Yenişehir Wiki
Register
Advertisement
Wikipedia-logo-tr
Vikipedi'den Web Erişilebilirlik Klavuzu ile ilgili bir şeyler var.
Bakınız

Şablon:ASPBbakınız d {{ASPBbakınız}}


Aile ve Sosyal Politakalar Bakanlığı ASPB/İl Müdürlükleri ASPB/Mersin İl Müdürlüğü ASPB/Bursa İl Müdürlüğü
http://www.aile.gov.tr http://www.sydvgm.gov.tr http://www.shcek.gov.tr
ASPB/Mevzuat 3413 Sayılı Shçek Kanunu 2828 Sayılı Kanunun Ek 1. Maddesinden (3413 Sayılı Kanun) Yararlanarak İşe Yerleştirilmiş Ancak Asaleti Tasdik Olduktan Sonra Çeşitli Nedenlerle İşten Ayrılmış Kişilere İlişkin Duyuru 633 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında KHK 6518 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik yapılmasına Dair Kanun
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının görevleri
Merkez - teşkilatı Bakan Fatma Şahin Facebook - tweter
Bakan yardımcısı
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Müsteşarı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı/Müsteşarlığı Ahmet Zahteroğulları Müsteşar yardımcısı
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Denetim Hizmetleri Başkanlığı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı Ahmet TÜZEMEN Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Teşkilat - Taşra Aile ve SPB/Valilikler Aile ve SPB/Sorumlu Vali Yardımcıları Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü Aile ve SPB/Taşra Eğitimi
Bursa Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Bursa İl Müdürlüğü Çocuk Gelişim Uzmanı
Mersin Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Mersin İl Müdürlüğü Mersin Çocuk ve Gençlik Merkezi Müdürlüğü Mersin ÇOGEM ÇOGEM Çocuk ve Gençlik Merkezi Müdürlüğü
Şablon:AileveSPB
AtamalarASPB Aile ve Sosyal Politikalar, Çevre ve Şehircilik, Ekonomi, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Gıda, Tarım ve Hayvancılık ile Millî Savunma Bakanlıklarına Ait Atama Kararları Aile ve Sosyal Politikalar, Çevre ve Şehircilik, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Kalkınma, Millî Eğitim, Orman ve Su İşleri ile Sağlık Bakanlıklarına Ait Atama Kararları Aile ve Sosyal Politikalar, Enerji ve Tabii Kaynaklar ile Orman ve Su İşleri Bakanlıklarına Ait Atama Kararları/04 Ocak 2012
Projeler Ulaşılabilir Türkiye
İletişim Akay Caddesi No: 6 Bakanlıklar/Ankara Tel: (312) 422 55 00 pbx
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı mevzuatı Anayasa Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (1982) Kanunlar 3294 Sayılı Sosyal Yardımlaşma Ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu 5378 sayılı Özürlüler Kanunu Kanun Hükmünde Kararnameler 633 Sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında KHK 662 Sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında KHK ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair KHK Tüzükler Yönetmelikler Yönergeler Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İmza Yetkileri Yönergesi Genelgeler Bakan Şahin, Ramazan Dolayısıyla Sosyal Yardımların Yapılması Sırasında Uyulacak Kurallarla İlgili Bir Genelge Tebliğler Taslak Mevzuatlar Özürlüler idaresi nevzuatı Özürlüler İdaresi Başkanlığı Özürlüler Şurası Yönetmeliği Özürlüler İdaresi Başkanlığı Özürlüler Yüksek Kurulu Görev ve Çalışma Esasları Yönetmeliği Özürlüler İdaresi Başkanlığı Hizmet İçi Eğitim Yönetmeliği Özürlüler İdaresi Başkanlığı Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği Özürlüler İdaresi Başkanlığında Gizlilik Dereceli Birim ve Kısımlar ile Görevlere İlişkin Yönerge Özürlüler Uzman Yardımcılığı ve Özürlüler Uzmanlığı Sınav, Atama, Yetiştirilme, Görev ve Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Özürlüler İdaresi Başkanlığı Sicil Amirleri Yönetmeliği Özürlüler İdaresi Başkanliği Disiplin Amirleri Yönetmeliği
Web Erişilebilirlik Klavuzu
Kavramlar Aile Sosyal Sosyal Politika Famly Ehl
SED Sosyal ekonomik destek SOSYAL HİZMETLER VE ÇOCUK ESİRGEME KURUMU AYNİ VE NAKDİ YARDIM YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK



Web İçeriği Erişilebilirlik Kılavuzu 2.0

Aralık 2010

Abdulkadir ANAÇ

Cihan CANDEMİR

Meliha YENİLMEZ

tarafından Türkçeye uyarlanmıştır. TC. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Özürlülük Araştırmaları ve İstatistik Dairesi Başkanlığı Aralık 2010

2

İçerik

GİRİŞ 3

WCAG 2.0 Yardım Katmanları..................................................................................................................... 3

WCAG 2.0 Yardımcı Dokümanlar ................................................................................................................ 4

WCAG 2.0’daki Önemli Terimler ................................................................................................................. 4

WCAG 2.0 YÖNERGELERİ ................................................................................................................................. 6

İLKE 1: ALGILANABİLİRLİK – BİLGİ VE KULLANICI ARA YÜZÜ BİLEŞENLERİ KİŞİLERİN

ALGILAYABİLECEĞİ ŞEKİLDE OLMALI.................................................................................................... 6

İLKE 2: KULLANILABİLİRLİK – KULLANICI ARA YÜZÜ BİLEŞENLERİ VE NAVİGASYON

KULLANILABİLİR OLMALI.................................................................................................................... 10

İLKE 3: ANLAŞILABİLİRLİK – KULLANICI ARA YÜZÜNÜN İŞLEMLERİ VE BİLGİLERİ

ANLAŞILABİLİR OLMALI. ..................................................................................................................... 13

İLKE 4: SAĞLAMLIK - İÇERİK YARDIMCI TEKNOLOJİLERDE DAHİL OLMAK ÜZERE, BİRÇOK

KULLANICI YAZILIMI TARAFINDAN ALGILANABİLECEK DERECEDE SAĞLIKLI OLMALI. ........................ 15

UYGUNLUK ...................................................................................................................................................... 17

Uygunluk Gereksinimleri............................................................................................................................ 17

Uygunluk Bildirileri (İsteğe Bağlı) ............................................................................................................. 18

Kısmi Uygunluk Bildirisi – Üçüncü Parti İçerik......................................................................................... 19

Kısmi Uygunluk Bildirisi – Dil ................................................................................................................... 20TC. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Özürlülük Araştırmaları ve İstatistik Dairesi Başkanlığı Aralık 2010

3

Giriş

Web İçeriği Erişilebilirlik Kılavuzu (WCAG) 2.0 özürlü kişiler için Web içeriğinin nasıl

daha fazla erişilebilir yapılacağını anlatır. Erişilebilirlik görme, işitme, fiziksel,

konuşma, algılama, dil, öğrenme ve nörolojik özürlülerin de dahil olduğu birçok özürlü

bireyleri içermektedir. Bu kılavuzun kapsamı olabildiğince geniş tutulmasına rağmen

bütün grup ve derecelerdeki çoklu özürlü bireylerin ihtiyaçlarına çözüm

bulmamaktadır. Ek olarak, bu kılavuzda yer alan bilgiler yaşlılar ve genel kullanıcılar

için de Web içeriğinin daha erişilebilir olmasını sağlamaktadır.

WCAG 2.0, Web içeriği erişilebilirliğinin ortak standartlarını oluşturmak için kişiler ve

kurumlarla çalışarak W3C tarafından geliştirilmiştir. WCAG 2.0 WCAG 1.0’ın üzerine

kurulmuş ve farklı Web teknolojilerini geniş alanlarda uygulayıp, sistem ve kişilerce

sınanabilmesine olanak sağlayacak şekilde tasarlanmıştır.

Web erişilebilirliği sadece erişilebilir içeriğe değil ayrıca Web tarayıcısı ve diğer

kullanıcı ara yüz erişilebilirliğine de bağlıdır. Web erişilebilirliğinde yazılım araçları da

önemli rol oynar

WCAG 2.0 Yardım Katmanları

Kişiler, kurumlar ve web tasarımcıları WCAG’yi çeşitli alanlarda kullanırlar. Bu

kitlelerin farklı ihtiyaçlarını karşılamak için çeşitli yardım katmanları bulunur. Bunlar:

• İlkeler – Algılanabilirlik, kullanılabilirlik, anlaşılabilirlik ve sağlamlık Web

erişilebilirliğinin temelini oluşturur.

• Yönergeler – İlkeler yönergelerden oluşur. Geliştiriciler farklı özür

gruplarındaki kullanıcılara içeriği daha erişilebilir yapmak için bu dokümanda

belirtilen 12 yönergeyi bir arada kullanmalıdır. Yönergeler sınanamaz fakat

geliştiricilerin başarı ölçütlerini anlaması ve teknikleri daha iyi uygulaması için

yapıyı ve genel amacı oluşturur.

• Başarı Ölçütleri – WCAG 2.0’ın gereksinim ve uygunluk testlerinin zorunlu

olduğu ortamlarda(tasarım kalıpları; ücret, yasalar vb.) kullanılmasını

sağlamak için her yönergeye ait sınanabilir başarı ölçütleri sunulmuştur. Farklı

grupların ve durumların ihtiyaçlarını karşılamak için üç farklı uygunluk seviyesi

tanımlanır, bunlar A(en düşük), AA ve AAA (en yüksek).

• Uygun ve Uzman Teknikler – WCAG 2.0’da yer alan her bir yönerge ve

başarı ölçütü çalışma grubu tarafından kapsamlı olarak hazırlanmıştır. Bu

teknikler bilgi verme amaçlıdır ve iki kategoriye ayrılmıştır. Başarı ölçütlerini

karşılamak için uygun teknikler ile uzman teknikleri kullanılır. Uzman teknikleri

bireysel başarı ölçütlerinin neye ihtiyaç duyduğunun ötesine geçerek

geliştiriciler için en iyi yol göstericidir. Bazı uzman teknikleri ise sınanabilir

başarı ölçütlerince kapsanmamış erişilebilirlik sorunlarına değinir. Yapılan

genel hatalar ayrıca hazırlanmıştır. TC. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Özürlülük Araştırmaları ve İstatistik Dairesi Başkanlığı Aralık 2010

4

İçeriği daha erişilebilir yapmak için bütün yardım katmanları birlikte çalışır.

Geliştiriciler geniş kitlelerin ihtiyaçlarını karşılamak için uzman teknikleri de dâhil

bütün katmanları incelemeleri ve uygulamaları için teşvik edilmelidir.

Ek olarak en yüksek seviyedeki (AAA) erişilebilir içerik bütün özür gruplarında,

derecelerinde veya birden fazla özrü olan kişilerde özellikle zihinsel ve öğrenme

özürlü kişilerde uygun olmayacaktır. Geliştiriciler söz konusu kullanıcıların da

kullanabileceği erişilebilir Web içeriği uygulamaları yapmaları bütün teknikleri

kullanmaları için teşvik edilmelidir.

WCAG 2.0 Yardımcı Dokümanlar

WCAG 2.0 dokümanı güvenilir teknik standartlarına gereksinim duyanların

ihtiyaçlarını karşılamak için hazırlanmıştır. Yardımcı dokümanlar WCAG 2.0’ı temel

almaktadır ve WCAG’nin yeni teknolojilere nasıl uyarlandığını da içeren diğer önemli

amaçları da kapsar. Yardımcı dokümanlar şunlardır:

1. WCAG 2.0 Nasıl Sağlanır – Yönergeleri, başarı ölçütlerini ve teknikleri içeren

WCAG 2.0, geliştiricilerin Web içeriğini geliştirmesi ve değerlendirmesi için hızlı

referans kaynağı sunar.

2. WCAG 2.0’ı Anlamak – Bu kılavuz WCAG 2.0’ı anlamak ve uygulamak için

hazırlanmıştır. WCAG 2.0’da ki her bir yönergenin ve başarı ölçütlünün konularını

kısaca anlatılmıştır.

3. WCAG 2.0 Teknikleri – Tanımlar, örnekler, kodlar ve testleri de içeren teknikler

ile yapılan genel hatalar bu dokümanda yer alır.

4. WCAG 2.0 Dokümanları – Teknik dokümanlar şema ve tanımlarla birbiriyle nasıl

ilişkisi olduğunu ve birbirine nasıl bağlandığını gösterir.

WCAG 2.0’daki Önemli Terimler

WCAG 2.0 WCAG 1.0’dan farklı olarak üç önemli standart içerir. Her biri aşağıda

kısaca tanımlanmıştır.

Web Sitesi

Bu standart, statik HTML sayfasından daha fazlasını içerir. Ayrıca, bütün

sanal interaktif araçlarını kullanan dinamik Web sitelerini de kapsar. Örneğin,

URI de bulunan kapsamlı, interaktif filmler gibi.

Program Kararlı

Birçok başarı ölçütü içeriğe program karar verebilsin ister. Bunun anlamı

yardımcı teknolojileri de içeren ara yüz kullanıcılar için bu bilgiyi farklı

yöntemlerle sunması demektir.

Erişilebilirlik Destekli

Erişilebilirlik desteklinin anlamı yardımcı teknolojilerle çalışabilmesi ve işletim

sisteminin, web tarayıcısının ve diğer kullanıcı ara yüzlerinin erişilebilirlik

özelliğine sahip teknolojilerle kullanılabilir olmasıdır. Teknoloji özellikleri TC. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Özürlülük Araştırmaları ve İstatistik Dairesi Başkanlığı Aralık 2010

5

erişilebilirlik destekliyse, bu özellikler WCAG 2.0’ın başarı ölçütlerinin

uygunluğuna bağlıdır. Aynı bilgi veya işlevselliği sağlayan erişilebilirlik destekli

alternatifleri olduğu sürece, erişilebilirliği desteklemeyen(yardımcı teknolojilerle

çalışmayan vs.) özellikler kullanılabilir. TC. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Özürlülük Araştırmaları ve İstatistik Dairesi Başkanlığı Aralık 2010

6

WCAG 2.0 Yönergeleri

İlke 1: Algılanabilirlik – Bilgi ve kullanıcı ara yüzü

bileşenleri kişilerin algılayabileceği şekilde olmalı.

Yönerge 1.1 Metin Alternatifleri: Metin Olmayan İçeriklere

Alternatif Olarak Kullanıcıların İhtiyaçlarını Başka Biçimlere

Dönüştürülebilecek (Örneğin Büyük Punto ile Yazı Kullanımı,

Kabartma Yazı Kullanımı, Ses Kullanımı, Sembol Kullanımı ve

Basit Dil Kullanımı…) Metin Alternatifleri Sağlayın

1.1.1 Metin Olmayan İçerik: Aşağıda belirtilen durumlar hariç bütün metin olmayan

içerikler için aynı işleve sahip metin alternatifleri bulundurulmalıdır.(Seviye A)

• Kontroller, Girdiler: Metin olmayan içerik kontrol ise veya kullanıcı girdisi

gerektiriyorsa amacını tanımlayan bir ismi olmalıdır.

• Zaman Tabanlı Ortam: Metin olmayan içerik zaman tabanlı ortam ise, metin

alternatifleri söz konusu içerik hakkında tanımlayıcı bilgi vermelidir.

• Test: Metin olmayan içerik metin olarak ifade edilince geçersiz olacak bir test

veya alıştırma ise sunulan alternatifler en azından söz konusu içerik hakkında

tanımlayıcı bilgi vermelidir.

• Algısal: Metin olmayan içerik belirli bir algısal deneyim sağlamak amacıyla

tasarlanmış ise metin alternatifleri en azından söz konusu içerik hakkında

tanımlayıcı bilgi vermelidir.

• CAPTCHA: Metin olmayan içeriğin amacı erişim sağlayanın bilgisayar değil

insan olduğunu onaylamaksa, metin alternatifleri metin olmayan içerik hakkında

tanımlayıcı bilgi vermelidir. Ayrıca farklı özür gurupları için farklı algılama

yöntemlerini kullanan CAPTCHA

1

sunulmalıdır.

• Süsleme, Biçimlendirme, Görünmezlik: Metin olmayan içerik sadece süsleme

ve görsel güzellik için kullanılmış ise yardımcı teknolojiler tarafından yok

sayılabilecek bir şekilde uygulanmalıdır.


1

Carnegie Mellon School of Computer Science” tarafından geliştirilen ve bilgisayar ile insan davranışları arasındaki ayrımı yapmayı sağlayan bir uygulama. Örneğin

bazı sitelere giriş yaparken veya kayıt olurken karşılaşılan doğrulama resimleri. Bu tarz resimlerin amacı işlemi gerçekleştirenin siteye zarar vermek isteyenin bir bilgisayar

yazılım değil, bir insan olduğunu anlayabilmektir.

TC. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Özürlülük Araştırmaları ve İstatistik Dairesi Başkanlığı Aralık 2010

7

Yönerge 1.2 Zaman Tabanlı Ortam: Zamanlı Tabanlı Ortamlar için

Alternatifler Sunun

1.2.1 Ses ve Video (Önceden Kaydedilmiş İçerik İçin): Metne alternatif ses ve

video ortamları hariç önceden kaydedilmiş ses ve video ortamları için aşağıdakiler

doğru olmalıdır: (Seviye A)

• Önceden Kaydedilmiş Ses: Zaman tabanlı ortamlara alternatif olarak aynı bilgi

önceden kaydedilmiş ses içeriği ile sunulmalıdır.

• Önceden Kaydedilmiş Video: Önceden kaydedilmiş video içeriğine alternatif

olarak aynı bilgiyi sunan zaman tabanlı ortam ya da ses kayıtları sunulmalıdır.

1.2.2 Başlıklar (Önceden Kaydedilmiş İçerik İçin): Metne alternatif olduğu ve bu

durumun açıkça belirtildiği şartlar hariç, önceden kaydedilmiş ses ve eş zamanlı

ortamlar (synchronized media) için başlıklar sunulmalıdır. (Seviye A)

1.2.3 Ses Tanımı veya Ortam Alternatifleri (Önceden Kaydedilmiş İçerik İçin):

Metne alternatif olduğu ve bu durumun açıkça belirtildiği şartlar hariç, eş zamanlı

ortamlardaki önceden kaydedilmiş video içeriğine zaman tabalı alternatif birer ses

tanımı sağlanmalıdır. (Seviye A)

1.2.4 Başlıklar (Canlı İçerik İçin): Eş zamanlı ortamlardaki bütün canlı ses

içeriklerinde başlıklar kullanılmalıdır. (Seviye AA)

1.2.5 Ses Tanımı (Önceden Kaydedilmiş İçerik İçin): Eş zamanlı ortamlardaki

önceden kaydedilmiş bütün video içeriklerinde ses tanımı kullanılmalıdır. (Seviye AA)

1.2.6 İşaret Dili (Önceden Kaydedilmiş İçerik İçin): Eş zamanlı ortamlardaki

öncede kaydedilmiş bütün ses içeriklerinde işaret dili çevirisi sağlanmalıdır. (Seviye

AAA)

1.2.7 Geliştirilmiş Ses Tanımı (Önceden Kaydedilmiş İçerik İçin): Ön plandaki

ses duraklamaları, ses tanımlarının video amacını anlatmasına engel oluyorsa eş

zamanlı ortamlardaki önceden kaydedilmiş bütün video içeriklerinde geliştirilmiş ses

tanımları kullanılmalıdır. (Seviye AAA)

1.2.8 Ortam Alternatifleri (Önceden Kaydedilmiş İçerik İçin): Önceden

kaydedilmiş eş zamanlı ortamlar ve video ortamları için zaman tabanlı ortam

alternatifleri sağlanmalıdır. (Seviye AAA)

1.2.9 Ses (Canlı İçerik İçin): Canlı yayında sunulan ses içeriği ile aynı bilgiyi sunan

zaman tabanlı ortam alternatifleri bulunmalıdır. (Seviye AAA)

Yönerge 1.3 Uyumluluk: Bilgi veya Yapı Kaybı Olmaksızın Farklı

Yollarla Sunulabilen İçerik Oluşturun

1.3.1 Bilgi ve Bağlantılar: Aktarılan bilgi, yapı ve bağlantılar program tarafından

anlaşılabilmeli veya metin şeklinde sunulmalıdır. (Seviye A) TC. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Özürlülük Araştırmaları ve İstatistik Dairesi Başkanlığı Aralık 2010

8

1.3.2 Anlamlı Sıralama: İçerik sıralaması anlamı etkilediğinde, doğru okuma sırası

program tarafından anlaşılabilmelidir. (Seviye A)

1.3.3 Algısal Özellikler: İçeriğin anlaşılması ve işletilmesi için kullanılan talimatlar,

bileşenlerinin sadece algısal özelliklerine(örn: şekil, boyut, görsel konum, uyum veya

ses) bağlı olmamalıdır. (Seviye A)

Not: Renklerle ilgili gereksinimler için İlke 1.4’e bakın.

Yönerge 1.4 Ayırt Edilebilirlik: Kullanıcılar için İçeriğin

Birbirinden Ayırt Edilebilir Olmasını Sağlayın; Ön Planı Arka

Plandan Ayırt Edebilmek gibi.

1.4.1 Renklerin Kullanımı: Görsel anlamda bilgiyi aktarmak, eylemi belirlemek, hızlı

görüş sağlamak veya görsel öğeleri ayırt etmek için sadece renkler kullanılmamalıdır.

(Seviye A)


Not: Bu başarı ölçütü özellikle renk algısına hitap eder.

1.4.2 Ses Kontrolü: Web sayfasındaki herhangi bir ses 3 saniyeden fazla sürüyorsa,

ilgili sesi duraklatmak ve durdurmak ya da genel ses seviyesinden bağımsız olarak

bu sesin azaltmak için bir mekanizma bulunmalıdır. (Seviye A)

Not: Bu tarz bir sorun barındıran içerikler, kullanıcının bütün bir sayfayı kullanması

konusunda sıkıntı yaratabileceğinden dolayı, sayfalardaki bütün içerik (başka ölçütleri

sağlıyor olsun veya olmasın) bu başarı ölçütüne uyumlu olmalıdır. Bkz. Uygunuk

Gereksinimleri 5: Engel Olmama.

1.4.3 Karşıtlık(Contrast) (En düşük): Aşağıdakiler hariç metnin görsel sunumları ve

metin resimleri

2

karşıtlık oranı en azından 4,5:1 olmalı: (Seviye AA)

• Büyük Metin: Büyük ölçekli metin ve büyük ölçekli metin resimlerinin karşıtlık

oranı en azından 3:1 olmalı;

• Küçük ve Önemsiz: Sadece süsleme amacıyla kullanılmış, hiç kimse

tarafından görülmeyen, daha önemli görsel bir içeriğin veya pasif ara yüz

bileşenlerinin bir parçası olan metin veya metin resimlerinde karşıtlık oranı

gereksinimi yoktur.

• Logotype

3

Logo veya marka isimlerinin bir parçası olan metinlerde karşıtlık

oranı gereksinimi yoktur.

1.4.4 Metni Yeniden Boyutlandırmak: Başlıklar ve metin resimleri hariç, metinler

içeriğini ve fonksiyonunu yitirmeden yüzde 200’e kadar yardımcı teknolojiye gerek

kalmaksızın yeniden boyutlandırılabilmelidir. (Seviye AA)


2

Metin resmi: Tamamen yazı karakterlerinden oluşan resim.

3

Logotype: Logo ve amblemden oluşan bütünlük.TC. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Özürlülük Araştırmaları ve İstatistik Dairesi Başkanlığı Aralık 2010

9

1.4.5 Metin Resimleri: Aşağıda verilen istisnalar hariç görsel tasarımlarda bilgiyi

aktarmak için metin resimlerinden ziyade metinler kullanılır: (Seviye AA)

Uyarlanabilirlik: Metin resimlerinin kullanıcı ihtiyaçlarına göre yazı tipi,

boyutu, rengi ve arka planı ayarlanabiliyorsa,

Gereklilik: Metnin belirli bir görünümü bilgiyi aktarmak için gerekliyse,

Not: Logotype’lar gerekli olarak kabul edilir.

1.4.6 Karşıtlık (Artırılmış): Aşağıdakiler hariç metnin görsel sunumları ve metin

resimleri karşıtlık oranı en azından 7:1 olmalı: (Seviye AAA)

• Büyük Metin: Büyük ölçekli metin ve büyük ölçekli metin resimlerinin karşıtlık

oranı en azından 4,5:1 olmalı;

• Küçük ve Önemsiz: Sadece süsleme amacıyla kullanılmış, hiç kimse

tarafından görülmeyen, daha önemli görsel bir içeriğin veya pasif ara yüz

bileşenlerinin bir parçası olan metin veya metin resimlerinde karşıtlık oranı

gereksinimi yoktur.

• Logotype: Logo veya marka isimlerinin bir parçası olan metinlerde karşıtlık

oranı gereksinimi yoktur.

1.4.7 Arka Planda Düşük Ses veya Sesin Olmaması: Esas olarak ön planda

konuşma içeren, sesli CAPTCHA veya sesli logo olmayan, öncelikli olarak müziksel

bir amaç taşımayan (bir şarkı gibi) önceden kaydedilmiş ses içeriği için

aşağıdakilerden en az birisi doğru olmalıdır (Seviye AAA)

• Arka plan sesi olmamalı.

• Arka plan sesi kapatılabilir olmalı.

• Bir veya iki saniye süren kısa süreli sesler hariç, arka plan sesi ön plandaki

konuşma içeriğinden en az 20 desibel az olmalı.


Not: “Desibel” in tanımı gereği bu tanıma uyan bir arka plan sesi, ön plandaki

konuşmadan yaklaşık dört kat daha kısık sesli olur.

1.4.8 Görsel Sunum: Metin bloklarının görüntülenmesinde aşağıdaki şartlar

sağlanmalıdır. (Seviye AAA)

1. Ön plan ve arka plan renkleri kullanıcı tarafından ayırt edilebilir olmalı.


2. Uzunluk 80 karakterden (Uzakdoğu dilleri olacaksa 40) fazla olmamalı veya glifler

kullanılmamalı.

3. Metin her iki tarafa da yaslı olmamalı. TC. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Özürlülük Araştırmaları ve İstatistik Dairesi Başkanlığı Aralık 2010

10

4. Paragraf içinde satır aralığı en azından 1.5 boşluk olmalı ve paragraf araları en

azından satır aralığının 1.5 katı olmalı.

5. Metin, kullanıcıların tam sayfa görünümde yatay sürükleme çubuğu kullanmasına

gerek kalmadan, yardımcı teknoloji kullanılmaksızın, yüzde 200’e kadar yeniden

boyutlandırılabilmelidir.

1.4.9 Metin Resimleri (İstisnasız): Metin resimleri sadece süsleme için ya da

metinlerin özel bir sunumla gösterilmesi gerekiyor ise kullanılır.(Seviye AAA)

Not: Logotype’lar gerekli olarak kabul edilir.

İlke 2: Kullanılabilirlik – Kullanıcı ara yüzü bileşenleri ve

navigasyon kullanılabilir olmalı.

Yönerge 2.1 Klavye ile Erişim: Bütün fonksiyonlar klavye

aracılığıyla erişilebilir olsun.

2.1.1 Klavye: İçeriğin bütün işlevleri, tuşlara basım zamanından bağımsız olarak bir

klavye ara yüzü tarafından erişilebilir olmalıdır. İşlev eylemlerin bitiş noktalarının yanı

sıra kullanıcının hareketlerinin izlediği yola da bağlıysa bu bir istisna oluşturur.

(Seviye A)

Not 1: Yukarıda bahsedilen istisna, giriş yöntemiyle değil arka planda gerçekleştirilen

işlevle alakalıdır.

Not 2: Bu koşul, fare ya da daha farklı girdi sağlama araçlarının kullanılmasına engel

değildir.

2.1.2 Klavye Tuzakları Bulunmamalıdır: Odak (focus) sadece klavye ara yüzü

kullanılarak sayfanın bir bileşenine aktarılabiliyorsa sadece aynı yöntemle bu

bileşenden başka bir yere de aktarılabilmelidir. Odağı aktarmak için “ok” veya “tab”

tuşlarından başka tuşların da kullanılması gerekiyorsa, kullanıcı bu durum hakkında

uyarılmalıdır. (Seviye A)

Not: Bu tarz bir sorun barındıran içerikler, kullanıcının bütün bir sayfayı kullanması

konusunda sıkıntı yaratabileceğinden dolayı, sayfalardaki bütün içerik (başka ölçütleri

sağlıyor olsun veya olmasın) bu başarı ölçütüne uyumlu olmalıdır.

2.1.3 Klavye (İstisnasız): İçeriğin bütün işlevleri, tuşlara basım zamanından

bağımsız olarak bir klavye ara yüzü tarafından erişilebilir olmalıdır. (Seviye AAA) TC. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Özürlülük Araştırmaları ve İstatistik Dairesi Başkanlığı Aralık 2010

11

Yönerge 2.2 Yeterli Zaman: Kullanıcılara içeriği okuması ve

kullanması için yeterli zaman tanıyın.

2.2.1 Ayarlanabilir Zamanlama: İçerik tarafından belirlenen bütün sure

sınırlamalarında, aşağıdaki maddelerden en azından biri bulunmalıdır (Seviye A).

• Kullanıcı süre sınırıyla karşılaşmadan onu kapatabilmeli

• Kullanıcı süre sınırıyla karşılaşmadan onu varsayılan değerin en az on katını da

içeren geniş bir aralık üzerinde ayarlayabilmeli

• Kullanıcı süre dolmak üzereyken uyarılmalı ve süreyi basit bir eylemle (“boşluk”

tuşuna basmak gibi) en az on katına uzatmak için en az yirmi saniyesi olmalı

• Süre sınırı, gerçek zamanlı eylemin gerekli bir parçası olmalı (bir açık-arttırma

gibi) ve hiç bir alternatif yöntemi bulunmamalı.

• Süre sınırı zorunlu olmalı ve sınır aşımı durumunda eylem geçersiz kabul

edilmeli.

• Süre sınırı yirmi saatten fazla olmamalı.

Not: Bu başarı ölçütü, kullanıcıların sayfa içeriğindeki süre sınırına bağlı

değişimlerden etkilenmeksizin işlemlerini tamamlayabilmesini sağlamak amaçlıdır ve

kullanıcı eylemlerine bağlı olarak sayfalarda gerçekleştirilen değişikliklere sınır koyan

"Başarı Ölçütü 3.2.1" ile birlikte ele alınmalıdır.

2.2.2 Durdur, Duraklat, Gizle: Hareket eden, dönen, yanıp sönen veya kendiliğinden

güncellenen bütün bilgiler için, aşağıdaki maddelerin hepsini sağlamalıdır (Seviye A).

• Hareket Eden, Dönen, Yanıp Sönen: Bu özellikler eylemin amacı için gerekli

değilse kendiliğinden başlayan, beş saniyeden uzun süren, diğer içerikle birlikte

sunulan bütün hareket eden, dönen ve yanıp sönen içeriğin kullanıcı tarafından

duraklatılması, durdurulması veya gizlenmesi için bir sistem geliştirilmiş

olmalıdır.

• Kendiliğinden Güncellenen: Güncelleme eylemin amacı için şart değilse

kendiliğinden başlayan veya güncellenen içeriğin, kullanıcı tarafından

duraklatılması, durdurulması, gizlenmesi veya zaman aralığının ayarlanması için

bir sistem geliştirilmiş olmalıdır.

Not 1: Işıldayan veya titreşen içerik için lütfen Yönerge 2.3.’e bakınız

Not 2: Bu tarz bir sorun barındıran içerikler, kullanıcının bütün bir sayfayı kullanması

konusunda sıkıntı yaratabileceğinden dolayı, sayfalardaki bütün içerik (başka ölçütleri

sağlıyor olsun veya olmasın) bu başarı ölçütüne uyumlu olmalıdır. Bkz. Uygunuk

Gereksinimleri 5: Engel Olmama. TC. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Özürlülük Araştırmaları ve İstatistik Dairesi Başkanlığı Aralık 2010

12

Not 3: Teknik olarak zorluk içerebileceğinden ve kimi durumlarda kullanıcıyı yanlış

yönlendirebileceğinden, bir yazılım tarafından aralıklı olarak güncellenen içerik veya

kullanıcı yazılımına gönderilen akışlar (stream) duraklama ve devam etme süreçleri

arasında geçen içerik hakkında bilgi saklamak veya iletmek zorunda değildirler.

Not 4: Önyükleme safhasında veya benzer durumlarda gösterilen animasyonlar, bu

aşama sırasında kullanıcılarla etkileşim içinde değilse ve işlem, kullanıcıların kafasını

karıştırmaz, onlar üzerinde içeriğin bozuk olduğu veya donduğu izlenimi yaratmazsa

zorunlu olarak kabul edilebilir.

2.2.3 Zamanlamasız: Etkileşimsiz eş zamanlı ortamlar veya gerçek zamanlı (realtime) eylemler dışında, zamanlama içerik tarafından temin edilen eylemin gerekli bir

parçası olmamalıdır. (Seviye AAA).

2.2.4 Kesintiler: Acil durumlar hariç kesintiler kullanıcı tarafından ertelenebilir veya

önlenebilir olmalıdır (Seviye AAA).

2.2.5 Yeniden Kimlik Doğrulama: Kimliği doğrulanmış bir oturum zaman aşımına

uğradığında, kullanıcı tekrar kimlik doğruladıktan sonra veri kaybı yaşamamalıdır

(Seviye AAA).

Yönerge 2.3 Nöbetler: Nöbetlere yol açacağı bilinen içerik

tasarlamayın.

2.3.1 Üç Parlama veya Parlama Eşiği: Web sayfaları saniyede üçten fazla parlayan

bir içerik barındırmamalı veya parlama “genel parlama” ve “kırmızı parlama” eşikleri

altında olmalıdır. (Seviye A)

Not: Bu tarz bir sorun barındıran içerikler, kullanıcının bütün bir sayfayı kullanması

konusunda sıkıntı yaratabileceğinden dolayı, sayfalardaki bütün içerik (başka ölçütleri

sağlıyor olsun veya olmasın) bu başarı ölçütüne uyumlu olmalıdır. Bkz. Uygunluk

Gereksinimleri 5: Engel Olmama.

2.3.2 Üç Parlama: Web sayfaları saniyede üçten fazla parlayan bir içerik

barındırmamalıdır. (Seviye AAA)

Yönerge 2.5 Gezilebilir: Kullanıcılara gezinebilmeleri, içerik

bulabilmeleri ve nerede bulunduklarını anlayabilmeleri için

yardımcı yöntemler sağlayın.

2.4.1 Parçaları Atlayabilmek: Birden çok web sayfasında sunulan içerikleri parçalar

halinde atlayabilmek için bir yöntem sunulmalıdır. (Seviye A)

2.4.2 Sayfa Başlıkları: Web sayfalarının amaçlarını açıklayan başlıklar bulunmalıdır.

(Seviye A) TC. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Özürlülük Araştırmaları ve İstatistik Dairesi Başkanlığı Aralık 2010

13

2.4.3 Odak Sırası: Bir Web sayfası sıralı olarak gezilebiliyor ve bu gezinti sırası

eylem açısından bir anlam ifade ediyorsa, bileşenler bir anlam ifade edecek sırayla

olmalıdır. (Seviye A)

2.4.4 Bağlantı Amacı (Bağlantı İsmi): Bağlantı amacının kullanıcılar için anlamsız

olduğu durumlar hariç, her bir bağlantının amacı yalnızca bağlantı metninden veya

bağlantı metniyle birlikte programsal olarak tanımlanmış ismiyle anlaşılabilmelidir.

(Seviye A)

2.4.5 Birden Fazla Yol: Web sayfası bir işlemin sonucu veya işlemin bir adımı

değilse, bu sayfanın birden çok Web sayfası arasında saptanmasını sağlayacak

farklı yollar bulunmalıdır. (Seviye AA)

2.4.6 Başlıklar veya Etiketler: Konu amacını belirten başlıklar veya etiketler

bulunmalıdır. (Seviye AA)

2.4.7 Görülebilir Odak: Klavye ile kullanım sağlayan bütün ara yüzlerde, odağın

nerede olduğunu belirlemeye yardımcı olacak bir yöntem olmalıdır. (Seviye AA).

2.4.8 Konum: Kullanıcının birden çok Web sayfası arasında şu anki konumu

hakkında bilgi sunulmalıdır. (Seviye AAA)

2.4.9 Bağlantının Amacı (Sadece Bağlantı): Kullanıcılar açısından anlamsız

olacağı durumlar hariç, bağlantı amaçlarının sadece bağlantı metni vasıtasıyla

algılanabilmesi için bir sistem bulunmalıdır (Seviye AAA)

2.4.10 Bölüm Başlıkları: İçeriği düzenlemek amacıyla bölüm başlıkları

kullanılmalıdır. (Seviye AAA)


Not 1: "Başlık" terimi farklı içerikleri tanımlamak için kullanılabilecek bütün yöntemleri

kapsayacak şekilde kullanılmıştır.

Not 2: Bu başarı ölçütü, kullanıcı ara yüz bileşenleri için değil yazılı kısımlar için

oluşturulmuştur. Ara yüz bileşenleri ile ilgili koşullar Geçerlilik Ölçütü 4.1.2 içerisinde

açıklanmıştır.

İlke 3: Anlaşılabilirlik – Kullanıcı ara yüzünün işlemleri

ve bilgileri anlaşılabilir olmalı.

Yönerge 3.1 Okunabilir: Metin içeriğini okunabilir ve anlaşılabilir

yapın.

3.1.1 Sayfa Dili: Bütün sayfalarda varsayılan olarak kullanılan diller program

tarafından anlaşılabilmeli. (Seviye A)

3.1.2 Parça Dili: Özel isimler, teknik terimler, bilinmeyen dillerden kelimeler veya

kendilerini çevreleyen kelimelerin ait olduğu dillere yerleşmiş kelime veya deyimler TC. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Özürlülük Araştırmaları ve İstatistik Dairesi Başkanlığı Aralık 2010

14

hariç, içerikteki bütün parça ve ifadelerin dilleri program tarafından anlaşılabilmeli.

(Seviye AA)

3.1.3 Sıra Dışı Kelimeler: Jargon veya deyimler de dahil olmak üzere, esas

anlamları dışında kullanılmış ya da anlam daralmasına uğramış kelimenin veya

sözcük öbeklerinin anlamlarını tanımlayan bir sistem bulunmalıdır. (Seviye AAA)

3.1.4 Kısaltmalar: Kısaltmaların uzun hallerinin veya anlamlarının anlaşılmasını

sağlayacak bir çeşit mekanizma bulunmalıdır. (Seviye AAA)

3.1.5 Okuma Seviyesi: Özel isimler, başlıklar, yardımcı içerik çıkarıldıktan sonra

metin, ilkokul seviyesinden daha ileri bir düzeyde okuma yetisi gerektiriyorsa, ilkokul

seviyesinde okuma yetisine sahip olanlara hitap eden bir sürüm de bulunmalıdır.

(Seviye AAA)

3.1.6 Telaffuz: Telaffuz bilgisi olmaksızın anlamı net olmayan kelimeler için, doğru

telaffuz bilgisini sağlayacak bir sistem bulunmalıdır. (Seviye AAA)

Yönerge 3.2 Öngörülebilir: Web sayfalarını öngörülebilir

davranacak şekilde tasarlayın.

3.2.1 Odak Kazanıldığında: Herhangi bir bileşen odak kazanınca içerik değişikliğine

neden olmamalıdır. (Seviye A)

3.2.2 Girdi Alındığında: Kullanıcı önceden uyarılmamışsa hiçbir ara yüz bileşeninin

ayarını değiştirildiğinde içerik değişikliğe neden olmamalıdır. (Seviye A)


3.2.3 Tutarlı Gezinti: Kullanıcı tarafından değiştirilmezse, birden çok Web

sayfasında tekrarlanan gezinti sistemi, bütün sayfalarda aynı bağıntılı sırayı takip

etmelidir. (Seviye AA)

3.2.4 Tutarlı Tanımlama: Bir web sayfa dizisinde aynı işleve sahip bileşenler tutarlı

olarak tanımlanmış olmalıdır. (Seviye AA)

3.2.5 İstek Üzerine Değişiklik: İçerik değişimleri sadece kullanıcı isteğiyle

gerçekleşmeli ya da değişiklikleri kapatmaya yarayacak bir mekanizma

sağlanmalıdır. (Seviye AAA)

Yönerge 3.3 Girdi Yardımı: Kullanıcıların hatadan kaçınmalarına

ve hataları düzeltmelerine yardımcı olun.

3.3.1 Hata Tanımlama: Bir girdi hatası tespit edilirse, hatalı nesne tanımlanmalı ve

hata bir metin yardımıyla kullanıcıya anlatılmalı. (Seviye A)

3.3.2 Etiket ve Talimatlar: İçerik kullanıcıdan bir girdi beklediğinde, etiket ve

talimatlarla bu ihtiyaç belirtilmelidir. (Seviye A) TC. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Özürlülük Araştırmaları ve İstatistik Dairesi Başkanlığı Aralık 2010

15

3.3.3 Hata Tavsiyeleri: İçeriğin güvenliğini veya amacını tehlikeye atmaması

durumunda, bir girdi hatası belirlendiyse ve düzeltmek için yapılacak işlemler

biliniyorsa, tavsiyeler kullanıcıya iletilmelidir. (Seviye AA)

3.3.4 Hata Önleme (Hukuksal, Finansal, Veri): Kullanıcı tarafında hukuksal

sorumluluklar doğurabilecek veya finansal hareketlere neden olabilecek sayfalarla

veri depolama birimlerinde saklanan kullanıcı kontrollü verilerde değişiklik veya silme

işlemi yapılan veya kullanıcı test yanıtları gönderen Web sayfalarında,

aşağıdakilerden en az biri doğru olmalıdır. (Seviye AA)

1. Geri Çevrilebilir: Gönderim işlemleri geri çevrilebilir olmalıdır.

2. Kontrol: Kullanıcı tarafından girilen veriler girdi hatası kontrolünden geçirilmeli

ve kullanıcılara bu hataları düzeltme imkanı verilmelidir.

3. Onaylı: Gönderim işlemi tamamlanmadan önce inceleme, onaylama ve

düzeltme işlemlerinin yapılabileceği bir sistem bulunmalıdır.

3.3.5 Yardım: İçerik duyarlı bir yardım sistemi hazır bulunmalıdır. (Seviye AAA)

3.3.6 Hata Önleme (Hepsi): Kullanıcıların veri göndermesinin gerekli olduğu

sayfalarda aşağıdakilerden en azından birisi geçerli olmalıdır. (Seviye AAA)


1. Geri Çevrilebilir: Gönderim işlemleri geri çevrilebilir olmalıdır.

2. Kontrol: Kullanıcı tarafından girilen veriler girdi hatası kontrolünden geçirilmeli

ve kullanıcılara bu hataları düzeltme imkanı verilmelidir.

3. Onaylı: Gönderim işlemi tamamlanmadan önce inceleme, onaylama ve

düzeltme işlemlerinin yapılabileceği bir sistem bulunmalıdır.

İlke 4: Sağlamlık - İçerik yardımcı teknolojilerde dahil

olmak üzere, birçok kullanıcı yazılımı tarafından

algılanabilecek derecede sağlıklı olmalı.

Yönerge 4.1 Uyumlu: Yardımcı teknolojilerde dahil olmak üzere,

günümüz yazılımları ve gelecekteki muadilleriyle azami derece

uyumluluk sağlayın.

4.1.1 Çözümleme: Tanımlar bunlara özel olarak izin vermedikleri sürece işaretleme

dilleri (markup languages) kullanılarak oluşturulmuş içeriklerde, birimlerin açılış ve

kapanış etiketleri tam olmalı, elementler kendi tanımlarına göre içe içe geçmiş olmalı,

tekrarlanan öznitelikler içermemeli ve her elementin ID’si tek olmalıdır. (Seviye A)

Not: Önemli karakterlerinden biri eksik olan açılış veya kapanış etiketleri, “tam“

sayılmaz. TC. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Özürlülük Araştırmaları ve İstatistik Dairesi Başkanlığı Aralık 2010

16

4.1.2 İsim, Rol, Değer: Bütün kullanıcı ara yüz bileşenleri için (script tarafından

üretilen form öğeleri, bağlantılar gibi bileşenler de dahil) isimler ve roller program

tarafından anlaşılabilmelidir. Kullanıcılar tarafından ayarlanabilen durum, değer ve

özellikler programsal olarak ayarlanabilmeli ve bu öğelerde olan değişiklikler,

yardımcı teknolojiler de dahil, kullanıcı yazılımları tarafından erişilebilir olmalıdır.

(Seviye A)

Not: Bu başarı ölçütü öncelikle kendi ara yüz bileşenlerini geliştiren veya kullanan

Web geliştiricileri için geçerlidir. Örneğin, kendileri için yapılan tanımlamalara uygun

olarak kullanılırlarsa, HTML kontrolleri bu ölçütü zaten sağlamaktadır. TC. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Özürlülük Araştırmaları ve İstatistik Dairesi Başkanlığı Aralık 2010

17

Uygunluk

Bu kısım, WCAG 2.0’a uygunluk koşullarını içermektedir. Ayrıca isteğe bağlı olan

uygunluk bildirilerinin nasıl düzenleneceği de burada anlatılacaktır. Son olarak da

sadece erişilebilirlik destekli olan teknolojiler uygunluğa bağlı olacağından,

erişilebilirlik destekli olmak kavramının ne olduğu açıklanacaktır.

Uygunluk Gereksinimleri

Bir web sayfasının WCAG 2.0’a uygun olabilmesi için aşağıdaki uygunluk

gereksinimlerinin hepsinin sağlanmış olması gereklidir.

1. Uygunluk Seviyesi: Aşağıdaki uygunluk seviyelerinden birisi tamamen

karşılanmış olmalı.

••• Seviye A: Seviye A (en düşük) uygunluğu için web sayfası bütün “Seviye A“

başarı ölçütlerini bulundurmalı veya uygun bir alternatif sürüm sunulmalıdır.

••• Seviye AA: Seviye AA uygunluğu için web sayfası bütün “Seviye A“ ve “Seviye

AA“ başarı ölçütlerini bulundurmalı veya “Seviye AA Uygun” bir alternatif sürüm

sunulmalıdır.

••• Seviye AAA: Seviye AAA uygunluğu için web sayfası bütün “Seviye A“, “Seviye

AA“ ve “Seviye AAA“ başarı ölçütlerini bulundurmalı veya “Seviye AAA Uygun”

bir alternatif sürüm sunulmalıdır.

Not 1: Her ne kadar uygunluk, sadece belirtilen seviyelerde sağlanabilecek olsa da

site geliştiricilerinin hazırladıkları bildirilerde uygunluk seviyesinin yanında daha üst

seviyelerde uygunluk için gerekli noktaları da belirtmeleri için teşvik edilir.

Not 2: Bir kural olarak Seviye AAA’da uygunluk gerekliliği konulması tavsiye edilmez.

Hatta bazı sitelerde, bütün Seviye AAA Başarı Ölçütlerini sağlamak mümkün değildir.

2. Tüm Sayfa: Uygunluk (ve uygunluk seviyesi) bütün bir web sayfası göz önüne

alınarak belirlenir ve sayfanın bir kısmı yok sayılarak elde edilemez.

Not 1: Uygunluk belirlenirken, sayfanın bazı kısımları için sunulan alternatifler, söz

konusu içeriğe sayfadan doğrudan erişilebiliniyorsa (örneğin: uzun bir tanım veya bir

video için farklı bir gösterim biçimi), sayfanın bir parçası olarak kabul edilirler.

Not 2: Geliştiricinin denetimim dışındaki içerik nedeniyle uygunluk sağlanamazsa

geliştiriciler bir Kısmi Uygunluk Bildirisi yayınlamayı düşünebilirler.

3. Bütün Süreç: Bir Web sayfası, bir süreci oluşturan birden çok sayfanın parçası ise

(bir eylemin tamamlanması için gerekli birkaç adım gibi), söz konusu süreç

içerisindeki bütün sayfalar belirtilen seviyede veya daha yüksek uygunluğa sahip

olmalıdır. Süreç içindeki sayfalardan biri belirtilen seviyede veya daha üstünde

değilse uygunluk sağlanamaz. TC. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Özürlülük Araştırmaları ve İstatistik Dairesi Başkanlığı Aralık 2010

18

Örnek: Kullanıcıların ürünleri seçtiği ve aldığı bir dizi sayfaya sahip bir alış-veriş sitesi

gibi. Başlangıçtan bitime (ödeme sayfası) kadar bütün sayfalar belirtilen seviyede

uygunluğa sahip olmalıdır.

4. Sadece Erişilebilirlik Destekleyen Teknolojiler Kullanma: Bu dokümanda

belirtilen başarı ölçütlerinin sadece erişilebilirlik destekleyen teknolojiler söz konusu

olduğunda karşılanması beklenir. Erişilebilirlik desteklenmeksizin sağlanan bütün bilgi

ve işlevler, aynı zamanda erişilebilirlik desteleyecek şekilde de sunulmalıdır


5. Engel Olmama: Teknolojiler erişilebilirlik desteksiz olarak veya WEIK’e uygun

olayacak şekilde kullanıldıysa, bu kısımlar kullanıcının söz konusu sayfanın diğer

kısımlarına erişime mani olmayacak şekilde tasarlanmalıdır. Ek olarak aşağıdaki

durumlardan biri söz konusu olduğunda, sayfa uygunluk gereksinimlerini sağlamaya

devam etmelidir:

1. Bağımlı olunmayan bir teknoloji kullanıcı yazılımında açılırsa,

2. Bağımlı olunmayan bir teknoloji kullanıcı yazılımında kapatılırsa,

3. Bağımlı olunmayan bir teknoloji kullanıcı yazılımı tarafında desteklenmiyorsa

Ayrıca, aşağıdaki başarı ölçütleri, bu konularda doğacak hatalar sayfanın kullanımı

önleyebileceğinden, sayfaların normalde uygunluk koşullarını sağlaması

beklenilmeyen kısımlarında da geçerlidir:

1.4.2 - Ses Kontrolü

2.1.2 - Klavye Tuzakları Bulunmamalıdır

2.3.1 - Üç Parlama veya Parlama Sınırı

2.2.2 - Durdur, Duraklat, Sakla

Not: Bir sayfa WIEK uygun değilse, bu sayfa uygunluğa veya uygunluk bildirisine

dahil edilemez.

Uygunluk Bildirileri (İsteğe Bağlı)

Uygunluk sadece Web Siteleri için geçerlidir. Ancak bir site içerisindeki bir veya

birkaç sayfayı veya birbiri ile ilişkili bir dizi sayfayı kapsayacak şekilde bir uygunluk

bildirisi yayınlanabilir.

Uygunluk Bildirisi için Gerekli Bileşenler

Uygunluk bildirileri bir zorunluluk değildir. Web siteleri WIEK 2.0 standartlarına bu

bildiriler olmaksızın da uygun olabilir. Ancak bir uygunluk bildirisi yapılırsa, bu bildiri

aşağıdaki bilgileri içermelidir:

1. Bildirinin tarihi:

2. Kılavuz başlığı, sürümü ve bağlantısı: ("Web İçerik Erişilebilirlik Kılavuzu

2.0, http://www.w3.org/TR/2008/REC-WCAG20-20081211/" gibi)

3. Sağlanan uygunluk seviyesi: (Seviye A, AA veya AAA).

4. Sayfaların kısa bir tanımı: Bildiriye eklenen alt alan adları da dahil olmak

üzere, bildirinin kapsadığı sayfaların bağlantıları ve listesi. TC. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Özürlülük Araştırmaları ve İstatistik Dairesi Başkanlığı Aralık 2010

19

Not 1: Web sayfaları bir liste veya bağlantıların hepsinin açıklandığı bir ifade

ile tanımlanabilir.

Not 2: Müşterilerin web sitelerine kurulumu yapılmadan önce belirli bir

bağlantıları olmayan web tabanlı ürünler için söz konusu ürünün yüklendiği zaman

uygun olacağına dair bir bildiri içerebilir.

5. Kullanılan ve gerekli olan Web içerik teknolojilerinin bulunduğu bir liste.

Not: Bir uygunluk logosu kullanımı, uygunluk bildirisi olarak yorumlanır ve

yukarıdaki şartların sağlanmış olması beklenir.

Uygunluk Bildirilerinin İsteğe Bağlı Bileşenleri

Yukarıdaki zorunlu bilgilere ek olarak, kullanıcılara yardımcı olunması açısından ek

bilgilerin verilmesi de sağlanabilir. Tavsiye edilen ek bilgilere örnek olarak:

• Bildirilen uygunluk seviyesi üzerinden sağlanan başarı ölçütlerinin listesi, (bu liste

kullanıcıların kullanabileceği bir yöntemle - tercihen makinelerce okunabilir bir

biçimde - sunulmalıdır.)

• Kullanılan ancak gerekliliği olmayan teknolojilerin bir listesi,

• Yardımcı teknolojilerde dahil, içeriğin sınanması için kullanılan kullanıcı

yazılımlarının listesi,

• Başarı ölçütlerinin ötesinde, erişilebilirliği arttırmak için uygulanan işlemler

hakkında bilgi,

• Kullanılan ve gerekli olan teknolojilerin bulunduğu, makinelerce okunabilen bir

liste,

• Uygunluk bildirisini makinelerce okunabilen bir sürümü…

Kısmi Uygunluk Bildirisi – Üçüncü Parti İçerik

Hazırlanan web sitelerine kimi zaman içerik eklenmesi gerekebilir. Bir e-posta

yazılımı, okuyucuların yorum gönderebildiği blog ya da makale sistemleri ve genel

olarak kullanıcılar tarafından içerik eklenebilen sayfalar gibi. Benzer şekilde farklı

kaynaklardaki içerikleri bir araya toplayan haber veya portal sayfaları ile başka

sağlayıcılardan değişken içerik alan sayfalar (site reklâmlarının dinamik olarak başka

kaynaklardan alınması gibi) bu tip durumlara örnek olarak gösterilebilir.

• Bu durumlarda, daha sonra eklenen bu denetimsiz içeriğin ne özellik

taşıyacağı özgün içerik hazırlanırken bilinemeyebilir. Bu denetimsiz içeriğin,

sayfanın erişilebilirliğini etkileyebileceği gözden kaçırılmamalıdır. Böyle

durumlarda iki yol izlenebilir: TC. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Özürlülük Araştırmaları ve İstatistik Dairesi Başkanlığı Aralık 2010

20

• Olabilecek en güvenilir bilgilere dayanılarak bir uygunluk saptaması yapılabilir.

Bir sayfa düzenli olarak takip edilip, iki iş günü içerisinde onarılabiliyorsa

(uygun olmayan içerik kaldırılmak veya uygun hale getirilmek suretiyle) o

zaman bir uygunluk bildirisi düzenlemek mümkündür. Uygun olmayan içerik

için düzenli izleme ve onarma yapılması mümkün değil ise, uygun olmayan

içerik bildirisi yayınlanabilir.

• Sayfanın uygun olmadığını; ancak belirli kısımlar kaldırılırsa uygun

olabileceğini belirten bir “Kısmi Uygunluk Bildirisi” hazırlanabilir. Bu bildiri, “Bu

sayfa WCAG 2.0 standartlarına uygun değildir; ancak denetim dışı içeriğin

aşağıda belirtilen kısımları kaldırılsaydı, X seviyesinde uygun olurdu:” şeklinde

olmalıdır.Ek olarak, bu bildiride sözü edilen “denetimsiz içerik” hakkında

aşağıdaki koşullar geçerli olmalıdır.

a) Yazar’ın denetimi altında olmamaları,

b) Kullanıcıların ayırt edebileceği bir şekilde tanımlanmış olmaları

(örneğin, “denetleyemediğimiz bütün kısımlar” tanımı belirtilen öğeler açıkça

işaretlenmemişse geçersizdir.)

Kısmi Uygunluk Bildirisi – Dil

Sayfa uygun değilse; ancak sayfa geneline kullanılan bütün diller için erişilebilirlik

desteği verildiği zaman uygun hale gelecek bir durum söz konusuysa, bir “Dil

Kaynaklı Kısmi Uygunluk Bildirisi” yayımlanabilir. Bu bildirinin biçimi “Bu sayfa WCAG

2.0 standartlarına uygun değildir; ancak aşağıdaki diller için erişilebilirlik desteği

verilseydi, X seviyesinde uygun olurdu:” şeklinde olmalıdır.

Advertisement