Türkiye'deki Millî Parklar

Türkiye Millî Parkları (1958 - 2010)

Aşağıdaki liste, Millî Parkların ilan yıllarına göre düzenlenmiş ve güncellenmiştir. 20.12.2008.

No	Millî Park	Bulunduğu İl	İlanı	Alanı (ha)	Özellikleri
01	Yozgat Çamlığı Millî Parkı	Yozgat	1958	264,0	Tabii bitki ve hayvan toplulukları, kalıntı meşcereler, eğitim, dinlenme ve eğlenme, turizm
02	Karatepe-Aslantaş Millî Parkı	Osmaniye	1958	7715,0	Arkeolojik tarih öncesi kalıntılar, tabii bitki toplulukları, eğitim, dinlenme ve eğlenme, turizm
03	Kuşcenneti Millî Parkı	Balıkesir	1959	64,0	Zengin ve çeşitli kuş toplulukları, tabii bitki toplulukları, kuş gözlemleme mekanı, eğitim, turizm
04	Soğuksu Millî Parkı	Ankara	1959	1195,0	Tabii bitki ve hayvan toplulukları, önemli ve nadir kuş üreme mekanları (Kara akbaba), eğitim, dinlenme ve eğlenme, turizm
05	Uludağ Millî Parkı	Bursa	1961	12677,0	Jeolojik yapı ve çok zengin tabii bitki toplulukları, dağ ve kış sporları, ekoturizm, kültürel zenginlik, alpin zon sulak alanları, alpin zon bitki ve hayvan türleri zenginliği, Mayer'in Orman Zonlarını tasnif ettiği dağ silsilesi, turizm, eğitim, zengin Osmanlı Türk (kuruluş dönemi, Anadolu-Balkan-Kafkas,vb...) kültürü, eğitim, sağlık turizmi başta olmak üzere son derece zengin turizm çeşitliliği...
06	Yedigöller Millî Parkı	Bolu	1965	2019,0	Tabii bitki ve hayvan toplulukları, manzara, dinlenme ve eğlenme, turizm, eğitim, dağ ve orman sporları, ekoturizm, eğitim...
07	Spil Dağı Millî Parkı	Manisa	1968	5505,0	Jeolojik yapı zenginliği, tabii ve endemik bitki ve hayvan toplulukları, eğitim, dinlenme ve eğlenme, turizm
08	Kızıldağ Millî Parkı	Isparta	1969	59400,0	Tabii bitki toplulukları, eğitim, dinlenme eğlenme ve turizm
09	Kovada Gölü Millî Parkı	Isparta	1970	6534,0	Tabii bitki ve hayvan toplulukları, manzara, eğitim, dinlenme ve eğlenme, turizm
10	Güllük Dağı Millî Parkı(Termessos)	Antalya	1970	6702,0	Arkeolojik kalıntılar, tabii bitki toplulukları, eğitim, manzara, dinlenme ve eğlenme, turizm
11	Munzur Vadisi Millî Parkı	Tunceli	1971	42000,0	Jeolojik yapı, tabii bitki ve hayvan toplulukları, turizm çeşitliliği, eğitim
12	Beydağları (Olimpos) Sahil Millî Parkı	Antalya	1972	30969,0	Arkeolojik kalıntılar, tabii bitki ve hayvan toplulukları ile jeomorfolojik oluşumlar, turizm, eğitim
13	Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı	Çanakkale	1973	33000,0	Türk ve dünya harp tarihi, şehidlikler, tabii bitki ve hayvan toplulukları ile jeomorfolojik oluşumlar, turizm, eğitim
14	Köprülü Kanyon Millî Parkı	Antalya	1973	36614,0	Arkeolojik kalıntılar, tabii bitki toplulukları, jeolojik oluşumlar, turizm, eğitim
15	Ilgaz Dağı Millî Parkı	Kastamonu	1976	1088,0	Tabii bitki toplulukları, kültürel zenginlik, dağ, orman ve kış sporları, manzara, dinlenme ve eğlenme, eğitim, turizm
16	Başkomutan Tarihî Millî Parkı	Afyon	1981	35500,0	İstiklal Harbi tarihi, kültürel değerler zenginliği, eğitim, turizm
17	Göreme Tarihî Millî Parkı	Nevşehir	1986	9572,0	Tarihi eski yerleşimler ‘yer altı şehirleri, kiliseler, şapeller" ve peri bacaları gibi jeolojik oluşumlar, peyzaj değeri, dinlenme ve eğlenme, turizm, eğitim
18	Altındere Vadisi Millî Parkı	Trabzon	1987	4800,0	Kültürel değerler, tarihi yapılar, ‘Sümela Manastırı’, tabii bitki toplulukları, manzara, peyzaj değeri, dinlenme ve eğlenme, turizm, eğitim
19	Boğazköy-Alacahöyük Tarihî Millî Parkı	Çorum	1988	2634,0	Arkeolojik kalıntılar, Hitit Devleti Merkezi, eğitim, turizm
20	Nemrut Dağı Millî Parkı	Adıyaman	1988	13850,0	Tarihi açık hava müzesi, güneşin gizemli doğuşunu seyir, turizm, eğitim
21	Beyşehir Gölü Millî Parkı	Konya	1993	88750,0	Göçmen kuşların göç güzergahı üzerinde bulunması, göl ve yakın çevresinin görülmeye değer üstün nitelikteki peyzaj güzellikleri ile göl ve içerisindeki çeşitli büyüklüklerde yaklaşık 60 civarında adanın kuşlar için üreme, beslenme, yumurtlama ve güvenle kuluçka yapmasına imkân sağlaması, bu sebeple taşıdığı iyi bir barınak/sulak alan niteliği, potansiyel su sporlarına elverişli kıyıları, tür çeşitliliği çok fazla olan orman ekosistemi, Eflatun Pınarı, çok sayıdaki mağaraları, Eşrefoğlu Camisi gibi tarihi-kültürel zenginliği ve özellikle Selçuklu Dönemine ait kültürel kaynakları, millî parkın bazı önemli kaynak değer bileşenlerini oluşturmaktadır. Ayrıca tarihi kalıntılar ve tarihi eserler, camiler, hanlar, kervansaraylar, kuş göç yolları üzerinde bulunuşu, jeomorfolojik oluşumlar, çok değerli tabii bitki toplumları,zengin kuş toplulukları ve hidrolojik özellikler, güneşin gizemli batışını seyir, turizm, eğitim açısından önemli bir millî parktır.
22	Aladağlar Millî Parkı	Niğde, Adana,Kayseri	1994	54524,0	Jeomorfolojik yapı ile flora ve fauna zenginliği, dağcılık sporları, dağ, orman ve kış turizmi, eğitim, zengin su kaynakları
23	Altınbeşik Mağarası Millî Parkı	Antalya	1994	1156,0	Jeolojik ve jeomorfolojik oluşum zenginliği, mağara ekosistemleri, turizm, eğitim
24	Dilek Yarımadası	Aydın	1994	27675,0	Akdeniz’in en iyi korunan maki florası, jeolojik yapı, tabii bitki ve hayvan toplulukları, dinlenme ve eğlenme, turizm çeşitliliği, sulak alanlar
25	Hatila Vadisi Millî Parkı	Artvin	1994	16988,0	Jeolojik ve jeomorfolojik oluşumlar, tabii zengin orman ağacı türleri varlığı ile yaban hayatı zenginliği, dağ ve orman turizmi, eğitim
26	Honaz Dağı Millî Parkı	Denizli	1994	9219,0	Jeolojik ve jeomorfolojik oluşumlar, arkeolojik kalıntılar, Colossea (Honaz), endemik açıdan zengin bitki çeşitliliği, kültürel zenginlik, turizm merkezlerine yakınlık, dağ turizmi, ekoturizm, eğitim
27	Kaçkar Dağları Millî Parkı	Rize	1994	51550,0	İlginç jeolojik ve jeomorfolojik yapı, tabii bitki ve yaban hayatı zenginliği, dağ, orman ve kış sporları, eğitim, turizm
28	Kazdağı Millî Parkı	Balıkesir	1994	21300,0	Bitki örtüsü, biyolojik çeşitlilik ve fauna zenginliği, turizm çeşitliliği, eğitim
29	Karagöl Sahara Millî Parkı	Artvin	1994	3766,0	Hidrografik yapı ve bitki örtüsü zenginliği, eğitim, orman ekosistemleri, ekoturizm, kültürel zenginlik
30	Saklıkent Millî Parkı	Muğla	1996	12390,0	Jeomorfolojik yapı ile bitki ve hayvan varlığı açısından zenginlik
31	Truva Tarihî Millî Parkı	Çanakkale	1996	13350,0	Tarihi kalıntılar, harp tarihi ve jeolojik yapı, turizm, eğitim, kültürel zenginlik
32	Marmaris Millî Parkı	Muğla	1996	33350,0	Jeomorfolojik yapı ile bitki ve hayvan varlığı açısından zenginlik, nadir ekosistemler
33	Küre Dağları Millî Parkı	Kastamonu-Bartın	2000	37000,0	Doğal yaşlı ormanlar, nadir ekosistemler, biyolojik çeşitlilik, jeolojik ve jeomorfolojik oluşumlar, kültürel değer zenginlikleri ve arkeolojik kalıntılar, eğitim
34	Sarıkamış-Allahüekber Dağları Millî Parkı	Kars ve Erzurum	2004	22980,0	Tarihi kalıntılar, harp tarihi, doğal Sarıçam ormanları, tabii bitki toplulukları, dağ ve kar sporları, manzara, eğitim
35	Ağrı Dağı Millî Parkı	Iğdır - Ağrı	2004	87380,0	Kültürel değerler açısından zenginlik. Dünyada Alaska’daki meteor çukurundan sonra ikinci büyük göktaşı çukuru da milli park sınırları içerisindedir. Bitki ve hayvan varlığı açısından da oldukça zengindir.
36	Gala Gölü Millî Parkı	Edirne	2005	6090,0	Sulak saha, göl ve orman ekosistemlerini ve bu ekosistemlerde barınan çeşitli canlı türlerini ihtiva etmesi, 130 kuş türünün varlığı, kuş göç yolları üzerinde bulunuşu, nesli tehlikeye düşmüş veya nadir türleri, özellikle tepeli pelikan, çeltikçi ve küçük karabatak gibi nesli son derece azalmış türleri barındırması kaynak değerlerini oluşturmaktadır.
37	Sultansazlığı Millî Parkı	Kayseri	2006	24529,0	Tatlı ve tuzlu su ekosistemlerinin bir arada bulunduğu nadir bir ekosistem oluşu, nesli tehlikeye düşmüş veya düşebilir türlerin de yer aldığı 301 kuş türünün beslenme, barınma ve kuluçka alanı oluşu, Avrupa’da turna, filamingo, akbalıkçıl, kaşıkçı kuşlarının bir arada kuluçkaya yattığı tek alan oluşu, kaynak değerlerini oluşturmaktadır.
38	İğneada Longoz Ormanları Millî Parkı	Kırklareli	2007	3155,0	Avrupa ölçeğinde önem taşıyan; çok sınırlı yayılışa sahip, doğal yapısı korunabilmiş, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bulunan en önemli su basar (longos) ormanlara sahip olup, İğneada ve çevresinde farklı ekosistemler bulunmaktadır. Ekoturizm, dağ ve orman sporları, eğitim
39	Tek Tek Dağları Millî Parkı	Şanlıurfa	2007	19335,0	Bitki ve hayvan varlığı açısından zenginlik, kültürel, tarihi ve arkeolojik özellikler açısından zenginlik, turizm, eğitim
40	Nene Hatun Tarihi Milli Parkı	Erzurum	2009	387

İptal edilenler

No	Adı ve statüsü	Bulunduğu İl	İlanı	Alanı (ha)	Özellikleri
1	Yumurtalık Lagünü Doğa koruma alanı	Adana	2008	16430,0	Millî Park, ülkemizdeki nadir Halep Çamı (Pinus halepensis L.) yayılış alanlarından birine sahiptir. Yumurtalık Lagünü aynı zamanda; nesli tehlikeye düşmüş su kuşlarının yaşama ortamıdır. Akyatan ve Ağyatan gölleri barındırdığı kuş türleri açısından Türkiye’nin “A sınıfı” niteliğindeki 19 sulak alanından 2. sini oluşturmaktadır. Ayrıca nesli tehlikeye düşmüş iki tür deniz kaplumbağasının (Caretta caretta) ve özellikle Chelonia mydas'ın Akdeniz’de varlığını sürdürebildiği önemli alanlardandır. Saha, Türkiye’nin Akdeniz kıyılarında yer alan 17 deniz kaplumbağası yuvalama alanlarından birisidir. Sulak alan ekosistemlerini içinde barındıran nadir bir ekosistem oluşu, kuş göç yolları üzerinde bulunuşu, ülkemizdeki nadir Halep Çamı (Pinus halepensis L.) yayılış alanlarından birine sahip oluşu, kültürel, tarihi ve arkeolojik özellikleri ile 6 Ağustos2008 tarih ve 2008/14355 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile ilan edilmiştir. 6 Aralık 2008 tarih ve 27076 sayılı Resmi Gazete. Millî park, mahkeme kararıyla iptal edilmiştir.

Kaynaklar

1. ^ DAĞDAŞ, S., KIRIŞ, R., ve ATEŞ, M., 2006: Kızıldağ Millî Parkı Orman Amenajman Planı Uygulamaları Örneğinde Korunan Alan Yaklaşımına Dönük Değerlendirmeler. “Evaluations in regard to the applications of forest management plan made for operational in Kızıldağ National Park/Isparta” (Protected Land Approach), I. Uluslararası Beyşehir ve Yöresi Sempozyumu (11-13 MAYIS 2006)-Beyşehir-KONYA, Bildiriler Kitabı, s. 437-455, 785 s. ve Orman Mühendisliği Dergisi, Yıl: 44, Sayı: 4-5-6(s.28-32),7-8-9(s.25-27), Nisan-Mayıs-Haziran-Temmuz-Ağustos-Eylül 2007, 44 s. http://dergi.ormuh.org.tr/dergi2007/dergi2007_2.pdf- http://dergi.ormuh.org.tr/dergi2007/dergi2007_3.pdf
2. ^ 27 Şubat 2006 tarih ve 2006/10122 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile
3. ^ "Alfabetik Sıraya Göre Milli Parklarımızın Listesi". milliparklar. Erişim tarihi: 3 Haziran 2013.
4. ^ "Danıştay: Yumurtalık Lagünü Milli Park olamaz". milligazete. 17 Kasım 2009. Erişim tarihi: 3 Haziran 2013.