Anayasa - Constitution - Kanuni Esasi - Kânûn-ı EsâsîAnayasalar
T.C. Anayasası - Cari Anayasa[2] | |
---|---|
Kavramlar | Anayasacılık - Kara Avrupası hukuk düzeni |
Osmanlı Anayasaları | 1876 Kanunu Esasisi |
TC Anayasaları | 1921 Anayasası - 1924 Anayasası -1961 Anayasası - 1982 Anayasası Anayasa değişiklikleri- Anayasa değişikliği 2010 - 2012 Anayasası -2012 Anayasa taslakları -2012 Anayasa taslakları/Ahmet Akgündüz taslağı |
Temel haklar | Anayasadaki Temel Hak ve Özgürlükler |
Temel özgürlükler | İfade özgürlüğü |
Anayasa Hukuku | Anayasa hukuku - Anayasa Mahkemesi - Bireysel Başvuru Yolu - BBY - |
Şablon:Anayasabakınız |
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, 1982 Anayasası olarak bilinen anayasa değişikliği, Türkiye Cumhuriyeti'nin 1982'den 2010'a kadar geçerli olan anayasasıdır. 12 Eylül 1980 darbesi sonrasında hazırlanmış ve 18 Ekim 1982 tarihinde kabul edilerek yürürlüğe girmiştir. 1982 Anayasası, 1.626.431 "red" (yüzde 8.63) oyuna karşılık, 17.215.559 "kabul" (yüzde 91.37) oyuyla kabul edildi. [1] Bu oran 1961 Anayasasının %61.5 olan "evet" oylarına göre çok yüksek bir kabul düzeyini yansıtmaktadır. Bu yüksek kabul oranının sebepleri arasında MGK'nin partiler üstü görünümü, medyanın sıkı denetim altında tutulması, siyasî partilerin kapatılmış ve değişik görüşlerin ortadan kaldırılmış olması, 1980 öncesinin halkta derin izler bırakması, şiddet olaylarına tepki, eski siyasî iktidarlara güvensizlik ve referandumum sonucunun "hayır" çıkması dahilinde olacakların belirsizliği sayılabilir.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası Başlangıç, Genel Esaslar, Temel Haklar ve Ödevler, Cumhuriyetin Temel Organları, Mali ve Ekonomik Hükümler, Çeşitli Hükümler, Geçici Hükümler ve Son Hükümler olmak üzere toplam yedi bölümden oluşur. (başlangıç kısmı dahil değildir.)
Ana ilkeleri[]
Anayasada devlet, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olarak tanımlamaktadır. Devletin şeklini, dilini, başkentini ve rejimin temel özelliklerini belirleyen ilk üç madde 4. maddede belirtildiği üzere değiştirilemez, değiştirilmesi teklif dahi edilemez.[2] Egemenlik, TBMM bünyesinde vücut bulur ve kayıtsız şartsız milletindir[3]. İlk üç maddede laiklik, sosyal eşitlik, kanun önünde eşitlik, cumhuriyet idaresi ve ülkenin bölünmez varlığı konu edilmektedir. Ayrıca yasama, yürütme ve yargı arasında yatay mânâda bir denklik yaratılmış ve bu üç erk birbirinden kesin çizgilerle olmasa da ayrılmıştır.
Yasama yetkisi Türk Milleti adına TBMM'nindir ve bu yetki devredilemez. [4] TBMM için 1961 sisteminin getirdiği çift kanatlı meclis sistemi terk edilmiş, meclis tek çatı altında birleştirilmiştir.
Yürütme yetkisi ise, aynı zamanda devletin başı olan Cumhurbaşkanı, Başbakan ve Bakanlar Kurulu'na verilmiştir.[5]
Genel değerlendirme[]
Olağanüstü hal rejimlerini düzenleyen maddeleri (mad.119, mad.120, mad.121 ve mad.122) ve yine bununla alakalı olarak kısmi bir yasama yetkisi devri sayılabilecek Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ve Olağanüstü Hal (İki çeşit OHAL, sıkıyönetim ve de seferberlik ve savaş hali olmak üzere 4 adet OHAL belirtilmiştir.) dönemlerinde Bakanlar Kurulu'nca çıkarılabilen OHAL KHK'lerinde köklü ve iyileştirici düzenlemeler yapılmıştır. Ayrıca anayasanın sonunda yer alan ekteki geçici 15. madde cunta döneminde yapılmış uygulamaları ve çıkarılmış bulunan yasaların Anayasa'ya uygunluğu bakımından herhangi bir denetimi yasaklamaktadır. Ayrıca 1982 anayasası Kazuistik (her şeyi kuralla çözme yöntemi, ayrıntıcı) bir anayasadır.
Kaynakça Şablon:Kaynak-düz
- ↑ [1]
- ↑ Anayasanın 4. maddesi
- ↑ Anayasanın 6. maddesi
- ↑ Anayasanın 7. Maddesi
- ↑ Yargı yetkisi ise yine Türk Milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılır
http://www.belgenet.com/secim/ysk/ref_1982.html
http://www.tbmm.gov.tr/anayasa.htm