Yenişehir Wiki
Advertisement
Bakınız

Şablon:Sinopbakınız - d


Sinop - Synop -
Sinoptik - Synoptic
Sinoptik inciller - Yeni Ahit
Sinop İl Milli Eğitim Müdürlüğü
Sinoptik Meteoroloji Şube Müdürlüğü
Sinop Boyabat
Sinop'lu meşhurlar
Seydi Ali Reis
İbn-i Batuta - İbn-i Batuta/Sinop
Sinop/İbn-i Batuta
Sinop/Protokol listesi/2013
Hızır ve Sinop -Hızır
Rıza Nur
Pervaneoğulları

Sinop madalyası
Sinop vali yardımcıları
Eyup Sabri Kartal
Ali Taşkın Balaban
Sinop belediye başkanları
Sinop valileri
Sinop kaymakam adayları
Sinop kaymakamları
Sinop/Protokol listesi/2013 Simop Protokol listesi/2003
Şablon:Sinop valileri Şablon:Sinop ilçeler Şablon:Sinop vali yardımcıları Şablon:Sinop
Sinop madalyası Şablon:Sinop


Tanzimat’ın ilanıyla birlikte başlayan idari reformlar çerçevesinde, 1845 yılında Kastamonu eyalet haline getirilerek eyalet Valisi vezir İşkodralı Mustafa Paşa oldu. Eyalete bağlı livalar (sancaklar) ise Kocaeli, Bolu, Viranşehir ve Sinop olup, idarecileri Kocaeli Livası Muhassılı Saniyeden Mustafa Efendi, Bolu Livası Kaymakamı Hacegândan Tahir Efendi, Viranşehir Livası Kaymakamı Kocabaşı Cemal Ağa ve Sinop Livası Kaymakamı Kocabaşı Mehmed Ağa idi (SDAO 1263/1847: 84

Osmanlı mutasarrıfları[]

GİRİŞ Osmanlı Devleti’nde merkezî yönetimin, nezaretlerin ve askerî kurumların, vilayetlerin, bazı özel kurum ve şahısların yıllık olarak çıkardıkları bilgilendirme amaçlı yayına salnâme denilmekteydi. Tanzimat sonrası Osmanlı Devleti’nde kullanılmaya başlayan salnâme kelimesi, Farsça sâl (yıl) ve nâme (yazılı şey, mektup) kelimelerinden meydana gelmiştir. Bir yıllık gelişmeleri toplu olarak gösteren bu eserlere ayrıca nev-sâl de denilmiştir. (Aydın, 2009: 51) Günümüzde ise salnâme kelimesinin karşılığı olarak yıllık kelimesi kullanılmaktadır. Vilâyet salnâmeleri, ait oldukları kentin idari, ekonomik yapı, eğitim öğretim, coğrafya ve tarihi ile ilgili özet bilgilerle, nüfus ve benzeri konuları kapsamaktadır. Ayrıca salnâmeler sayesinde bölgedeki sosyal hayat, başlıca işletmeler, yer altı ve yer üstü zenginliklerine dair bilgileri de bu yıllıklarda bulmak mümkündür. Bu açıdan son dönem Osmanlı kentlerinin tarihine ışık tutması bakımından yıllıklar, öncelikli başvurulacak kaynak niteliğini taşımaktadırlar. Osmanlı Devleti’nde ilk olarak 1847’de hükümet merkezinde devlet yıllığı çıkartılmıştır. 1869 yılına gelindiğinde vilâyet merkezleri içinde yıllıklar çıkmaya başlanmıştır. İlk vilâyet yıllıkları 1869-1870’de Trabzon, Diyarbakır, Hüdevendigâr, Konya ve Kastamonu merkezlerinde çıkmış, ilerleyen yıllarda Anadolu’da vilâyet merkezi olan bütün kentler yıllıklara kavuşmuştur. (Çadırcı, 1997: 293) Çalışmamızın nüvesini oluşturan Sinop ise o dönemlerde Kastamonu vilâyetine bağlı bir sancak olduğu için Kastamonu vilâyeti salnâmelerinde yer almıştır. Sinop, il merkezi Karadeniz kıyısında yer alan bir şehir olup, yapılan arkeolojik çalışmalardan da anlaşıldığı üzere geçmişi tarih öncesi devirlere kadar uzanan bir yerleşim bölgesidir. Tarih boyunca Gaşka, Hitit, Frig, Kimmerler, Pontus Krallığı, Romalılar, Bizans ve Komnenosların hâkimiyetlerini yaşamış olan şehir, 2 Kasım 1214 tarihindeyse Anadolu Selçuklu Sultanı I. İzzeddin Keykâvus tarafından fethedilerek Türklerin eline geçmiştir. Ancak

47 Demir, C. (2014). Kastamonu Vilâyeti Salnâmelerine Göre Sinop'un İdari ve Demografik Yapısı (1869-1903), Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 17, ss: (45-64) Salnamelerde Sinop (Cengiz, 2011: 167-182) başlığıyla hazırlanan bildiride, Sinop’un idari ve nüfus yapısına dair bilgilere yer verilmiştir. Ancak söz konusu çalışmada, Sinop merkez kazasının nüfusuna dair istatistiki bilgilerin sınırlı olduğu ve Hicri 1321/Miladi 1903 tarihli Kastamonu vilâyeti salnâmesinin Sinop bölümünün yazar tarafından temin edilemediğinden dolayı değerlendirmeye alınamadığı görülmüştür. Dolayısıyla Kastamonu Vilâyeti Salnâmelerine Göre Sinop’un İdari ve Demografik Yapısı başlıklı bu makaleyle birlikte Sinop merkez kazasının özellikle de nüfus yapısına dair istatistiki bilgilere geniş yer verilmiş, H.1321/M.1903 tarihli ve 21 numaralı Kastamonu vilâyeti salnâmesi de çalışma kapsamında incelenmiştir.

SİNOP MERKEZ KAZASININ İDARİ YAPISI

Osmanlı idaresinde Kastamonu sancağına bağlı bir kaza merkezi statüsünde olan Sinop, uzun yıllar bu idari yapısını korumuştur. Tanzimat sonrası ise Kastamonu vilâyetine bağlı bir sancak merkezi haline gelmiştir. (Öz, 2009: 255) Sinop Sancağı idari teşkilat olarak, Boyabat, Ayancık ve Sinop merkez kazası olmak üzere üç kaza ile Durağan, Çanlı ve Gerze nahiyelerinden oluşmaktaydı. (Kastamonu Vilâyeti Salnâmesi, H.1314/M.1896: 399) 7 Cemaziyelahır 1281 (8 Ekim 1864) tarihli Vilâyet Nizamnamesi ile vilâyetler sancaklara (livalara), sancaklar da kazalara ayrılmıştır. Söz konusu nizamnameye göre kazaları kaymakamlar yönetecek, kaymakamlar ise mutasarrıflara bağlı olacaktı. Ancak 29 Şevval 1287 (22 Ocak 1871) tarihli İdare-i Umumiye-î Vilâyet Nizamnamesi ile birlikte vilâyet, sancak, kaza ve köylerin yönetim yapısı yeniden belirlenmiş ve görevleri ayrıntılı olarak belirlenmiştir. (Ortaylı, 2011: 61-69) Tanzimat dönemiyle birlikte Osmanlı mahalli idare teşkilatındaki bu yeni yapılanma sonucu, sancakların en büyük mülkî amiri olarak mutasarrıflıklar kurulmuştur. Bir başka ifadeyle mutasarrıflar, vilâyetlerde bulunan valilerin yetki ve görevlerini sancaklarda yükümlenmiş kişilerdi. (Ortaylı, 2011: 80-81) 1869-1903 yılları arasında yayınlanan 21 adet Kastamonu vilâyeti salnâmesine göre bu dönemde Sinop sancağında görev yapmış olan mutasarrıfların isimleri ve görevde bulundukları yıllar ise aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. (Kastamonu Vilâyeti Salnâmesi, H.1286/M.1869: 44; H.1287/M.1870: 81; H.1288/M.1871: 82; H.1288/M.1872: 89; H.1290/M.1873: 90; H.1291/M.1874: 114; H.1292/M.1875: 124; H.1293/M.1876: 109, H.1294/M.1277: 118; H.1295/M.1278: 64; H.1296/M.1879: 68; H.1297/M.1880: 161; H.1298/M.1881: 172; H.1299/M.1882: 187; H.1306/M.1889: 465; H.1310/M.1892: 433; H.1311/M.1893: 243; H.1312/M.1894: 306; H.1314/M.1896: 232; H.1317/M.1899: 254; H.1321/M.1903: 277)

Tablo 1. Kastamonu Vilâyeti Salnâmelerine Göre Sinop Sancağı Mutasarrıfları (1869-1903)

Mutasarrıf Adı Tarih Mutasarrıf Adı Tarih

Tevfik Paşa 1869 Muhammet Şefik Bey 1880 Mustafa Bey 1870 Muhammet Veysel Paşa 1881 Mustafa Bey 1871 Muhammet Veysel Paşa 1882 Mustafa Bey 1872 Mehmet (Muhammet) Veysel Paşa 1889 Ahmet Tevfik Efendi 1873 Reşit Paşa 1892 Ahmet Tevfik Efendi 1874 Reşit Paşa 1893 Ahmet Tevfik Efendi 1875 Fazlı Paşa 1894 Ahmet Bey 1876 Bekir Sıtkı Paşa 1896

48 Demir, C. (2014). Kastamonu Vilâyeti Salnâmelerine Göre Sinop'un İdari ve Demografik Yapısı (1869-1903), Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 17, ss: (45-64) Ahmet Bey 1877 Ömer Şevki Efendi 1899 Muhammet Şefik Bey 1878 Mustafa Tevfik Paşa 1903 Muhammet Şefik Bey 1879 İdari yapı kapsamında Sinop sancak erkânı ise mutasarrıf, naip, muhasebeci, müftü ve tahrirat müdüründen oluşmaktaydı. Öte yandan Kastamonu vilâyeti salnâmelerinde yer alan bir başka birim ise sancak tahrirat kalemleridir. Mutasarrıfların yazışmalarını yürüten bu birimde tahrirat müdür muavini, evrak müdürü, yazıların müsveddelerini hazırlayan müsevvitler, yazıları temize çeken mübeyyizler ile yardımcı ve stajyer personel görev yapmaktaydı. (Cengiz, 2013: 170) Ortalama altı ila yedi kişinin görev yaptığı tahrirat kaleminde, 1903 yılında bir müdür, bir müsevvit, üç mübeyyiz ve bir evrakçı olmak üzere toplam altı kişi görev yapıyordu. (Kastamonu Vilâyeti Salnâmesi, H.1321/M.1903: 277) Yine mutasarrıfların başkanlığında toplanan bir diğer birim ise sancak idare meclisleriydi. Sancak idare meclisleri, idarî, malî, bayındırlık, eğitim, tarım ve ticarete ait çalışmaların ve idarî uyuşmazlık sorunlarının görüşülüp karara bağlandığı organlardı. Sancak merkezi hâkimi, muhasebe müdürü, tahrirat müdürü, müftü ve Müslüman olmayan toplulukların dinî önderleri sancak idare meclisinin doğal üyeleriydi. Halk tarafından seçilen ikisi Müslüman, ikisi Müslüman olmayan dört üye ile birlikte meclis yapısı tamamlanmaktaydı. (Çadırcı, 1997: 258-259) Örneğin H.1321/M.1903 tarihli ve 21 numaralı salnâmeye göre sancak idare meclisinin başkanlığını Mutasarrıf Mustafa Tevfik Paşa yaparken meclisin doğal üyeleri, naip, muhasebeci, müftü, tahrirat müdürü ve metropolit vekilinden oluşuyordu. Halk tarafından seçilen üyeler ise Hasan Bey, İzzet Efendi, Hacı Yordan Efendi, Yorgi Kiryakidis Efendi’ydi. Ayrıca idare meclisinde, meclis kâtibi, müdde-i umumi tahrirat müdürü ve bir de müstantik (sorgu hâkimi) görev yapmaktaydı. (Kastamonu Vilâyeti Salnâmesi, H.1321/M.1903: 277) Yine idare meclisiyle bağlantılı olarak 1892’den itibaren idare meclisi kalemi adıyla beş üyeli bir birim de faaliyete geçmiştir. (Kastamonu Vilâyeti Salnâmesi, H.1310/M.1892: 433) Sancak idari yapısında yer alan kurumlardan bir diğeri belediyeler ve belediye meclisleriydi. Tanzimat öncesi Osmanlı kentlerinde, günümüz belediye hizmetlerini üstlenen ayrı bir kuruluş bulunmamaktaydı. Osmanlı Devleti’nde belediye ifadesi Tanzimat dönemiyle birlikte kullanılmaya başlamış bir kavramdır. Belediyelerin bakmakla yükümlü olduğu başlıca işler, hükümet temsilciliğini yürüten yöneticiler, esnaf dernekleri temsilcileri, kadılar ve kent ileri gelenlerince karşılanıyordu. 1864 ve 1871 tarihli Vilâyet Nizamnamelerinde yer verilen ve zaman içerisinde yapılan düzenlemeler sonucunda belediyelerin teşkilat yapıları şekillenmiştir. (Çadırcı, 1997: 273-278) İncelenen salnâmelere göre Sinop’ta görev yapmış belediye başkanlarının isimlerine ise aşağıdaki tabloda yer verilmiştir. (Kastamonu Vilâyeti Salnâmesi, H.1287/M.1870: 82; H.1288/M.1871: 84; H.1288/M.1872: 91; H.1290/M.1873: 91; H.1291/M.1874: 116; H.1292/M.1875: 127; H.1293/M.1876: 111, H.1294/M.1277: 120; H.1296/M.1879: 70; H.1297/M.1880: 162; H.1298/M.1881: 175; H.1299/M.1882: 190; H.1306/M.1889: 470; H.1310/M.1892: 437; H.1311/M.1893: 247; H.1312/M.1894: 309; H.1314/*Vilayet Salnamesinde yayınlanan listeye göre, Tanzimat’tan sonra Kastamonu’da valilik görevinde bulunan ilk isim Liva Hüseyin Paşa’dır 1838–1841 yılları arasında görev yapan Hüseyin Paşa, Gürcü olup Rüstem Efendi’nin kölesiyken azat edilmiş ve Enderun’a girmişti. Daha sonra mirlivalığa kadar yükselerek, 1837 (1253)’de Dar-ı Şura Reisi, ardından Sinop’a muhassıl olmuş, 1838 (1254)’te Kastamonu valiliğine atanmıştı. 1841 (1257)’de tekrar Dar-ı Şura Reisliğine dönmüş ve Mayıs-Haziran 1841 (Rebiyü’l-ahir 1257)’de İstanbul’da vefat etmişti (Süreyya 1311a: 224).

  • 1868 (1285) yılı Devlet Salnamesinde, Kastamonu Vilayeti yönetici

Vali Vezir Mehmet Paşa, mektupçusu saniyeden Bedir Bey ve vali muavini evvel-i sınıf-ı saniden Halil Bey’dir. Kastamonu merkezde vali bulunmakta, Sinop Sancağı mutasarrıfı Tevfik Paşa, Bolu Sancağı mutasarrıfı Asaf Paşa

  • Sinop Sancağı mutasarrıfı Tevfik Paşa
  • 1791 tarihinde ise Diyarbekir eyaleti "Sinop ve havalisi başbuğluğunda"

bulunmaya devam etmek üzere Süleyman Feyzi Paşa'ya tevcih edilmiştirF 103F. 30 Aralık 1792 tarihli bir arzda, kendisine Sivas valiliği tevcih edilen Süleyman Feyzi Paşa'nın "Diyarbekir mansıbı uhdesinde iken" mütesellimi İbrahim Ağa'nın alacaklarını tahsil için ferman gönderilmesi ricası da, bu tarihte Diyarbekir'ın Mütesellim vasıtası ile idare edildiğini göstermektedirF 104F. Yine 1793-1794 tarihleri arasında Diyarbekir Valiliği yapan Yusuf Ziya Paşa'nın bu görevini

101 BA., Cevdet Askerî, No:41564; No:42267.

mütesellimi vasıtası ile yürüttüğü ve kendisinin ise "Maden-i Hümâyûn Emaneti'ni" idare ettiği görülmektedirF 1

  • Köse Paşazâde Veliyüddin Paşa: Köse Mustafa Paşa'nın oğludur.

Kapıcıbaşı ve mîrimîranlıkla elviye mutasarrıfı oldu. Nisan 1803 tarihinde vezir rütbesiyle Sivas valisi olmuştur 1804-1805 tarihleri arasında Diyarbekir valiline getirilmiştir. Bu yılın onunda azledilmiştir.1809 da Sinop Alaiye mutasarrıfı olmuştur. 1813 de vefat etmiştir. F-69 M. Süreyya; Sicill-i Osmanî, C.V, s.1663.A.Bulduk,Diyarbekir Valilerin Terâcim-i Halleri,s.273.

  • 1887 yılında Sultan II Abdülhamit Han döneminde Sultana karşı ayaklanan isyankarlar , azılı katiller , hırsızlar , sultanın emri ile boş olan Sinop Zindanlarına sürülmüşlerdir... Ancak bu mahkumların sayıca çoğalmasıyla beraber, Sinop Mutasarrıfı Veysel Paşa iç avlu içerisine , yeni binalar yaptırarak , şimdiki cezaevini oluşturarak ,hizmete açmıştır...

C

  • (1851) yılında Sinop mutasarrıfı Ömer Tufan Paşa.Bağlantı başlığı
  • Zihni Bey ilk matbaayı kurdu.
  • Liva Mutasarrıfı Hüsnü Beyefendi
  • Sinop Mutasarrıfı Necip Bey
  • Eylül 1919'da şehirdeki küçük İngiliz birliği, Sinop Mutasarrıfı Mutasarrıfı Mazhar Tevfik Bey'i tutuklamak ve Hükümet Konağı'na İngiliz Bayrağı asmak istemişlerse de, halkın sert tepkisi üzerine bundan vazgeçmek zorunda kalmışlardır.

Cumhuriyet mutasarrıfları[]

Süleyman Necmi Selmen (Mutasarrıf) (1922-1922) -

Cumhuriyet valileri[]

Nizamettin Atakur (1923-1926) - İbrahim Ethem Aykut (1927-1928) - Abdulhak Savas (1933-1935) - Süreyya Yurdakul (1935-1937) - Naci Kıcıman (1937-1937) - Salih Rıza Kılıç (1941-1946) - Ömer Naci Rollas (1946-1947) - Mehmet Rıfat Şahinbaş (1947-1949) - Ahmet Muhtar Acar (1949-1950) - Fazıl Kaftanoğlu (1950-1950) - Selahattin Gedik (1951-1952) - M. Avni Dümer (1952-1952) - Muharrem Balasaygun (1953-1954) - Hüseyin Alan Meydanoğlu (1954-1954) - Esat Onat (1954-1957) - Nedim Evliya (1957-1959) - Haldun Mentaşoğlu (1960-1960) - Sevket Esen (1960-1962) - Fikret Ersanlı (1962-1964) - Kasif Tosun (1964-1966) - Kemal Paşaoğlu (1966-1968) - Naci Babacan (1968-1970) - İsmail Dokuzoğlu (1972-1975) - Abidin Çoskun (1975-1978) - Ahmet Bassoy (1978-1979) - Nacati Özen (1979-1981) - Muzaffer Yüzgeç (1981-1983) - Mustafa Demirel (1983-1984) - M. Şefik Kalkan (1984-1985) - Şükrü Ergün Özakman (1985-1988) - Arif Akbulut (1988-1991) - Adil Yazar (1991-1993) -M. İrfan Kurucu (1993-1997) - Selahattin Basar (1997-2000) - Ayhan Nasuhbeyoğlu (2000-2001) - Zeki Şanal (2003-2008) - Mustafa Hakan Güvençer (2008- ) - Ahmet Cengiz - Yavuz Selim Köşger -


Sinop vali yardımcıları[]

Vali ve Mutasarrıfların tarihsel sıraya göre icraatları[]

  • Zihni Bey ilk matbaayı kurdu. Bu teşebbüs, Cevdet Kerim’in kaleme aldığı “Hasbihal”e şöyle yansır: “Allah, Zihni Bey Efendi’den razı olsun. Sinop’ta iyi-kötü bir matbaa vücuda getirdi de o sayede insan uzak illerde de olsa hemşerileriyle dertleşebiliyor ve memleket hasretini bir nebze olsun giderebiliyorlar. Mümkün olsa da şu matbaaya ‘Zihni Bey Matbaası’ denilse

yahut başka bir vesileyle Sinop Zihni Bey adını cisminin bir kenarına iliştiriverse! Ne olurdu her gelen Mutasarrıf, Zihni Bey gibi kısa zamanda ondan çok az bir bir eser bırakarak veda etseydi.” Cevdet Kerim (1923), “Hasbihal”,Sinop Gzt, S.43, s.1

  • 4 Mart 1919’da Ferit Paşa’nın Sadarete gelmesiyle birlikte, Hürriyet ve

İtilaf Fırkası iş başına geldi. İktidarı ele alan Hürriyet ve İtilafçıların ilk icraatları, devlet görevinde bulunan İttihat ve Terakki mensubu ve taraftarlarını temizlemek oldu. Bu anlayış doğrultusunda Sinop Mutasarrıfı Necip Beyde görevinden azledildi.

  • Mazhar Tevfik bey:

4 Mart 1919’da Ferit Paşa’nın Sadarete gelmesiyle birlikte, Hürriyet ve İtilaf Fırkası iş başına geldi. İktidarı ele alan Hürriyet ve İtilafçıların ilk icraatları, devlet görevinde bulunan İttihat ve Terakki mensubu ve taraftarlarını temizlemek oldu. Bu anlayış doğrultusunda Sinop Mutasarrıfı Necip Bey de görevinden azledildi. Necip Bey’in yerine Sinop Mutasarrıflığına, İttihatçıları temizlemek amacıyla Üsküdar Polis Müdürlüğü görevinde bulunan Mazhar Tevfik Bey terfi ettirilerek tayin edildi. İstanbul’da bulunan Mazhar Tevfik Bey, mutasarrıflığa tayin edildiği Sinop’a gelebilmek için vasıta ararken 9. Ordu Müfettişliğine tayin edilen Mustafa Kemal Paşa’nın hususi bir vapurla Samsun’a gideceğini öğrendi. Tevfik Bey her nasılsa Mustafa Kemal Paşa ve heyetinin yolculuk yaptığı Bandırma Vapuru ile seyahatini temin etti (Uluğ 3 Eylül 1952: 3). İstanbul Hükümeti’nin İttihatçıları temizlemek üzere Sinop’a gönderdiği Mazhar Tevfik Bey’le vapurda tanışan Mustafa Kemal Paşa, yolculuk sırasında ona memleketin kurtuluş çarelerini anlattı. Hürriyet ve İtilaf Fırkasının bir mutasarrıfı olduğu halde, Mazhar Tevfik Bey’i etkisi altına alarak kendisine bağlayan Mustafa Kemal Paşa, ona kendisiyle irtibat kurabilmesi için bir şifre anahtarı da verdi (Peker 1955: 25). Mustafa Kemal Paşa, İstanbul’dan Hürriyet ve İtilâf Fırkası taraftarı olarak ayrılan Mazhar Tevfik Bey’i, Sinop’a kadar işleyerek kendisine bağladı ve Kuvayı Milliye taraftarı bir kişi haline getirdi (Dinamo 1986: 115). 16 Mayıs’ta İstanbul’dan hareket eden 9. Ordu Müfettişi Mustafa Kemal Paşa ve heyetini taşıyan Bandırma Vapuru, 18 Mayıs Pazar günü öğle vakti de Sinop Limanı’na geldi (Ülkütaşır 1966: 30-31). Bandırma Vapurunun Sinop Limanı’nda bir müddet kaldığı kesindir. Ancak, Mustafa Kemal Paşa’nın Sinop’ta karaya çıkıp çıkmadığı konusunda farklı görüşler mevcuttur. Bir görüşe göre; yapılan davet üzerine Mustafa Kemal Paşa’nın Sinop’ta karaya çıktığı ve Sinop’un ileri gelenleriyle görüştüğü söylenmektedir. Görüşme sırasında Sinop’ta Eczacı Vasil’in başında bulunduğu Pontus Cemiyeti’nin faaliyetleri hakkında Mustafa Kemal Paşa’nın bilgi aldığı, konuşmalar esnasında Sinoplulara müstakbel bir mukavemet için hazırlıklı olmaları hususunda uyarıcı sözler söylediği ifade edilir (Bayar 1997: 96; Ülkütaşır 1966: 30-31; Yazıcı 1989: 60-61) Eylül 1919'da şehirdeki küçük İngiliz birliği, Sinop Mutasarrıfı Mutasarrıfı Mazhar Tevfik Bey'i tutuklamak ve Hükümet Konağı'na İngiliz Bayrağı asmak istemişlerse de, halkın sert tepkisi üzerine bundan vazgeçmek zorunda kalmışlardır.

Sinop ve yöresindeki Milli Cemiyetler'in (Müdafaa-i Hukuk) örgütlenmesi Mazhar Tevfik Bey'in yeniden güç kazanmasından sonra hızla gelişti. Sivas Kongresi'nde alınan karar uygulanınca, Sinop ve nahiyelerinde Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin bir çok şubesi açıldı. Meclis-i Mebusanda da Sinop'u Rıza Nur Bey ve Miralay Zeki Bey temsil etmişlerdir

  • Gazetenin 145 sayısı incelendiğinde, Sinop ve kazalarını konu alan

72 yazının 27’sinin idari (valilik, belediye veya diğer resmi kurumlar) çevrenin yönlendirmesiyle kaleme alındığı görülür. Bu yazıların çoğunluğu -Ankara'da İktisadi Hamleler, İntihab Dolayısıyla, Kazalarımızda Sinop… yazılarındaki gibi-halkı bilgilendirme amaçlıdır: “Liva Mutasarrıfı Hüsnü Beyefendi’nin başkanlığında 22 Mayıs Salı günü yapılması kararlaştırılan İlkbahar At Koşuları pek kalabalık seyirciler huzurunda yapılmıştır.…1. ye 20 ve 2.ye 10 lira ikramiyesi bulunan 1400 m.lik bir daire 2 defa devredilecekti. Yarışa 4 hayvan iştirak etti. Sıkıntılı ve sinirleri geren 1-2 dakikadan sonra Kavi zade Nazmi Bey’in oğlu Mehmet Bey’in Reyhan ismindeki yağız aygırı, devri 5 dakikada tamamlayarak 1. ve Kavi zade Zeynel Bey’in Derviş adlı doru aygırı da 5 dakika 6 saniyede 2. gelmişlerdir… Yarış yerinde akşama yakın pehlivan güreşleri icra edilmiş ve daha sonra güneş ufukta batmak üzereyken seyirciler de uzayıp giden bir kafile hâlinde hep birden şehre doğru inmeye başlamışlardı. Bu gibi koşuların Sonbaharda da icrası samimi bir dileğimizdir.” (“Livamızda İlkbahar At Koşuları”, 1923: 1)


Sinop Haritası Sinop ilinin ilçeleri Türk Bayrağı

Sinop | Ayancık | Boyabat | Dikmen | Durağan | Erfelek | Gerze | Saraydüzü | Türkeli

Advertisement