İşrak namazı

• Bakınız: Kuşluk (Duha) namazı

Sual: Kuşluk namazının önemi nedir, ne zaman kılınır?

CEVAP

Kuşluk vakti, şeri gündüzün dörtte biri geçtikten sonra başlar, zeval (İstiva vakti)ne kadar devam eder. Yani imsak vaktine bu dörtte birlik zaman ilave edilince, kuşluk vakti başlar. Mesela 21 Aralıkta İstanbul'da imsak 5.31dir. Akşam ise 16.44te oluyor. Böylece şeri gündüz 11 saat 13 dakika olup, bunun dörtte biri 2 saat 48 dakikadır.

Bu imsak vaktine ilave edilince 5.31+2.48= 8.19 bulunur. Şu halde, kuşluk bu vakitte başlıyor demektir. Bu da aşağı yukarı işrak vakti ile aynıdır. Çünkü o gün işrak vakti 8.13tür. Kuşluk namazı, bu vakitten öğleye 20 dakika kalıncaya kadar kılınır.

(Kısaca söylersek, kuşluk vakti, güneş doğduktan 50 dakika sonra başlayıp, öğleye 20 dakika kalana kadar olan vakittir.)

Kuşluk vaktinde en az iki rekat namaz kılmak çok sevaptır.

Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:

(Günde iki rekat kuşluk namazı kılanın günahları denizlerin köpüğü kadar olsa, affedilir.) İbni Mace, Tirmizi, Ebu Davud

(Herkesin eklem yeri kadar sadaka vermesi gerekir. Sübhanallah, Elhamdülillah, La ilahe illallah veya Allahü ekber demek birer sadakadır. İyiliği tavsiye etmek, kötülüğe mani olmaya çalışmak birer sadakadır. İki rekat kuşluk namazı kılmak ise bütün bunları karşılar.) Müslim

(Günde 2 rekat kuşluk namazı kılan, doğduğu günkü gibi günahsız olur.) Ebu Yala

(İki rekat kuşluk namazı kılan gafillerden olmaz. Dört rekat kılan, abidlerden olur. Altı rekat kılarsa, bu namaz o gün ona kâfi gelir. Sekiz rekat kılan, masivayı terk edip itaat eden kullardan yazılır. On iki rekat kılan da Cennette özel bir köşke kavuşur.) Taberani

(Cennetin bir Duha kapısı vardır. Bu kapıdan ancak kuşluk namazı kılanlar girer.) [Taberani]

(İki rekat kuşluk namazı, kabul olunmuş bir hac ve umreye bedeldir.) Ebuşşeyh

• Peygamber efendimizin, düşman üstüne gönderdiği askerler, kısa zamanda zafer kazanıp bol ganimet ile evlerine döndüler. Bu askerlere gıpta edenleri görünce buyurdu ki:

(Size bunlardan daha kısa süren, daha çok ganimet getiren ve daha tez eve döndüren cihad yolunu göstereyim. Kuşluk namazı için camiye giden, daha az savaşmış, daha çok ganimet almış ve daha tez evine dönmüş olur.) İ. Ahmed

• (İki rekat kuşluk namazı kılmak bana farzdır.) [İ. Ahmed]

• (İki rekat kuşluk namazı kılan vücudunun zekatını ödemiş olur.) [İ. Asâkir]

• Redd-ül-muhtarda, (Kuşluk namazına devam eden şehid olarak ölür) buyuruluyor.

• İmam-ı Şarani hazretleri, (Kuşluk namazına devam edenlere cin musallat olamaz) buyurdu.

• Kuşluk namazı nafile namazdır. Kazası olan, kazasını ödemedikçe nafile namaz kılarsa kabul olmaz. Önce kazasını ödemelidir. Kaza namazı borcu olan, kuşluk vakti kuşluk namazı kılmak isterse, (İlk kazaya kalmış sabah [veya öğle, ikindi, akşam, yatsı] namazının farzını ve kuşluk namazı kılmaya) diye niyet ederse, hem kazası ödenmiş, hem de kuşluk namazı kılmış olur.) [Redd-ül-muhtar]

Sual: Seferde kuşluk namazı kılmak caiz mi?

CEVAP

Vakit müsaitse kılmak iyi olur. Kaza namazı olan hem kazaya hem de kuşluğa niyet etmelidir.

Sual: Duha, kuşluk ve işrak namazları, ne zaman başlar, ne zamana kadar kılınabilir?

Duha, kuşluk demektir. Âlimlerin çoğu işrak namazının da kuşluk namazı olduğunu bildirmektedir. Tam İlmihalde diyor ki:

Duha vakti olunca, iki rekat (İşrak namazı) kılmak sünnettir. Bu namaza (Kuşluk namazı) da denir.

İşrak vakti, bayram namazı kılınan vakitte başlar. Öğleye 20 dakika kalıncaya kadar kılınır. Kaza namazı kılan kuşluğa da niyet ederek kılar. Böylece hem kaza namazı ödenmiş olur, hem de kuşluk namazı kılınmış olur.

İşrak Namazı nasıl kılınır?

İşrak namazı, Güneş bir iki mızrak boyu yükseldikten, yani güneş doğduktan kırk-elli dakikalı zaman geçtikten sonra kılınır.

Saati olmayan bir kimse, çenesini göğsüne yapıştırarak güneşe bakar, şayet güneşi bu vaziyetteyken göremiyorsa, kerahat vakti çıkmıştır. Bundan sonra artık İşrak namazı kılınabilir.

İşrak namazı iki rekatır. Bu namazın fazileti hakkında Fahr-ı Kainat -sallallahü aleyhi ve sellem- Efendimiz şöyle buyurur.

"Bir kimse sabah namazını cemâatle kıldıktan sonra oturup güneş doğuncaya kadar zikir ile meşgul olsa, güneş doğunca da iki rekat (İşrak) namaz kılsa, bir nafile hac ve umre sevabına nail olur." (İhyâ, I. 336)

Nafile namazlar1. Teheccüd Namazı (Gece Namazı)2. İşrak Namazı3. Duhâ (Kuşluk) Namazı4. Evvabin Namazı5. Abdest Şükür Namazı6. Tahiyyetü'l Mescid Namazı7. Yolculuk Namazı8. Küsûf ve Husuf Namazı9. Şükür Namazı10.Tesbih Namazı12.Tevbe Namazı

Hac ve umre sevabı kazandıran iki güzel namaz İşrak ve Kuşluk namazları

Cemil Tokpınar / Ekim 2013

İşrak ve Duhâ (Kuşluk) namazları Allah’la iletişime doyamayan namaz âşıklarının çok sevdikleri ve önemsedikleri iki güzel namazın adıdır. Efendimiz (s.a.v.) İşrak namazını kılanları bir nafile hac ve umre sevabı ile müjdelemiştir.

Namaz kılmak büyük bir sevdadır, delicesine bir sevgidir, hiç bırakılmayacak bir tutkudur, muhteşem bir aşktır.

İşrak ve Duhâ (Kuşluk) namazları da Allah’la iletişime doyamayan namaz âşıklarının çok sevdikleri ve önemsedikleri iki güzel namazın adıdır. Çünkü bu namazları da, diğer sünnet namazları öğreten ve en büyük namaz âşığı olan Peygamber Efendimiz (s.a.v.) kılmış, ümmetine öğretmiş ve faziletlerini müjdelemiştir.

Hac sevabı için İşrak namazı

Güneş doğduktan sonra hiçbir namazın kılınamadığı bir mekruh vakit vardır. İşrak namazı, bir müddet devam eden bu mekruh vakit biter bitmez kılınan namazdır. Güneş doğup ortalık aydınlanınca iki rekât olarak kılınır. Konuyla ilgili şöyle bir hadis rivayet edilir:

• "Bir kimse sabah namazını cemaatle kıldıktan sonra oturup güneş doğuncaya kadar zikirle meşgul olsa, güneş doğunca da iki rekât (İşrak) namaz kılsa, bir nafile hac ve umre sevabına nail olur." (İhyâ, c. 1, s. 336)

Nafile hac ve umre sevabı gibi muhteşem müjdelere nail olmak için yapılacak ibadet sadece iki rekât namaz kılmaktır. Bunun için biraz gayret etmek yeterlidir.

Zaten sabah namazını kılan ve abdestli olan bir mü’min, sünnete uygun bir şekilde tesbihatını ve duasını yapar, bir miktar Kur’an, hadis veya tefsir okursa mekruh vakit çıkmış olacak, iki rekât namaz kılınca da hadiste belirtilen müjdeye kavuşmak mümkün olacaktır

İşrak namazının vakti

Güneşin doğup ortalığın aydınlanması, farklı coğrafyalara göre değişir. İşrak namazının kılınacağı vakit, ülkemizde güneş doğduktan 45 dakika sonradır. Suudi Arabistan gibi ekvatora yakın ülkelerde bu vakit güneş doğduktan 15-20 dakika sonra girmektedir. Mümkünse başlangıç vaktinden itibaren 10-15 dakika içinde İşrak namazı kılınmalıdır. Çünkü zaman geçtikçe Kuşluk namazının vakti girecektir. İşrak ile Kuşluk namazı arasında bir miktar zaman bulunması güzel olur.

Cennette köşk için Duhâ namazı

Duhâ vakti güneşin doğuşundan yaklaşık iki saat sonra giren zamana denir. Bu zaman güneşin batıya meyletmesinden az öncesine kadar devam eder. Bu zamana Türkçe’de Kuşluk vakti denir.

Kuşluk namazı bazı hadislerde geçmektedir. Taberânî, Mu'cemü'l-Kebîradlı eserinde Ebu'd-Derdâ yoluyla Peygamber Efendimizin (s.a.v.) şöyle dediğini naklediyor: "Kim iki rekât Duhâ namazı kılarsa o kimse gafil kimselerden olmaz. Kim Duhâ namazını dört rekât kılarsa Allah'a ibadet eden kimselerden olur. Kim bu namazı altı rekât kılarsa o gün ona Duhâ namazı olarak kâfi gelir. Kim yine bu namazı sekiz rekât kılarsa, Allah o kimseyi kendisine itaat eden kimselerden kabul eder. Ve kim ki bu Duhâ namazını on iki rekât kılarsa Allah ona cennette bir köşk yapar. " (et-Tahtavî, 321; Tirmizî, Vitr: 15)

Bundan başka Duhâ namazı konusunda Ümmü Hâni'den "Resulullah (s.a.v.) Mekke'nin fethi gününde sekiz rekât namaz kıldı. Bu namaz Duhâ namazıydı" hadisi rivayet edilmiştir.

Ebu Hüreyre (r.a.) ise konuyla ilgili şöyle demiştir: "Dostum Resulullah (s.a.v.) bana üç şeyi tavsiye etti; onları ölünceye kadar bırakmam: Her aydan üç gün oruç tutmak, Duhâ (kuşluk) namazı kılmak, vitir namazı kılıp da uyumak." (Tecrid-i Sarih Tercümesi, IV, 151)

Peygamber Efendimizin (s.a.v.) her hâlini gören ve bilen Hz. Âişe Validemiz (r. anha) ise, "Resulullah (s.a.v.) Duhâ namazını dört rekât kılar ve dilediği kadar da artırırdı" şeklinde hadis rivayet etmiştir.

Kuşluk namazını dört rekât ve daha fazla kılmak müstehaptır. Bu namaz on iki rekâta kadar kılınabilir. Ayrıca “En azı iki rekât, en fazlası on iki rekât, ortası ve en faziletli olanı sekiz rekâttır” diyen âlimler de vardır.

İşrak namazı ve Duhâ namazı arasındaki fark

Bazı âlimler ikisinin aynı olduğunu söylemişler, bazıları ise farklı olduğunu belirtmişlerdir. Bunlar nafile namazlar olduğu için her mü’min kendi durumuna göre bir tercih yapabilir. Farklı olarak uygulayan kimseler, İşrak namazını güneş doğduktan 45 dakika sonra kılmalı, süreyi fazla sarkıtmamalıdır. Çünkü İşrak namazının vakti kısadır. Kuşluk ise, güneş doğduktan iki saat sonra başlayıp öğle namazının vaktinden 15 dakika öncesine kadar kılınabilir.

Nafile namazlar “Can Simitleri”nde

“Sabah Namazına Nasıl Kalkılır?” kitabının yazarı Cemil Tokpınar’ın Moral Dünyası dergisinde uzunca bir süredir yayınlanmakta olan namaz yazıları “Can Simitleri” adı altında kitaplaştırıldı.

Nesil Yayınları arasında çıkan kitapta farz namazlar dışındaki nafile namazlara yer veriliyor. Cemil Tokpınar, kitapta zaten farz ve yapmak zorunda olduğumuz ibadetlerden ziyade, Efendimizin (s.a.v.) neredeyse hayat anlayışını resmeden nafile ibadet ve dualarına yer verildiğini belirterek “Peygamber Efendimiz (s.a.v.) ne zaman bir derdi, bir kaygısı, bir isteği olmuşsa, o zaman namaz kılmış; hangi zaman dilimlerinde Cenab-ı Hakk’ın mağfireti, fazlı ve keremi coşmuşsa, o zaman ibadetlerini ve taatini daha da arttırmıştır. Bunun içindir ki Resulullah’ın (s.a.v.) hayatında bizler için önemli işaretler vardır. Nitekim sırat-ı müstakim dediğimiz ve Rabbimizin bizi iletmesi için sürekli dua ettiğimiz o dosdoğru yol da hiç şüphesiz Resulullah’ın (s.a.v.) yoludur” diyor.

Degerlendlrme

Nafile namazlardan işrak ve duha namazları, vakitleri birbirine yakın olduğu için karıştırılabiliyor. Oysa bu iki namaz hem vakit hem de rekât olarak farklı. Hadisler bize “İki rekât kuşluk namazı kılan, vücudunun zekâtını ödemiş olur.” diyor. İşrak namazıyla ise bir hac ve umre sevabının kazanılacağını müjdeliyor.

İlahiyatçı-yazar Cemiltokpınar, nafile namazların ‘gönül namazları’ olduğunu söylüyor. Bu namazlarla kulun Allah’a karşı sevgisini, özlemini ve bağlılığını göstereceğini dile getiren Tokpınar, “Rabb’imiz mecburî tutmadığı halde fazladan namaz kılan kul, aslında şöyle diyordur: Rabb’im, ben Seni çok seviyorum, zikretmeye, şükretmeye, duaya doyamıyorum. Bana beş vakit huzuruna çıkmak az geliyor, seninle beraber olup sohbet etmek olan namazımı artırıyorum.” ifadelerini kullanıyor. Güneşin doğup ortalığın aydınlanmasının farklı coğrafyalara göre değiştiğini belirten Tokpınar, “işrak namazı ülkemizde güneş doğduktan 45 dakika sonradır. Suudî Arabistan gibi, ekvatora yakın ülkelerde bu vakit güneş doğduktan 15-20 dakika sonradır. Mümkünse sabah vakit çıktıktan sonra 10-15 dakika içinde kılınması güzel olur.” diyor.

İşrak namazı

İki rekâttır. Güneş bir-iki mızrak boyu yükseldikten, yani güneş doğduktan yaklaşık 45-50 dakika sonra kılınır. Saati olmayan bir kimse, çenesini göğsüne yapıştırarak güneşe bakar, şayet güneşi bu vaziyetteyken göremiyorsa, kerahat vakti çıkmıştır. Vakit olarak sürenin fazla sarkıtılmayıp, namazın 15-20 dakika içerisinde kılınması tavsiye ediliyor. Cemil Tokpınar, işrak vakti girene kadar dua edilip cevşen okunabileceğini ifade ediyor.

duha namazı

Peygamber Efendimiz (sas), duha namazını şöyle anlatır: “Kim iki rekât duhâ namazı kılarsa o kimse gafil kimselerden olmaz. Kim duhâ namazını dört rekât kılarsa Allah’a ibadet eden kimselerden olur. Kim bu namazı altı rekât kılarsa o gün ona duhâ namazı olarak kâfi gelir. Kim yine bu namazı sekiz rekât kılarsa, Allah o kimseyi kendisine itaat eden kimselerden kabul eder. Ve kim ki bu duhâ namazını on iki rekât kılarsa Allah ona cennette bir köşk yapar.”

“Bir kimse sabah namazını cemâatle kıldıktan sonra oturup güneş doğuncaya kadar zikir ile meşgul olsa, güneş doğunca da iki rekât (işrak) namaz kılsa, bir nafile hac ve umre sevabına nail olur.” (İhyâ, c.1, s.336)

Her namazın en faziletli olduğu bir vakti vardır. Duha namazının da faziletli olduğu an güneş doğduktan iki saat sonrasıdır. İşrak namazı ile duha namazı arasında kişiler dua edip Kur’an-ı Kerim okuyabilirler.

AİLE-SAĞLIK

Saçlarınız dökülüyorsa çözümü de varRamazan'da susuzluğa karşı demirhindi şerbeti içinYaz tatilinde çocukları sanal dünyaya mahkum etmeyin!Çağımızın sorunu: İnsülin direnciBebeklerde ishal kesici ilaçlar kesinlikle kullanılmamalı!Ramazan'da ortaya çıkan ağız kokusu hastalığın habercisi olabilir

Türkçe

Ad

[1] Günün sabahla öğle arasındaki bölümü