Yenişehir Wiki
Register
Advertisement
Bakınız

D.
Zan.
ظن


Zânn
ظان=Zanneden. Sanan. Zannedici.
*Zann ظن= Şüphe. ZAN .ظن .
Zannetmek, ظن ايتمك =sanmak. Sezme.
Zanin ظنين = Zan altında bulunan kabahatli
Maznun مظنون Zanlı
Zan edilen . Sanık.
Şüpheli.Sanık olmadan önceki hali. İddianamesi yoksa şüphedir.
MC/73
Hatası zahir olan zanna itibar yoktur
MC/: Senede müstenit yani delile naaşi olan ihtimal ile hüccet yoktur.
Mesela bir kimse veresesinden birine şu kadar kuruş bir borcu olduğunu ikrar ettiği takdirde tekrar o kimsenin bu ikrarı maraza mevsinde ise diğer veraset takdir etmedikçe Bu ikrarı hüccet değildir. MC/1097 maddeye bak) zira diğer verasetiden mal kaçırmak ve onların haklarını iptal etmek ihtimali senede yani marazı .... müstenittir Fakat diğer verese tastik ederlerse kendi haklarını kendileri iptal etmiş olacaklarından ikrar mezkur-un sahih ve muteber olur.
Amma senede müstenit yani delilden naaşi olmayan ihtimal-i mücerret tevehhüm olmakla hüccetin Ha....ne mani olmaz.
Binaenaleyh veresesinden birine borç ikrarı eden kimsenin ikrarı hala sıhhatinde ise ol ikrarı muteber olur. O halde Yani hala sıhhatinde olan ihtimal yani vereseden mal kaçırmak ihtimall-i mücerret bir nevi tevehhüm olduğundan maddey-i atiye hükmün şerefine ihtibar olunmakdan ikrarın hüccetine mani olmaz . Kitabu'l ikrarın Bab-ı salisinde 3. Fasla bak
MC/74:
Tevehhüme i’tibâr yokdur.
Lâ i’tibâre li't-tevehhüm.

MC/75
Zann-ı galip .
Su-i zan.
Hüsn-ü zann. Hüsnü Zan .HÜSN-Ü ZANN.
Maznun . مظنونSanık.
Sanık 'siz' olamazsa yargıç da yargıç olamaz .
Kur'andan Ayetler:
En'am 5/116 "Eğer insanların ekserisine tabi olursan onlar seni Allah yolundan saptırırlar. Onlar sadece zanna tabi oluyorlar. Ve sade atıyorlar. " Günümüzün savcılarını ne de güzel anlatıyor. Hatta yargıtayının Danıştay'ın konjektürel alınan kararlarını ne kadar güzel alatıyor denebilir mi?

Savcılık, sade atıyor. Önünüze iddianame denen paçavralar, iftiranameler atıyorlar. Sade atıyorlar Başından savıyor, savcılıkk denen makam. Mahkeme çözsün . O hiç bir iş yapmasın...
--- Yunus 10/66
ما يتبع الذين يدعون من دون الله شركاء ان يتبعون الا الظن وان هم الا يخرصون Allah'tan başkasını dava edilenler dahi teşriki mesai ettiklerini tahliye olmazlar onlar ancak zanna tabi olurlar ve onlar ancak muhteris yalan uydururlar.
Müştakları
Zan. Zann. Zânn. Zanin. Maznun.
Terkipleri
Zann-ı galip . Su-i zan. Hüsn-ü zann. Hüsnü Zan .HÜSN-Ü ZANN.
İzmirli İsmail Hakkı'ya göre,
 % 1 ihtimalî olan şeye vehim, % 2-50 ihtimali olan şeye şüphe, % 50 den sonraki ihtimale zan, % 90 ihtimale zann-ı galib, %100 olana kesin bilgi denir.
Şüphe
Kartezyen şüphe
Descartes
Descartes ve şüphe
Avoiding suspect
Şüpheden kaçınma
Haram bellidir, helal bellidir, sadece ortada şüpheli şeyler vardır
Doğru bellidir, yanlış bellidir, sadece ortada şüpheli şeyler vardır

ZAN Zânn Zanneden. Sanan. Zannedici.

Zann Şüphe. Zannetmek, samak. Sezme.

Sözlükte "sanma, sezme, şüphe ve kesin olmayan bilgi" anlamına gelen zan, kesin olmayan bilgiye denir.

İzmirli İsmail Hakkı'ya göre, % 1 ihtimalî olan şeye vehim, % 2-50 ihtimali olan şeye şüphe, % 50 den sonraki ihtimale zan, % 90 ihtimale zann-ı galib, %100 olana kesin bilgi denir.

Kur'ân-ı Kerim'de kesin olmayan bilgi ile hareket edilmesi hoş görülmemiştir:

Kur'anda zan[]

"Ey inananlar, zannın çoğundan sakının, zira zannın bir kısmı günahtır." (Hucurât, 49/12),

"Bilmediğin bir şeyin ardına düşme. Çünkü kulak, göz ve gönül bunların hepsi, o yaptığından sorumludur." (İsrâ, 17/36).

Zan, taşıdığı değer itibariyle birkaç kategoriye ayrılmaktadır.

1- Zannın bir kısmı ahlâken beğenilmiş ve dinen makbul görülerek övülmüştür. Allah, peygamber ve müminler hakkkında iyi niyet beslemek ve hüsn-ü zanda bulunmak gibi,

2- Mahkemelerde şahitler hakkında gerekli inceleme yaptıktan sonra galip zanna göre hüküm vermeye mesned teşkil eden zandır. Böylece insanlar arasında karar verme zorunluluğu olan birçok muamelede, mutlak gerçeği bilmek mümkün olmadığı takdirde galip zanna dayanılarak hüküm verilir.

3- Bir kimse veya zümrenin yaşayış ve hareketlerinde yahut davranışlarında hüsn-ü zanna layık olmayan görüntüler ve kendileri su-i zan duymak için makul sebepler var ise, işte o zaman bu zan günah değildir.

4- Birinin herhangi bir söz ve hareketinde iyilik ve kötülük ihtimali eşit olup, bizim de sırf su-i zandan hareket ederek onu kötülüğe yorumlamamızdan kaynaklanan zandır. Bu zan günahtır. Meselâ iyi bir insan bir topluluktan kalkıp giderken kendi ayakkabı, yerine başka birinin ayakkabısını giyse, bizim de onun mutlaka çalmak niyeti ile böyle bir işe teşebbüs ettiğine karar vermemiz gibi. (F.K.)


10/35- De ki: “Allah’a koştuğunuz ortaklarınızdan hakka iletecek olan bir kimse var mı?”

De ki: “Hakka Allah iletir.” Öyle ise, hakka ileten mi uyulmaya daha layıktır, yoksa iletilmedikçe doğru yolu bulamayan kimse mi? Ne oluyor size? Nasıl hüküm veriyorsunuz?”

10/36- Onların çoğu ancak zannın ardından gider. Oysa zan, hak namına hiçbir şeyin yerini tutmaz. Şüphesiz Allah onların yapmakta olduklarını hakkıyla bilendir.

49/12- Ey iman edenler! Zannın bir çoğundan sakının. Çünkü zannın bir kısmı günahtır. Birbirinizin kusurlarını ve mahremiyetlerini araştırmayın. Birbirinizin gıybetini yapmayın. Herhangi biriniz ölü kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? İşte bundan tiksindiniz! Allah’a karşı gelmekten sakının. Şüphesiz Allah tövbeyi çok kabul edendir, çok merhamet edendir.

53/19,20- Lât ve Uzza’ya ve diğer üçüncüsü Menat’a ne dersiniz?2 2 53/21- Erkek size de, dişi O’na mı?

3 3 53/22- Öyle ise bu çok insafsızca bir paylaştırmadır.

53/23- Onlar ancak sizin ve atalarınızın (ilah edindiğiniz şeylere) taktığınız isimlerdir. Allah, onlar hakkında hiçbir delil indirmemiştir. Onlar (putperestler)yalnız zanna ve nefislerin arzusuna tâbi oluyorlar. Andolsun ki, kendilerine, Rableri katından yol gösterici gelmiştir.

53/24- Yoksa insan (kayıtsız şartsız), her temenni ettiği şeye sahip mi olacaktır?4 4

53/25- Oysa, Ahiret de dünya da Allah’ındır.

53/26- Göklerde nice melekler vardır ki onların şefaatleri; ancak Allah’ın izniyle, dilediği ve hoşnut olduğu kimselere yarar sağlar.

53/27- Şüphesiz ahirete iman etmeyenler, meleklere dişi isimleri veriyorlar.

53/28- Halbuki onların bu hususta hiçbir bilgileri yoktur. Onlar sadece zanna uyuyorlar. Şüphesiz zan, hakikat namına hiçbir şey ifade etmez.

53/29- Öyle ise bizim zikrimizden (Kur’an’dan) yüz çeviren ve dünya hayatından başka bir şey istemeyen kimselerden yüz çevir.

53/30- İşte onların ilimden ulaşabildikleri nokta! Şüphesiz senin Rabbin, yolundan sapanı daha iyi bilir. O, hidayete ereni de daha iyi bilir.

SÛIZAN (SÛ-IZAN)[]

Kötü zann, fena tahmin, şüphe "" "fenalık, kötülük" demektir.

"Sû-i hareket (kötü davranış)", "sûi ahlâk (kötü ahlâk)", "sû-i niyet (kötü niyet)" vb. gibi, "sû-izan" da, "kötü zan" anlamındadır. "Sû" kelimesi, verilen örnekler ve benzerlerinde, daima, "sıfat" anlamını ifade eder.

"Zan" kelimesi ise, "sanma; farz ve tahmin etme; ihtimâle göre hükmetme" demek olduğu gibi, "şek, şüphe, tereddüd, vehim, hayâl" gibi anlamlara da gelir.

"Sû-i zann"ın zıddı (karşıtı), "Hüsnüzan * (hüsn-i zan)"dır. "Hüsn", "güzellik, iyilik, hoşluk, olgunluk, mükemmellik" demektir. "Hüsn-i ahlâk (iyi - güzel ahlâk)", "hüsn-i hat (güzel yazı)", "hüsn-i niyet (iyi niyet)"... gibi, "hüsn-i zan"da, "iyi-güzel zan; bir kimse veyâ bir olayın iyıliği hakkında vicdânî kanâat" demektir.

Görüldüğü gibi, iki türlü "zan" vardır. Zan, "tahmin" ve "ihtimâl"e dayandığına göre, bu konuda alınacak tavır ne olmalıdır. Kur'ân ve Hadis, bu hususla ilgili davranışın nasıl olması gerektiğine açıklık getirmektedir: Kur'ân-ı Kerim'de: "Ey inanan (mü'min)ler! Zannın bir çoğundan kaçının. Çünkü bazı zan (vardır ki) günahtır... " buyurulmuştur (el-Hucurât, 49/12). Âyette, "zanların birçoğundan kaçınınız" denilmekte; sebep olarak da, "bazılarının günah olduğu ifade edilmektedir. Demek ki, zannın hepsi günah değildir; hattâ Allah'a ve mü'min (inanan)lere hüsn-i zanda bulunmak gereklidır. Nûr Süresi'nde: "Onu işittiğiniz vakit erkek mü'minlerle kadın mü'minlerin, kendi vicdanları (önünde) iyi bir zann'da bulunup da..." buyurulduğu gibi (en-Nûr, 24/12), bir Kudsî Hadis'de de:

"Ben, kulumun, bana zannı gibiyim " diye vârid olmuştur. Hz. Peygamber (s.a.s) de: "Her biriniz, Allah'a, hüsnüzan ederek ölsün"buyurmuş ve bir başka hadisinde de: "Hüznüzan, imândandır" demiştir.

Keşşâf ve benzeri büyük Kur'ân müfessirleri, "doğruyu ve yanlışı, açık belirtileriyle seçmeden, iyice gözleyip düşünmeden zanda bulunulmamasını" önemle tavsiye etmekte, "açıkta bir sebebi ve doğru belirtisi bulunmayan zannın harâm olduğunu, kaçınılması gerektiğini" belirtmektedirler. Ihtimal üzerine hüküm olan zanlar, gerçeğe uymadığından, başkasına bühtan ve iftira olacağından, zanda bulunanı vebâl altına sokacaktır.

Bütün bunlardan, zan konusunda çok dikkatli olmak gerektiği ve "Sû-i zann"ın ise, kesinlikle yasak olduğu, açıkça anlaşılmaktadır. Sû-i zann'ın harâm olmayanı, yalnızca fısk ve fucûr (günahkârlık) ile tanınan kimselere karşı yapılanıdır. Durumu kesin olarak bilinmeyen birine hüsnüzan gerekmese bile, Sû-i zan da câiz değildir.

Sû-i zan'dan kaynaklanan "tecessüs" hakkında da, daha önce verilen Hucurât Süresi'ndeki âyette, "tecessüs de etmeyin" buyurulmaktadır. Tecessüs, "Onun-bunun durumlarını araştırmak, eksik (kusur)lerini öğrenme isteği"dir. Allah tarafından yasaklanan bu davranışla ilgili olarak Hz. Peygamber (s.a.s)'de:

"Müslümanların eksiklerini, ayıplarını araştırmayın. Zira her kim müslümanların ayıplarını araştırırsa, Allah Teâlâ'da onun ayıb (kusur)ını tâkip eder, nihayet evinin içinde bile onu rezil ve rüsvây eder" buyurmuştur (Elmalılı Hamdi Yazır, Hak Dini Kur'ân Dili, Istanbul 1960, VI, 4471-4473; Ömer Nasuhi Bilmen, Büyük Islâm Ilmihâli, Istanbul 1957, 633-634).

Su-i zandan sakının!

Yemen evliyasından “Alevî bin Ali” hazretleri, bir günkü sohbetinde;

- Kardeşlerim, hüsn-ü zan sahibi olun. Müminlere su-i zan etmeyin!buyurdu.


Cemaat;

- Hiç mi su-i zan etmeyeceğiz? dediler.

- Evet, buyurdu.

Sonra şöyle izah etti meseleyi:

- Mesela bir Müslümanı meyhaneden çıkarken gördünüz değil mi?

- Evet efendim.

- Hemen kötü düşünmeyin hakkında.

- Ama efendim, adam meyhaneden çıkıyor. Nasıl hüsnü zan edebiliriz ki? dediler.

- Olsun, buyurdu. Orada bir işi vardır belki. Onun için gitmiştir. Öyle düşünün.

- Peki efendim ağzı şarap kokuyorsa?

- Olabilir, buyurdu. Bir ilaç almıştır ve kokusu şarap kokusuna benziyordur belki.

Sallanarak yürüyorsa?

- Yürürken sallanıyorsa peki?

- Ayağı uyuşmuştur. Yalnız sarhoşlar mı sallanır?

Şöyle bitirdi:

- Velhasıl dinimizde hüsn-ü zan esastır kardeşlerim. Ama herkese değil, Müslüman olanlara.


Bir gün de bazı sevdikleriyle sohbet ederken;

- Kardeşlerim, mümin için her şey nimettir, buyurdu.

- Nasıl? diye sordular.

Buyurdu ki:

- İnsanlar, ya iyi hadiselerle karşılaşır her gün, ya da kötüleriyle, öyle değil mi?

- Evet efendim, dediler.

Ya nimet, ya musibet

- Yani ya bir nimet gelir insana, ya da musibet, değil mi?

- Evet.

- İşte mümin, bu her iki halde de kazançlı çıkar.

- Nasıl kazançlı çıkar? dediler.

Buyurdu ki:

- Çünkü nimet gelince şükreder, sevap kazanır. Musibet gelince sabreder, yine sevap kazanır.

Ve ekledi:

- Mümin, kendisine ne gelirse, “Rabbimin ihsanıdır” der, beğenir. Hatta beklediği, özlediği şeymiş gibi sevinçle karşılar.

- Bela gelse de mi? dediler.

- Evet, buyurdu. Bela da gelse, ekşitmez yüzünü. Zira bilir ki, Rabbinden gelmiştir o. Allah’tan gelen her şey nimettir onun için.

Su-i zan edip isabet etmektense hüsn-ü zan edip yanılmayı tercih ederim..(M.F.G) İşte Bütün Mesele Bu

Tevazu ve Hüsn-ü zan” : BİRBİRİMİZE KARŞI İHMAL ETTİĞİMİZ EN BÜYÜK VAZİFE[]

Günümüzde birçok tarihi hasletlerimiz perdelendi.

Bazen müslümanlar arasında birbirine karşı kibirli ve suizanlı yaklaşımlara şahit olabiliyoruz.

Sanki kendimiz, kusursuzluğun, mükemmelliğin mihengiymişiz gibi; bir çırpıda kardeşlerimiz hakkında hükümler veriyor, hayalimizdeki darağacında asıveriyoruz.

Halbuki, müslüman müslümana karşı hüsnü zanna memurken..

ve halbuki mayasını karan din büyüklerinde bu tavır esas iken..

İşte iki din büyüğümüzden örnek bir yaklaşım; bir topluluğun yaptığı davranış hakkında art niyet arayışına girmeye temayülü olanlara ve de hepimize ibretli bir hadise:

Bir adamcağız kötü yoldan para kazanıp bununla kendisine bir inek alır. Neden sonra, yaptıklarından pişman olur ve hiç olmazsa iyi bir şey yapmış olmak için bunu Hacı Bektaş-ı Veli Hazretleri’nin dergâhına kurban olarak bağışlamak ister. (O zamanlar dergâhlar aynı zamanda “aşevi” fonksiyonu da görüyordu.)

Durumu Hacı Bektaş-ı Veli’ye anlatır, ama o büyük zât: “helal değildir” diye bu kurbanı geri çevirir.

Bunun üzerine adam Mevlevî dergâhına gider ve aynı durumu Hazreti Mevlana’ya anlatır. Hz.Mevlana ise bu hediyeyi kabul eder. Bunun üzerine o adam; “aynı şeyi Hacı Bektaş-ı Veli’ye de anlattığını ama onun bunu kabul etmemiş olduğunu” söyler ve Hazreti Mevlana’ya bunun sebebini sorar.

Bunun üzerine Hazreti Mevlana şöyle der:

- Biz bir karga isek, Hacı Bektaş-ı Veli bir şahin gibidir. Öyle her leşe konmaz. O yüzden senin bu hediyeni biz kabul ederiz ama O kabul etmeyebilir.

Bu tavır ve duruş karşısında adam üşenmez, kalkar, Hacı Bektaş Dergâhı’na gider ve Hacı Bektaş Veli’ye; “Hazreti Mevlana’nın kurbanı kabul ettiğini” söyleyip, bunun sebebini bir de Hacı Bektaş Veli’ye sorar.

Hacı Bektaş Hazretleri de şöyle der:

- Bizim gönlümüz bir su birikintisi ise Hazreti Mevlana’nın gönlü okyanus gibidir… Bir damlayla bizim gönlümüz kirlenebilir ama onun engin gönlü kirlenmez. Bu sebepten dolayı; O, senin hediyeni kabul etmiştir.


Şimdi bu hadiseyi günümüz ortamında değerlendirecek olursak;

Bir müslüman şahıs ya da bir topluluk, buna benzer bir hadise ile muhatap olsa… Kim bilir belki de, birbirini tekfirle suçlamalara kadar bile gidilebilirdi mesele..! Günümüzün bazı üzücü misallerini gördükten sonra..!

Neydi o zaman eskilerin farkı? Bir kere onlar birer tevazu âbidesiydi. Herkesi, husussan da Hak yolunda hizmet eden herkesi kendisinden yüksek görüyor ve de onlara karşı tam bir tevazu ve hacalet içinde bulunuyorlardı.. Dolayısıyla da, başkalarının yaptıklarına ve sözlerine hep hüsnü zan ediyor, yapılanlarda bir hikmet arıyorlardı…

Temennimiz; hepimizin de –bir inanan olarak- böyle “olmamız gerektiği gibi” olabilmemiz..

Hüsn-ü zann[]

HÜSN-Ü ZANN

İyi niyetli ve iyi düşünceli olma hali. Sâlih bir mü'min, insanlar ve olayların hakkında değerlendirmelerde bulunurken, olabildiğince iyi niyetli davranır ve hayra yorar. İyi niyetli ve güzel düşünceli olma insanın iç güzelliğini ve hayırhahlığının bir göstergesidir. Hz. Peygamber (s.a.s) şöyle buyurmuştur:

"Şu üç özelliği taşıyan müslümanın kalbinde hıyanet ve kin bulunmaz, Allah için ihlaslı amel, bütün müslümanlara karşı iyi niyetli ve nasihatçi olma ve fikir ve amelde müslümanlarla birlik olma" (İbn Mâce, Mukaddeme, 1 8).

İnsanların iyiliğini isteme, onları iyiliğe ve güzelliğe sevketme temelde müslümanın aslî vazifelerindendir. Hz. Peygamber buna dikkat çekmek için,

"Bütün müslümanlara karşı iyi niyetli olmak" üzere insanlardan bey'at almıştır (Buhârî, İmân, 42).

Ancak burada unutulmaması gereken Hz. Peygamber'in "bütün müslümanlara" ifadesidir. İslâm dairesine giren istisnasız bütün müslümanların iyiliğini hayrım isteme ve onlar hakkında güzel düşüncelere sahip olma bir müslümanın vazifesidir. Müslüman, kâfir ve müşriklere karşı insanî münasebetler açısından, davranış ve hareketlerinde onların kalbini İslâm'a ısındırmak için olgun ve kusursuz olmalı; kalbi ise onlara ve onların kötü huylarına karşı sevgi duymamalıdır.

Sâlih müslümanın sıfatlarından biri de insanlara su-i zann da bulunmamasıdır. Kur'ân'da şöyle buyurulur: "Ey inananlar! Zannın çoğundan sakının, zira zannın bir kısmı günahtır" (el-Hucurât, 49/1 3).

Rasûlüllah (s.a.s), zann ve insanlar hakkında gerçekten uzak şeyleri arkalarından söylemek hususunda,

"Zandan sakının: Çünkü zan sözlerin en yalan olanıdır" (Buhârî, Vesâyâ, 8, Nikâh, 45, Müslim, Birr 28) buyurarak, zannı sözlerin en yalanı olarak nitelendirmiştir. Sadık müslümanın dilinden, üzerinde yalan kokusu olan sözler çıkmaz.

Müslüman, insanlar hakkında zahirde görecekleri ile hükmetmeli: Zann, şüphe, dedikodu ve evham ile başkalarına iftiradan uzak durmalıdır. İnsanların gizli şeylerini ortaya çıkarmak, özel işlerine burnunu sokmak ve namusları hakkında ileri geri konuşmak müslümanın ahlâkî vasıflarından değildir. Ancak müslüman zahirde gördüğüyle amel eder. Ne gördüyse onu söyler. Şüphe ve zarın ile hükmetmez. Hz. Ömer b. Hattab (r.a) şöyle buyurmuştur:

"insanlar Rasûlüllah (s.a.s.) zamanında vahiy ile hükmediyorlardı. Şimdi Vahiy kesilmiştir. Biz artık sizin amellerinizden gördüğümüze hükmederiz. Bize iyilik izhar edeni korur ve kendimize yaklaştırırız. Onun gizledikleri bizi ilgilendirmez. Gizlediklerinden dolayı Allah onu hesaba çeker. Bize şer izhar edene güvenmez ve tasdik etmeyiz. İsterse kalbinin temiz olduğunu söylesin" (M. Y. Kandehlevî, Hayatü's-Sahâbe, çev. A. Meylanî, IV, 253).

Bu sebeple şuurlu ve muttaki müslüman konuştuğu her kelimede ve verdiği her hükümde şu âyeti asla aklından çıkarmaz: "Bilmediğin şeyin ardına düşme. Doğrusu kulak, göz, kalb bunların hepsi o şeyden sorumlu olur" (el-İsra, 17/36).

Müslüman başkalarının aleyhinde konuşmaz. Zira kalben inanır ki, konuştuğu her kelime bir melek tarafından kaydedilmektedir: "Sağında ve solunda onunla beraber oturan iki alıcı melek, yanında hazır birer gözcü olarak söylediği her sözü zapteder" (Kâf, 50/17, 18).

Bu emirlerin şuuruna ermiş bir müslüman ağzından çıkan her kelimenin mesuliyetinden korkar. Bu yüzden konuştuğu her kelimede onu, dikkatli ve sözlerini tartan bir vaziyette görürüz. Çünkü o, konuştuğu kelimenin kendisini Rabbının rıza makamına çıkaracağı gibi, cehennemin en alt tabakalarına indirilebileceğini de bilir. Bu hususta Rasûlüllah (s.a.s) şöyle buyurur: "Kişi Allah'ın rızasına uygun bir kelime konuşur da bu kelimenin kendisini Allah katında ulaştıracağı yüksek mertebeyi hiç ummaz. Halbuki Allah kendine kavuşacağı güne kadar ona rızasını yazar. Bir kişi de Allah'ın azabını celbeden bir kelime konuşurda bu kelimenin onu ne dereceye düşüreceğini tahmin edemez. Halbuki Allah bu kelimeye karşılık ona kıyamet gününe kadar gazabını yazar" (Buhârî, Rikâk, 23; Müslîm, Zühd, 49, 50)

Muttaki ve kalbi temiz müslüman insanların mantıksız sözlerine kulak vermez ve bugün toplumumuzda kol gezen dedikodu, şayia ve zanlardan kulağına gelenlere aldırış etmez: buna ilâveten insanlardan duyduğu şeylerin doğru olduğunu öğrenmeden nakletmez: bilakis başkalarına naklettikleri şeyin, yalan veya doğru olduğunu öğrenmeden, aktarmayı Rasûlüllah (s.a.s)'ın haram olan yalandan saydığını bilir "Kişiye duyduğu her şeyi nakletmesi günah olarak yeter" düsturuyla hareket eder.

Şekk: (C.: Şükuk) Şüphe, zan. Bir şeyin varlığı ile yokluğu arasında tereddüt etmek.

Lüzum. Yarmak. Yapışmak.

Zânn Zanneden. Sanan. Zannedici.

Zann Şüphe. Zannetmek, samak. Sezme.


Ico libri Anlamlar

[1] Zânn: zanneden, sanan, zannedici.
[2] [Zann]:şüphe, Zannetmek, samak. Sezmek
Advertisement