Şablon:Parlamento bilgi kutusu Şablon:Türkiye'nin politikası Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), Türkiye Cumhuriyeti'nin 23 Nisan 1920'de kurulan ve ulusal egemenliğe sahip yasama organıdır.
Anayasanın 108'nci Maddesine göre, yasama yetkisi Türk Milleti adına Türkiye Büyük Millet Milletvekili genel seçimleri, dört yılda bir, serbest, eşit, tek dereceli, genel oy esaslarına göre, yargı organlarının genel yönetim ve denetimi altında yapılır. TBMM üyeleri, yasama dokunulmazlığına sahiptir.
2008 yılı bütçesi kapsamında Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne öngörülen ödeneğin 370 milyon 168 bin YTL olduğu açıklandı.Kaynak hatası: <ref>
etiketi için </ref>
kapanışı eksik
Yasama dönemleri[]
TBMM'nin tarihçesi, kurulduğu 23 Nisan 1920 tarihinden 2007 yılına kadar 23 yasama dönemine ayrılır. 15 Ekim 1961-12 Eylül 1980 tarihleri arasında "Millet Meclisi" ve "Cumhuriyet Senatosu" olmak üzere iki bölüm halinde çalışmıştır. 23 yasama dönemir aşağıdaki şekildedir:
Seçimler | Dönem | Tarih | Üye sayısı |
---|---|---|---|
TBMM 1. Dönem | 23 Nisan 1920 - 11 Ağustos 1923 | ||
1923 genel seçimleri | TBMM 2. Dönem | 11 Ağustos 1923 - 1 Kasım 1927 | |
1927 genel seçimleri | TBMM 3. Dönem | 1 Mayıs 1927 - 4 Mayıs 1931 | |
1931 genel seçimleri | TBMM 4. Dönem | 4 Mayıs 1931 - 1 Mart 1935 | |
1935 genel seçimleri | TBMM 5. Dönem | 1 Mart 1935 - 3 Nisan 1939 | |
1939 genel seçimleri | TBMM 6. Dönem | 3 Nisan 1939 - 8 Mart 1943 | |
1943 genel seçimleri | TBMM 7. Dönem | 8 Mart 1943 - 5 Ağustos 1946 | |
1946 genel seçimleri | TBMM 8. Dönem | 5 Ağustos 1946 - 22 Mayıs 1950 | |
1950 genel seçimleri | TBMM 9. Dönem | 22 Mayıs 1950 - 14 Mayıs 1954 | |
1954 genel seçimleri | TBMM 10. Dönem | 14 Mayıs 1954 - 1 Kasım 1957 | |
1957 genel seçimleri | TBMM 11. Dönem | 1 Kasım 1957 - 27 Mayıs 1960 | |
Millî Birlik Komitesi | |||
Kurucu Meclis (Millî Birlik Komitesi - Temsilciler Meclisi) | |||
1961 genel seçimleri | TBMM 12. Dönem(*) | 25 Ekim 1961 - 10 Ekim 1965 | |
1965 genel seçimleri | TBMM 13. Dönem(*) | 22 Ekim 1965 - 12 Ekim 1969 | |
1969 genel seçimleri | TBMM 14. Dönem(*) | 22 Ekim 1969 - 14 Ekim 1973 | |
1973 genel seçimleri | TBMM 15. Dönem(*) | 24 Ekim 1973 - 5 Haziran 1977 | |
1977 genel seçimleri | TBMM 16. Dönem(*) | 13 Haziran 1977 - 12 Eylül 1980 | |
Millî Güvenlik Konseyi | |||
Kurucu Meclis (Millî Güvenlik Konseyi - Danışma Meclisi) | |||
1983 genel seçimleri | TBMM 17. Dönem | 24 Kasım 1983 - 29 Kasım 1987 | |
1987 genel seçimleri | TBMM 18. Dönem | 14 Aralık 1987 - 20 Ekim 1991 | |
1991 genel seçimleri | TBMM 19. Dönem | 6 Kasım 1991 - 24 Aralık 1995 | |
1995 genel seçimleri | TBMM 20. Dönem | 8 Ocak 1996 - 18 Nisan 1999 | |
1999 genel seçimleri | TBMM 21. Dönem | 2 Mayıs 1999 - 3 Kasım 2002 | |
2002 genel seçimleri | TBMM 22. Dönem | 14 Kasım 2002 - 22 Temmuz 2007 | |
2007 genel seçimleri | TBMM 23. Dönem | 4 Ağustos 2007 - günümüz |
Cumhuriyet Senatosu | ||
İl grubu | Seçim | Tarih |
---|---|---|
A grubu | 1961 senato seçimleri | 15 Ekim 1961 - 2 Haziran 1968 |
1968 senato seçimleri | 2 Haziran 1968 - 5 Haziran 1977 | |
1977 senato seçimleri | 5 Haziran 1977 - 12 Eylül 1980 | |
B grubu | 1961 senato seçimleri | 15 Ekim 1961 - 2 Haziran 1966 |
1966 senato seçimleri | 5 Haziran 1966 - 12 Ekim 1975 | |
1975 senato seçimleri | 12 Ekim 1975 - 12 Eylül 1980 | |
C grubu | 1961 senato seçimleri | 15 Ekim 1961 - 7 Haziran 1964 |
1964 senato seçimleri | 7 Haziran 1964 - 14 Ekim 1973 | |
1973 senato seçimleri | 14 Ekim 1973 - 14 Ekim 1979 | |
1979 senato seçimleri | 14 Ekim 1979 - 12 Eylül 1980 |
(*) 1961'den itibaren sıralama 1'den başlatılmış (12. yerine 1. Dönem, 13. yerine 2. Dönem gibi...), 1983 sonrasında Meclis'in kuruluşundan (1920'den) hareket eden sıralamaya geri dönülmüştür.
TBMM başkanları[]
- Ana madde: Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanları listesiÖmer celık
Milletvekilleri dağılımı[]
- Ana maddeler: TBMM üyeliklerinin illere göre dağılımı ve 2007 Türkiye genel seçimleri
Parti | Yasama dönemi başlangıç[1] | şu an Ocak 2011[2] |
---|---|---|
Adalet ve Kalkınma Partisi | 341 | 334 |
Cumhuriyet Halk Partisi | 99 | 101 |
Milliyetçi Hareket Partisi | 71 | 72 |
Barış ve Demokrasi Partisi | - | 20 |
Demokratik Sol Parti | 13 | 6 |
Türkiye Partisi | - | 1 |
Özgürlük ve Dayanışma Partisi | 1 | - |
Büyük Birlik Partisi | 1 | - |
Demokratik Toplum Partisi | 20 | - |
Bağımsız | 4 | 7 |
Boş | - | 9 |
Toplam | 550 | 541 |
- Mehmet Cihat Özönder 27 Temmuz 2007 tarihinde bir trafik kazasında vefat etti. [5]
- Kayseri Milletvekili Abdullah Gül 28. Ağustos 2007 tarihinde T.C. Cumhurbaşkanı seçildiği için, milletvekilliği sona erdi.[6]
- İstanbul Milletvekili Osman Yağmurdereli 2 Ağustos 2008 tarihinde vefat etti.
- İstanbul Milletvekili Gündüz Aktan 19 Kasım 2008 tarihinde vefat etti.
- Sivas Milletvekili Muhsin Yazıcıoğlu 25 Mart 2009 tarihinde bir mitingten bir mitinge giderken helikopterinin keş dağı'na düşmesi sonucu hayatını kaybetti.
- Aydın Milletvekili Özlem Çerçioğlu, 2009 Yerel Seçimleri'nde Aydın Belediye Başkanlığına seçildiği için, milletvekilliği sona erdi.
- Diyarbakır Milletvekili Aysel Tuğluk'un milletvekilliği 11 Aralık 2009'da Anayasa Mahkemesi tarafından düşürüldü.[7]
- Mardin Milletvekili Ahmet Türk'ün milletvekilliği 11 Aralık 2009'da Anayasa Mahkemesi tarafından düşürüldü.[7]
- Şanlıurfa Milletvekili Mustafa Kuş 18 Kasım 2010 tarihinde vefat etti.kuzey Türk devletı
Ayrıca bakınız[]
- Türk Kurtuluş Savaşı
- 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı
Kaynakça[]
- ↑ 2007 Türkiye genel seçim sonuçları, Yüksek Seçim Kurulu (YSK), 25. Haziran 2007
- ↑ TBMM 23. Dönem Milletvekilleri Dağılımı, TBMM, abgerufen am 24. Mart 2008
- ↑ http://www.ysk.gov.tr/ysk/docs/2007secim/turkiye/milletvekilisayisi.htm
- ↑ http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/milletvekillerimiz_sd.dagilim
- ↑ Meclis bir sandalye eksik kalacak, CNNTÜRK , 24. Mart 2008
- ↑ Gül wird türkischer Staatspräsident, NZZ online, abgerufen am 28. August 2007
- ↑ 7,0 7,1 http://www.ntvmsnbc.com/id/25031573/
Dış bağlantılar[]
- Şablon:Resmi site
|
ar:برلمان تركيا
az:Türkiyə Böyük Millət Məclisi
ca:Gran Assemblea Nacional de Turquia
cy:Cynulliad Cenedlaethol Mawr Twrci
de:Große Nationalversammlung der Türkei
en:Grand National Assembly of Turkey
es:Asamblea Nacional de Turquía
fr:Grande assemblée nationale de Turquie
he:האסיפה הלאומית הגדולה של טורקיה
hu:Török Nemzeti Országgyűlés
id:Majelis Agung Nasional Turki
ja:トルコ大国民議会
ka:თურქეთის დიდი ეროვნული ასამბლეა
ko:터키 대국민의회
ku:Meclîsa Mezin a Newengeran a Tirkiyeyê
lv:Turcijas Lielā nacionālā asambleja
ml:ഗ്രാൻഡ് നാഷണൽ അസംബ്ലി
nl:Grote Nationale Assemblee van Turkije
pl:Wielkie Zgromadzenie Narodowe Turcji
pt:Grande Assembleia Nacional da Turquia
ro:Marea Adunare Națională a Turciei
ru:Великое национальное собрание Турции
ug:تۈركىيە بۈيۈك مىللەت مەجلىسى
vi:Hội nghị Đại quốc dân Thổ Nhĩ Kỳ
zh:土耳其大国民议会kuzey Türk devletı