī murğ'un yuvası Kaf Dağı'nın ötesindedir" (çevirdiği şekliyle E.H. Whinfield).[14]
Kültürel asimilasyon aracılığıyla simurg, Arapça konuşan dünyaya tanıtıldı; burada kavram, [[hurma ağacı] ile bazı efsanevi bir ilişkisi olan bir kuş olan ghoghnus gibi diğer Arap efsanevi kuşlarıyla birleştirildi. ],[15] ve rukh (İngilizce " roc"). Erken dönem Emevi sanatı ve madeni paralarında simurg tasvirleri benimsendi.[16]
Kürt folklorunda[]
Simurg Kürtçe'de "sīmir" olarak kısaltılır].[12] Alim C. V. Trever kuşla ilgili iki Kürt halk masalından alıntı yapıyor.[12] Bu versiyonlar, İran simorḡ hikayelerinin ortak stokuna kadar gider.[12] Halk masallarından birinde , bir kahraman simurg'un yavrularını beslemek için ağaçta sürünen bir yılanı öldürerek kurtarır. Bir ödül olarak simurg, kahramanın yardımını çağırmak için yakarak kullanabileceği tüylerinden üçünü ona verir. Daha sonra kahraman tüyleri kullanır ve simurg onu uzak diyarlara taşır. Diğer masalda simurg, kahramanı cehennemden çıkarır; burada simurg yavrusunu emzikleriyle besliyor, bu da Orta Farsça Zadspram kitabındaki simurg tanımına uygun bir özellik. Başka bir masalda simurg, kahramana yolculukta yemek yedirirken, kahraman simurgu koyun yağı parçalarıyla besler.
Popüler kültürde[]
- Salman Rushdie'nin ilk romanı Grimus (1975), Simurg'un bir anagramıdır.[17]
- Simurg, İran sakinlerinin web sitelerinin hükümet sansüründen kaçınmasına yardımcı olan ve 2009 yılında kullanıma sunulan bir proxy aracının adıdır.<ref>{{cite news|url=https://www.bbc. com/haber/tec
- ↑ Juan Eduardo Cirlot, A Dictionary of Symbols, Courier Dover Publications, 2002, s. 253
- ↑ Örneğin, [ [Samtavisi Kilisesi]]
- ↑ Örneğin, Ani'deki Tigran Honents kilisesindeki madalyonların (Sasani dokumalarında bulunan motifleri çağrıştıran) simurgların fresk tasviri. P Donabedian ve J. M. Thierry, Ermeni Sanatı, New York, 1979, s. 488.
- ↑ Örneğin, Ihlara geçidindeki "Ağaçaltı" kilisesinin içinde bir dizi simurg tasvir edilmiştir. Thierry, N. ve M., Nouvelles églises rupestres de Cappadoce, Paris, 1963, s. 84–85.
- ↑ Mayrhofer, Manfred (1996). “ś yena-”. In: Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Eski Hint-Aryan Etimolojik Sözlüğü] Cilt II. Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, 1996. s. 662. (Almanca)
- ↑ Şablon:Web'den alıntı yapın
- ↑ Compareti (California Üniversitesi, Berkeley). [https://www.researchgate.net/publication/291135843 "Ancient Iran Dec sözlü Tekstil"]. İpek Yolu. https://www.researchgate.net/publication/291135843.
- ↑ Hamid Dabashi. [https:/ /books.google.com/books?id=HQFNfOPAS04C&pg=PA124 {{{başlık}}}]. ISBN 978-0674067592.
- ↑ {{{başlık}}}.
- ↑ Kuran makaleleri; Kur'an-ı Kerim'de Sebzeler – Hurma ağacı[dead link]
- ↑ Compareti, Matteo. [https:/ /www.academia.edu/1809995 "The State of Research on Sasani Picture"] (in tr). Humanities.uci.edu. https:/ /www.academia.edu/1809995.
- ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;Iranicaisimli refler için metin sağlanmadı - ↑ .uk/9788126906307/Salman-Rushdie-Critical-Essays-Vol-8126906308/plp "Salman Rushdie: Critical Essays Vol. 1". Atlantic Publishers. https://www.abebooks.co .uk/9788126906307/Salman-Rushdie-Critical-Essays-Vol-8126906308/plp. Sayfa v
- ↑ {{{başlık}}}.
- ↑ Kuran makaleleri; Kur'an-ı Kerim'de Sebzeler – Hurma ağacı[dead link]
- ↑ Compareti, Matteo. [https:/ /www.academia.edu/1809995 "The State of Research on Sasani Picture"] (in tr). Humanities.uci.edu. https:/ /www.academia.edu/1809995.
- ↑ .uk/9788126906307/Salman-Rushdie-Critical-Essays-Vol-8126906308/plp "Salman Rushdie: Critical Essays Vol. 1". Atlantic Publishers. https://www.abebooks.co .uk/9788126906307/Salman-Rushdie-Critical-Essays-Vol-8126906308/plp. Sayfa v